Η προκήρυξη πρόωρων εκλογών δεν είναι κάτι το συνηθισμένο στη Μ. Βρετανία και τις ελάχιστες φορές που συμβαίνει, υπάρχει σοβαρός λόγος.
Αυτή τη φορά, η απόφαση της Τερέζα Μέι να προκηρύξει εκλογές για τις 8 Ιουνίου αιτιολογείται, προφανώς, από το brexit. Οι εκλογές θα γίνουν ένα χρόνο σχεδόν μετά το δημοψήφισμα στο οποίο αποφασίστηκε η έξοδος της Μ. Βρετανίας από την ΕΕ.
Μέσα σε αυτό το χρόνο έγιναν πολλά στο βρετανικό πολιτικό σκηνικό. Πρώτα απ’ όλα, παραιτήθηκε ο πρωθυπουργός Κάμερον, ισχυριζόμενος ότι δε μπορεί να υλοποιήσει την απόφαση του brexit, με την οποία διαφωνούσε και την οποία αντιπάλεψε. Οι Συντηρητικοί εμφανίστηκαν διχασμένοι στο δημοψήφισμα, με αποτέλεσμα η επίσημη γραμμή να είναι η ουδετερότητα.
Σοβαρά προβλήματα αντιμετώπισε και ο ηγέτης των Εργατικών Κόρμπιν, επίσης αντίθετος με το brexit, ο οποίος αμφισβητήθηκε έντονα στο εσωτερικό του κόμματός του.
Αλλά και στο αντίπαλο στρατόπεδο, τα βασικά πολιτικά πρόσωπα που ηγήθηκαν της εκστρατείας του brexit (Φάρατζ, Τζόνσον) αποσύρθηκαν παρά τη νίκη τους. Η ώρα της υλοποίησης ήταν δυσκολότερη από την ώρα της προπαγάνδας…
Την ίδια στιγμή, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος χτύπησε συναγερμό στην ΕΕ και τους βασικούς της πυλώνες, Γερμανία και Γαλλία. Οι αξιωματούχοι της Ενωσης ξεκαθάριζαν σε όλους τους τόνους ότι brexit σημαίνει… brexit και δεν πρόκειται να δεχτούν οποιαδήποτε ειδική μεταχείριση της Μ. Βρετανίας.
Υπήρχαν, βέβαια, και οι φωνές που υπενθύμιζαν ότι, ουσιαστικά, η Μ. Βρετανία ήταν πάντα μια …ιδιαίτερη περίπτωση, μια ισχυρή χώρα η οποία δεν είχε μπει στο κοινό νόμισμα και είχε πάντα ιδιαίτερες σχέσεις με την άλλη πλευρά του Ατλαντικού…
Πάντως, οι αστικές τάξεις των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων της ΕΕ αντιλαμβάνονταν ότι το αφήγημα της ενωμένης Ευρώπης είχε δεχτεί ένα σοβαρό χτύπημα και ότι αυτό θα γεννούσε κινδύνους για το μέλλον. Ενώ η βρετανική αστική τάξη έδειχνε σαν να μην έχει ακόμα αποφασίσει αν θέλει το brexit ή όχι. Πιο χαρακτηριστική ήταν η περίπτωση της Σκωτίας, η οποία μέχρι σήμερα πιέζει για νέο δημοψήφισμα για την απόσχισή της από τη Μ. Βρετανία και την παραμονή της στην ΕΕ.
Η εκλογή του Τραμπ στις ΗΠΑ δημιούργησε νέες αβεβαιότητες, καθώς κανένας δε μπορούσε να εκτιμήσει ποια στάση θα κρατούσε στο πολύπλοκο διεθνές σκηνικό. Μία από τις αβεβαιότητες ήταν και η στάση της υπερδύναμης απέναντι στην Ευρώπη, την ΕΕ γενικά και την κάθε δύναμη ξεχωριστά.
