της Αρουντάτι Ρόι*
Στις 9 Μάη 2015 έκλεισε χρόνος από τότε που ο Δρ. Σαιμπάμπα λέκτορας Αγγλικών στο Κολέγιο Ramlal Anand του Πανεπιστημίου του Δελχί, απήχθη από αγνώστους επιστρέφοντας στο σπίτι από τη δουλειά του. Όταν ο σύζυγός της δεν εμφανίστηκε και το κινητό του δεν απαντούσε, η γυναίκα του η Vasantha δήλωσε την εξαφάνιση του στο τοπικό αστυνομικό τμήμα. Αργότερα οι άγνωστοι απαγωγείς δήλωσαν ότι ανήκουν στην αστυνομία της Μαχαράστρα και πως επρόκειτο για σύλληψη.
Γιατί τον απήγαγαν με τέτοιο τρόπο ενώ θα μπορούσαν εύκολα να συλλάβουν με τυπικό τρόπο έναν καθηγητή που βρίσκεται καθηλωμένος σε αναπηρικό καρότσι, όντας παράλυτος από τη μέση και κάτω από πέντε ετών; δυο είναι οι λόγοι: Πρώτον, γνώριζαν από προηγούμενες επισκέψεις στο σπίτι του στο πανεπιστημιακό κάμπους ότι αν τον έπιαναν εκεί θα είχαν να αντιμετωπίσουν εξαγριωμένα πλήθη, καθηγητές, ακτιβιστές και σπουδαστές που γνώριζαν και λάτρευαν τον καθηγητή Σαιμπάμπα όχι μόνο γιατί ήταν ένας αφοσιωμένος δάσκαλος αλλά και για την άφοβη πολιτική του κοσμοθεωρία. Δεύτερον, γιατί απαγάγοντάς τον έδειχναν πως, εξοπλισμένοι μονάχα με την εξυπνάδα και την τόλμη τους, είχαν παρακολουθήσει και συλλάβει έναν επικίνδυνο τρομοκράτη. Η αλήθεια είναι πιο πεζή. Πολλοί από μας γνώριζαν από καιρό πως ο καθηγητής Σαιμπάμπα ήταν πολύ πιθανό να συλληφθεί. Ήταν θέμα συζητήσεων επί μήνες. Όλους αυτούς τους μήνες μέχρι τη μέρα της απαγωγής του, δεν πέρασε από το μυαλό του ή από το μυαλό κανενός άλλου ότι θα μπορούσε να κάνει κάτι άλλο από το να αντιμετωπίσει την κατάσταση κατάματα και με σθένος. Μάλιστα στη διάρκεια αυτής της περιόδου ξενυχτούσε για να τελειώσει το διδακτορικό του. Γιατί πιστεύαμε ότι θα συλλαμβανόταν; Ποιο ήταν το έγκλημα του;
Το Σεπτέμβρη του 2009, ο τότε Υπουργός Εσωτερικών P. Chidambaram ανακοίνωσε το ξεκίνημα ενός πολέμου που ονομάστηκε Επιχείρηση Πράσινο Κυνήγι στον λεγόμενο Κόκκινο Διάδρομο της Ινδίας. Διαφημίσθηκε σαν μια επιχείρηση εκκαθάρισης μαοϊκών “τρομοκρατών” στις ζούγκλες της κεντρικής Ινδίας. Στην πραγματικότητα ήταν το επίσημο όνομα μιας πολιτικής “καμένης γης” που διεξάγεται από κρατικά χρηματοδοτούμενες εθνοφυλακές (τη Σάλβα Τζουντούμ στο Μπαστάρ και διάφορες ανώνυμες σε άλλες πολιτείες). Η εντολή ήταν να καθαρίσουν τα δάση από τους ενοχλητικούς κατοίκους τους ώστε να μπορέσουν οι εξορυκτικές και κατασκευαστικές εταιρίες να προχωρήσουν τα σταματημένα έργα τους. Το ότι η απαλλοτρίωση γης των Αντιβάσι υπέρ ιδιωτικών εταιριών είναι παράνομη και αντισυνταγματική δεν ενόχλησε την τότε κυβέρνηση της UPA (Ενωμένη Προοδευτική Συμμαχία. Ο νέος Νόμος για την Απαλλοτρίωση της Γης της παρούσας κυβέρνησης στοχεύει στην μετατροπή της παρανομίας σε νόμο). Χιλιάδες παραστρατιωτικοί μαζί με εθνοφύλακες εισέβαλαν στα δάση, καίγοντας χωριά, δολοφονώντας χωρικούς και βιάζοντας γυναίκες. Δεκάδες χιλιάδες Αντιβάσι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να κρυφτούν στη ζούγκλα για μήνες. Η αντίδραση σ΄ αυτές τις αγριότητες ήταν η προσχώρηση εκατοντάδων ντόπιων στον Αντάρτικο Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό (ΛΑΣ) που ιδρύθηκε από το ΚΚΙ (Μαοϊκό). Ένα κόμμα που ο πρώην πρωθυπουργός Manmohan Singh χαρακτήρισε σαν τη “μεγαλύτερη εσωτερική απειλή για την Ινδία”. Ακόμη και τώρα όλη η περιοχή συγκλονίζεται από αυτό που δεν μπορεί παρά να θεωρείται εμφύλιος πόλεμος.
