Πρόσφατα δόθηκε στη δημοσιότητα (σε ένθετο στην «Κυριακάτικη Αυγή») η εκλογική πλατφόρμα 2009 της «Ευρωπαϊκής Αριστεράς» (ΕΑ) η οποία συναπαρτίζεται από κόμματα ευρωπαϊκών χωρών και όπου από τη χώρα μας μετέχει ο ΣΥΝ. Το ότι οι απόψεις που θα διατυπώνονταν σε ένα τέτοιο πρόγραμμα θα ’χαν ρεφορμιστικό χαρακτήρα ήταν, για μας τουλάχιστον, αναμενόμενο. Τέτοιο ξεφάντωμα ωστόσο -μέρες που ζούμε- θα πρέπει να ομολογήσουμε ότι ήταν πέρα από τις «προσδοκίες» μας.
Θα πρέπει βέβαια να παραδεχτούμε ότι οι συντάκτες της πλατφόρμας πήραν υπόψη τους το ότι οι καιροί είναι δύσκολοι και δεν σηκώνουν πολλά πολλά.
Ετσι άφησαν στην άκρη όλα εκείνα για την Ευρώπη των λαών, που είναι δύναμη ειρήνης, ανάπτυξης και ευημερίας, οχυρό της δημοκρατίας και των ελευθεριών, ο χώρος όπου ανθίζει ο πολιτισμός και βρίσκουν το πεδίο τους οι οικολογικές και άλλες ευαισθησίες. Δεν μπόρεσαν ωστόσο να «συγκρατηθούν» εντελώς. Θα ’ταν αντίθετο με τη φύση τους, τον χαρακτήρα και τις πολιτικές επιδιώξεις του χώρου που εκφράζουν. Αλλωστε τα προηγούμενα δεν τα απορρίπτουν. Τα βάλανε απλώς στο συρτάρι για να μας τα ξεφουρνίσουν ξανά στην πρώτη ευκαιρία.
«Επανίδρυση» της ΕΕ αλλά όχι ακριβώς
Η πλατφόρμα ξεκινάει θέτοντας σαν κεντρικό στόχο την «εκ θεμελίων» αλλαγή της ΕΕ. «Οι εκλογές για το Ευρωκοινοβούλιο του 2009 θα είναι μια ευκαιρία για να αλλάξουμε τα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) και να ανοίξουμε προοπτικές για μια άλλη Ευρώπη». Κλείνει μάλιστα με την ίδια θέση, σύνθημα, προτροπή. «Τόλμα άλλαξε την Ευρώπη τώρα». Το τελευταίο φέρνει λίγο βέβαια προς διαφήμιση προϊόντος αλλά δεν πειράζει. Το πραγματικό ερώτημα είναι άλλο. Τα πιστεύουν αλήθεια αυτά που λεν; Οχι βέβαια! Δεν είναι τόσο αφελείς.
Κατ’ αρχάς για να θέσει κανείς έναν τέτοιο στόχο, ο πρώτος όρος είναι να προσδιορίσει τι είναι αυτή η ΕΕ, ποια τα θεμέλιά της, γιατί πρέπει να αλλάξουν και ποια να οικοδομηθούν στη θέση τους.
Αν το επιχειρούσαν, είτε θα ’πρεπε να πουν την αλήθεια, το ότι δηλαδή η ΕΕ δεν είναι τίποτα άλλο από έναν αντιδραστικό συνασπισμό των ευρωπαϊκών ιμπεριαλιστικών μητροπόλεων είτε να επαναλάβουν τις ανοησίες για την Ευρώπη των λαών που προαναφέραμε.
Η ουσία του ζητήματος είναι ωστόσο ότι η ΕΕ δεν μπορεί να αλλάξει και μάλιστα εκ θεμελίων. Μπορεί μόνο να «γκρεμιστεί». Είναι «χτισμένη» από συγκεκριμένες δυνάμεις, σε μια συγκεκριμένη βάση και για την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων στόχων, επιδιώξεων και συμφερόντων. Μπορεί μόνο να ανατραπεί, να γκρεμιστεί.
Ποια αποτελέσματα θα ’χει κάτι τέτοιο και τι θα γίνει με τα υλικά «κατεδάφισης» που θα προκύψουν είναι ένα εντελώς άλλο ζήτημα. Θα λέγαμε μάλιστα κάνοντας μια υπόθεση εργασίας, ότι αν δημιουργούνταν συνθήκες (για διάφορους λόγους) όπου τα συμφέροντα των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων δεν θα εξυπηρετούνταν από την ύπαρξη της ΕΕ θα τη διέλυαν αυτές οι ίδιες.
