Η επέκταση του ΝΑΤΟ… προς Βορρά

Οι κυβερνήσεις Σουηδίας και Φιλανδίας εκφράζουν τη βούληση να αποτελέσουν το 31ο και 32ο μέλος του ΝΑΤΟ το συντομότερο δυνατό, δίνοντας τέλος στη μακροχρόνια «ουδετερότητά» τους. Πρόθεσή τους, στο άτυπο Συμβούλιο ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ στο Βερολίνο στις 14 και 15 Μαΐου (είναι προσκεκλημένες), να ανακοινώσουν επίσημα το αίτημά τους. Άλλως, θα το μεταφέρουν στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ που θα γίνει τέλος Ιουνίου στη Μαδρίτη.

 Είναι δύο διαφορετικές περιπτώσεις σε ό,τι αφορά την αξιολόγηση της σχέσης τους με τη Δύση (Ευρώπη, ΗΠΑ, ΝΑΤΟ) από τη μία και τη Ρωσία από την άλλη. Πάντως η ιστορική παράμετρος (που δεν μπορούμε να αναπτύξουμε εδώ) έχει τη σημασία της. Η Φιλανδία, για παράδειγμα, υπήρξε μέρος και της Σουηδικής και της Ρωσικής αυτοκρατορίας για αιώνες, μέχρι το 1918 που η κυβέρνηση των Μπολσεβίκων αναγνώρισε τη Φιλανδία ως ανεξάρτητη. Από τότε ξεκινούν οι «ακροβασίες» των Φιλανδών.

Πέρα από τις ομοιότητες των σκανδιναβικών χωρών, οι επιλογές τους σε ό,τι αφορά τις «πολιτικές ασφαλείας» είναι αρκετά διαφορετικές από τον Β' ΠΠ και μετά. Σε ένα βαθμό, αυτές οι διαφορές αντικατοπτρίζουν τις διαφορετικές επιλογές κατά τη διάρκεια αυτού του πολέμου. Νορβηγία και Δανία είναι ιδρυτικά μέλη του ΝΑΤΟ, αλλά με «αστερίσκους» σε ό,τι αφορά τα πυρηνικά όπλα. Φιλανδία η Σουηδία, μέρος της Δύσης και οι δύο, αλλά με ιδιομορφίες. Μετά το ΄89, και ενώ η επίσημη πολιτική τους ήταν η «στρατιωτική ουδετερότητα», η γενικότερη στάση τους θεωρούνταν ευνοϊκή για τα δυτικά (Νατοϊκά) συμφέροντα στην περιοχή. Από το 2014 και μετά,έχουν επεκτείνει τη στρατιωτική τους συνεργασία με ΗΠΑ, ΗΒ και ΝΑΤΟ, δημιουργώντας θεμέλια για περαιτέρω εναρμόνιση. Επίσης και η ένταξή τους στην ΕΕ (τη δεκαετία ‘90) θα πρέπει να προσμετρηθεί ως κίνηση ενισχυτική της προσπάθειας εγκατάλειψης της «παραδοσιακής» ουδετερότητας.

Η «ουδετερότητα» της Φιλανδίας απέναντι στο γίγαντα γείτονα, ως βασικός όρος της πολιτικής «ασφάλειας», στο πλαίσιο των τότε γεωπολιτικών ισορροπιών διαμόρφωσε και ένα πλέγμα οικονομικών συμφερόντων που πλέον διακυβεύονται. Η ΕΣΣΔ, και στη συνέχεια η Ρωσία, ήταν ο κυριότερος εξαγωγικός εταίρος της Φιλανδίας. Η Φιλανδία μέχρι σήμερα προμηθεύεται το 66,8% τού (απολύτως αναγκαίου) πετρελαίου της από τη Ρωσία. Το 2016 ανακοίνωσε την κατασκευή ενός σταθμού πυρηνικής ενέργειας στο Πιχαγιόκι, στις δυτικές ακτές της χώρας, με 34% συμμετοχή της Rosatom, της κρατικής ρωσικής εταιρείας ατομικής ενέργειας. Συνεργάζεται επίσης με τη Γερμανία για την κατασκευή του περιβόητου πλέον αγωγού Nord Stream 2. Για τη Σουηδία η επιλογή ουδετερότητας είναι πιο συνειδητή (λιγότερο αναγκαστική από αυτήν της Φιλανδίας), που την κράτησε μακριά από τους μεγάλους πολέμους της ηπείρου και συνέβαλε σε εξοικονόμηση πόρων σε καιρούς ειρήνης.