Όπως συμβαίνει σε κάθε παρατεταμένο πόλεμο η κατάσταση είναι περίπλοκη. Ενώ ορισμένοι στην αντίσταση πραγματοποιούν έναν δίκαιο αγώνα, άλλοι έχουν γίνει οπορτουνιστές, εκβιαστές και εγκληματίες. Δεν μπορεί κανείς να ξεχωρίσει πάντοτε την μια ομάδα από την άλλη κι έτσι είναι εύκολο να τους τσουβαλιάζουν όλους μαζί. Έχουν συμβεί τρομακτικές θηριωδίες. Η μια θηριωδία ονομάζεται Τρομοκρατία, η άλλη Πρόοδος.
Το 2010 και το 2011, όταν η Επιχείρηση Πράσινο Κυνήγι ήταν στο απόγειο της αγριότητας ξεκίνησε μια εκστρατεία ενάντια της. Σε πολλές πόλεις έγιναν συγκεντρώσεις και συλλαλητήρια. Καθώς γινότανε γνωστό το τι συνέβαινε στα δάση άρχισαν να ενδιαφέρονται και τα διεθνή Μέσα. Ένας από τους κύριους υποκινητές αυτής της δημόσιας και φανερής καμπάνιας ενάντια την Επιχείρηση Πράσινο Κυνήγι ήταν και ο Δρ. Σαιμπάμπα. Η καμπάνια ήταν για ένα διάστημα επιτυχημένη. Η κυβέρνηση προσποιήθηκε πως δεν υπάρχει καμιά Επιχείρηση Πράσινο Κυνήγι, ότι όλα ήταν κατασκευάσματα του Τύπου. (Φυσικά η επίθεση ενάντια στη γη των Αντιβάσι συνεχίζεται, χωρίς καμιά αναφορά, επειδή πρόκειται πλέον για μια Επιχείρηση Χωρίς Όνομα. Αυτή τη βδομάδα, στις 5 Μάη 2015, ο Chhavindra Karma, γιος του ιδρυτή της Σάλβα Τζουντούμ Mahendra Karma, που είχε σκοτωθεί σε μια μαοϊκή ενέδρα, ανακοίνωσε την ίδρυση της Σάλβα Τζουντούμ ΙΙ. Αυτό παρά την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου που έβγαζε παράνομη και αντισυνταγματική τη λειτουργία της Σάλβα Τζουντούμ και διέταζε τη διάλυση της).
Στην Επιχείρηση Χωρίς Όνομα, όποιος κριτικάρει ή παρεμποδίζει την εφαρμογή της κρατικής πολιτικής χαρακτηρίζεται σαν μαοϊκός. Χιλιάδες Νταλίτ και Αντιβάσι, χαρακτηρισμένοι ως μαοϊκοί, βρίσκονται στις φυλακές με παράλογες κατηγορίες όπως απόσχιση και συμμετοχή σε πόλεμο ενάντια στο κράτος, βάσει του Νόμου για την Πρόληψη Παράνομων Ενεργειών, ενός νόμου που θα προκαλούσε τα γέλια σε κάθε νοήμονα άνθρωπο αν οι συνέπειες του δεν ήταν τόσο τραγικές. Ενώ χωρικοί σαπίζουν για χρόνια στις φυλακές, χωρίς νομική βοήθεια και καμιά ελπίδα για δικαιοσύνη, χωρίς να γνωρίζουν για ποια εγκλήματα κατηγορούνται, το κράτος στρέφει την προσοχή του σ΄ αυτούς που αποκαλεί Νόμιμους Δρώντες στις πόλεις.
