Είναι γεγονός ότι το ζήτημα της ασφάλισης συμπυκνώνει πλήθος ιδεολογικών αφετηριών αλλά και πολιτικών ιεραρχήσεων και στοχεύσεων. Οι διάφορες πολιτικές δυνάμεις που αναφέρονται στην Αριστερά (για τις άλλες τα πράγματα είναι πιο προφανή) ξεδιπλώνουν πάνω στο ζήτημα αυτό το σύνολο της ιδεολογικής και πολιτικής τους συγκρότησης. Για το ζήτημα του χαρακτήρα του κράτους, για τον απολογισμό της ιστορίας του κομμουνιστικού και εργατικού κινήματος, για τις εκτιμήσεις τους για τη σημερινή φάση και περίοδο του ιμπεριαλιστικού-καπιταλιστικού συστήματος, για τον τρόπο που παράγεται κίνημα, για την επιλογή και ιεράρχηση στόχων, για την επιλογή και τον τρόπο επίτευξης κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών κ.λπ.
Τα τελευταία χρόνια (από την έναρξη εκδήλωσης της κρίσης), η οργάνωσή μας βρέθηκε με πολύ λίγες δυνατότητες πολιτικής συμμαχίας, συνεργασίας ή και απλής κοινής δράσης, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία της πάλαι ποτέ εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς βρέθηκε σε τελείως άλλα μονοπάτια προβληματισμού και στοχοθεσίας σε σχέση μ’ εμάς.
Παρακάμπτοντας τη φάση του κινήματος και το επίπεδο συγκρότησης της εργατικής τάξης, κουβαλώντας όλα τα βαρίδια της ήττας του κομμουνιστικού κινήματος και εκτιμώντας λάθος την ιστορική περίοδο που διανύουμε, είτε θεώρησε ότι θα κάνει αποτελεσματικό εισοδισμό (για να μείνει ένα τμήμα για πάντα εκεί) στον παραδοσιακό ρεφορμισμό (τον ηγετικό πυρήνα του ΣΥΡΙΖΑ δηλαδή που προερχόταν είτε από το ρεβιζιονιστικό ΚΚΕ είτε από το ρεβιζιονιστικό ευρωκομμουνιστικό ΚΚΕεσ.) είτε ότι θα «επιδράσει από τα αριστερά στις αντιφάσεις του ΣΥΡΙΖΑ». Ο στόχος ήταν κοινός: «Να ανοίξει ο δρόμος σε μια φιλολαϊκή διέξοδο από την κρίση».
Το σύνολο των δυνάμεων αυτών όλη αυτή την περίοδο χαρακτηρίστηκε από τις εξής αντιλήψεις και χαρακτηριστικά:
- Συνεχής κατάθεση εναλλακτικών υποτίθεται πολιτικών, τις οποίες χρειαζόταν μια κατάλληλη κυβέρνηση να ασκήσει. Οι προτάσεις έπεφταν βροχή. Και ο κυβερνητισμός… καταιγίδα.
- Αγνόηση της φάσης-ταξικής ρεβάνς στην οποία βρίσκεται το ιμπεριαλιστικό–καπιταλιστικό σύστημα και αντίστοιχη υποτίμηση της αποσυγκρότησης της εργατικής τάξης ως τάξης για τον εαυτό της.
- Μετωρισμός ανάμεσα στην απελπισία μπροστά στις δυσκολίες και στην έπαρση και στην απώλεια μέτρου για την πραγματική τους εμβέλεια (ποιοτική και ποσοτική).
- Αναγόρευση του χρέους ως τον υποτιθέμενο κρίκο που θα ξεκλειδώσει εξελίξεις, λες και η επίθεση γίνεται επειδή υπάρχει το χρέος ή ότι υπάρχει η εργατολαϊκή πολιτική εξουσία που θα διαχειριστεί τη μονομερή διαγραφή του χρέους.
