Τη μεγαλύτερη δοκιμασία της –τουλάχιστον από το 1974 μέχρι σήμερα- αντιμετωπίζει η αστική «στρατηγική» (… έτσι τη λένε), που συνοψίζεται στο «η χώρα ανήκει στους νικητές, δηλαδή στη Δύση». Στην πραγματικότητα, αυτή η κοινή για όλες τις αστικές δυνάμεις της χώρας θέση ως θεμέλιο διεξόδου για τη χώρα και το λαό έχει καταρρεύσει! Μέσα στις συνθήκες της κρίσης και των γενικευμένων ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων που διατρέχουν τον πλανήτη, αποδεικνύεται ότι μια χώρα που έχει γίνει οικονομικό παράρτημα και πολιτικό-στρατιωτικό προγεφύρωμα των –πολλών- πατρώνων της είναι «φτερό στον άνεμο» της θύελλας που έχει ξεσπάσει. Αυτή τη θύελλα εξάλλου βιώνουν όλο και πιο οδυνηρά οι εργάτες και ο λαός της χώρας μας. Εξαθλίωση, ανεργία θεόρατη και (παρά τις κυβερνητικές αλχημείες) σε σταθερή άνοδο, ελαστικές σχέσεις που τσακίζουν την εργαζόμενη πλειοψηφία, φορολεηλασία και εγκλωβισμός σε χρέη για τα λαϊκά στρώματα. Το τοπίο κάνουν όλο και πιο σκούρο τα εργοδοτικά εγκλήματα, οι διώξεις και οι καταδίκες αγωνιστών και συνδικαλιστών, η πολιτική της φασιστικοποίησης που έχει επιστρατευτεί απέναντι στοn λαό, τη νεολαία, τις ελευθερίες τους.
Αλλά βέβαια για την άρχουσα τάξη, την κυβέρνηση και τα κόμματα του συστήματος δεν υπάρχει άλλος δρόμος από αυτόν της εξάρτησης στα ιμπεριαλιστικά αφεντικά. Έτσι, την ίδια στιγμή που εκρήγνυνται τα αδιέξοδα αυτής της «στρατηγικής» τους, την ίδια στιγμή που εκδηλώνεται η αμηχανία τους, ακόμα και η σύγχυση που έχει καταβάλλει κυβέρνηση και αντιπολίτευση για το τι τους επιφυλάσσουν οι εξελίξεις μέσα στο στρατόπεδο των νικητών αλλά και από την αντιπαράθεση της Δύσης με τον ρώσικο ιμπεριαλισμό, που εμφανίζεται ενισχυμένος, συνεχίζουν και θα συνεχίσουν στην ίδια γραμμή με την οποία είναι φύσει και θέση δεμένες οι αστικές πολιτικές δυνάμεις. Όσο για τον λαό, άρχισαν να του βρίσκουν ένα… νέο αφήγημα. Αυτό των συσσιτίων και των έκτακτων βοηθημάτων προς τους απόλυτα εξαθλιωμένους! Εκεί δείχνει να συναντιέται ο κυνισμός των παραδοσιακών αστικών δυνάμεων με αυτόν του ΣΥΡΙΖΑ, που εξάλλου επένδυσε πολιτικά σε αυτή την κατεύθυνση ήδη από το 2012 χρωματίζοντάς την ως «κοινωνική αλληλεγγύη».