Οταν λοιπόν θορυβεί κανείς ανέξοδα για εκ θεμελίων αλλαγή της ΕΕ αυτό που καταδείχνει είναι η κουφότητα και η υποκρισία του, η διάθεσή του να κοροϊδέψει τον κόσμο. Θα μπορούσαμε να σταματήσουμε εδώ. Όταν μια πολιτική πλατφόρμα έχει μια τέτοια βάση και αφετηρία αυτό είναι που χαρακτηρίζει και το σύνολο απόψεων, θέσεων, προτάσεων που περιέχει.
Αλλά ας συνεχίσουμε.
Ότι τα περί «αλλαγής των θεμελίων» αποτελούν κούφια λόγια το αντιλαμβάνονται βέβαια και οι ίδιοι. Μετριάζουν έτσι τους τόνους, τις διατυπώσεις, τις κατευθύνσεις, χαμηλώνουν κάπως τον πήχη.
Παίρνουν τον γνωστό δρόμο των αλλαγών εντός πλαισίου, των μεταρρυθμίσεων και φτάνουν έως και την άποψη για «επανίδρυση» της ΕΕ. Αλλωστε καθώς μας λεν, «υπάρχουν εναλλακτικές προτάσεις». «Η επιλογή βρίσκεται στα χέρια των λαών». «Είναι απαραίτητο να επανιδρυθεί η ΕΕ στη βάση νέων παραμέτρων». Αφού «ακόμη και η τρέχουσα νομοθεσία επιτρέπει τις δαπάνες για ένα σχέδιο επενδύσεων ικανό να εγγυηθεί την απασχόληση να στηρίξει την οικολογική διάρθρωση της οικονομίας». Για μια στιγμή «τρομάξαμε» είν’ αλήθεια. Αλλά αφού και η τρέχουσα νομοθεσία το επιτρέπει, εντάξει.
Αλλά ας περάσουμε στην ουσία.
Εχουμε την άποψη ότι ανατροπές σε κλίμακα επανίδρυσης δεν απέχουν πολύ από το ζήτημα της αλλαγής των θεμελίων της ΕΕ. Μια από τα ίδια; Οχι ακριβώς. Ζήτημα αλλαγών και υπάρχει και το θέτουν. Το ερώτημα είναι σε τι αλλαγές αναφέρονται, σε ποιους απευθύνονται και από ποιους τις περιμένουν. Επειδή αλλαγές μπορούν να γίνουν είτε επειδή τις επιβάλλει με την πάλη του ο λαός είτε επειδή οι ίδιες οι δυνάμεις του συστήματος επιχειρούν αλλαγές που θεωρούν ότι θα εξυπηρετήσουν καλύτερα τα συμφέροντά τους. Εχουμε την άποψη ότι η ΕΑ στοχεύει στη δεύτερη εκδοχή του πράγματος. Στις εναλλακτικές στρατηγικές που διαμορφώνονται (ή νομίζει πως διαμορφώνονται) στο στρατόπεδο του κεφαλαίου.
Χίλιοι τρόποι για να αποφύγεις την αλήθεια
Διαφωτιστικός ως προς αυτό είναι ο τρόπος που προσδιορίζουν την κατάσταση.
«Η κρίση προκαλείται από τον νεοφιλελεύθερο παγκοσμιοποιημένο καπιταλισμό και ειδικότερα από τις ανεύθυνες πολιτικές και οικονομικές ελίτ που προωθούν αυτόν τον επικίνδυνο καπιταλισμό… Ο κόσμος έχει οδηγηθεί σε αυτή την παγκόσμια κρίση από την ηγεμονική πολιτική των ΗΠΑ και ειδικότερα της κυβέρνησης Μπους». «Η κρίση αποδεικνύει για ακόμη μια φορά την αποτυχία της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης που μεγιστοποίησε τα κέρδη των μεγάλων ‘‘παικτών’’ των χρηματιστικών αγορών σε παγκόσμια κλίμακα πέρα από κάθε κρατικό έλεγχο και παρέμβαση». «Η πολιτικές των χαμηλών μισθών και της επισφαλούς εργασίας ως συνέπειες των αντιπληθωριστικών μέτρων που εφαρμόστηκαν από τις κυβερνήσεις των αναπτυγμένων χωρών έβαλαν σε κίνδυνο το χρηματιστικό και πιστωτικό σύστημα». Τρομερό! Ευτυχώς όμως η ΕΑ επαγρυπνεί και έχει εναλλακτικές προτάσεις για τη διάσωσή του.
