Από τότε που η εξορυκτική δραστηριότητα άρχισε να αναπτύσσεται στον κόσμο, είχε πάντα ως αποτέλεσμα τις τραγωδίες, από την πιο απλή μέχρι την πιο περίπλοκη, τόσο στα λατομεία όσο στην εξόρυξη μετάλλων, τόσο στις απλές ιδιωτικές εκσκαφές όσο και στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων εταιρειών όπως η Βάλι. Και όλα αυτά συμβαίνουν χάρη στην ανοχή που επιδεικνύουν οι κυβερνήσεις ξεπουλημένες στην οικονομική εξουσία, που κρατούν τα ηνία της εξουσίας του χρήματος και των κίβδηλων πολιτικών συμμαχιών.
Η περιβαλλοντική νομοθεσία της Βραζιλίας ίσως είναι από τις πιο προχωρημένες στον κόσμο, όμως αυτό συνιστά απλώς στάχτη στα μάτια για να συγκαλυφθεί ο καβγάς για τις δωροδοκίες. Μπορεί ο ανθρωπάκος που μαζεύει άμμο από μια παραλία να φάει πρόστιμο, αλλά αυτό δεν πρόκειται ποτέ να συμβεί στην περίπτωση μεγάλων επιχειρήσεων όπως η Βάλι, καθώς αυτές προβαίνουν σε αυτοέλεγχο χάρη στην ευελιξία που προσφέρει ο νόμος κατόπιν αποφάσεων του Εθνικού Συμβουλίου Περιβάλλοντος και, συν τοις άλλοις, επίσης χαράζουν την εξορυκτική πολιτική της χώρας με βάση τα συμφέροντα των ιμπεριαλιστών.
Ας επανέλθουμε στο θέμα των προγραμματισμένων τραγωδιών. Αυτές συμβαίνουν πάντα στο πλαίσιο ενός αρκετά κλειστού κύκλου, που σύμφωνα με τις επιχειρήσεις στελεχώνεται από επαγγελματίες υψηλής τεχνικής κατάρτισης οι οποίοι εκδίδουν σύννομες γνωμοδοτήσεις όπου ποτέ δεν ανιχνεύονται ανωμαλίες, και που γίνονται δεκτές δίχως περιορισμούς από τις κρατικές αρχές που υποτίθεται πως είναι αρμόδιες για τους ελέγχους. Όλες οι αντιρρήσεις που προβάλλουν οι τοπικές κοινωνίες αναφορικά με τα σχέδια αντικρούονται με εκτεταμένες και κάλπικες εξηγήσεις σχετικά με την ασφάλεια των εγχειρημάτων, και ποτέ δεν εισακούονται. Η κατάσταση στο Μπρουματζίνιου καταγγέλλεται εδώ και καιρό από την τοπική κοινωνία, της οποίας η γνώμη ουδέποτε λαμβανόταν υπόψη.
Οι τραγωδίες στη Μίνας Ζεράις συντελούνται εδώ και αιώνες. Στην πολιτεία του Παρά, οι χειρότερες από αυτές ξεκίνησαν με τη λεηλασία του μαγγανίου στην Σέρρα ντο Ναβίο, στα μέσα του 20ού αιώνα, συνεχίστηκαν με την τοξική λάσπη από την εξόρυξη βωξίτη στην Ορισιμινά, με την τραγωδία της Μπαρκαρένα από τη μετατροπή του βωξίτη σε αλουμίνιο. Τώρα έχουμε τις προαναγγελλόμενες καταστροφές που θα επιφέρουν τα φράγματα αποβλήτων κάτω από τα ορυχεία σιδήρου, μαγγανίου και χαλκού, στην περιοχή του Όρους Καραζάς, στην πολιτεία του Παρά, όπου ο εκλεγμένος κυβερνήτης ζητά την αποστολή αστυνομικών δυνάμεων προκειμένου να καταστείλει τις λαϊκές αντιδράσεις.
Οι προαναγγελλόμενες και προγραμματισμένες καταστροφές στα φράγματα αποβλήτων στους δήμους Μαραμπά και Καναάν, στο Όρος Καραζάς, θα είναι αυτές που θα προκαλέσουν περισσότερη ζημιά στον βιότοπο, διότι συσσωρεύουν μεγάλες ποσότητες τοξικών ουσιών, με πολύ μεγάλη πιθανότητα να ξαπλωθούν στα ποτάμια που σχηματίζουν τη λεκάνη του ποταμού Ιτακαϊούνας. Στην περίπτωση του φράγματος στη Μαραμπά, που βρίσκεται σε λειτουργία από το 2004, υπολογίζουμε πως θα υπάρξει συσσώρευση τουλάχιστον 200 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων τοξικής λάσπης.
Τα δύο προαναφερόμενα έργα απειλούν απευθείας σημαντικούς παραπόταμους του Ιτακαϊούνας, όπως είναι ο ποταμός Παραουπέμπας. Αλλά και πριν ακόμη φθάσουν στον Παραουπέμπας, τα απόβλητα του έργου στην Μαραμπά θα μολύνουν το ποτάμι Σοσσέγκο, του οποίου την ποιότητα των υδάτων η Βάλι μόλις μετέβαλε βιαίως με την εγκαθίδρυση του έργου S11D.