Το brexit σήμαινε ότι η Μ. Βρετανία θα απομακρυνόταν από την ΕΕ και θα πλησίαζε τις ΗΠΑ. Αυτό, ωστόσο, ήταν ανάγκη να επανεκτιμηθεί στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονταν. Από ποια ΕΕ θα απομακρυνόταν και σε ποιες ΗΠΑ θα πλησίαζε;
Η ΕΕ αναζητούσε τα πολιτικά της πατήματα και προετοιμαζόταν για τα αποτελέσματα των απανωτών εκλογικών αναμετρήσεων σε Ολλανδία, Γαλλία και Γερμανία. Και στις τρεις χώρες-στυλοβάτες της ΕΕ οι αντι-ΕΕ ακροδεξιές δυνάμεις ενισχύονταν. Οι πανηγυρισμοί της Λεπέν για την εκλογή Τραμπ ήταν χαρακτηριστικοί.
Ο δε Τραμπ, όσο περνούσε ο καιρός, αποκάλυπτε τις προθέσεις του. Και μάλιστα, υπήρξε μια αντιστοιχία ανάμεσα στην Μ. Βρετανία και τις ΗΠΑ. Και το brexit και ο Τραμπ φαινόντουσαν πολύ …κακά για να είναι αληθινά! Υπήρξαν αντιδράσεις από ΜΜΕ, καλλιτέχνες, διανοούμενους, ακόμα και από σημαντικά πολιτικά στελέχη (μέχρι και τον μόλις απελθόντα πρόεδρο Ομπάμα). Γινόταν μια προσπάθεια να καλλιεργηθεί ένα κλίμα που έλεγε λίγο-πολύ ότι τέτοιες εξελίξεις είναι αδύνατες και ότι κάτι θα γίνει ξαφνικά για να γυρίσουν τα πράγματα στην προτεραία κατάσταση.
Κι όμως, αυτό δε συνέβαινε, ούτε στη μια περίπτωση, ούτε στην άλλη. Ο Τραμπ έριξε τους Τόμαχωκ στη Συρία και ενίσχυσε τη στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στην περιοχή της Κορέας. Ενώ η Μέι ανακοίνωνε τις πρόωρες εκλογές στη Μ. Βρετανία, έτσι ώστε να προκύψει μια ισχυρή κυβέρνηση, με εκλεγμένο –και όχι διορισμένο- πρωθυπουργό και νωπή λαϊκή εντολή, η οποία να διαπραγματευτεί το brexit από τις καλύτερες δυνατές θέσεις.
Η κίνηση αυτή, λοιπόν, πρώτα και κύρια εκφράζει την αποφασιστικότητα της βρετανικής αστικής τάξης να προχωρήσει το brexit. Χωρίς δισταγμούς και δεύτερες σκέψεις, χωρίς πισωγυρίσματα. Ρίχνοντας όλο το βάρος μιας ισχυρής ιμπεριαλιστικής δύναμης, μιας πρώην αυτοκρατορίας η οποία δε σκοπεύει να …ταπεινωθεί από τη Μέρκελ, ούτε και να παραιτηθεί από τη θέση της στην Ευρώπη και τον κόσμο.
Μια ερμηνεία που ακούστηκε ήταν ότι η Μέι θέλει να εκμεταλλευτεί το ευρύ δημοσκοπικό της προβάδισμα και να ισχυροποιήσει την κυβέρνησή της. Είναι αλήθεια ότι οι δημοσκοπήσεις δίνουν 46 με 48% στους Συντηρητικούς, 27 με 30% στους Εργατικούς, 9 με 10% στους Φιλελεύθερους Δημοκράτες και περίπου 7% στο αντιευρωπαϊκό Ukip.
Αν είναι έτσι, όμως, τότε γιατί σύσσωμη η αντιπολίτευση σχεδόν πανηγύρισε για τις πρόωρες εκλογές; Η πρόταση της Μέι υπερψηφίστηκε στη Βουλή των Κοινοτήτων με 522 ψήφους υπέρ έναντι 13 κατά! Γιατί συμφωνούν όλοι σε μια εκλογική μάχη που, αν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις, θα δώσει στους Συντηρητικούς ίσως και πάνω από 100 έδρες παραπάνω στο Κοινοβούλιο;
Αντίστοιχο ερώτημα μπορούμε να θέσουμε και για την άλλη ερμηνεία που κυκλοφορεί, ότι η Μέι θέλει να απομονώσει τις ακραίες φωνές στο Συντηρητικό Κόμμα και να διαλύσει και τις όποιες εσωκομματικές αμφισβητήσεις εναντίον της.
