Έκλεισαν ήδη μήνα οι αγροτικές κινητοποιήσεις και μέχρι στιγμής όλα δείχνουν ότι ακόμα δεν φτάσαμε στο τέλος τους. Παρά τα σημάδια κόπωσης των αγροτών και παρά τις ανοιξιάτικες εργασίες που αρχίζουν σιγά-σιγά στα χωράφια, ούτε τα μπλόκα φυλλορροούν ούτε τα τρακτέρ φεύγουν από την εθνική. Είναι φανερό ότι αυτή η πρωτόγνωρη κινητοποίηση δεν ανέδειξε απλά και μόνο τα πολλά και οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο αγροτικός κόσμος. Κυρίως ανέδειξε τον θυμό και την αγανάκτηση που έχει συσσωρευτεί στους αγρότες από μια πολιτική που τους φτωχοποιεί και τους ξεκληρίζει. Μαζί ανέδειξε την υποκρισία και τον εμπαιγμό του συστήματος και των διάφορων μηχανισμών του (κόμματα, ΜΜΕ κλπ.), που ενώ καιρό τώρα προβάλλουν την «επιστροφή στο χωριό» και τη στροφή προς την πρωτογενή παραγωγή ως την απάντηση στη κρίση και την ανεργία, από την άλλη υλοποιούν μια πολιτική που κάνει ασύμφορες τις καλλιέργειες, φτωχοποιεί τους αγρότες, ξεκληρίζει τους φτωχομεσαίους, ερημοποιεί τα χωριά και την ύπαιθρο. Δεν είναι μόνο τα δεκάδες μπλόκα και τα χιλιάδες τρακτέρ που στρίμωξαν την κυβέρνηση. Είναι και η μεγάλη υποστήριξη που έχει αυτός ο αγώνας από τους εργαζόμενους και την κοινωνία, όπως φάνηκε και στο συλλαλητήριο της Αθήνας αλλά και στα μεγάλα ποσοστά (70% και πάνω) που καταγράφονται στα διάφορα γκάλοπ. Βέβαια, ο Καρτερός και άλλες κυβερνητικές γραφίδες, στην Αυγή και αλλού, «άκουσαν ήχο κατσαρόλας». Βεβαίως και η ΝΔ επιδιώκει τη φθορά της κυβέρνησης αλλά είναι ξεκάθαρο ότι οι αγρότες υποκινούνται από τα προβλήματα και όχι από κάποιες κομματικές ντιρεκτίβες. Το μέγεθος αλλά και η διάρκεια των κινητοποιήσεων, οι χιλιάδες αγρότες και τα δεκάδες μπλόκα που στήθηκαν από τον Έβρο μέχρι την Κρήτη δείχνουν ότι υπάρχουν πραγματικοί λόγοι και υπαρκτά προβλήματα που βγάζουν τους αγρότες στα μπλόκα. Άλλωστε, δεν είναι μόνο η κυβέρνηση που στριμώχτηκε απ’ αυτόν τον αγώνα αλλά είναι και η ΝΔ που νοιώθει άβολα, με τον Μητσοτάκη, κάθε τόσο, με δηλώσεις του, να φροντίζει να κρατάει αποστάσεις από αυτές τις κινητοποιήσεις.