Συνθήκες –συγκαλυμμένης- ταραχής
Άλλος δηλώνει βέβαιος για το «κλείσιμο της αξιολόγησης» εντός… ολίγου. Άλλος αναρωτιέται αν θα γίνει μετά τον Σεπτέμβριο. Άλλος λέει πως φτάνουν οι 153 της κυβέρνησης για να ψηφίσουν τα μέτρα που αυτή φέρνει και άλλος πως θα χρειάζονταν 180! Η πανσπερμία των εκτιμήσεων ανήκει στους κυβερνητικούς και δύσκολα κρύβει την ταραχή τους. Οι παρεμβάσεις Σαπέν και Σόιμπλε έβαλαν ωστόσο τα πράγματα στη θέση τους αναδεικνύοντας δύο ζητήματα. Το πρώτο αφορά στη στήριξη που απαιτούν να δοθεί προς τον ΣΥΡΙΖΑ για να «αντέξει» τα μέτρα. Στη ΝΔ βέβαια αντιδρούν με το προφανές (και εύλογο από συστημική άποψη) επιχείρημα ότι θα χάσουν κάθε πολιτικό ρόλο αν στοιχηθούν άλλη μια φορά –όπως τον Ιούλιο του 2015- πίσω από την ανάγκη να στηριχθεί η κυβέρνηση. Όμως, οι απαιτήσεις της επίθεσης στις σημερινές συνθήκες της κρίσης δεν εξορθολογίζονται ούτε σε αναφορά με τις ανάγκες του αστικού πολιτικού συστήματος! Άρα τι όροι διαμορφώνονται για το πολιτικό σύστημα που βρίσκεται έτσι κι αλλιώς σε δύσκολη κατάσταση; Σε τι επιλογές παραπέμπουν αυτοί οι όροι; Το δεύτερο αφορά στο τι φέρνουν αυτά τα μέτρα για τη ζωή του λαού, ώστε να απαιτείται μια τόσο διευρυμένη στήριξη τους στο επίπεδο των αστικών κομμάτων! Είναι σαφές ότι όχι μόνο έχει καταρρεύσει παταγωδώς η κυβερνητική προπαγάνδα μετά το Γιούρογκρουπ της 20/2, που συνοψιζόταν στο «ούτε ένα ευρώ μέτρα», αλλά πολύ περισσότερο ότι η μακρόσυρτη διαπραγμάτευση σκάβει βαθύ πηγάδι για τα εργατικά και λαϊκά δικαιώματα!
Ωστόσο, η δυσκολία που παρουσιάζεται στο να υπάρξει κατάληξη της αξιολόγησης δεν αφορά μόνο στην πολιτική προετοιμασία της κυβέρνησης και των άλλων κομμάτων που καλούνται να την ψηφίσουν αλλά και να την επιβάλλουν στο λαό και μάλιστα με πολυετές βάθος. Η δυσκολία αφορά σε σημαντικό βαθμό αυτές καθαυτές τις αντιθέσεις ΗΠΑ-Ευρωπαίων ιμπεριαλιστών και όπως αυτές εκδηλώνονται μέσα από τη σχέση ΔΝΤ-ΕΕ και με πεδίο αυτού του ανταγωνισμού την Ελλάδα. Ειδικότερα, πρόκειται για την αντίθεση ΗΠΑ-Γερμανίας που η προεδρεία Τραμπ έχει αναδείξει σε πρώτο πλάνο στα πλαίσια της επιδίωξης της να «κοντύνει» το Βερολίνο και να επιβάλλει όρους αμερικάνικης κυριαρχίας συνολικά στα πλαίσια της Δύσης. Στο ζήτημα εμπλέκεται προφανώς και η Γαλλία, που μπορεί να καλοβλέπει τον περιορισμό της γερμανικής ηγεμονίας εντός της ΕΕ, αλλά από την άλλη κάθε άλλο παρά αποδέχεται το σχέδιο υποβίβασης της τελευταίας σε έναν οικονομικό συνασπισμό που θα βρίσκεται στην στρατηγική σκιά των ΗΠΑ. Ο μύλος αυτών των αντιθέσεων –και ενώ η ίδια η ΕΕ βρίσκεται υπό αναδιαμόρφωση μετά το Brexit- έχει συμβάλλει καθοριστικά στο νέο μπλοκάρισμα του λεγόμενου ελληνικού ζητήματος. Με ανοιχτή λοιπόν και υπό εξέλιξη την αντιπαράθεση Ουάσιγκτον-Βερολίνου, με ανοιχτό επίσης το ζήτημα των νέων όρων που θα επιλέξουν οι ιμπεριαλιστικοί πυλώνες της ΕΕ να «ξαναστήσουν» το εγχείρημά τους, είναι πράγματι μετέωρο και το ζήτημα των όρων ισορροπίας της διπλής εξάρτησης της Ελλάδας από ΗΠΑ και Ευρωπαίους ιμπεριαλιστές. Σε αυτή την πραγματική τρικυμία βρίσκεται η κυβέρνηση και η αστική τάξη, που όντας δεμένη με χίλια δύο νήματα με τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και από τις δύο πλευρές του ατλαντικού, βιώνει όλους τους τρανταγμούς και δεν θέλει ούτε να διανοηθεί τι αλλαγές σε αυτό το πλέγμα της εξάρτησής της μπορεί να προκύψουν, ποια «κενά» θα παραχθούν και ποιος και πώς θα τα καλύψει.