- Συνακόλουθος οικονομισμός στην ερμηνεία της επίθεσης και, άρα, και του απαιτούμενου πλαισίου απάντησης από την πλευρά του κινήματος.
Όλα αυτά αποτέλεσαν προαπαιτούμενο από τη μεριά εκείνων των δυνάμεων πλαίσιο που αντικειμενικά δεν είχε καμία σχέση με τα δικά μας εργαλεία ανάλυσης της κατάστασης, με τις δικές μας κινηματικές κατευθύνσεις. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι τα προεόρτια του προβλήματος τα είχαμε αντιμετωπίσει ένα διάστημα πριν, στην προηγούμενη αντιασφαλιστική επίθεση. Το αντίστοιχης λογικής (με το χρέος) “αίτημα” ήταν το “φέρτε πίσω τα κλεμμένα”. Που από κάποιους (πιο… επεξεργασμένους) συνοδευόταν από πληθώρα… μεταβατικών μέτρων που θα έσωζαν τα ταμεία.
Έχουμε την άποψη ότι όλη αυτή η λογική έχει υποστεί σοβαρό πλήγμα από την κατάρρευση του υποτιθέμενου εγχειρήματος ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και -μαζί με αυτό- και όλης της κυβερνητικής, αντιφατικής και μεταβατικής προτασεολογίας. Κάτι τέτοιο ωστόσο δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Οι ίδιες δυνάμεις επιμένουν στην ίδια λογική, η οποία –είτε το θέλουν είτε όχι- καταλήγει στην ανάγκη διατύπωσης συνδιαχειριστικών προτάσεων.
Έτσι, λοιπόν, στο πλαίσιο πάλης της ΑΔΕΔΥ, διαβάζουμε:
“Οι αλλεπάλληλες περικοπές συντάξεων και ασφαλιστικών δικαιωμάτων, αντί να λύνουν τα προβλήματα της Κοινωνικής Ασφάλισης, τα οξύνουν και τα εδραιώνουν. (Σημ. δική μας: Δηλαδή ποια είναι τα προβλήματα της Κοινωνικής Ασφάλισης, αν όχι οι… αλλεπάλληλες περικοπές συντάξεων και ασφαλιστικών δικαιωμάτων;) [...]
Οι εναλλακτικές πολιτικές πρέπει να διορθώνουν τις υπάρχουσες παθογένειες [...]
Να διασφαλίσουμε διαχρονικά το δημόσιο, αναδιανεμητικό χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης [...]
Να θεσμοθετηθούν η ενίσχυση της γενικότερης επιχειρησιακής ικανότητας, της μηχανοργάνωσης και της στελέχωσης των ασφαλιστικών ταμείων και των δημοσίων ελεγκτικών υπηρεσιών (ΣΕΠΕ, ΕΥΠΕΑ κ.λπ.), η πλήρης νομική και υπηρεσιακή κάλυψη των ελεγκτών από ασύδοτους εργοδότες, η κωδικοποίηση και απλούστευση της ασφαλιστικής νομοθεσίας, με στόχο να θεσπιστεί Κώδικας Ασφαλιστικού Δικαίου, η έκδοση χρηστικού ασφαλιστικού οδηγού και η προώθηση μιας μεγάλης δημόσιας καμπάνιας ενημέρωσης των εργαζομένων για τα ασφαλιστικά τους δικαιώματα μπορούν να ελαχιστοποιήσουν την ανασφάλιστη εργασία και την εισφοροδιαφυγή.
[...] Επιστροφή των κλεμμένων στα ασφαλιστικά ταμεία [...]
Φορολογική δικαιοσύνη με τη φορολόγηση του μεγάλου κεφαλαίου και του μεγάλου πλούτου και την ελάφρυνση και απαλλαγή των χαμηλών εισοδημάτων [...]
