Άρθρο από την Προλεταριακή Σημαία (φύλλο 898)
Και άλλα, νέα “τούβλα” έρχονται να προστεθούν στο τείχος ελέγχου, πειθάρχησης και τρομοκράτησης των εκπαιδευτικών. Η κυβέρνηση συνεχίζει να χτίζει τείχος κατηγοριοποίησης, ανταγωνισμού και διαχωρισμού σχολείων, μαθητών, δασκάλων και καθηγητών.
Το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας παρουσιάστηκε πανηγυρικά από Μητσοτάκη και Κεραμέως και οι συναντήσεις της ΥΠΑΙΘ με την πρόεδρο της Δημοκρατίας και το γενικό γραμματέα του ΟΟΣΑ σηματοδοτούν ακριβώς τη σημασία που έχει για την κυβέρνηση. Αποτελεί συνέχεια των προηγούμενων νόμων από πέρυσι -με την έναρξη της πανδημίας- ανεβάζοντας παράλληλα ακόμα ψηλότερα τον πήχη της αντιδραστικότητας, απογειώνοντας την ταξικότητα στην εκπαίδευση.
Το νέο κύμα της επίθεσης ξεκινά από “Α”. Αξιολόγηση-Αυτονομία. Αυτές είναι οι δυο λέξεις που πίσω τους κρύβεται το νέο ξερίζωμα δικαιωμάτων τόσο στην εργασία των εκπαιδευτικών όσο και στις σπουδές των μαθητών.
Το πρώτο μέρος του νομοσχεδίου αναφέρεται στη συγκρότηση του μηχανισμού που θα επιβάλλει αυτό που περιγράφεται στο δεύτερο μέρος, δηλαδή την αξιολογική περικύκλωση του κλάδου. Ουσιαστικά πρόκειται για έναν στρατό στελεχών, ιεραρχικά δομημένο, επιφορτισμένο με την ευθύνη υλοποίησης των κεντρικών κυβερνητικών κατευθύνσεων. Στην κορυφή της πυραμίδας το ΥΠΑΙΘ, το Ι.Ε.Π. (Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής) και η Α.ΔΙ.Π.Π.Δ.Ε. (Ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση). Από κάτω η στρατιά στελεχών με την προσθήκη στον υπάρχοντα διοικητικό μηχανισμό 800 Συμβούλων Εκπαίδευσης (από 540 σήμερα) που κάποιοι από αυτούς θα αναλάβουν τους ρόλους του Επόπτη Εκπαίδευσης σε κάθε Διεύθυνση (116 συνολικά σε Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια) και του Περιφερειακού Επόπτη Εκπαίδευσης (13 συνολικά στις Περιφερειακές Διευθύνσεις Εκπαίδευσης). Συγκροτείται δηλαδή ένα επιτελείο μαζί με τους διευθυντές (περιφερειών, Α/θμιας - Β/θμιας και σχολικών μονάδων) πλήρως αποσπασμένο από τον υπόλοιπο κλάδο, με αύξηση της θητείας του σε τέσσερα χρόνια, με ρόλο την προώθηση των αντιεκπαιδευτικών επιλογών, την περιφερειακή-τοπική εξειδίκευσή τους και την ολοκληρωτική επιτήρηση της εφαρμογής τους. Με δηλωμένο τον “όρκο πίστης” στην αξιολόγηση. Είναι χαρακτηριστική η αναφορά στο ν/σ ότι όποιος δεν εφαρμόζει, κωλυσιεργεί κλπ τις διαδικασίες της αξιολόγησης θέτει εαυτόν εκτός του... στρατεύματος. Αξίζει να σημειωθεί η δυνατότητα εκπαιδευτικών από ιδιωτικά σχολεία να γίνουν στελέχη στη δημόσια εκπαίδευση.
Εκτός από τους “αξιωματικούς”, στο ν/σ προβλέπονται και «υπαξιωματικοί». Σε κάθε σχολική μονάδα ορίζονται Ενδοσχολικοί Συντονιστές (ανά τάξη στην Α/βάθμια και ανά γνωστικό αντικείμενο στη Β/βάθμια) και “μέντορες” που θα αναλαμβάνουν την καθοδήγηση των νέων συναδέλφων. Θα ανταμείβονται με απαλλαγή από εξωδιδακτικές απασχολήσεις και επιπλέον μόρια για προαγωγή τους σε... αξιωματικούς. Προστίθενται έτσι νέες κατηγοριοποιήσεις και ανταγωνισμοί ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς της σχολικής μονάδας.
