Έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό, τόσο διεθνώς όσο και στη χώρα μας, η συζήτηση αλλά και συγκεκριμένες ενέργειες που αφορούν την τύχη της κεντροαριστεράς, της σοσιαλδημοκρατίας, της λεγόμενης προοδευτικής διακυβέρνησης, στα πλαίσια του εκμεταλλευτικού συστήματος και για τις ανάγκες του. Οι αιτίες που προκαλούν την ένταση των αναζητήσεων, των διάφορων εγχειρημάτων και προτάσεων, ξεπετάγονται μέσα από τους αρμούς του συστήματος και τα αδιέξοδα, μαζί με την εξαθλίωση που γεννά η γενικευμένη επίθεση στην εργατική τάξη και τους λαούς. Βασική επιδίωξη και στόχος ο έλεγχος του εργατικού-λαϊκού παράγοντα παντού στον κόσμο, από τις ΗΠΑ μέχρι την Ευρώπη, μέσα από την αναστύλωση πολιτικών πυλώνων που η επίθεσή τους προκάλεσε σοβαρές ρωγμές και κατάρρευση, με κίνδυνο να βγουν οι εργάτες και οι λαοί «εκτός πλαισίων» και να γίνουν επικίνδυνοι. Αυτός είναι ο βασικός ιστορικός ρόλος της σύγχρονης σοσιαλδημοκρατίας, να συμβάλει στην στήριξη του εκμεταλλευτικού συστήματος ακόμα και με τις πιο ειδεχθείς πράξεις και πολιτικές, τόσο στο παρελθόν όσο και στο σήμερα. Ταυτόχρονα, ο πολιτικός αυτός χώρος, θέλοντας να εκφράσει τα συμφέροντα και την ιδεολογία των μεσαίων στρωμάτων που επιζητούν την κοινωνική ανέλιξη, έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση μίας αντιδραστικής συμμαχίας ανάμεσα στις κεφαλαιοκρατικές αστικές τάξεις και τα μεσαία στρώματα, με στόχο την ακόμα μεγαλύτερη καταπίεση και εκμετάλλευση των εργαζόμενων και την εδραίωση του συστήματος. Η συμμαχία αυτή έσπασε από την οξύτητα της επίθεσης των ιμπεριαλιστών, ιδιαίτερα των Αμερικάνων, και του μονοπωλιακού κεφαλαίου απέναντι στην εργατική τάξη και τους λαούς και έφερε σε αδιέξοδο τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, πολλά από τα οποία συμμετείχαν και ηγήθηκαν σε αυτή την επίθεση οδηγώντας σε κατάρρευση έναν πολιτικό χώρο – πυλώνα του συστήματος.
Σήμερα, βρισκόμαστε σε μια προσπάθεια «ανάταξης» αυτού του χώρου, μόνο που αυτή δεν μπορεί να γίνει με τα παλιά και φθαρμένα στη λαϊκή συνείδηση υλικά αλλά χρειάζεται να εισρεύσουν και νέοι παράγοντες, κυρίως από τον χώρο της ρεφορμιστικής αριστεράς, κυβερνώσας ή μη, που έχει δώσει επιτυχημένες εξετάσεις εκπροσώπησης του συστήματος. Σε αυτή την κατεύθυνση, ο Α. Τσίπρας πρωταγωνιστεί και κινείται σε δύο επίπεδα, τόσο στην Ευρώπη όσο και στη χώρα, για την «προοδευτική συμμαχία», είτε με την παρέμβασή του στις Βρυξέλλες στη συζήτηση της «αριστεράς» με σοσιαλδημοκράτες και οικολόγους είτε με την πρόταση που απηύθυνε προς το ΠΑΣΟΚ για την «προοδευτική διακυβέρνηση». Σε μία περίοδο που το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα καταβαραθρώνεται στις πρόσφατες εκλογές, το Γερμανικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, από ότι φαίνεται, δεν μπορεί να σπάσει την κυριαρχία Μέρκελ και γενικά τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα στην Ευρώπη κινούνται σε «χαμηλές πτήσεις», μοναδικός λόγος «πανηγυρισμών» είναι η εκλογική επίδοση του Κόρμπιν και των Εργατικών στην Βρετανία και το… παρά λίγο του Σάντερς στις ΗΠΑ. Πολύ μακριά από την κυριαρχία άλλων εποχών, όπου Κλίντον – Μπλέρ και Σρέντερ καθόριζαν τις τύχες αυτού του κόσμου.
Η προσπάθεια όμως αυτή συναντάει σημαντικές δυσκολίες κατά βάση από το ίδιο το σύστημα που θέλει να υπηρετήσει. Η επίθεση όχι μόνο δεν σταματάει αλλά κλιμακώνεται σε έκταση και βάθος, η ιμπεριαλιστική επιθετικότητα και οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί για κυριαρχία εντείνονται. Σε αυτόν τον «καμβά» είναι φανερό ότι δεν έχει τύχη μία πολιτική κατεύθυνση «εξορθολογισμού» του συστήματος, το οποίο δεν τα αποδέχεται και αδειάζει το έδαφος κάτω από τα πόδια των επίδοξων αναστυλωτών της λεγόμενης κεντροαριστεράς. Μην ξεχνάμε ότι η ιμπεριαλιστική επέμβαση στο Ιράκ το 2003 και αυτό που ακολούθησε διέλυσε τις αυταπάτες και τις φιλοδοξίες της «αντι-παγκοσμιοποίησης» και του «αντι-νεοφιλελευθερισμού» των παγκόσμιων και ευρωπαϊκών φόρουμ και αντί ενός «εφικτού άλλου κόσμου» μπήκαμε σε έναν νέο εφιάλτη επεμβάσεων, πολέμων φτώχειας και εξαθλίωσης.