Κρατική χρηματοδότηση που θα καλύπτει τις ανάγκες του ασφαλιστικού συστήματος για την απονομή αξιοπρεπών συντάξεων και θα προέρχεται από τη φορολόγηση των μεγάλων κερδών και του πλούτου, από συμπληρωματικούς δημόσιους πόρους και νέες πηγές χρηματοδότησης που δεν θα επιβαρύνουν τους εργαζόμενους και από την επιστροφή στα Ταμεία των αποθεματικών που λεηλατήθηκαν διαχρονικά από τις κυβερνήσεις, την εργοδοσία και τις τράπεζες [...]
Διαγραφή του δημοσίου χρέους της χώρας, ώστε να υπάρξουν οι αναγκαίοι δημόσιοι πόροι για τη χρηματοδότηση της Κοινωνικής Ασφάλισης, των κοινωνικών πολιτικών και της ανάπτυξης [...]”
Είμαστε σίγουροι ότι τα παραπάνω θα φαντάζουν εξόχως προωθημένα στο σύνολο σχεδόν των δυνάμεων της Αριστεράς. Ανακεφαλαιώνουμε, λοιπόν: Σύμφωνα με την ΑΔΕΔΥ, το ασφαλιστικό σύστημα έχει πρόβλημα και παθογένειες οι οποίες πρέπει να αντιμετωπιστούν… διαχρονικά (μιας και το πρόβλημα είναι οικονομικό, χρειάζεται μάλλον κατά την ΑΔΕΔΥ μια μακροοικονομική παρέμβαση). Αυτή η αντιμετώπιση θα γίνει με μια σειρά θεσμικών μέτρων που θα πάρει και θα εφαρμόσει μια κυβέρνηση, η οποία θα επιστρέψει τα κλεμμένα, θα βρει νέες πηγές χρηματοδότησης και θα φορολογήσει το μεγάλο κεφάλαιο. Και το αναγκαίο κερασάκι και μεγάλη… επιτυχία που πέρασε (φανταζόμαστε) στο πλαίσιο η ριζοσπαστική Αριστερά: η διαγραφή του δημόσιου χρέους της χώρας…
Και αν νομίζετε ότι τελειώσαμε, κάνετε λάθος. Δεν λείπει από το πλαίσιο και το “ανώτατο όριο μαθητών 20 στα τμήματα γενικής παιδείας, 15 στην κατεύθυνση και 10 στα εργαστήρια”! Εμ, τι, μισά θα είναι τα κυβερνητικά προγράμματα;
Αν, όμως, η ΑΔΕΔΥ έχει πλήρες κυβερνητικό πρόγραμμα, αξίζει να ρίξουμε μια ματιά και στους στόχους πάλης του ΠΑΜΕ Εκπαιδευτικών. Παρακάμπτοντας το πλήθος (και για κάποια και την ποιότητα) εκπαιδευτικών αιτημάτων (“κάλυψη όλων των κενών”, “ενιαίο 12χρονο”, “καμιά τάξη πάνω από 20 παιδιά” κ.ο.κ.), πλήθος που ειλικρινά δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε τη στιγμή που πρέπει να δοθεί μια τεράστιας σημασίας μάχη για το ασφαλιστικό, έχουμε και λέμε:
“Να πληρώσουν το κράτος και η μεγαλοεργοδοσία για τα ελλείμματα στα Ταμεία, αυτοί που τα λήστεψαν. ΟΧΙ στην περικοπή κατά 50% του «μερίσματος» του ΜΤΠΥ που αποτελεί προαναγγελία κατάργησης των επικουρικών συντάξεων.
Κάλυψη, με κρατική χρηματοδότηση, του συνόλου των απωλειών των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων και των απωλειών από το κούρεμα (PSI) με ευθύνη του κράτους και της εργοδοσίας.
Επιστροφή των ταμειακών αποθεματικών με τα οποία η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛΛ με πράξη νομοθετικού περιεχομένου πλήρωσε τις δόσεις προς το ΔΝΤ «στην ώρα τους». Απόσυρση των αποθεματικών των Ταμείων από κάθε λογής «τζόγο»”.
