Του Δημήτρη Μάνου
Η νέα συμφωνία που σαν οδοστρωτήρας απειλεί όποιο λαϊκό δικαίωμα έχουν αφήσει τα μνημόνια που προηγήθηκαν είναι γεγονός. Η ωμή ιμπεριαλιστική πίεση, ο διαγκωνισμός των ιμπεριαλιστών πάνω από τη χώρα «έπιασε τόπο»: φέρνει την υπογραφή της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και δεσμεύει τη χώρα και το πολιτικό προσωπικό της αστικής τάξης –στην όποια του εκδοχή– σε ένα νέο, πιο σκληρό μνημόνιο για τα επόμενα χρόνια.
Η συστράτευση, στο όνομα της «εθνικής συμφιλίωσης», του συνόλου των αστικών κομμάτων και η προσπάθεια να τεθεί ο λαός μπροστά στο δίλημμα της εξόδου-χρεοκοπίας και του εφιάλτη μιας νέας πιο σκληρής επίθεσης, συνεργεί στο εκβιαστικό έργο των ιμπεριαλιστών της ΕΕ και προετοιμάζει το κλίμα για την επιβολή των λεγόμενων μεταρρυθμίσεων. Δηλαδή, των αντεργατικών-αντιλαϊκών ανατροπών στις οποίες συμφωνούν και συγκλίνουν όλοι οι ιμπεριαλιστές, ανεξάρτητα από τις μεταξύ τους αντιπαραθέσεις όπως εκδηλώθηκαν ανοιχτά στις τελευταίες συνόδους της Ευρωζώνης.
1.Η Γαλλική «υιοθεσία».
Η «υιοθέτηση» της κυβέρνησης Τσίπρα από τον γαλλικό ιμπεριαλισμό και ο δήθεν φιλελληνισμός του, έχουν να κάνουν με τις σοβαρές αντιθέσεις και αντιπαραθέσεις απέναντι στο γερμανικό ιμπεριαλισμό, για την ηγεμονία και κυριαρχία στην Ευρώπη και για την πορεία της ΕΕ και της Ευρωζώνης. Δεν σημαίνουν καμία χαλάρωση του αντιλαϊκού πακέτου μέτρων (αυτό πια είναι φανερό), άρα δεν έχουν καμία αξία για το λαό και το δικαίωμα στη ζωή που απειλείται με τη νέα συμφωνία. Σίγουρα, επίσης, είναι μία υποστήριξη έναντι ανταλλαγμάτων ίσως και πολύ συγκεκριμένων που θα φανούν (συζητούνται πχ τα εξοπλιστικά προγράμματα). Από την άποψη αυτή, η κατακλείδα του λόγου του Πρωθυπουργού ότι θα γίνει ανακατανομή των βαρών της επίθεσης, ότι θα πληρώσουν εκείνοι που δεν πλήρωναν κ.λπ., ακόμα και αν σημαίνει δραστικές αναδιαμορφώσεις στους εισπρακτικούς φοροδοτικούς μηχανισμούς με την τεχνική παρέμβαση των ίδιων των ιμπεριαλιστών, δεν σημαίνει ελάφρυνση των θυσιών που θα ζητηθούν και θα επιβληθούν στα πλατιά λαϊκά στρώματα. Σημαίνει ρωγμές στις σχέσεις με τα μεσαία στρώματα που στήριξαν, ψήφισαν και εκφράστηκαν μέσω του περίφημου «προγράμματος», την κυβερνητική αλλαγή της 25ης του Γενάρη. Επίσης, κάθε αστικό κόμμα που κυβέρνησε μέχρι σήμερα (και το μόρφωμα του ΣΥΡΙΖΑ στην ολοκλήρωση της αστικής του μετάλλαξης), όταν έλεγε «ολιγαρχία» , «κατεστημένα συμφέροντα» (π.χ. τα «ρετιρέ» του Ανδρέα Παπανδρέου) εννοούσε τα κατοχυρωμένα δικαιώματα λαϊκών στρωμάτων και κλάδων εργαζομένων.
Η σκληρή, τέλος, αντιπαράθεση των ιμπεριαλιστών της ΕΕ, ακόμα και όταν το σύνολο του αστικού κόσμου είχε αποδεχτεί τις βασικές παραμέτρους της νέας συμφωνίας (251 ψήφοι) και τα μέτρα που τη συνόδευαν, αποδεικνύει πως το πρόβλημα του «ελληνικού δημόσιου χρέους» δεν έχει να κάνει με το πόσο αποδέχεται το πολιτικό προσωπικό και λαός την επίθεση. Ότι ο σκληρός οικονομικοπολιτικός και γεωστρατηγικός ανταγωνισμός των ιμπεριαλιστών μέσα κι έξω από την ΕΕ κινείται ανεξάρτητα από τις δουλικές επιδιώξεις ή τις ευφάνταστες «στρατηγικές» του πολιτικού προσωπικού για να… εκμεταλλευτεί τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις.