Από την άλλη μεριά, όμως, είναι «καταδικασμένοι» να επιμένουν στην ίδια κατεύθυνση με το αφήγημα της δίκαιης ανάπτυξης, του εκδημοκρατισμού και του σταματήματος της λιτότητας. Στη σημερινή φάση είμαστε στη διάρκεια της προσπάθειας αυτό το αφήγημα να γίνει ο συνδετικός κρίκος των διάφορων πολιτικών δυνάμεων που κινούνται σε αυτόν τον χώρο. Σε αυτή την κατεύθυνση είναι ενταγμένες τόσο οι παρεμβάσεις Τσίπρα όσο και η παραίτηση Αμόν από το Σοσιαλιστικό κόμμα της Γαλλίας για την επανίδρυση νέου φορέα. Βέβαια, τα πράγματα δεν εξελίσσονται με τρόπο θετικό για τους πρωταγωνιστές αυτών των προσπαθειών. Ο Τσίπρας «τρώει πόρτα» από την Φώφη, ο Αμόν προηγούμενα είχε ανάλογη αντιμετώπιση από τον Μελανσόν, το «Die Linke» δεν έχει και τις καλύτερες σχέσεις με το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα της Γερμανίας ενώ ανάλογη κατάσταση επικρατεί ανάμεσα στους Podemos και το Ισπανικό σοσιαλιστικό κόμμα. Οι διαφορές όλων αυτών δεν έχουν να κάνουν μόνο με την «καταγωγή» τους, κυρίως έχουν να κάνουν με το πόσο διευρυμένα ή πιο στενά θα υπηρετήσουν το σύστημα και πως ιδιαίτερα οι Γερμανοί και οι Γάλλοι θα υπηρετήσουν τον ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα των κρατών τους, τόσο στις μεταξύ τους σχέσεις όσο και στις σχέσεις τους με τους υπόλοιπους ανταγωνιστές ιμπεριαλιστές. Αυτό εκφράζεται με την αγωνία τους για το «ποια Ευρώπη θέλουμε», ιδιαίτερα σήμερα, που από την μία πλευρά ξεκίνησαν οι διαδικασίες για το Brexit ενώ από την άλλη εκφράζεται ανοικτά η αμφισβήτηση της σημερινής Ε.Ε. κυρίως από αντιδραστικές δυνάμεις.
Στη χώρα μας, ο Α. Τσίπρας διεκδικεί για τον ίδιο και τον ΣΥΡΙΖΑ τον ρόλο του «πυλώνα» του συστήματος, δίνοντας τις καλύτερες διαβεβαιώσεις για το πόσο αντιλαϊκό και αντεργατικό χαρακτήρα μπορεί να πάρει η πολιτική του και πόσο υποτακτικός μπορεί να γίνει στις κάθε είδους ιμπεριαλιστικές επιταγές. Η διεκδίκηση αυτού του ρόλου όμως έχει και προϋποθέσεις τόσο για τον ΣΥΡΙΖΑ όσο και για τους δεσμούς που πρέπει να αναπτύξει με τους πρώην «ιδιοκτήτες» του χώρου. Οι οποίοι δεν μπορούν να μπουν σε αυτή την διαδικασία με τους δυσμενείς σημερινούς κοινοβουλευτικούς όρους από τη μία αλλά και δεσμευμένοι από την άλλη με την για δεκαετίες πολιτική τους, που υπενθυμίζει η παρουσία του «όλου ΠΑΣΟΚ» (Σημίτης– Παπανδρέου–Βενιζέλος) στο συνέδριο της «Δημοκρατικής Συμπαράταξης». Ο Α. Τσίπρας γνωρίζει πολύ καλά ότι ο χρόνος λειτουργεί εις βάρος του στο συγκεκριμένο «σχέδιο», καθώς σήμερα έχει την πρωτοβουλία και τη δύναμη που του δίνει η κυβερνητική εξουσία, αύριο τα πράγματα θα είναι διαφορετικά και πιο δύσκολα. Το ζήτημα όμως της αναστύλωσης του πυλώνα της κεντροαριστεράς με τη σύμπραξη και του ΣΥΡΙΖΑ (όλου ή μέρους του) δεν θα κριθεί από τις φιλοδοξίες των σημερινών πρωταγωνιστών αλλά θα κριθεί κυρίως από τις επιδιώξεις της ντόπιας κεφαλαιοκρατίας και φυσικά την τελική «επικύρωση» θα κάνουν οι ιμπεριαλιστές – προστάτες.
Για τους εργαζόμενους και τον λαό, που δέχεται, κατά κύματα, την επίθεση, οι σχεδιασμοί και οι πρωτοβουλίες για την «προοδευτική συμμαχία» είναι μακριά και κόντρα στην υπόθεση της πάλης του, παρά τον «φιλολαϊκό» μανδύα που επενδύεται. Η προσπάθεια να παγιδευτεί, πολιτικά, σε σενάρια «προοδευτικής διακυβέρνησης» θα ενταθούν το επόμενο διάστημα με πολλούς τρόπους και μεθόδους και από διάφορες πλευρές. Η αποκάλυψη του αντιλαϊκού χαρακτήρα αυτών των κινήσεων δεν μπορεί παρά να γίνει στο πεδίο που ο εργαζόμενος λαός μπορεί να αναγνωρίσει τόσο τη δύναμή του όσο και τους πραγματικούς αντιπάλους του, στο πεδίο της πάλης και της σύγκρουσης.