Ο «διάλογος», στον οποίο η κυβέρνηση επένδυσε πολλά, δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Τα 25 μέτρα που ανακοινώθηκαν μετά τη σύσκεψη στο Μαξίμου δεν είναι καν μέτρα. Τα 9.500 ευρώ αφορολόγητο, η διατήρηση του ΟΓΑ ως χωριστού ταμείου ως το 2021, η σταδιακή αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών κλπ. δεν είναι καν δεσμεύσεις της κυβέρνησης αλλά απλά προτάσεις που θα τις διαπραγματευτεί με τους «θεσμούς» στα πλαίσια της αξιολόγησης. «Το διεκδικητικό πλαίσιο της κυβέρνησης έναντι των δανειστών», όπως διευκρίνιζε η Αυγή της 23/2. Και «πακέτο» ο εμπαιγμός με τα χιλιοειπωμένα για περιορισμό της ασυδοσίας των μεσαζόντων, χτύπημα των καρτέλ, στήριξη των νέων αγροτών, υγιή συνεργατισμό, έγκαιρες πληρωμές των επιδοτήσεων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και άλλα τέτοια που έχουμε βαρεθεί να τα ακούμε και από αυτήν αλλά και από όλες τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Κάτω από την πίεση των κινητοποιήσεων κατέφυγε η κυβέρνηση στο «διάλογο» επιδιώκοντας με ελιγμούς, αοριστολογίες και δευτερεύουσες ψευτοβελτιώσεις να εκτονώσει την αντίδραση των αγροτών, να σπάσει τα μπλόκα και να περάσει τη βάρβαρη αντιλαϊκή και αντιαγροτική πολιτική. Κυρίως επιδιώκει – και εν πολλοίς τα κατάφερε – να ακυρώσει και να παραμερίσει το αίτημα για απόσυρση του ασφαλιστικού-φορολογικού. Πρόκειται για το «πάρτε τα πίσω» που έλεγαν οι αγρότες στα μπλόκα, που το ανέδειξαν από τα κάτω, παραμερίζοντας τα διάφορα κατεβατά με «αιτήματα» που βραχυκυκλώνουν, διασπούν και αποπροσανατολίζουν τους αγρότες. Ένας στόχος πάλης που στρίμωχνε την κυβέρνηση, γιατί συνένωνε πολιτικά σε ενιαίο μέτωπο όχι μόνο τους αγρότες αλλά συνολικά το λαό. Έτσι, μετά από ένα μήνα στα μπλόκα, με το δόλωμα του διάλογου-απάτη αλλά και με τη «πλάτη» που έβαλαν οι διάφοροι αγροτοπατέρες, η κυβέρνηση κατάφερε και επανέφερε τη συζήτηση στα «αγροτικά»: 35%, 51% ή 61% αγροτικό εισόδημα για τον κατά κύριο επάγγελμα αγρότη; 3, 4 ή 5 οι ασφαλιστικές κατηγορίες στον ΟΓΑ; Ξεχωριστό ταμείο ο ΟΓΑ ή με ενισχυμένη αυτονομία στα πλαίσια του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης; Σε 3 ή σε 5 χρόνια η προσαρμογή των ασφαλιστικών εισφορών; Μια συντεχνιακή αντίληψη που διασπά το κοινό μέτωπο που είναι αναγκαίο για να μην περάσουν τα βάρβαρα μνημονιακά μέτρα. Και επειδή ο προσχηματικός διάλογος και οι προτάσεις- κοροϊδία της κυβέρνησης δεν πείθουν τους αγρότες, δυναμώνει η κυβερνητική προπαγάνδα για την οικονομία που έχει εκτροχιαστεί, για την αξιολόγηση που καθυστερεί, για τη ρύθμιση του χρέους που κινδυνεύει, για τη χώρα που θα πέσει στα βράχια, για την πιθανότητα ενός grexit και τα δισεκατομμύρια επιδοτήσεων που θα χάσουν οι αγρότες… Ακόμα και το ζήτημα των προσφύγων χρησιμοποιεί η κυβέρνηση για να λήξει τα μπλόκα.