Το «προκεχωρημένο φυλάκιο»
Δεν είναι ωστόσο τα ζητήματα εντός της Δυτικής συμμαχίας η μοναδική συνάρτηση που επηρεάζει καθοριστικά τις τύχες της χώρας και την έχει φέρει σε κατάσταση περιδίνησης. Με άλλα λόγια, ο ανταγωνισμός και το «ενδιαφέρον» των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων της Δύσης για την Ελλάδα δεν υπάρχει μόνο λόγω της θέσης της στην ΕΕ/ΟΝΕ (όπου πάλι για γεωπολιτικούς λόγους την ενέταξαν), δεν αρχίζει και δεν τελειώνει στους ανταγωνισμούς για τη λεηλασία του πλούτου της, για την ιδιοποίηση του χρέους της, για την παραρτηματοποίηση της οικονομίας της υπέρ του ενός ή του άλλου ευρωπαϊκού ή αμερικάνικου μονοπωλίου. Μια κρίσιμη για τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα χρήση της υπήρξε πάντα αυτή που προκύπτει από τη θέση της σε μια περιοχή όπου συγκεντρώνονται πολλαπλοί γεωστρατηγικοί ανταγωνισμοί. Εξάλλου, αυτή τη θέση πουλούσε πάντα η άρχουσα τάξη στους προστάτες της για να την έχουν στο δικό τους μπλοκ και να της παρέχουν ανταλλάγματα σε ρόλους και μπίζνες στην περιοχή. Η αξία της θέσης αυτής στις σημερινές συνθήκες αναβαθμίζεται, αν πάρουμε υπόψη μας τον αναβρασμό –και με ανοιχτά πολεμικές εκφράσεις- που υπάρχει σε ολόκληρη την ευρύτερη περιοχή. Από την Ουκρανία ως τα Βαλκάνια και από την Τουρκία ως τη Μ. Ανατολή και την Α. Μεσόγειο και μέχρι τη Λιβύη. Ειδικότερα αναβαθμίζεται η αξία αυτής της θέσης της χώρας, αν πάρουμε υπόψη μας ότι ο ρώσικος ιμπεριαλισμός ξεμυτίζει σπάζοντας σε σημεία την περικύκλωσή του (Συρία) ενώ σε Βαλκάνια, Αίγυπτο επιχειρεί επιστροφή χωρίς να παραλείπει να αξιοποιήσει-όσο μπορεί- τα προβλήματα της Τουρκίας με τις ΗΠΑ. Ιδιαίτερα για αυτές τις τελευταίες που ο κύριος και στρατηγικός αντίπαλος τους είναι και παραμένει η Ρωσία, όλα αυτά τα δεδομένα αυξάνουν το «ενδιαφέρον» τους για τη χώρα μας που έτσι κι αλλιώς υπηρέτησε όλα τα προηγούμενα χρόνια τις πολεμικές επιδρομές τους σε Βαλκάνια και Μ. Ανατολή. Ένα «ενδιαφέρον» που μπορεί να φτάνει στα επίπεδα του «προκεχωρημένου φυλακίου», αφού το ρώσικο ξεμύτισμα μεταφέρει τη γραμμή της αντιπαράθεσης πιο κοντά προς τη χώρα μας. Όμως ούτε οι Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές είναι αδιάφοροι -κάθε άλλο!