Επειδή οι αποσιωπήσεις, οι λαθροχειρίες, οι στρεβλώσεις που εμπεριέχονται σ’ αυτές τις απόψεις είναι τόσο πολλές, χάριν οικονομίας αυτού του κειμένου θα αναφερθούμε σ’ αυτές «τηλεγραφικά» και μόνον.
Η κρίση λοιπόν δεν είναι προϊόν και έκφραση του καπιταλιστικού συστήματος αλλά «φταίει» γι’ αυτήν ο νεοφιλελεύθερος παγκοσμιοποιημένος καπιταλισμός. Και προσοχή! Οχι η υποτιθέμενη παγκοσμιοποίηση εν γένει, αλλά η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση. Και βέβαια ούτε λόγος για το ότι το θεώρημα της παγκοσμιοποίησης εφευρέθηκε για να συγκαλύψει και εξωραΐσει την κυριαρχία (μετά το 1989-1991) του δυτικού ιμπεριαλιστικού κεφαλαίου (με επικεφαλής τις ΗΠΑ) και τους όρους που αυτό επέβαλε σε όλο τον κόσμο.
Οχι συνολικά το δυτικό ιμπεριαλιστικό κεφάλαιο αλλά οι ΗΠΑ. Αλλά ούτε και οι ΗΠΑ γενικά αλλά ειδικά η κυβέρνηση Μπους.
Οχι λοιπόν το καπιταλιστικό σύστημα, αλλά οι «ανεύθυνες πολιτικές και οικονομικές ελίτ». Τι εφεύρημα κι αυτό!
Τα πράγματα εξελίχθηκαν «πέρα από κάθε κρατικό έλεγχο και παρέμβαση» διατείνονται οι εκπρόσωποι της ΕΑ. Να αναφερθούμε κατ’ αρχάς σε μια «αποσιώπηση».
Ενας από τους βασικούς ιδεολογικούς μοχλούς που χρησιμοποιήθηκαν εδώ και δεκαετίες για να ανοίξει ο δρόμος στην επίθεση του κεφαλαίου, ήταν η πάλη ενάντια στον «κρατισμό» και τις κρατικές παρεμβάσεις εν γένει. Σε αυτό το πεδίο «δοξάστηκαν» πάρα πολλοί εκπρόσωποι του χώρου της ΕΑ. Φαίνεται πως το «ξεχάσανε». Ας τους συγχωρήσουμε.
Υπάρχει όμως κάτι ακόμη πιο ουσιαστικό. Αποτελεί ψέμα και στρέβλωση το ότι όλα αυτά προωθήθηκαν χωρίς κρατική παρέμβαση. Το ακριβώς αντίθετο ισχύει. Η πολιτική του ιμπεριαλιστικού κεφαλαίου σε κάθε χώρα και σε όλο τον κόσμο προωθήθηκε με βασικό όργανο το κράτος. Τις κυβερνήσεις που αποφάσιζαν αυτές τις πολιτικές, τους νόμους που ψήφιζαν, τις δυνάμεις καταστολής που χρησιμοποιούσαν ενάντια στις εργαζόμενες λαϊκές μάζες και τη νεολαία, τις στρατιωτικές δυνάμεις με τις οποίες κομμάτιασαν χώρες και λαούς για να επιβάλουν την κυριαρχία τους.
Οι πολιτικές των χαμηλών μισθών και της επισφαλούς εργασίας ήταν συνέπειες της αντιπληθωριστικής πολιτικής που επέλεξαν οι κυβερνήσεις των αναπτυγμένων χωρών, μας λέει χωρίς ντροπή η ΕΑ. Κοντά τριάντα χρόνια διαρκεί η επίθεση του κεφαλαίου ενάντια στην εργατική τάξη και με στόχο το γκρέμισμα όλων των κατακτήσεών της, την κατάργηση των δικαιωμάτων της και συνολικά την επαναθεμελίωση των ταξικών σχέσεων σε βάση απόλυτης κυριαρχίας του κεφαλαίου. Η ΕΑ, η πολιτική δύναμη που αυτοπροβάλλεται σαν δύναμη διεξόδου και απάντησης στα προβλήματα των λαών, «δεν αντιλήφθηκε» τίποτε απ’ όλα αυτά. Το μόνο που κατάλαβε είναι ότι τελικά «κινδύνεψε -με αυτή την πολιτική- το χρηματιστικό τραπεζιτικό σύστημα». Δεν μας εκπλήσσει καθόλου.
