Η Επιτροπή Αλληλεγγύης Πειραιά, που συγκροτήθηκε για να στηρίξει τον αγώνα των εργαζομένων της καπνοβιομηχανίας «ΚΕΡΑΝΗΣ», αποτελείται από εργατοσυνδικαλιστικές παρατάξεις, αλλά κύρια από σχήματα γειτονιάς και δημοτικές κινήσεις.
Για τις Λαϊκές Αγωνιστικές Κινήσεις Πειραιά, που πήραν και την πρωτοβουλία της συγκρότησής της, τα σχήματα γειτονιάς έχουν καθήκον να στηρίζουν τους εργατικούς αγώνες στις περιοχές που αυτοί γίνονται.
Ο αγώνας των εργαζομένων του «ΚΕΡΑΝΗ» (ένα από τα πολλά αυτή την εποχή εργοστάσια που αντιμετωπίζει την προοπτική του κλεισίματος) έχει τα χαρακτηριστικά της πάλης πάνω στο κρίσιμο, για την εργατική τάξη και τους εργαζόμενους, πρόβλημα «ανεργία-δικαίωμα στη δουλειά».
Οι λαϊκές μάζες, στις γειτονιές που ζουν, πρέπει να οργανώσουν την πάλη τους στην κατεύθυνση της αντίστασης στις πολιτικές που -εκτός των άλλων- θέλουν να υποβαθμίσουν την ποιότητα ζωής. Πρέπει να υπερασπιστούν λαϊκά δικαιώματα και κατακτήσεις. Να αντιπαλέψουν την ιδεολογική και πολιτιστική κυριαρχία του συστήματος. Να προβάλουν τις αξίες και τις δυνατότητες της συλλογικής πάλης και διεκδίκησης, της αλληλεγγύης.
Το δικαίωμα στη δουλειά είναι θεμελιώδες δικαίωμα και κρίσιμο πρόβλημα με προεκτάσεις και στο οικονομικό-βιοτικό επίπεδο αλλά και στο πολιτικό.
Ο Πειραιάς είναι περιοχή με ποσοστά ανεργίας μόνιμα πάνω από το μέσο πανελλαδικό όρο. Υπάρχουν θύλακες ανεργίας που, για πάνω από μια δεκαπενταετία, έχουν κυριολεκτικά τσακίσει εργατικές γειτονιές όπως το Πέραμα, το Κερατσίνι και η Δραπετσώνα, όπου τα ποσοστά της ανεργίας έχουν πάρει διαστάσεις εφιαλτικές και ξεπερνούν το 80%.
Ο «ΚΕΡΑΝΗΣ» και οι 155 εργαζόμενοι σε αυτόν, από μια άποψη, είναι μια ακόμη σταγόνα σε ένα ποτήρι οργής που από καιρό έχει ξεχειλίσει.
Η πολιτική της ανεργίας και της φτώχιας, που κάνει τους εργαζόμενους υποτακτικούς στους χώρους δουλειάς και τους άνεργους έτοιμους να ξαναμπούν στην παραγωγική διαδικασία με το κεφάλι σκυμμένο, μόνο την πλευρά της εργοδοσίας ευνοεί.
Γίνεται πολύς λόγος για τις αιτίες που γεννούν αυτό το πρόβλημα, για την ανταγωνιστικότητα, την παραγωγικότητα, το Μάαστριχ, τη Συμφωνία της Λισσαβόνας κ.λπ. Ιδιαίτερα από την πλευρά της αστικής τάξης, αλλά και από πλευρές της Αριστεράς.
Για εμάς είναι ξεκάθαρο ότι, είτε με την επιλογή των μαζικών απολύσεων τύπου «ΚΟΚΑ-ΚΟΛΑ» είτε του λουκέτου όπως στον «ΚΕΡΑΝΗ» και τη «ΣΕΞ ΦΟΡΜ» είτε του εκσυγχρονισμού και των επενδύσεων τύπου «ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣ» είτε της μετεγκατάστασης σε άλλη χώρα, τα κέρδη του κεφαλαίου είναι τεράστια, ενώ η εργατική τάξη -είτε εντός είτε εκτός συνόρων- οδηγείται σε συνθήκες εργασιακού μεσαίωνα.
Ούτε ο αγώνας των εργαζομένων του «ΚΕΡΑΝΗ», ούτε εκείνος της Επιτροπής Αλληλεγγύης είναι εύκολος.
Ας αναφερθούμε πρώτα στην Επιτροπή: Ενώ το κάλεσμα για τη συγκρότησή της ήταν ανοιχτό, η συμμετοχή σε αυτήν ήταν μικρή σε σχέση με τις οργανωμένες δυνάμεις τόσο της επίσημης όσο και της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς που δραστηριοποιούνται στον Πειραιά.