Ποιος ορίζει τους παραπάνω; Ο Διευθυντής. “Ενός ανδρός αρχή”. Ο άρχοντας του σχολείου επίσης ορίζει τους υποδιευθυντές και αποκτά τις τελικές αρμοδιότητες σχεδόν στο σύνολο των ζητημάτων που προκύπτουν στη σχολική ζωή. Αιώνιος -δεν ισχύει το όριο των δυο θητειών- απόλυτος δερβέναγας αποκτά υπερεξουσίες ασκώντας πειθαρχικό έλεγχο (έγγραφη επίπληξη) στους υφιστάμενούς του. Με αποφάσεις του διευθυντή πραγματοποιούνται στο σχολείο επιμορφωτικά σεμινάρια τουλάχιστον 15 ωρών ανά σχολικό έτος και συγκροτούνται και λειτουργούν εκπαιδευτικοί όμιλοι μετά τη λήξη του ημερήσιου ωρολογίου προγράμματος διδασκαλίας. Οι υπεύθυνοι των εκπαιδευτικών ομίλων θα αμείβονται με μόρια (όχι με ρεπό) στην αξιολόγησή τους! Την τελική απόφαση της ανάθεσης της διδασκαλίας των μαθημάτων και των εξωδιδακτικών εργασιών έχει ο διευθυντής. Ενώ αποκτά και αρμοδιότητες μάνατζερ, υλοποιώντας με ή χωρίς συνεργασία με τρίτους φορείς εκδηλώσεις, προγράμματα και συνέδρια, με τα έσοδα από τις εκδηλώσεις αυτές να αποδίδονται στη σχολική μονάδα μέσω της αρμόδιας Σχολικής Επιτροπής.
Ουσιαστικά ο διευθυντής γίνεται ο βασικός κόμβος επιβολής της αξιολογικής διαδικασίας. Αποτελεί τον καθημερινό ελεγκτή και επιτηρητή των στάσεων και συμπεριφορών των εκπαιδευτικών. Παρακολουθεί διδασκαλίες μέσα στην τάξη. Αξιολογεί, τυπικά το παιδαγωγικό κλίμα, τη διαχείριση της τάξης και την υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκεια μαζί με τον σύμβουλο, αλλά ουσιαστικά τα πάντα. Συνέπεια των προηγούμενων, η διαμόρφωση ενός πλαισίου και κλίματος λειτουργίας όπου πλεονάζουν ο φόβος, οι εξαρτήσεις, οι ανταγωνισμοί και οι ομαδοποιήσεις, ενώ απουσιάζουν η συναδελφικότητα και η αλληλεγγύη.
Στο δεύτερο μέρος περιγράφεται η ατομική αξιολόγηση του εκπαιδευτικού, ορίζοντάς την ως υποχρεωτική διαδικασία-υπαλληλικό καθήκον. Αποτελεί συμπλήρωμα της αυτοαξιολόγησης που είναι σαφές ότι η Κεραμέως θα επανέλθει στο ζήτημα αυτό προσφεύγοντας στην... ανεξάρτητη δικαιοσύνη για να κηρυχθεί η αποχή παράνομη. Εκτός του διευθυντή, αξιολογητής είναι και ο σύμβουλος εκπαίδευσης και το αποτέλεσμα της αξιολογικής διαδικασίας ολοκληρώνεται κάθε δυο χρόνια για την “υπηρεσιακή επάρκεια” και κάθε τέσσερα για τη διδακτική. Για κάθε εκπαιδευτικό θα υπάρχει ηλεκτρονικός ατομικός φάκελος καταγραφής των προσόντων του, φύλλα αξιολόγησης, συνεντεύξεις από το δίδυμο των αξιολογητών και αντίστοιχα παρατηρήσεις εντός της σχολικής τάξης. Η κατάταξη ορίζεται σε 4βαθμη κλίμακα (μη ικανοποιητικός – ικανοποιητικός – πολύ καλός – εξαιρετικός). Στην πρώτη κατάταξη η “θεραπεία” είναι η... επιμόρφωση. Η κυβέρνηση επιχειρεί για να επιβάλει την αξιολόγηση να την παρουσιάσει ως μη τιμωρητική. Δεν νομίζουμε να έχουν ξεχαστεί τα παλιότερα για ανεπαρκείς και μη προβιβάσιμους σε προκαθορισμένα ποσοστά(!), αλλά και τώρα είναι σε ισχύ η υπάρχουσα νομοθεσία, καθώς οι κριθέντες “μη προακτέοι” δυο φορές συνέχεια ή τρεις φορές σε διάφορα χρονικά διαστήματα παραπέμπονται με το ερώτημα της απόλυσης (1566/1985-άρθρο 16, Δημοσιοϋπαλληλικός Κώδικας). Αντίστοιχα οι εκπαιδευτικοί των πρότυπων-πειραματικών που αξιολογούνται και δεν κρίνονται κατάλληλοι υποβιβάζονται σε “απλούς” καθηγητές, βλέποντας την έξοδο, ενώ το ίδιο ισχύει και για τα στελέχη που οδηγούνται σε αποστρατεία. Σημειώνουμε, τέλος, ότι οι νεοδιορισμένοι -δόκιμοι όπως αποκαλούνται- αν δεν κριθούν θετικά δεν μονιμοποιούνται!
Καθόλου τυχαία δεν είναι η αναφορά στο ν/σ (άρθρα 86-95) τόσο των παιδαγωγικών συνεδριάσεων που θα γίνονται χωρίς να “διαταράσσεται η εύρυθμη λειτουργία και η εφαρμογή του ωρολογίου προγράμματος” όσο και στο εργασιακό ωράριο, για εφαρμογή του 8-2 καθημερινά με την υπόδειξη για ανάθεση από το αφεντικό τού σχολείου όλων των εξωδιδακτικών εργασιών που προκύπτουν από τις διαδικασίες (αυτο)αξιολόγησης και όχι μόνο...