Το σίγουρο είναι ότι ο αγροτικός ξεσηκωμός μπλέκει περισσότερο το κουβάρι και προσθέτει ένα επιπλέον μέτωπο δίπλα στα πολλά ανοιχτά μέτωπα της κυβέρνησης (προσφυγικό, αξιολόγηση κλπ). Οι κινητοποιήσεις αυτές όχι μόνο μπλόκαραν τα κυβερνητικά σχέδια και καθυστέρησαν τη μνημονιακή επίθεση αλλά έφεραν και νέα αδιέξοδα στην κυβερνητική πολιτική. Την ίδια στιγμή που οι δανειστές-ιμπεριαλιστές απαιτούν «αγελάδα», η κυβέρνηση δεν μπορεί να περάσει ούτε τη «γάτα». Από τη μια θέλει να κλείσει το αγροτικό μέτωπο αλλά από την άλλη δεν μπορεί να δώσει ούτε κάποια ψίχουλα στους αγρότες χωρίς να κινδυνέψει η αξιολόγηση ή χωρίς να πυροδοτηθούν ανάλογες απαιτήσεις από άλλες κοινωνικές ομάδες. Και όσο οι μέρες περνούν και τα αδιέξοδα παραμένουν, τόσο η κυβέρνηση θα ξεχνάει το διάλογο και θα καταφεύγει σε παλιές και δοκιμασμένες μεθόδους για το χτύπημα του αγροτικού αγώνα. Ήδη η Αυγή (24/2) μιλά για «παντελώς παράνομο και εθνικά επικίνδυνο» κλείσιμο δρόμων, για «ομηρεία της κοινωνίας», για αγρότες που εκβιάζουν κλπ., ενώ ανέλαβε δράση και η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου που έδωσε παραγγελία στους εισαγγελείς για «αυτεπάγγελτες» διώξεις σε αγρότες που συμμετέχουν στα μπλόκα.
Ούτε για τη ΝΔ είναι βέβαια εύκολα τα πράγματα. Τα αγροτικά μπλόκα δημιουργούν πραγματικό πρόβλημα στη μνημονιακή πολιτική και δεν προσφέρονται για ανέξοδη αντιπολίτευση από ένα κόμμα που ψήφισε και στηρίζει αυτή την πολιτική. Μπορεί η φθορά της κυβέρνησης να βολεύει τη ΝΔ, μπορεί να αξιοποιεί αυτές τις κινητοποιήσεις για να ανασυγκροτηθεί σε έναν ευνοϊκό γι” αυτήν χώρο, αλλά αυτό που ιεραρχεί είναι η υλοποίηση των μνημονιακών επιταγών. «Εξετάσεις» στη Μέρκελ και τον Ολάντ δίνει ο Μητσοτάκης όταν με κάθε ευκαιρία (στη Βουλή, στον Χατζηνικολάου κλπ.) δηλώνει «δεν είμαι με τα τρακτέρ», «δεν είμαι με τα μπλόκα». Στρίμωξαν λοιπόν και τη ΝΔ τα μπλόκα και τώρα δυσκολεύεται να πείσει τους δικούς της αγροτοσυνδικαλιστές να γυρίσουν με άδεια χέρια στα χωριά.
Με το δικό του κατεβατό αιτημάτων (από τα 30.000 αφορολόγητο, μέχρι… αρδευτικά έργα και αγροτοδικεία!) μπήκε το ΚΚΕ σ’ αυτές τις κινητοποιήσεις, που όμως πολύ γρήγορα, κάτω από την πίεση του κόσμου, τα παραμέρισε και έβγαλε μπροστά το «πάρτε πίσω το νόμο-λαιμητόμο». Ένας σωστός στόχος πάλης που όμως στην πράξη δεν τον πάλεψε αλλά αντίθετα τον υπονόμευσε. Ανέσυρε κάθε τόσο επιμέρους αιτήματα και ανακάλυπτε διαφοροποιήσεις και διαχωριστικές γραμμές οι οποίες στην πράξη ακυρώνουν κάθε συνένωση των αντιστάσεων, κάθε κοινό μέτωπο που θα στρίμωχνε την κυβέρνηση και θα την ανάγκαζε σε υποχώρηση. Ένας «αγωνιστικός σεχταρισμός» που εξυπηρετούσε κομματικούς σχεδιασμούς και που σε τελική ανάλυση βοηθούσε την κυβέρνηση. Και ενώ μέχρι χθες κατήγγειλλε το διάλογο, σχεδίαζε κλιμακώσεις και χαρακτήριζε «λαγούς της κυβέρνησης» όσους πήγαν στο Μαξίμου, τώρα έρχεται και ζητάει και αυτό διάλογο και συνάντηση με τον πρωθυπουργό ενώ τα 30.000 αφορολόγητο έγιναν 12.000 και τα αιτήματα περιορίστηκαν σε πέντε. Όσο για τη «λαϊκή συμμαχία» που επικαλείται, τη βλέπει στενά και μόνο στα πλαίσια των μετωπικών του σχημάτων (ΠΑΜΕ, ΟΓΕ, ΠΑΣΥ, ΠΑΣΕΒΕ κλπ.) αρνούμενο να συμβάλει σ’ ένα πραγματικό και πλατύ λαϊκό μέτωπο αντίστασης και πάλης για την ανατροπή της αντιλαϊκής και αντιαγροτικής πολιτικής.