Αποφασισμένο να μην επιτρέψει την επανάληψη της κατάστασης που είχε βρεθεί παλιότερα το Υπουργείο Εσωτερικών διακήρυξε ξεκάθαρα τις προθέσεις του το 2013 σε υπόμνημα του προς το Ανώτατο Δικαστήριο. Έλεγε: “Οι ιδεολόγοι και οι υποστηρικτές του ΚΚΙ (Μαοϊκού) στις πόλεις και τα χωριά έχουν αναλάβει μια συντονισμένη και συστηματική προπαγάνδα ενάντια στο κράτος παρουσιάζοντας το με μελανά χρώματα. Είναι αυτοί οι ιδεολόγοι που έχουν κρατήσει ζωντανό το μαοϊκό κίνημα και είναι πολύ πιο επικίνδυνοι από τα στελέχη του Αντάρτικου Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού”.
Κι ερχόμαστε στον Δρ. Σαιμπάμπα. Γνωρίζουμε ότι ήταν στοχοποιημένος από τότε που ορισμένες κατευθυνόμενες και υπερβολικές ιστορίες άρχισαν να εμφανίζονται στις εφημερίδες. Όταν δεν υπάρχει κανένα αληθινό στοιχείο, τότε η επόμενη επιλογή – δοκιμασμένη και πετυχημένη – είναι η δημιουργία ενός κλίματος υποψίας για το θήραμά τους.
Στις 12 Σεπτέμβρη 2013 εισέβαλαν στο σπίτι του 50 αστυνομικοί κραδαίνοντας ένταλμα έρευνας ενός ειρηνοδίκη του Αχερί, μιας μικρής πόλης της Μαχαράστρα, για κλοπή. Δεν βρήκαν τίποτε κλεμμένο. Αντίθετα του πήραν (έκλεψαν ) δική του περιουσία. Το προσωπικό του λάπτοπ, σκληρούς δίσκους και στικάκια USB. Δυο βδομάδες αργότερα ο αστυνομικός επιθεωρητής επιφορτισμένος με την υπόθεση, πήρε τηλέφωνο τον Δρ. Σαιμπάμπα και του ζήτησε τους κωδικούς πρόσβασης στους σκληρούς δίσκους. Αυτός τους έδωσε. Στις 8 Γενάρη 2014 μια ομάδα αστυνομικών τον ανέκρινε στο σπίτι του για αρκετές ώρες. Και στις 9 Μάη τον απήγαγαν. Την ίδια νύχτα τον μετέφεραν αεροπορικώς στη Ναγκπούρ και από κει με αυτοκίνητο στο Αχερί κι από κει πάλι πίσω στη Ναγκπούρ με συνοδεία εκατοντάδων αστυνομικών με τζιπ και οχήματα απρόσβλητα στις νάρκες. Φυλακίστηκε στις κεντρικές φυλακές της Ναγκπούρ στο διαβόητο κελί απομόνωσης “Άντα” προσθέτοντας το όνομα του στις τριακόσιες χιλιάδες υπόδικους που συνωστίζονται στις κρατικές φυλακές. Στη διάρκεια αυτής της φαρσοκωμωδίας η αναπηρική του καρέκλα χάλασε. Ο Δρ. Σαιμπάμπα είναι κατά 90% ανάπηρος. Για να μην επιδεινωθεί η κατάσταση του απαιτείται συνεχής φροντίδα, φυσιοθεραπεία και φαρμακευτική αγωγή. Παρ΄ όλα αυτά πετάχτηκε σε ένα άδειο κελί (όπου και παραμένει) χωρίς να τον φροντίζει κανείς ακόμη και για τη χρήση της τουαλέτας. Αναγκαζόταν να σέρνεται στα τέσσερα. Τίποτε απ΄ όλα αυτά δεν συνιστά βασανιστήριο. Φυσικά. Το μεγάλο πλεονέκτημα του κράτους απέναντι στο συγκεκριμένο κρατούμενο είναι ότι δεν είναι ίσος ανάμεσα στους υπόλοιπους κρατούμενους. Μπορεί να βασανιστεί απάνθρωπα, ακόμη και να σκοτωθεί, χωρίς να χρειαστεί να τον ακουμπήσει κανείς.