Από τους συναγωνιστές που συμμετέχουμε σε αυτήν υπάρχουν διαφορετικές αντιλήψεις για το χαρακτήρα και το ρόλο που πρέπει να έχει μια τέτοια επιτροπή. Σε αυτό το σημείο πρέπει όμως να αναφερθεί ότι επειδή υπάρχει μια τίμια διάθεση για ενεργή συμμετοχή σε αυτή, σχεδόν από όλες τις δυνάμεις που τη στηρίζουν, και πολιτική συμφωνία για την αναγκαιότητα ύπαρξής της, οι όποιες διαφορές δεν έγιναν μέχρι στιγμής εμπόδιο στη δράση της.
Σίγουρα στη δράση της αντανακλάται και το γενικότερο αρνητικό κλίμα της περιόδου. Και αυτό το αναφέρω γιατί θα μπορούσαν να παρθούν και περισσότερες πρωτοβουλίες, αλλά και αυτές που πάρθηκαν να παλευτούν με περισσότερη συνέπεια από όλους.
Ο καθοριστικός, όμως, παράγοντας είναι ο τρόπος που προσανατολίστηκε ο αγώνας των ίδιων των εργαζομένων που δε μας έβαζε καθήκοντα επί της ουσίας στήριξης τους.
Το σωματείο των εργαζομένων έκανε «συνδικαλισμό παλιού στιλ» με τους εργαζόμενους απομονωμένους μέσα στο εργοστάσιο σε επίσχεση εργασίας και τους συνδικαλιστές να ψάχνουν τη λύση ανάμεσα σε αυτούς που δημιούργησαν το πρόβλημα (πολιτικούς παράγοντες των προηγούμενων κυβερνήσεων) και σε εκείνους που το συντηρούν (την παρούσα κυβέρνηση).
Την τακτική αυτή τη χαρακτηρίζω «συνδικαλισμό άλλης εποχής» που και τότε που γινότανε είχε κοντά ποδάρια και αυτό φαίνεται καλύτερα και από τη σημερινή κατάσταση που βρίσκεται η εργατική τάξη και τα συνδικάτα. Κοντά ποδάρια που πάντως πατούσαν και περπατούσαν σε μια άλλη πραγματικότητα και έναν άλλο ταξικό συσχετισμό και που κάποιες φορές μπορεί να έφερναν και κάποια αποτελέσματα.
Σήμερα ο συνδικαλισμός αυτού του στιλ είναι κυριολεκτικά στον αέρα. Ο αστικός πολιτικός κόσμος και τα δύο κόμματα εξουσίας έχουν μπει εδώ και καιρό σε διαδικασία πολιτικής εναρμόνισης -χωρίς παρεκκλίσεις- με τις επιταγές των πιο αντιδραστικών δυνάμεων της ΕΕ και ντόπιου κεφαλαίου. Μια διαδικασία που την επιβάλλει η κρίση του συστήματος και ο έντονος ανταγωνισμός ανάμεσα στους κεφαλαιοκράτες για την οικονομική τους επιβίωση.
Οι Λαϊκές Αγωνιστικές Κινήσεις Πειραιά, μαζί με τους συναγωνιστές της Ταξικής Πορείας, μέσα στην Επιτροπή Αλληλεγγύης άλλα κυρίως ανάμεσα στους εργαζόμενους και στο σωματείο παλεύαμε μια άλλη λογική.
Η λύση (και αυτό δεν αφορά μόνο το συγκεκριμένο εργοστάσιο) βρίσκεται έξω από αυτό και μέσα στους μεγάλους δρόμους του μαζικού λαϊκού αγώνα. Η λύση δε θα διαμορφωθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με το υπουργείο και την όποια εργοδοσία. Σε αυτό το τραπέζι θα επιβληθεί από το κίνημα. Βρίσκεται στο συντονισμό της πάλης όλων των εστιών αντίστασης των εργαζομένων που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα. Βρίσκεται στη δημιουργία και το συντονισμό των κινημάτων αλληλεγγύης που έχουμε καθήκον να δημιουργήσουμε στις γειτονιές και στις περιοχές που αναπτύσσονται αυτές οι εστίες αντίστασης. Αυτό το μέτωπο πάλης των εργατικών αγώνων και των κινημάτων αλληλεγγύης μπορεί να δημιουργήσει όρους πολιτικής πίεσης και συσχετισμούς τέτοιους που να επιβάλουν λύσεις προς το συμφέρον των συγκεκριμένων εργαζομένων, αλλά τελικά και προς όφελος συνολικά του κόσμου της δουλειάς.