Προφανώς οι ερμηνείες αυτές έχουν μια βάση, όμως πίσω τους, πάνω τους και …γύρω τους υπάρχει πάντα το brexit!
Η μόνη ερμηνεία που ταιριάζει σε μια ιμπεριαλιστική αστική τάξη είναι… τι άλλο από τα ίδια της τα συμφέροντα. Ακριβώς αυτά τα δεδομένα είναι που αποδεικνύουν την αποφασιστικότητα όλων, πια, απέναντι στο brexit και την προσήλωσή τους στη διαδικασία και τη διαπραγμάτευση που θα το συνοδεύσει.
Η διαπραγμάτευση θα γίνει βασικά με την ΕΕ κι εκεί θα γίνει ένα σκληρό παιχνίδι εκβιασμών, συμβιβασμών και συμφερόντων. Θα είναι, δηλαδή, μια πραγματική διαπραγμάτευση και όχι σαν αυτές που κάνουν οι ελληνικές κυβερνήσεις!
Αλλά δε θα είναι η μόνη. Ταυτόχρονα θα πρέπει να επαναπροσδιοριστούν οι σχέσεις με τις ΗΠΑ, αλλά και με τη Ρωσία και την Κίνα, ενδεχομένως ως αποτέλεσμα των προηγούμενων. Και όλα αυτά δε θα αφορούν μόνο το οικονομικό πεδίο, αλλά, ενδεχομένως κυριότερα, το πολιτικό, το στρατιωτικό και το γεωστρατηγικό.
Οι εκλογές, λοιπόν, γίνονται για να αποκτήσει η βρετανική αστική τάξη μια ισχυρή κυβέρνηση που θα επαναδιαπραγματευτεί τις σχέσεις της Μ. Βρετανίας …με όλους! Αυτή θα είναι η βασική αποστολή της κυβέρνησης που θα προκύψει στις 8 Ιουνίου, όποια κι αν είναι αυτή.
Αυτός είναι και ο λόγος που θα προτιμήσουμε, όπως κάνουμε συνήθως, να μη ρισκάρουμε εκτίμηση για το αποτέλεσμα, όσο κι αν τα σημάδια δείχνουν άνετη επικράτηση των Συντηρητικών. Θεωρούμε ότι, σε κάθε περίπτωση, το πολιτικό διακύβευμα είναι αυτό που περιγράψαμε.
Θα πρέπει μάλλον να θεωρούμε βέβαιο ότι όποιο και να είναι το αποτέλεσμα θα υπάρξουν ανακατατάξεις στο πολιτικό σκηνικό της Μ. Βρετανίας, χωρίς, φυσικά, να μπορούμε να προβλέψουμε την έκταση και το εύρος τους. Από την περίπτωση νίκης των Συντηρητικών και απομάκρυνσης του Κόρμπιν από την ηγεσία των Εργατικών και αντικατάστασής του από κάποιον λιγότερο ευρωπαϊστή, μέχρι ποιος ξέρει τι…
Οπως επίσης θα πρέπει να θεωρούμε βέβαιο ότι το αποτέλεσμα θα καταγράψει τη λαϊκή οργή απέναντι στην επίθεση του συστήματος, με έναν τρόπο, όμως που θα είναι αντίθετος από τα λαϊκά συμφέροντα. Ετσι όπως έγινε και στο δημοψήφισμα για το brexit και στις αμερικάνικες εκλογές και στη Γαλλία και την Ολλανδία και την Ελλάδα και σχεδόν παντού στον κόσμο τον τελευταίο καιρό.
Γιατί μια άλλη τροπή των πραγμάτων θα προϋπέθετε άλλη πολιτική θέση και στάση των μαζών, αγώνες και διεκδικήσεις και στη ραχοκοκαλιά τους μια Αριστερά που δε θα συμβιβάζεται, αλλά θα αναμετριέται με το βάρβαρο σύστημα της εκμετάλλευσης.