Οι εφημερίδες της Ναγκπούρ την επόμενη μέρα είχαν πρωτοσέλιδες φωτογραφίες της βαριά οπλισμένης αστυνομικής ομάδας της Μαχαράστρα οι οποίοι πόζαραν περήφανα με το τρόπαιο τους – τον φοβερό τρομοκράτη καθηγητή αιχμάλωτο πολέμου καθισμένο στο κατεστραμμένο καροτσάκι του. Έχει κατηγορηθεί βάσει του Νόμου Πρόληψης Παράνομως Ενεργειών, άρθρο 13 (συμμετοχή, προπαγάνδιση, υποβοήθηση, υποκίνηση σε παράνομες ενέργειες), αρθρο 18 (συνωμοσία, απόπειρα πρόκλησης τρομοκρατικής ενέργειας), άρθρο 20 (μέλος τρομοκρατικής συμμορίας ή οργάνωσης), άρθρο 38 (συνεργασία με τρομοκρατική οργάνωση με σκοπό την προώθηση των δραστηριοτήτων της), και άρθρο 39 (κάλεσμα για υποστήριξη και ομιλίες σε συγκεντρώσεις με σκοπό την ενθάρρυνση υποστήριξης σε τρομοκρατική οργάνωση). Έχει κατηγορηθεί ότι είχε παραδώσει ένα τσιπάκι υπολογιστή στον Hem Mishra, σπουδαστή του Πανεπιστημίου Νεχρού για να το μεταφέρει στον σύντροφο Narmada του ΚΚΙ (Μαοϊκού). Ο Hem Mishra συνελήφθη τον Αύγουστο του 2013 στον σιδηροδρομικό σταθμό του Ballarshah και βρίσκεται στις φυλακές της Ναγκπούρ μαζί με τον Δρ. Σαιμπάμπα. Οι τρεις άλλοι που επίσης κατηγορούνται για τη “συνωμοσία” έχουν αποφυλακιστεί με εγγύηση.
Άλλο ένα από τα σοβαρά αδικήματα που του αποδίδονται είναι πως ο Δρ. Σαιμπάμπα είναι από κοινού γραμματέας μαζί τον Βαραβάρα Ράο (του πασίγνωστου ποιητή που ζει στο Χαϊντεραμπάντ) του Επαναστατικού Δημοκρατικού Μετώπου (ΕΔΜ), μιας οργάνωσης που έχει κηρυχτεί παράνομη στην Ορίσα και την Άντρα Πραντές, όπου θεωρείται Μαοϊκή μετωπική οργάνωση. Δεν είναι παράνομη στο Δελχί. Ούτε στη Μαχαράστρα.
Η δίκη του Δρ. Σαιμπάμπα δεν έχει ακόμη αρχίσει. Όταν αυτό συμβεί είναι πολύ πιθανό να κρατήσει μήνες ή και χρόνια. Το ερώτημα είναι, μπορεί ένας άνθρωπος με 90% αναπηρία να επιβιώσει σ΄ αυτές τις τρισάθλιες συνθήκες στη φυλακή για τόσο πολύ; Τον ένα χρόνο που πέρασε στη φυλακή η κατάσταση της υγείας του έχει επιδεινωθεί ανησυχητικά. Βασανίζεται από συνεχείς ανυπόφορους πόνους. (Οι αρχές των φυλακών θεωρούν ότι αυτό είναι “απόλυτα φυσιολογικό” για κάποιον που έχει πολιομυελίτιδα). Η σπονδυλική του στήλη έχει εκφυλιστεί. Έχει καμφθεί και πιέζει τους πνεύμονες. Το αριστερό του χέρι έχει σταματήσει να λειτουργεί. Ο καρδιολόγος του τοπικού νοσοκομείου όπου μεταφέρθηκε για εξετάσεις ζήτησε να του γίνει άμεσα αγγειοπλαστική. Αν όντως του γίνει αγγειοπλαστική, και με δεδομένη τη γενικότερη κατάσταση του και την κατάσταση στις φυλακές, η πρόγνωση είναι και πάλι πολύ κακή. Αν δεν γίνει πάλι αγγειοπλαστική και παραμείνει κρατούμενος η πρόγνωση είναι και πάλι επίφοβη. Κατά καιρούς οι αρχές της φυλακής του έχουν απαγορέψει φαρμακευτική αγωγή η οποία είναι ζωτικής σημασίας όχι μόνο για τη βελτίωση της κατάστασης του αλλά και την ίδια την επιβίωση του. Όταν του επιτρέπουν τα φάρμακα του απαγορεύουν την ειδική διατροφή που απαιτείται.