Την ίδια στιγμή που στήνουν αυτό το ασφυκτικό, συγκεντρωτικό, ιεραρχικό πλαίσιο ελέγχου, επιτήρησης και ποινών σε κάθε πτυχή της σχολικής ζωής, τα κυβερνητικά θρασίμια πανηγυρίζουν για την... αυτονομία της σχολικής μονάδας. Εννοούν και επιδιώκουν την πλήρη απόσυρση του κράτους από το κόστος εκπαίδευσης των μαθητών και τη μεταβίβαση αυτής της αρμοδιότητας στους εκπαιδευτικούς και τις σχολικές μονάδες με τελικούς παραλήπτες τους γονείς. Η λειτουργία της εκπαίδευσης με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια με εμπορικές-επιχειρηματικές δράσεις είναι απαρχή για επέκτασή της στην πρόσληψη εκπαιδευτικών (έκθεση Πισσαρίδη).
Στο πλαίσιο της “αυτονομίας” εντάσσονται και μια σειρά αντιδραστικές ταξικές ρυθμίσεις που πάνε παραπέρα την κατηγοριοποίηση σχολείων, μαθητών και εκπαιδευτικών και την ταξική διαφοροποίηση και αποκλεισμό της νέας γενιάς από το δικαίωμα στις σπουδές. Σ' αυτή την κατεύθυνση κινείται το πολλαπλό βιβλίο που θα εφαρμοστεί από το επόμενο σχολικό έτος. Μέτρο που σπάει το ενιαίο και καθολικό της εκπαιδευτικής διαδικασίας και προσαρμόζεται στις τοπικές ή ατομικές δυνατότητες των μαθητών. Πατάει δηλαδή στις ταξικές διακρίσεις, μεγαλώνοντας την ψαλίδα των ανισοτήτων. Παράλληλα αποτελεί και ένα βήμα για την κατάργηση των δωρεάν βιβλίων στη δημόσια εκπαίδευση. Εκεί παραπέμπει η αναφορά ότι “όλα τα βιβλία θα είναι διαθέσιμα σε ψηφιακή μορφή” και η εγκύκλιος για “επαναχρησιμοποίηση των διδακτικών βιβλίων”.
Και το κυβερνητικό θράσος εκτινάσσεται όταν επιβάλλει την τράπεζα θ(υ)εμάτων στο Λύκειο και την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής και αναφέρεται στην ελευθερία επιλογής μεθόδων αξιολόγησης των μαθητών. Πραγματικά εδώ ισχύει η αντιστροφή της πραγματικότητας όταν επιβάλλεται η “ανεστραμμένη τάξη” σαν μέθοδος εξέτασης των μαθητών για να πιστοποιηθεί ότι “δεν μπορούν και δεν πρέπει να σπουδάζουν όλοι”, όπως τόνισε ο Μητσοτάκης. Η νομιμοποίηση και αποδοχή των ταξικών ανισοτήτων έρχεται και με τη θεσμοθέτηση δυνατότητας συγκρότησης τμημάτων όχι αλφαβητικά αλλά ανάλογα με τις μαθησιακές ανάγκες, βλέπε διαφορετικά επίπεδα των μαθητών. Ενώ τα πανελλαδικά διαγνωστικά τεστ (τύπου PISA) στην 6η δημοτικού και 3η γυμνασίου έρχονται να προσθέσουν και άλλη κατηγοριοποίηση σχολείων και εκπαιδευτικών με τα αποτελέσματά τους να καταγράφονται μαζί με άλλες πλευρές της (αυτο)αξιολόγησης στην ιστοσελίδα του σχολείου.
Οι αρνητές των δικαιωμάτων μαθητών και εκπαιδευτικών ξεκινούν ένα νέο γύρο διασποράς ταξικότητας και αντιδραστικότητας. Στοχεύουν στη “μετάλλαξη” του εκπαιδευτικού σε πειθήνιο ιμάντα μεταβίβασης των μαύρων, αντιδραστικών σχεδίων του συστήματος και των κυβερνήσεών του. Στη διαμόρφωση για τη νεολαία μιας κατάστασης γενικευμένης αμορφωσιάς εναρμονισμένης με τον εργασιακό μεσαίωνα.
Σ' αυτή τη μαυρίλα που έρχεται να σκεπάσει τα σχολεία, εκπαιδευτικούς και μαθητές, ο μόνος δρόμος για να νικηθεί το σκοτάδι είναι ο δρόμος της αντίστασης και πάλης. Της σύγκρουσης και αναμέτρησης με την κυβέρνηση και τα δεκανίκια της. Αυτός ο δρόμος κόντρα σε εχθρούς και ψεύτικους φίλους χρειάζεται κόπο, επιμονή για να χαραχτεί, ανοιχτεί, για να βαδίσουν μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί υπερασπίζοντας τα δικαιώματά τους.
