Να λοιπόν που η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) απέκτησε τα δικαιώματα της επίσημης ταινίας των Ολυμπιακών Αγώνων στο Βερολίνο το 1936, ταινία που είχε σκηνοθετήσει η γερμανίδα Λένι Ρίφενσταλ. Κάτι για το οποίο πρέπει να αισθάνονται τρομερά υπερήφανοι όπως διαπιστώνουμε από τις δηλώσεις του πρόέδρου της ΔΟΕ Ζακ Ρογκ, σύμφωνα με τον οποίο, όπως διαβάσαμε στην ?Καθημερινή?, ?η ταινία αυτή είναι η πλέον διάσημη απ’ όλες που έχουν γυριστεί για τους Ολυμπιακούς Αγώνες και θα είναι πλέον το κόσμημα του αρχείου μας?. Προσπερνώντας εδώ το γεγονός που όλοι μπορούμε να καταλάβουμε, δηλαδή το τι είδους ταινία είναι αυτή, πώς γυρίστηκε και τι ήθελε να πετύχει με τους αγώνες αυτούς καθ’ αυτούς αλλά και με την ταινία ο γερμανικός ιμπεριαλισμός εκείνη την περίοδο. Το ότι η ίδια η Ρίφενσταλ ήταν η επίσημη σκηνοθέτρια της ναζιστικής Γερμανίας, που μάλιστα γύρισε σε ταινία το 1934 το συνέδριο του ναζιστικού κόμματος με τον τίτλο ?Ο θρίαμβος της θέλησης? κατόπιν εντολής του Γκέμπελς που είχε αναλάβει ένα χρόνο πριν το υπουργείο ?Πολιτισμού? και προπαγάνδας της Γερμανίας, θα παρατηρήσουμε το θράσος και την άνεση με την οποία βγαίνουν κάποιοι σήμερα και μιλάνε για πολιτιστικές Ολυμπιάδες, τα ιδανικά και τις ?μεγάλες? αξίες που πηγάζουν από αυτές, τον εθελοντισμό και το… ?αρχαίο πνεύμα αθάνατο?.
Νομίζουμε ότι το παραπάνω παράδειγμα αποτύπωσε στις οξυμένες εκείνες κοινωνικά συνθήκες με τον καλύτερο τρόπο το τι πραγματικά αντιπροσωπεύουν αυτοί οι αγώνες και το τι εννοούν φυσικά αυτοί πολιτισμό: το 1936 η διοργάνωση των αγώνων από την αστική τάξη της Γερμανίας έγινε το μέσο μέσα από το οποίο πρόβαλε και διακήρυξε τα σάπια ιδανικά της σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο, τις ?αξίες? του συστήματος που υπηρετούσε, το δηλητήριο του φασισμού, την ανωτερότητα της άριας φυλής, το ρατσισμό. Αυτό σε καλλιτεχνική έκφραση αποτυπώθηκε στις ταινίες της Ρίφενσταλ, η οποία τα ανέδειξε με τον καλύτερο τρόπο. Κάποιοι βέβαια προσπαθούν να περάσουν την άποψη ότι η καλλιτεχνική δουλειά δεν έχει σχέση με την πολιτική και από αυτήν την άποψη η ταινία της είναι ένα άρτιο καλλιτεχνικό έργο, και, ?ουδέτερα? ιδωμένο, είναι από τις κορυφαίες στιγμές του κινηματογράφου. Μόνο που αυτή η άποψη προσπερνάει ολόκληρο το περιεχόμενο της ταινίας που είναι και το πιο σημαντικό μιας και εκφράζει μια αντιδραστική άποψη και αντίληψη. Η ίδια η Ρίφενσταλ, φυσικά μετά την ήττα του φασισμού, έσπευσε να αρνηθεί το ρόλο που έπαιξε ως προπαγανδίστρια του ναζισμού, λέγοντας ότι απλά έκανε ταινίες. Στο σήμερα ο Ρογκ με το ίδιο σκεπτικό κάνει τη μεγάλη αφαίρεση του τι πραγματικά δείχνει η ταινία και αναφέρεται στο… αισθητικό αποτέλεσμά της. Η ίδια άποψη τυλίγει μια σειρά εκδηλώσεων της πολιτιστικής Ολυμπιάδας. Είναι η γνωστή μεταφυσική άποψη ?η τέχνη για την τέχνη? που δικαιολογεί την ?ουδετερότητά της? και καλύπτει την αντιδραστικότητά της. Είναι η ίδια που διαχωρίζει το περιεχόμενο ενός έργου από τη μορφή που αυτό παίρνει. Θα ήταν παράλογο για την άρχουσα τάξη που διοργανώνει τους αγώνες να μην περάσει τα ?ιδανικά? της μέσα και από τέτοιους θεσμούς. Ισα ίσα, αυτό είναι ένα από τα ζητούμενα.
Πάντως κάτι τέτοιες κινήσεις όπως αυτή με την ταινία της Ρίφενσταλ και τις διάφορες εκθέσεις που παρουσιάζουν το έργο της με αφορμή τα 100 χρόνια της ή το πρόσφατο ντοκιμαντέρ που έχει κάνει ?αίσθηση σε όλο τον κόσμο? όπου μιλάει η γραμματέας του Χίτλερ για αυτόν ως… άνθρωπο στις τελευταίες στιγμές του, θα πρέπει μάλλον να τις εντάξουμε στο κλίμα των καιρών.
ΥΓ.: Παρεμπιπτόντως, η Ολυμπία της Ρίφενσταλ προβάλλεται αυτές τις μέρες στα πλαίσια του φεστιβάλ κινηματογράφου που διοργανώνει κάθε χρόνο η ?Ελευθεροτυπία?, μαζί με άλλες ταινίες που συνιστούν τον άξονα ?7η τέχνη και Ολυμπιάδα?. Παράλληλα τα ?Ιστορικά? της ίδιας εφημερίδας έχουν ξεκινήσει μια σειρά εκδόσεων, τα ?Ολυμπιακά Ιστορικά?, που προβάλλουν και στηρίζουν τη διοργάνωσή των αγώνων. Ολοι οι μηχανισμοί και μέσα σε πλήρη λειτουργία και στοίχιση με τον ?εθνικό? στόχο…
φ.487, 18/10/03
Βουλευτικές Εκλογές 2023
Αντίσταση - Οργάνωση