- από μια τέτοια χρήση της χώρας. Είτε έχουν (Γαλλία) είτε δεν έχουν (Γερμανία) στρατιωτικούς όρους παρουσίας στην περιοχή, έχουν κάθε συμφέρον να υπερασπιστούν την πυριτιδαποθήκη της ηπείρου «τους» (Βαλκάνια) και την επέκτασή τους σε αυτήν έναντι της Ρωσίας, όπως και μια σειρά συμφέροντα στην περιοχή (Κύπρος, Τουρκία, Μ. Ανατολή). Έτσι, από τη μια, «η όλη» Δυτική συμμαχία θέλει την Ελλάδα φυλάκιό της στην περιοχή, από την άλλη ωστόσο και με δοσμένο τον ανταγωνισμό εντός της που είναι έκδηλος σε μια σειρά περιπτώσεις και στην περιοχή, δεν είναι ενιαία ούτε σε αυτό. Δεν είναι δηλαδή ενιαία για το πώς ακριβώς θα χρησιμοποιηθεί το φυλάκιο αυτό.
Αυτή η δεύτερη –όχι σε σημασία- συνάρτηση περιπλέκει ακόμα περισσότερο το ελληνικό ζήτημα, και βέβαια αυξάνει κατακόρυφα τους κινδύνους και τις απειλές που αντιμετωπίζει ο λαός μας. Και οι δύο μαζί συναρτήσεις του ζητήματος εξηγούν τα πολλαπλά βραχυκυκλώματα των διαπραγματεύσεων και το μακρύ σύρσιμο της δεύτερης αξιολόγησης. Έτσι κι αλλιώς, ήδη από το καλοκαίρι του 2015, εκτιμούσαμε ότι είναι προσωρινός ο συμβιβασμός που επιτεύχθηκε μεταξύ ΗΠΑ-Γερμανίας και Γαλλίας για την Ελλάδα στα πλαίσια του 3ου μνημονίου. Στις σημερινές συνθήκες και με όσα εξελίχθηκαν από τότε στην περιοχή, μετά το Brexit και –κυρίως- με την αμερικάνικη υπερδύναμη να αναζητά με εκβιασμούς και εντάσεις αναδιαμόρφωση των όρων στα πλαίσια της Δυτικής συμμαχίας, το ζήτημα της χώρας μας τίθεται εκ νέου και πολύ πιο έντονα.
Τα λαϊκά καθήκοντα
Η ασάφεια και η αντιφατικότητα του πλαισίου των εξελίξεων δεν αφήνει καμιά… ασάφεια για τον χαραχτήρα που αυτές οι εξελίξεις έχουν όσον αφορά τον λαό, τα δικαιώματά του, την ίδια του τη ζωή. Η ασάφεια και η αντιφατικότητα αφορά στα αδιέξοδα και την αντιδραστική φύση του καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος, που αναζητά όρους υπέρβασης αυτών των αδιεξόδων, με καύσιμη ύλη τα δικαιώματα και τις ζωές των εργατών και των λαών του κόσμου. Η ρευστότητα αυτού του πλαισίου θα μπορούσε και να διατυπωθεί στη σημερινή φάση ως η κατάσταση στην οποία «ο πλανήτης περιμένει» το (αν) πώς και πού η διοίκηση Τραμπ θα επιχειρήσει μια συγκεκριμένη κίνηση υλοποίησης των διακηρύξεων -απειλών που έχει προς όλους απευθύνει, η οποία με τη σειρά της θα προκαλέσει απαντήσεις και εξελίξεις σε μια σειρά επίπεδα και περιοχές.
Για τον λαό μας και τη χώρα μας, που βρίσκεται στη μέγγενη των ιμπεριαλιστών και σε μια περιοχή-φωτιά, όλα τα δεδομένα και οι εκδοχές που μπορούν να δώσουν οι οποίες παραπάνω ως έναν βαθμό αναφέρθηκαν, μόνο αρνητικά και επικίνδυνα είναι.