Βέβαια, οι εργαζόμενοι και το σωματείο -εκτός από την πολιτική της φτώχειας και της ανεργίας- δεν έχουν να αναμετρηθούν μόνο με το μπόι τους και τις λαθεμένες νοοτροπίες που κουβαλούν, αλλά και με τις οργανωμένες δυνάμεις σχεδόν του συνόλου της Αριστεράς. Έγιναν προσπάθειες από το σωματείο και τους εργαζόμενους τον τελευταίο καιρό να έρθουν σε επαφή και με άλλους εργασιακούς χώρους, άλλα σκόνταψαν στο ότι -σύμφωνα με τη λογική κάποιων- την εργατική τάξη δεν την ενώνει το ταξικό συμφέρον και τα κοινά προβλήματα, αλλά το τι ψηφίζει στις εκλογές των σωματείων.
Το σωματείο -και με πρόταση της Επιτροπής Αλληλεγγύης- πίεσε το Εργατικό Κέντρο Πειραιά για μια διευρυμένη σύσκεψη με πολιτικούς φορείς και σωματεία του Πειραιά και την πραγματοποίηση ενός μαζικού συλλαλητηρίου ενάντια στην ανεργία και με άμεσο στόχο πάλης την υπεράσπιση του δικαιώματος στη δουλειά για τους 155 εργαζόμενους του «ΚΕΡΑΝΗ».
Δυστυχώς, για μια ακόμη φορά, βουλευτές και παράγοντες τόσο της ΝΔ όσο και του ΠΑΣΟΚ, κατά την πάγια τακτική τους, αντιπαρατέθηκαν στη λογική της υπεράσπισης του κυβερνητικού τους έργου (όποτε βρίσκονται στην κυβέρνηση) και της κατατρόπωσης του αντιπάλου από τη θέση της αντιπολίτευσης. Στη λογική αυτή «μάθαμε» ότι η πολιτική της σημερινής κυβέρνησης -σε αντίθεση υποτίθεται με την προηγούμενη- γεννά σε μαζική κλίμακα ευημερία για το λαό και καταπολέμηση της ανεργίας! Από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ είδαμε να σφυρίζουν αδιάφορα για το αμαρτωλό παρελθόν των προηγούμενων διοικήσεων και των σκανδάλων του χρηματιστηρίου που βούλιαξαν την καπνοβιομηχανία.
Προκλητική και η στάση της βουλευτίνας του ΚΚΕ. Ενώ ο συνδικαλιστής του ΠΑΜΕ πρότεινε μαζικές κινητοποιήσεις και συντονισμό με άλλα εργοστάσια που οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα, η εκπρόσωπος του «κόμματος της εργατικής τάξης», αφού μας έκανε μια ενδελεχή ανάλυση των θέσεων του κόμματος, δε δεσμεύθηκε ότι θα στηρίξει ένα μαζικό συλλαλητήριο.
Από τις οργανωμένες δυνάμεις της Αριστεράς και τα σχήματα γειτονιάς παρόντες ήταν μόνο όσοι ήταν μέλη της Επιτροπής. Για τους υπόλοιπους φαίνεται πως ο «ΚΕΡΑΝΗΣ» δεν είναι πρόβλημα άξιο λόγου.
Ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου έκλεισε την όλη διαδικασία, αφού πρώτα φρόντισε να μη δώσει το λόγο στην Επιτροπή Αλληλεγγύης, και χωρίς συγκεκριμένες δεσμεύσεις για πρόγραμμα δράσης.
Η χωρίς όρους προσπάθεια της κομματικής περιχαράκωσης και καταγραφής δυνάμεων οδηγεί την εργατική τάξη και τους εργαζόμενους να δίνουν τις κρίσιμες μικρές και μεγάλες μάχες για τη ζωή και το μέλλον τους με τις δυνάμεις κατακερματισμένες. Δεν είναι μόνο το ίδιο το σύστημα που προσπαθεί να απομονώσει τους αγώνες για να τους συκοφαντήσει και να τους χτυπήσει αποτελεσματικότερα. Το σύνολο σχεδόν της Αριστεράς μοιάζει να μην καταλαβαίνει σε τι φάση έχουμε μπει και, επί της ουσίας, χωρίς να θέλει και να μπορεί να δώσει μαζική και συγκροτημένη απάντηση και προοπτική στους αγώνες, δεν υποθηκεύει μόνο το παρόν και το μέλλον των εργαζομένων αλλά πριονίζει και το ίδιο το κλαδί στο οποίο κάθεται.