Παρά το γεγονός ότι η Ινδία έχει υπογράψει διεθνείς συμφωνίες για τα δικαιώματα των ΑΜΕΑ και η ινδική νομοθεσία απαγορεύει ξεκάθαρα τη φυλάκιση αναπήρων ως υπόδικων για μεγάλη χρονική περίοδο, στον Δρ. Σαιμπάμπα έχει απορριφθεί δύο φορές η αίτησή του για αποφυλάκιση με εγγύηση. Στη δεύτερη περίπτωση η εγγύηση απορρίφθηκε βάσει διαβεβαιώσεων των αρχών της φυλακής πως ο Δρ. Σαιμπάμπα λαμβάνει την απαραίτητη και ειδική φροντίδα που απαιτεί η κατάσταση του. (Επέτρεψαν στην οικογένεια του να αντικαταστήσει το κατεστραμμένο καροτσάκι του). Ο Δρ. Σαιμπάμπα, σε ένα γράμμα του από τη φυλακή, είπε ότι την ίδια μέρα που απορρίφθηκε η εγγύηση σταμάτησε και η ειδική φροντίδα. Απελπισμένος κατέφυγε στην απεργία πείνας. Μετά από μερικές μέρες μεταφέρθηκε αναίσθητος στο νοσοκομείο.
Για χάρη της συζήτησης, ας αφήσουμε το ζήτημα της ενοχής ή της αθωότητας του Δρ. Σαιμπάμπα στα δικαστήρια. Κι ας στρέψουμε την προσοχή μας για λίγο στο ζήτημα της εγγύησης γιατί αποτελεί κυριολεκτικά ζήτημα ζωής και θανάτου για τον ίδιο. Ανεξάρτητα από τις κατηγορίες εναντίον του πρέπει ο Δρ. Σαιμπάμπα να αποφυλακιστεί με εγγύηση; Να μια λίστα ορισμένων πασίγνωστων προσωπικοτήτων και κυβερνητικών υπαλλήλων που έχουν βγει με εγγύηση. Στις 23 Απρίλη 2015 ο Babu Bajrangi, καταδικασμένος σε ισόβια για το ρόλο του στη σφαγή της Naroda Patiya το 2002, κατά την οποία 97 άνθρωποι δολοφονήθηκαν μέρα μεσημέρι, απελευθερώθηκε με εγγύηση μετά από απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου του Γκουτζαράτ “για μια επείγουσα οφθαλμολογική επέμβαση”. Ο ίδιος ο Babu Bajrangi δήλωσε για τα εγκλήματα του: “Δεν αφήσαμε απείραχτο κανένα μουσουλμανικό μαγαζί, τα πυρπολήσαμε όλα, τους βάλαμε όλους φωτιά, τους σφάξαμε, τους κάψαμε. Πιστεύουμε ότι έπρεπε να τους κάψουμε γιατί αυτά τα καθάρματα δεν πιστεύουν στο κάψιμο. Το φοβούνται”. Εγχείρηση στο μάτι, ε; Αλλά αν το καλοσκεφτούμε ίσως έπρεπε να αλλάξει επειγόντως τους δολοφονικούς φακούς των ματιών του, με τους οποίους έβλεπε τον κόσμο, με άλλους λιγότερο βλακώδεις και επικίνδυνους. Στις 30 Ιούλη 2014 η Maya Kodnani, πρώην υπουργός της κυβέρνησης Μόντι στη Γκουτζαράτ, καταδικασμένη σε 28 χρόνια φυλακή, ως επικεφαλής της σφαγής της Naroda Patiya, βγήκε με εγγύηση μετά από απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου του Γκουτζαράτ. Η Kodnani είναι γιατρός και λέει ότι πάσχει από εντερική φυματίωση, καρδιά, κλινική κατάθλιψη και πρόβλημα στη σπονδυλική στήλη. Η ποινή της έχει ανασταλεί.