Ο δημόσιος διάλογος σε Σουηδία και Φιλανδία σχετικά με την επανεξέταση του «ουδέτερου»

δεν φαίνεται να ανοίγει επί της ουσίας. Η φιλανδή πρωθυπουργός Μάριν εμφανίζεται βιαστική.  Ο πρόεδρος της χώρας, Νιινίστο, έχει πιο «συντηρητική» προσέγγιση σχετικά με το πώς θα αξιολογηθεί «ο αντίκτυπος της ουκρανικής κρίσης». Πάντως οι... δημοσκοπήσεις δείχνουν εκτίναξη του «ναι στο ΝΑΤΟ» από το 24% στο 62%. Στη Σουηδία η διατυπωμένη πρόθεση της κυβέρνησης Σοσιαλδημοκρατών της Άντερσον για ένταξη στο ΝΑΤΟ προκαλεί διαφωνίες στο εσωτερικό του κόμματος. Σημαντικά στελέχη διαφοροποιούνται πλέον δημόσια και οι βουλευτικές εκλογές το φθινόπωρο ίσως διεξαχθούν στον αστερισμό αυτών των διαφωνιών.

Αν και τα πράγματα τρέχουν με γρήγορους ρυθμούς, είναι δύσκολο να προδικάσει κανείς ανάλογη ταχύτητα και σε αποφάσεις. Ωστόσο, το τι θα σήμαινε μια μη αναστρέψιμη αλλαγή, που εισηγούνται οι κυβερνήσεις Σουηδίας και Φιλανδίας, τι ανατροπές συνεπάγεται και σε ποια επίπεδα μπορεί να μεταφερθεί η εσωτερική αντιπαράθεση, δεν αφορά μόνο τις προειδοποιήσεις της Μόσχας για «σοβαρές συνέπειες»!

Η ένταξη Φιλανδίας και Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, αν και όταν ολοκληρωθεί, εκτιμάται ότι θα  μεταβάλει όλη την «αρχιτεκτονική ασφαλείας» της Βόρειας Ευρώπης. Ολόκληρη η Σκανδιναβία στο ΝΑΤΟ σημαίνει όχι μόνο ολοκληρωτικό στρατιωτικό έλεγχο της περιοχής από τις ΗΠΑ, αλλά, ακόμη σημαντικότερο, την αύξηση της πολιτικής επιρροής των ΗΠΑ μέσω της συμμαχίας. Το εύρος της πρόκλησης και των συνεπειών για τις χώρες αυτές (αλλά και όλης της Ευρώπης) από την εναρμόνιση στα συμφέροντα των ΗΠΑ δείχνει να είναι τεράστιο.

Σήμερα η στρατιωτική εναρμόνιση με το ΝΑΤΟ με μια πολιτική καθησυχασμού προς τη Ρωσία είναι μάλλον αδύνατη. Τα παλιά «ψυχροπολεμικά πρότυπα» δεν μπορεί να ισχύσουν. Η αναφορά γίνεται για τη Δανία και τη Νορβηγία και την άρνησή τους να φιλοξενήσουν πυρηνικά όπλα όταν εντάχθηκαν στην συμμαχία. Τα δεδομένα σήμερα έχουν διαφοροποιηθεί δραστικά και δεν είναι καθόλου εύκολο να επιδιώξουν κάτι τέτοιο, ούτε η Φιλανδία ούτε η Σουηδία. Επίσης δεν είναι φανερό το ποιοι «ακροβατισμοί» απαιτούνται για τη διαφύλαξη προνομιακών σχέσεων με τη Ρωσία.

Το «τρένο» κινείται και απαιτεί οι προθέσεις των Σουηδών και Φιλανδών να γίνουν γρήγορα αποφάσεις και ανεξάρτητα από την κατάληξη του πολέμου, που σε μεγάλο βαθμό παραμένει απροσδιόριστη. Η ένταξή τους στο ΝΑΤΟ, ως συνέπεια της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, αυξάνει δραματικά τις εντάσεις σε όλη την περιοχή, συνιστώντας μια βαθιά ανατροπή στις γεωπολιτικές ισορροπίες των διεθνών σχέσεων γενικότερα. Όλα δείχνουν πως ανοίγει ο δρόμος μιας μακράς ενδοϊμπεριαλιστικής σύγκρουσης χωρίς προοπτική ελέγχου της, καθώς οι ΗΠΑ δείχνουν να διαμορφώνουν ένα «νέο αμυντικό δόγμα» πάνω στον καμβά του παλιού που αφορούσε τη σοβιετική ανάσχεση.