Σε ποιους απευθύνονται
Σε ποιους απευθύνονται λοιπόν; Είναι σαφές ότι απευθύνονται στους παράγοντες του συστήματος. Τους «υπεύθυνους» εννοείται και ειδικότερα στο ευρωπαϊκό κεφάλαιο. Καθόλου τυχαία, καθώς με αυτό το ευρωπαϊκό κεφάλαιο έχει συνδέσει αυτός ο πολιτικός χώρος την τύχη του εδώ και σχεδόν πενήντα χρόνια και αυτή η επιλογή αποτελεί τη βάση της πολιτικής του. Εχει μάλιστα και προτάσεις, τις οποίες δεν του κοστίζει τίποτα να τις απευθύνει και ευρύτερα. Στο διεθνές κεφάλαιο. Τόση αυτογνωσία.
Ετσι, ανάμεσα σε άλλα διαβάζουμε: «Η ΕΚΤ (Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) πρέπει να υπόκειται σε δημόσιο και δημοκρατικό έλεγχο και οι κανονισμοί της πρέπει να αλλάξουν». «Αμεση ανάγκη η νομισματική πολιτική να ανταποκρίνεται στους στόχους μιας νέας ανάπτυξης της οικονομίας και της απασχόλησης». (Εδώ μάλλον κάτι τους «διαφεύγει» σε σχέση με το πρόβλημα νομισματικής πολιτικής που έχει ειδικά η ΕΕ, αλλά ας το προσπεράσουμε). «Αγωνιζόμαστε για μια στρατηγική της αλληλεγγύης και της συνεργασίας, της πλήρους απασχόλησης και μιας ορθολογικής σχέσης με τη φύση…». Πώς θα γίνει αυτό το θαύμα; «Αυτή είναι εφικτή μόνο εφόσον αλλάξουν οι υπάρχοντες κανόνες του διεθνούς οικονομικού και χρηματιστικού συστήματος.
Α τότε εντάξει! Εχουν μάλιστα ακόμα πιο συγκεκριμένες προτάσεις γι’ αυτό. «Να καθιερωθεί η φορολογία στα κερδοσκοπικά κεφάλαια προκειμένου να τροφοδοτηθεί η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού αποθέματος». Θυμάστε τον «κουμπαρά» που είχε προταθεί παλιότερα από τον ίδιο χώρο σαν απάντηση στο ασφαλιστικό πρόβλημα; Μόνο που εδώ αυτός ο κουμπαράς, συγγνώμη, αυτό το «ευρωπαϊκό Ταμείο, θα έπρεπε να περιληφθεί στις κατευθύνσεις και τα προγράμματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ενα είδος «πράσινου Νew Deal» του ίδιου του κοινοβουλίου». Και ακόμη «Αναθεώρηση των δομικών και ρυθμιστικών προγραμμάτων της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ». Οχι δεν είναι αφελείς όσοι πλασάρουν τέτοιου είδους πονήματα. Τουλάχιστον όχι ακριβώς. Μπορεί να απευθύνονται σε αφελείς, αλλά η δική τους περίπτωση είναι κάπως πιο «περίπλοκη». Ας προχωρήσουμε όμως.
Η κυριαρχία της «Δεξιάς» στην Ευρώπη και πώς ανατρέπεται
Εχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να δούμε την πολιτική διάσταση του πράγματος. Το πώς εν πάση περιπτώσει βλέπουν να πραγματοποιούνται όλα αυτά. Ας δούμε.
«Οι εναλλακτικές λύσεις είναι εφικτές μέσα από τον κοινό αγώνα τόσο στους δρόμους όσο και στα κοινοβούλια». Η διατύπωση παραπέμπει στη στρατηγική που διαμόρφωσε τα τελευταία χρόνια η ΕΑ (μετά τη θητεία της στην «Αριστερά» των Κλίντον, Μπλερ και Σία) και που στην Ελλάδα σηματοδοτήθηκε από την άνοδο του Αλαβάνου στην ηγεσία του ΣΥΝ. Την κατεύθυνση της «ανάληψης κυβερνητικών ευθυνών με κινηματική στήριξη». Ο συνδυασμός της κοινοβουλευτικής και εξωκοινοβουλευτικής δράσης δεν είναι βέβαια κάτι καινούργιο. Το θέμα ήταν πάντα και παραμένει η σχέση ανάμεσα σε αυτά τα δύο. Το αν η κοινοβουλευτική δράση υποτάσσεται και υπηρετεί την εξωκοινοβουλευτική (πάγια τακτική του επαναστατικού κινήματος) ή το αντίστροφο, όπως είναι η πολιτική του ρεφορμισμού.