Τι νόημα έχει αν το ένα κόμμα της Αριστεράς μπει τελικά στη Βουλή και το άλλο αυξήσει τα ποσοστά του κατά 1% η 2% ή αν κάποιες δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς και αριστερά δημοτικά σχήματα πηγαίνουν στον «ΚΕΡΑΝΗ» για να πουλήσουν μια ή δύο εφημερίδες παραπάνω αλλά αρνούνται να συμμετέχουν στην Επιτροπή Αλληλεγγύης και ουσιαστικά να στηρίξουν τον αγώνα των εργαζομένων;
Η αντεργατική επίθεση προχωρά με ρυθμούς τέτοιους (και χωρίς να συναντά σοβαρές εργατικές αντιστάσεις) που, αν δεν ανακοπεί, το αποτέλεσμα θα είναι καταστροφικό τόσο για τον κόσμο της δουλειάς αλλά και για το σύνολο της Αριστεράς. Ο εργασιακός μεσαίωνας για να επιβληθεί χρειάζεται και έναν νέο κοινωνικό μεσαίωνα στον οποίο δεν είμαι σίγουρος αν θα χωράνε ακόμη και οι ρεφορμιστικές απόψεις.
Τέτοια δείγματα έχουμε αρκετά τα τελευταία χρόνια Από το χτύπημα εργατικών αγώνων (τελευταία απεργία της ΓΣΕΕ στην Αθήνα), την ποινικοποίηση της συνδικαλιστικής δράσης και των απεργιακών αγώνων (όπως στους λιμενεργάτες του Πειραιά και τους ναυτεργάτες), την όλο και συχνότερη παρουσία ασφαλιτών σε συνελεύσεις σωματείων π.χ. οικοδόμοι Αθήνας κ.λπ.
Αν κάποιοι από εμάς επιμένουμε στη λογική της κοινής δράσης των επιτροπών αλληλεγγύης, των λαϊκών επιτροπών ή επιτροπών κατοίκων στις γειτονιές, δεν είναι γιατί δε βλέπουμε τις τεράστιες διαφορές που μας χωρίζουν, ιδιαίτερα από τις δυνάμεις της ρεφορμιστικής Αριστεράς. Ούτε υποβαθμίζουμε το σοβαρό μέτωπο αντιπαράθεσης που πρέπει να έχουμε απέναντι σε αυτές. Η διάθεση για αντίσταση της εργατικής τάξης και των λαών μπορεί και πρέπει να οδηγηθεί σε τροχιά σύγκρουσης με τις πολιτικές της εκμετάλλευσης και του πολέμου και όχι να ενσωματωθεί μέσα στα πλαίσια του συστήματος. Γι” αυτό άλλωστε επιλέξαμε σήμερα να είμαστε εδώ.
Σε αντίθεση, όμως, με τις λογικές της πολυδιάσπασης και της κομματικής καταγραφής, εμείς προτείνουμε συγκεκριμένους κάθε φορά στόχους που θα ενώνουν στη δράση, βοηθώντας κομμάτια του λαού στην πάλη τους και πολιτική αντιπαράθεση μέσα σε αυτή τη διαδικασία. Τότε η αντιπαράθεση αποκτά νόημα και υλική δύναμη. Διαφορετικά κινείται στο πεδίο της ιδεολογίας μακριά από τις σημερινές ανάγκες των μαζών
Στο πρόβλημα του «ΚΕΡΑΝΗ» (και όχι μόνο) φάνηκε από τις δυνάμεις που συγκροτήσαμε την Επιτροπή Αλληλεγγύης ότι υπάρχει η δυνατότητα και να δράσουμε από κοινού και να γίνουμε χρήσιμοι στην υπόθεση της υπεράσπισης των λαϊκών συμφερόντων.
Η αντιλαϊκή πολιτική της εκμετάλλευσης, της φτώχιας, της ανεργίας, των πολέμων δεν είναι ανίκητη και αυτό πρέπει να το πιστέψουμε. Έχουμε ανάγκη από νίκες. Και αυτές μπορούν να έρθουν μέσα από τη μαζική πάλη.
Η εξεγερμένη νεολαία και ο λαός της Γαλλίας, οι απεργοί λιμενεργάτες πολιορκητές του Ευρωκοινοβουλίου και τόσοι άλλοι εργατικοί αγώνες στην Ευρώπη και παγκόσμια δείχνουν ότι μπαίνουμε σε μια νέα φάση που αναγεννά την ελπίδα. Το σύστημα θα συνεχίσει να μετρά νίκες όσο δεν αναπτύσσονται και δε συντονίζονται οι αντιστάσεις που το ίδιο γεννά με την αντιλαϊκή πολιτική του. Η εργατική τάξη και οι λαοί αρχίζουν να μπαίνουν σε τροχιά αντιπαράθεσης με το σύστημα. Ο ρόλος που καλείται να παίξει η Αριστερά είναι καθοριστικός.