ΧΒ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ 
Ο λαός οδηγείται στην εξαθλίωση
Πιο βαθιά στα πολεμικά σχέδια των ΗΠΑ!
Πάλη για Συλλογικές Συμβάσεις
Άποψη
Καμπάνια ενάντια σε ακρίβεια και φτώχεια
Να συμβάλουμε στη συγκρότηση εστιών αντίστασης-διεκδίκησης
Προσεγγίσεις
Κάτι προφήτες, μα τι προφήτες!
Δημοκρατικά Δικαιώματα
«Στιγμιότυπα» φασιστικοποίησης: Δίκες αγωνιστών και προκλητικές αθωώσεις αστυνομικών!
14ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας
Αποφασιστικά στην αντιλαϊκή κατεύθυνση
Ενώ ο λαός στενάζει από την ακρίβεια, η κυβέρνηση κοροϊδεύει προκλητικά για το ηλεκτρικό ρεύμα
Επιλεκτικές και υποκριτικές οι «ευαισθησίες» τους για να καλύψουν τη βαρβαρότητα του συστήματός τους
Αυτοκτονία φαντάρου στην Κεφαλονιά ύστερα από ψυχολογική βία που του ασκήθηκε
Οι αγωνιστές ΕΠΟΝίτες στο Κάστρο του Υμηττού εμπνέουν τους αγώνες του σήμερα
ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ 
Ο πόλεμος τροφοδοτεί νέα σημαντική κλιμάκωση των πολεμικών εξοπλισμών παγκόσμια!
Ιταλία
Κλιμακώνονται οι αντιπολεμικές κινητοποιήσεις
Θεσσαλονίκη
Χιλιάδες ένωσαν την φωνή τους στην αντιπολεμική συναυλία
ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ 
Στην πάλη για την ανατροπή του ταξικού συσχετισμού βρίσκεται η διέξοδος απέναντι στη βαρβαρότητα
Πρωτομαγιά 2022: Ένα εφαλτήριο… χωρίς επόμενο βήμα
Ο εορτασμός της Εργατικής Πρωτομαγιάς στον κόσμο
Νίκη στον αγώνα των εργατών της COSCO!
Ο αγώνας πρέπει να συνεχιστεί μέχρι να ικανοποιηθούν τα δίκαια αιτήματά τους!
Γρεβενά
Νεκρός εργάτης σε εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας
Νέο περιστατικό εργοδοτικής βίας ενάντια σε εργαζόμενη έγκυο
ΥΓΕΙΑ 
Η έξαρση των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων είναι αποτέλεσμα της πολιτικής του συστήματος
Αναδρομικά σε γιατρούς(;)
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ 
Η επίθεση σε μαθητές και εκπαιδευτικούς κλιμακώνεται
Πιλοτικές εξετάσεις PISA και καθολικές με Τράπεζα Θεμάτων
Επιδιώκουμε συνελεύσεις και στάσεις εργασίας στις 18 και στις 23 Μάη
Θεσσαλονίκη, Ε’ ΕΛΜΕ
Έξω η αστυνομία και το κράτος από τα σωματεία!
ΝΕΟΛΑΙΑ 
Αντιλήψεις
Μαθήματα φτώχειας!
Άγρια κρατική τρομοκρατία στο ΑΠΘ
ΜΑΤ χτυπούν τους φοιτητές μέσα στις σχολές τους
Πράσινο φως από το ΣτΕ στην εγκατάσταση της ΟΠΠΙ!
Καμία αυταπάτη! Μόνη διέξοδος η μαζική πάλη για την ανατροπή του ν. 4777!
Αποτελέσματα εκλογών του Συλλόγου Εστιών ΑΠΘ (ΣΟΦΕΘ)
Μαθητές, εκπαιδευτικοί, γονείς να παλέψουν για την κατάργηση της Τράπεζας Θεμάτων, παρά τους ελιγμούς της κυβέρνησης!
ΔΙΕΘΝΗ 
Αθέατος Κόσμος
Τι ακριβώς δήλωσε η Ναταλία Ουσμάνοβα;
Αζοφστάλ, Μαριούπολη
Φιλιππίνες
Χειραγώγηση, εξαγορά και νοθεία πίσω από τον «θρίαμβο» του υιού Μάρκος
Σρι Λάνκα
Κατάρρευση και εξέγερση στην εποχή της κρίσης και των ανταγωνισμών
Χιλή
Κυβερνητικοί ελιγμοί για τον κατευνασμό των λαϊκών αντιδράσεων
Κομμουνιστικό Κόμμα Τουρκίας / Μαρξιστικό Λενινιστικό
Ψηλά τη σημαία του διεθνούς προλεταριάτου!
Το ΚΚΕ(μ-λ) για την επέτειο των 50 χρόνων (αποσπάσματα)
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ 
Η ιστορία πίσω από το The Fields of Athenry
ΙΣΤΟΡΙΑ 
9 Μάη 1945
Μέρα της Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών
Γέννημα της Οκτωβριανής Επανάστασης