Δηλαδή, το παραπάνω πλαίσιο τι διαφορετικό έχει στην ιδεολογικοπολιτική βάση του από το πλαίσιο της ΑΔΕΔΥ; Πιο σεμνά, είναι αλήθεια, από την ΑΔΕΔΥ, και το ΠΑΜΕ συνδέει τα δικαιώματα με απαραίτητα, υποτίθεται, μέτρα χρηματοδότησης των ασφαλιστικών ταμείων. Κι εδώ (με άλλα λόγια) το… οικονομικό πρόβλημα των Ταμείων, κι εδώ η επιστροφή των κλεμμένων, κι εδώ (πάλι με άλλα λόγια) η φορολόγηση του κεφαλαίου, κι εδώ συνολικά το “πού θα βρείτε τα λεφτά”. Δεν θεωρούμε, άλλωστε, καθόλου τυχαίο που το ΚΚΕ δεν απάντησε με πολιτικό τρόπο στην πρόταση “πολιτικού συντονισμού κοινής δράσης” της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, πρόταση που έβαζε τα ίδια ακριβώς ζητήματα. Γεγονός που δείχνει ότι οι ιδεολογικοπολιτικές τους βάσεις είναι πολύ λιγότερο διαφορετικές από όσο θέλουν να λένε ότι είναι…
Για να ανακεφαλαιώσουμε τη δική μας άποψη
Όσο μας αφορά, λοιπόν, θέλουμε να συμβάλουμε στο να ξεκαθαρίζει ο εργαζόμενος λαός τι και γιατί συμβαίνει. Ποιος είναι απέναντί του και τι πραγματικά αποτελεί δικό του πρόβλημα και τι του έχει φυτευτεί στο μυαλό από τον αντίπαλο για να τον μπερδέψει. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν τσιμπάμε στην κυρίαρχη προπαγάνδα, η οποία θεωρούμε ότι δημιουργεί δυσανάλογα μεγάλες πιέσεις και -ουσιαστικά- τάσεις “απολογίας” σε διάφορες δυνάμεις της Αριστεράς. Οι οποίες, με τη σειρά τους, αναπαράγουν τη σύγχυση γύρω από το βασικό ζήτημα ότι τα πάντα κρίνονται από τον πραγματτικό συσχετισμό.
Και μια οφειλόμενη σύντομη απάντηση: Στην κοινή εκδήλωση των Αγωνιστικών Κινήσεων Εκπαιδευτικών και της Ταξικής Πορείας, μας έγινε από τα Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης η κριτική ότι δίνουμε πολύ βάρος και πολιτικοποιούμε ιδεολογικά ζητήματα. Σε σχέση με αυτό, θέλουμε να υπογραμμίσουμε δύο σημεία:
Το πρώτο είναι ότι η ιδεολογική βάση των ζητημάτων αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία παράγει κανένας την αντίστοιχη πολιτική γραμμή, αν συνεκτιμήσει κιόλας την τρέχουσα περίοδο. Για παράδειγμα, η μ-λ άποψη για την ταξική φύση του κράτους παράγει απολήξεις καθημερινής πολιτικής παρέμβασης, στοχοθεσίας και αντιπαράθεσης.
Το δεύτερο σημείο είναι ότι -αντίθετα με την κριτική- θεωρούμε ότι το “φέρτε πίσω τα κλεμμένα” λειτουργεί σήμερα πολιτικά παραλυτικά στο ξεδίπλωμα μαζικού κινήματος αντίστασης και διεκδίκησης γιατί δημιουργεί την εντύπωση ότι η συντριβή των ασφαλιστικών κατακτήσεων γίνεται επειδή κάποιοι τα έφαγαν ή έστω τα κακοδιαχειρίστηκαν. Δεν θεωρούμε, άλλωστε, καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αποδέχεται το αίτημα αυτό γιατί, ακριβώς, εξυπηρετεί τη ρητορική του ότι οι συντάξεις σφαγιάζονται γιατί “τα έφαγαν οι προηγούμενοι”.