Το πώς πολιτεύτηκε η ΕΑ όλα αυτά τα χρόνια, το γνωρίζουμε. Ας δούμε ωστόσο και το πώς το θέτει στην πλατφόρμα της. «Μπροστά στην παρούσα κρίση η Ευρωπαϊκή Αριστερά καλείται να παίξει αποφασιστικό ρόλο για την ανάδειξη κοινών πολιτικών δράσεων ενάντια στην πολιτική και πολιτισμική ηγεμονία της Δεξιάς. Η εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών στην ΕΕ έγινε δυνατή μεταξύ άλλων εξαιτίας ενός είδους μεγάλου συνασπισμού ανάμεσα στα κόμματα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών. Αυτή η συναίνεση είναι ένας απ’ τους λόγους για την παρούσα πολιτική κρίση του τρόπου λειτουργίας της Ευρώπης… Δημιουργεί μεγάλες αντιπαραθέσεις στο εσωτερικό των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων».
Ας επιχειρήσουμε να αποκωδικοποιήσουμε τα προηγούμενα. Η εφαρμογή της νεοφιλελεύθερης πολιτικής και η πολιτική (και οικονομική) κρίση στην οποία οδήγησε, οφείλεται στο ότι ηγεμόνευσε στην Ευρώπη (και καθοδήγησε την πορεία της) ο συνασπισμός δεξιών και σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων, που στήριξε την πολιτική ηγεμονία της Δεξιάς. Η απάντηση στο πρόβλημα και η διέξοδος από την κρίση βρίσκεται στην ανατροπή αυτής της ηγεμονίας και την ανάδειξη μιας άλλης πολιτικής δύναμης στο τιμόνι της Ευρώπης. Μπορεί να είναι αυτή η ΕΑ; Δεν βγαίνουν τα νούμερα και το γνωρίζουν και οι ίδιοι. Αμεση απάντηση μπορεί να δοθεί μόνο από έναν άλλον πολιτικό συνασπισμό. Ποιος μπορεί να είναι αυτός; Αν η μια συνιστώσα είναι η ΕΑ η άλλη σχετίζεται με τις «μεγάλες αντιπαραθέσεις στο εσωτερικό των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων». Θα πείτε τώρα ότι το ’χουμε ξαναδεί αυτό το έργο. Θα συμφωνήσουμε μαζί σας.
Οσο για το άλλο σκέλος, της «κινηματικής στήριξης» και της «πάλης στους δρόμους», έχει και γι’ αυτήν (και τι δεν έχει).
«Η Ευρώπη που θέλουμε χρειάζεται εκδημοκρατισμό της οικονομίας… Τα δικαιώματα είναι οι ευκαιρίες συμμετοχής των εργαζομένων στις διοικητικές αποφάσεις, για παράδειγμα στη ρύθμιση των επενδύσεων και της παραγωγής πρέπει να διευρυνθούν και να ρυθμιστούν με νόμο».
Εντάξει, δεν πρόκειται ακριβώς για «πάλη στους δρόμους» αλλά μην τα θέλετε και όλα.
Οι εργαζόμενοι και οι πολίτες «πρέπει να μπορούν να σπάσουν το μονοπώλιο της πληροφόρησης και των στρατηγικών αποφάσεων που ιδιοποιούνται οι κυρίαρχοι παράγοντες της αγοράς». «Ουσιαστική αναθεώρηση της ΚΑΠ (…) απαιτούμε μια περιεκτική πολιτική Αγροτικής ανάπτυξης». «Διεκδικούμε τον Δημόσιο και Κοινωνικό έλεγχο του Τραπεζικού και πιστωτικού συστήματος».