Ο Amit Shah, επίσης πρώην υπουργός της κυβέρνησης Μόντι στη Γκουτζαράτ, συνελήφθη τον Ιούλη του 2010, κατηγορούμενος για την εντολή να δολοφονηθούν εξωδικαστικά τρία άτομα – του Sohrabuddin Sheikh, της γυναίκας του Kausar Bi και του Tulsiram Prajapati. Το CBI (Κεντρική Υπηρεσία Ερευνών της Ινδίας) παρουσίασε τηλεφωνικές συνομιλίες οι οποίες έδειχναν ότι ο Shah ήταν σε συνεχή επαφή με αστυνομικά στελέχη που κρατούσαν παράνομα τα θύματα προτού δολοφονηθούν και ότι ο αριθμός των τηλεφωνικών αυτών επαφών είχε αυξηθεί τις μέρες εκείνες. Ο Amit Shah βγήκε με εγγύηση τρεις μήνες μετά τη σύλληψη του. (Αργότερα μετά από μια σειρά ανησυχητικών και περίεργων γεγονότων η κατηγορίες αποσύρθηκαν). Τώρα είναι πρόεδρος του Κόμματος Bharatiya Janata και δεξί χέρι του πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι.
Στις 22 Μάη 1987, 42 μουσουλμάνοι πιάστηκαν από την Στρατοχωροφυλακή, δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ στα περίχωρα της Hashimpura (του Ουτάρ Πραντές) και τα πτώματα τους πετάχτηκαν σε κανάλι. Δεκαεννέα μέλη της Στρατοχωροφυλακής κατηγορήθηκαν γι΄ αυτήν την υπόθεση. Σε όλους επιτράπηκε να συνεχίσουν να υπηρετούν, πήραν τις προαγωγές τους και τα δώρα όπως όλοι οι άλλοι. Δεκατρία χρόνια αργότερα, το 2000, 16 απ΄ αυτούς παραδόθηκαν (τρεις είχαν πεθάνει). Αφέθηκαν αμέσως ελεύθεροι με εγγύηση. Μερικές βδομάδες πριν, το Μάρτη του 2015, απαλλάχτηκαν όλοι λόγω έλλειψης στοιχείων.
Ο Hany Babu, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Δελχί και μέλος της Επιτροπής για την Υπεράσπιση και Απελευθέρωση του Δρ. Σαιμπάμπα , μπόρεσε να τον δει τον για λίγα λεπτά στο νοσοκομείο. Σε μια συνέντευξη τύπου στις 23 Απρίλη 2015, που πέρασε μάλλον απαρατήρητη, ο Hany Babu, περιέγραψε τις συνθήκες που έγινε η συνάντηση: Ο Δρ Saibaba με ορό στο χέρι ανασηκώθηκε στο κρεβάτι του και μίλησε μαζί του. Ένας αστυνομικός στεκόταν από πάνω του με ένα AK-47 να τον σημαδεύει στο κεφάλι. Καθήκον του ήταν να αποτρέψει τη διαφυγή του κρατούμενου με τα παράλυτα πόδια.
Θα βγει ζωντανός ο Δρ Saibaba από τις κεντρικές φυλακές της Ναγκπούρ; Το θέλουν αυτό; Υποθέτουμε εύλογα πως όχι.
Αυτό έχουμε να αντιμετωπίσουμε, γι΄ αυτό ψηφίζουμε, σ΄ αυτό συμφωνούμε.
Αυτό είμαστε εμείς.
* Η Αρουντάτι Ρόι είναι η γνωστότερη γυναίκα συγγραφέας της Ινδίας. Είναι ενεργή στα κινήματα αντίστασης στην χώρα και γι” αυτό κατά καιρούς έχει γίνει στόχος επιθέσεων. Το πρώτο της μυθιστόρημα, «Ο Θεός των μικρών πραγμάτων», κέρδισε το βραβείο Μπούκερ το 1997. Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο ινδικό Outlook στις 18 του Μάη στην διεύθυνση www.outlookindia.com/article/professor-pow/294265. Μετάφραση από τα αγγλικά για λογαριασμό της “Προλεταριακής Σημαίας”, Αρης Λάμπρου.