Αλλά ενόσω θα βομβαρδιζόμαστε με ψεύτικες πληροφορίες σχετικά με την ασφάλεια των έργων, και εφόσον τα αισθήματά μας για τις τραγωδίες, όπως αυτές που συντελέστηκαν στην Ορισιμινά και στην Μαριάνα του Μίνας Ζεράις, και που τώρα συντελείται στο Μπρουματζίνιου, περιορίζονται στη λύπη για τους ανθρώπους που πέθαναν και για τις οικογένειες που έχασαν τα αγαπημένα τους πρόσωπα και τα υπάρχοντά τους, και στην ανάγκη εκστρατειών για τη συγκέντρωση τροφίμων, ρούχων και κουβερτών, δίχως να προσπαθούμε να κατανοήσουμε το σχέδιο κυριαρχίας που επιβάλλουν οι επιχειρήσεις στους εργαζόμενούς τους και στην κοινωνία. Το σχέδιο υπερεκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης και των φυσικών πόρων, οι λεηλασίες και οι τραγωδίες θα εξακολουθούν να υπάρχουν, και το μόνο που θα κάνουμε θα είναι να εκφράζουμε τη λύπη μας.
Σε μια χώρα σαν τη Βραζιλία, όπου η κυβέρνηση χρησιμοποιεί το χρήμα που παίρνει από τον εργαζόμενο λαό για να χρηματοδοτεί παρόμοια έργα, όπου η ιθύνουσα τάξη των απατεώνων κλέβει το λαό για να υπηρετήσει τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα, όπου οι αστυνομικές δυνάμεις φροντίζουν να δολοφονούν και να καταστέλλουν τους λαϊκούς ανθρώπους, όπου επιτρέπεται η λεηλασία του πλούτου, σε μια τέτοια χώρα οι δυνάμεις που αντιτίθενται σε αυτό το πρότυπο οφείλουν επειγόντως να εκδηλωθούν. Η κάθε μορφή αντίστασης θα είναι δίκαιη, από την προσφυγή στη δικαιοσύνη μέχρι τις διαδηλώσεις για να σταματήσουν τα σχέδια εξορύξεων.
Στην προκειμένη περίπτωση, όπου η Βάλι αναδεικνύεται πρωταγωνιστής των «επιτρεπόμενων» τραγωδιών, όπου εκπροσωπεί τον φορέα λεηλασίας των μεταλλευμάτων από τους ιμπεριαλιστές, όπου η εξορυκτική δραστηριότητα συμβάλλει στην καπιταλιστική συσσώρευση και στη συγκέντρωση του πλούτου στα χέρια ελαχίστων ενώ η μεγάλη πλειοψηφία ζει μέσα στη φτώχεια, και όπου όλα αυτά συμβάλλουν στη σύνθεση της συγκέντρωσης του εισοδήματος, στην επιδείνωση των ανισοτήτων και στην ενίσχυση της σχέσης εξουσίας μιας μειοψηφίας σε βάρος της πλειοψηφίας, θεωρούμε πως οι αγώνες πρέπει να στραφούν ενάντια στην Βάλι και στο κράτος, με το άμεσο σταμάτημα των σχεδίων τους μέχρις ότου αλλάξει η σημερινή τάξη πραγμάτων.
«Το κεφάλαιο απεχθάνεται την απουσία κέρδους ή το πολύ ελάχιστο κέρδος, ακριβώς όπως η Φύση απεχθάνεται το κενό. Έχοντας το κατάλληλο κέρδος, το κεφάλαιο γίνεται θρασύ, με βεβαιωμένα 10% τα οποία μπορεί να επενδύσει κάπου. Με 20% καθίσταται ζωηρό. Με 50% γίνεται σαφώς τολμηρό. Με 100%, ποδοπατά όλους τους ανθρώπινους νόμους. Με 300%, δεν υπάρχει έγκλημα το οποίο να μην αποτολμά, έστω και με κίνδυνο να οδηγηθεί στην αγχόνη. Εάν η αναταραχή και η έριδα μπορούν να επιφέρουν κέρδη, θα τις ενθαρρύνει αμφότερες. Απόδειξη: η λαθρεμπορία και η διακίνηση δούλων» (Κάρολος Μαρξ, Το Κεφάλαιο, Πρώτος Τόμος). Η απόδειξη σήμερα: σφαγή του λαού και της φύσης. Ιδού ποιο είναι το συναίσθημα των Λαϊκών Ταξιαρχών της Πολιτείας του Παρά μπροστά σε μία ακόμη τραγωδία, όπως αυτή του Μπρουματζίνιου, που κατά τα φαινόμενα είναι αυτή που προκάλεσε τους περισσότερους θανάτους εργαζομένων που υπηρετούσαν την Βάλι, είτε ως μισθωτοί της επιχείρησης είτε ως συμβασιούχοι, αποδεικνύοντας την αδιαφορία της συγκεκριμένης εταιρείας για την ανθρώπινη ζωή, θυσιάζοντας την στο βωμό των κερδών των μετόχων της.
Την ίδια στιγμή που εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας προς τις οικογένειες που πενθούν, θα θέλαμε να απευθύνουμε πρόσκληση στην εργατική τάξη και στον λαό αυτής της χώρας ώστε να προχωρήσουν σε παρατεταμένο αγώνα ενάντια στην αφαίμαξη του πλούτου μας, ενάντια στον καπιταλισμό, στον ιμπεριαλισμό, στη διεφθαρμένη ιθύνουσα τάξη και στο δουλοπρεπές βραζιλιάνικο κράτος.
Για μια ελεύθερη και κυρίαρχη πατρίδα!