- Η ανεξαρτησία, δηλαδή το σπάσιμο των δεσμών της εξάρτησης από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, δεν προκύπτει ως «δώρο» από τις συγκρούσεις των πατρώνων επί της χώρας. Από αυτές τις συγκρούσεις προκύπτουν νέα (ακόμα και αιματηρά) δεινά, περισσότερη εξαθλίωση και χτύπημα των λαϊκών ελευθεριών. Προκύπτει ίσως ανακατανομή δεσμών -που στις παρούσες συνθήκες θα είναι και πιο σφιχτά- αλλά οπωσδήποτε όχι απελευθέρωση από αυτά.
- Το υπό διαμόρφωση νέο «ευρωπαϊκό σχέδιο» της ΕΕ δεν είναι και δεν θα είναι μια «απελευθέρωση» ή μια έστω χαλαρότητα για κάποιες χώρες της περιφέρειας. Οι ιμπεριαλιστές της Ευρώπης το μόνο που δεν θα κάνουν οικιοθελώς είναι να «παραιτηθούν» από τους όρους εκμετάλλευσης και ληστείας που έχουν επιβάλλει σε χώρες όπως η Ελλάδα. Η Ευρώπη των (ακόμα) πιο πολλών ταχυτήτων θα είναι ακόμα πιο ληστρική και πιο αντιδημοκρατική-πραξικοπηματική για τη χώρα μας και για τον λαό μας.
- Το δικαίωμα σε ψωμί, δουλειά, ελευθερία, ειρήνη, ανεξαρτησία καταχτιέται και δεν χαρίζεται! Καταχτιέται από τους εργάτες, τον λαό και τη νεολαία με μαζική αντίσταση, διεκδίκηση, με αναμέτρηση με το σύστημα της εξάρτησης και της εκμετάλλευσης. Καταχτιέται διαμορφώνοντας μέσα στην πάλη και από την πάλη το απαιτούμενο Μέτωπο Αντίστασης- Διεκδίκησης- Αναμέτρησης, και συγκροτώντας στη βάση των απαιτήσεων αυτής της αναμέτρησης την εργατική τάξη και τον λαό σε όλα τα επίπεδα. Αυτός είναι και ο μόνος δρόμος για να μην μένει αχρέωτη η χρεοκοπία του δόγματος της εξάρτησης, από το οποίο η αστική τάξη οικειοθελώς επίσης δεν πρόκειται ποτέ να παραιτηθεί. Αντίθετα, όσο αυξάνουν τα αδιέξοδά της, θα δένεται πιο σφιχτά με αυτό το δόγμα και θα γίνεται πιο αντιδραστική και εχθρική απέναντι στον λαό και τη νεολαία.
- Αυτή η κατεύθυνση, αυτή η πάλη πρέπει να «ξεκινήσει» από εκεί που σήμερα είμαστε. Τα μικρά σκιρτήματα των απεργιών και των μαθητικών κινητοποιήσεων των τελευταίων ημερών πρέπει να ενισχυθούν και να διευρυνθούν. Είναι σπουδαία κάθε προσπάθεια κίνησης, ακόμα και ζύμωσης σε αυτή την κατεύθυνση, κόντρα στις συνθήκες «νεκροταφείου» που επιχειρεί να επιβάλλει το σύστημα και η κυβέρνησή του, με την πολύτιμη αρωγή των εργατοπατέρων του ΝΑΙ και του ΔΝΤ, με την αρωγή συνολικά των δυνάμεων του κοινοβουλευτισμού, ρεφορμισμού και του κυβερνητισμού. Μπροστά στα μεγάλα και άγρια νέα κύματα της επίθεσης, μπροστά στις νέες αντιλαϊκές εξελίξεις, παλεύουμε να βγει λαός και νεολαία στο δρόμο του αγώνα!
Βουλευτικές Εκλογές 2023
Αντίσταση - Οργάνωση