Οι αγρότες δεν έχουν να αντιμετωπίσουν μόνο την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Έχουν και όλα τα μνημονιακά κόμματα (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΠΟΤΑΜΙ κ.ά.), που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στα φανερά ή στα κρυφά, εναντιώνονται στον αγώνα τους. Αντίθετα, έχουν στο πλευρό τους το λαό και τους εργαζόμενους. Οι αγρότες αντιπαλεύουν την ίδια πολιτική που χτυπά, φτωχοποιεί και εξαθλιώνει όλα τα κομμάτια του εργαζόμενου λαού. Και με την έννοια αυτή, η διέξοδος, η κλιμάκωση και η προοπτική αυτού του αγώνα βρίσκεται στη συνένωσή του με τα υπόλοιπα κομμάτια του λαού. Όχι μόνο με την έννοια της αλληλεγγύης αλλά της συμπαράταξης, του κοινού αγώνα, σε κοινό μέτωπο ενάντια στον κοινό εχθρό. Έστω και τώρα, ένα μήνα μετά, ο αγώνας πρέπει να ανοιχτεί συνολικά στο λαό. Όχι μόνο στα μπλόκα αλλά και στις πόλεις. Με κλιμάκωση, ενίσχυση των μπλόκων και απεργιακές κινητοποιήσεις. Κόντρα στους αγροτοπατέρες και στις συμβιβασμένες συνδικαλιστικές ηγεσίες, ξεπερνώντας την ηττοπάθεια και την απογοήτευση. Ενάντια στα αντιασφαλιστικά και φορομπηχτικά μέτρα αλλά και ενάντια σε λογικές συμβιβασμού, εκτόνωσης και συντεχνιακών «εξαιρέσεων».
Τα αγροτικά μπλόκα, όπως βοήθησαν στη μαζικοποίηση της απεργίας της 4 Φλεβάρη και στο αγωνιστικό «ξεμούδιασμα» ενός κόσμου, έτσι μπορούν να παίξουν ρόλο και για να έχουν συνέχεια και κλιμάκωση οι αγώνες. Φτάνει να συνενώνονται –πολιτικά και όχι χωροταξικά– με τα υπόλοιπα κομμάτια του λαού και των εργαζόμενων σε ένα Μέτωπο Αντίστασης και Πάλης, για να αποκρουστεί η αντιλαϊκή επίθεση και να ανατραπεί η πολιτική κυβέρνησης-ΕΕ-ΔΝΤ. Μόνο που κάτι τέτοιο απαιτεί άλλη πολιτική γραμμή και άλλους συσχετισμούς τόσο μέσα στους αγρότες όσο και συνολικά στο λαϊκό κίνημα. Είναι το μεγάλο κενό που χάσκει. Και που μένει να καλυφτεί για να έχουν οι αγώνες νίκες.