Οχι δεν θα κάνουμε κανένα άλλο σχόλιο πάνω σε αυτά. Θα θέλαμε ωστόσο απέναντι σε όλη αυτή την φιλολογία για «λαϊκή συμμετοχή» στις αποφάσεις και τα δημοψηφίσματα να θέσουμε ένα απλούν ερώτημα. Αν το αποτέλεσμα των δημοψηφισμάτων που έγιναν σε ορισμένες χώρες δεν ήταν το ΟΧΙ στις προτάσεις της ΕΕ αλλά το ΝΑΙ, το δημοψήφισμα θα επαναλαμβανόταν; (όπως ήδη έχει αποφασιστεί να γίνει).
Αυταπάτες ή απλώς απάτη
Υπάρχει πάντα ένα τέτοιο ερώτημα σε σχέση με τη ρεφορμιστική αντίληψη και πολιτική. Εχουμε την άποψη ότι με έναν τρόπο ισχύουν και τα δύο. Αν στην αφετηρία του πράγματος βρίσκεται κυρίως το στοιχείο της αυταπάτης, στην πορεία της πολιτικής του μορφοποίησης αυτό που τελικά κυριαρχεί είναι η προσπάθεια εξαπάτησης του κόσμου.
Ως προς την πρώτη πλευρά, δεν έχουμε να προσθέσουμε τίποτε στην κλασική θεώρηση του ζητήματος από τον Μαρξ. Η μικροαστική τάξη ευρισκόμενη ανάμεσα στις δυο βασικές τάξεις (αστική-εργατική) θεωρεί εαυτήν ως το κέντρο ή και τη συνισταμένη της κοινωνίας. Την ιδεολογία της ως την έκφραση της «μέσης», της «κοινής λογικής». Θα πρέπει λοιπόν η κοινωνία να της αναθέσει (στους πολιτικούς της εκπροσώπους) τον ρόλο του ρυθμιστή των υποθέσεών της, μια και εκ της θέσης της είναι «αμερόληπτη» ως προς τα αντιτιθέμενα συμφέροντα. Ελα όμως που η κοινωνία «δεν τους κατανοεί». Ασε που η ταξική πάλη -και κατά τρόπο «ακατανόητο» γι’ αυτούς- εξακολουθεί να αποτελεί το πεδίο όπου λύνονται οι διαφορές και στη βάση των κάθε φορά ταξικών συσχετισμών.
Το ότι αυτή είναι η πραγματικότητα τους διαφεύγει και εντελώς. Ετσι οι αντιλήψεις τους και βασικά η πολιτική τους κατεύθυνση διαμορφώνεται στη βάση πιο ρεαλιστικών παραμέτρων. Η επίδραση βέβαια των αυταπατών δεν εξαλείφεται εντελώς. Παραμένουν αντιλήψεις, απόψεις, διαφορές που κάποιες έχουν και δημοκρατικά, προοδευτικά χαρακτηριστικά. Μόνο που παίρνουν πλέον τον χαρακτήρα της εξωτερικής μορφής, τον ρόλο του εξωραϊσμού μιας πολιτικής με πολύ πιο «πεζό» περιεχόμενο και ρεαλιστική στόχευση. Της διεκδίκησης ενός ρόλου στα πλαίσια του συστήματος και στη βάση της αναγνώρισης της «χρησιμότητάς» τους, για την ισορροπία, την λειτουργικότητα και εν τέλει την ασφάλεια του συστήματος. Μια κατεύθυνση που δεν είναι πάντα του αέρος. Στην πορεία της ιστορίας και ιδιαίτερα σε φάσεις όπου το σύστημα ένιωθε να απειλείται από το λαϊκό κίνημα τούς ανέθετε τέτοιους ρόλους. Ρόλους τους οποίους τους διεκπεραίωναν με περισσό ζήλο για λογαριασμό του συστήματος και ενάντια στον λαό. Τώρα το αν στους καιρούς που έρχονται θα κληθούν να αναλάβουν και τέτοια καθήκοντα μένει να το δούμε. Αυτό πάντως που είναι καθαρό, είναι πως ο λαός όχι μόνο δεν έχει κανέναν λόγο να στηρίξει μια τέτοια κατεύθυνση αλλά αντίθετα έχει πολλούς για να της αντιταχθεί.
ΥΓ. Θα πείτε τώρα ότι εκτός από τον ΣΥΝ υπάρχουν εν προκειμένω και οι άλλες συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ που -όλα κι όλα- έχουν τις απόψεις τους. Αυτές, δεν μπορεί, θα πατήσουν πόδι. Βεβαίως! Οσο πατάει η γάτα.
Βασίλης Σαμαράς
φ.620, 23/5/09