Αυτό που προτείνει ο πρωθυπουργικός λόγος ως αντιστάθμισμα σήμερα στη «θυσία του ελληνικού λαού», ότι δηλαδή έθεσε το «ζήτημα της ευρωζώνης και της πορείας της ΕΕ» (μεταλλαγή του συνθήματος «αλλάζουμε την Ευρώπη») δεν έχει \το παραμικρό όφελος για τη ζωή των λαϊκών στρωμάτων, η οποία θα συμπιεστεί βάρβαρα.
Από την άλλη, μένει να αποδειχτεί η επιβολή των γερμανικών θέσεων και οι αντισυσπειρώσεις και τα ρήγματα που προκάλεσαν εντός της ευρωζώνης (και που, πραγματικά, πρώτη φορά τίθενται σε «δημόσια θέα») ποια κατεύθυνση, διαμόρφωση και έκφραση θα πάρουν στο άμεσο και πιο μακροπρόθεσμο μέλλον. Προς το παρόν, αυτό που επικάθεται είναι ο ισχυρός και ωμός παραδειγματισμός μέσω της επίθεσης στον ελληνικό λαό.
2.Το χρέος, ποιο χρέος;
Στην παραπάνω βάση πρέπει να τεθεί και να κριθεί και η εκτίμηση ότι «έγινε αποδεκτή η αναδιάρθρωση του χρέους». Η ρητή και αμετακίνητη γερμανική θέση ενάντια στο ονομαστικό κούρεμα του χρέους επαναδιατυπώθηκε, παρά τις αντίθετες προσεγγίσεις που άρχισαν να εκφράζονται και εντός της Γερμανίας. Η πιο.. ευρύχωρη προσέγγιση για επιμήκυνση της εξυπηρέτησης-αποπληρωμής του χρέους που προέρχεται από το ΔΝΤ (αποπληρωμή σε 60 χρόνια!) δεν παύει αυτή τη στιγμή να αποτελεί μία θέση και μόνο. Σίγουρα αποτελεί «κατόρθωμα» του δημοψηφίσματος ότι επιτάχυνε τις διαδικασίες και αντιπαραθέσεις γύρω από το μέλλον του ελληνικού δημόσιου χρέους, που θα ξεκινούσαν με το τέλος του προηγούμενου προγράμματος μετά το φθινόπωρο, όμως προς το παρόν δεν φαίνεται «λευκός καπνός» που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για αστικούς πανηγυρισμούς (για το λαό δεν συζητάμε). Αντίθετα, τα πακέτα των μέτρων (ακόμα και αν συνυπολογιστούν το ξεμπλοκάρισμα της χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας και το αναπτυξιακό πακέτο) φαίνεται ότι συμπιέζουν οικονομικά την μεγαλοαστική τάξη και τις παρυφές της (τουρισμός, ναυτιλία, φαρμακοβιομηχανία κλπ). Από την άποψη αυτή η διάχυτη «αντιμνημονιακή» αστική δυσαρέσκεια που «δοκίμασε» τη λύση Σύριζα και κομμάτια της εκφράστηκαν και στο πολιτικό σκηνικό (πχ ΑΝΕΛ) αν και απορροφήθηκε εν τω συνόλω της και κάτω από τον ωμό ιμπεριαλιστικό εκβιασμό στο ΝΑΙ, θα συνεχίσει να παράγεται μέσα από «γκρίνιες», ίσως και μεγαλόστομες διαμαρτυρίες. Δεν είναι όμως ικανή, από τη φύση της μεγαλοαστικής τάξης και της διπλής της εξάρτησης η δυσαρέσκεια αυτή να δημιουργήσει όρους μιας άλλης απάντησης . Πολύ περισσότερο να συμμαχήσει με το… λαϊκό κίνημα όπως μας παρουσιάζεται ως παράδειγμα από άλλες χώρες σε άλλα διαφορετικά πλάτη και μήκη. Από αυτή την άποψη τα διάφορα προγράμματα του ρεφορμισμού παλιότερα και πιο πρόσφατα (ας θυμηθούμε την περίφημη «αντιμονοπωλιακή συμμαχία του ΚΚΕ) δεν μπορούν να έχουν υπόσταση και προφανώς αποδέκτες. Αντίστοιχα, επίσης, η πρόσφατη και παλιότερη ιστορία της τάξης αυτής μας δείχνει πως το φοβικό της σύνδρομο απέναντι στο λαϊκό κίνημα την οδηγεί στην αναζήτηση ακόμα μεγαλύτερης προστασίας αλλά και πιο ανοικτά αντιδραστικών-φασιστικού τύπου- λύσεων. Η συμφωνία που υπέγραψε ο Τσίπρας τελειώνει με… βάναυσο τρόπο την συζήτηση που είχε δείξει να ανοίγει εκ νέου περί του χρέους, της διαγραφής του κλπ. Κάνει παραπάνω από σαφές πως το χρέος εκτός από εργαλείο άσκησης πολιτικής και επεμβάσεων (άρα και ελέγχου) είναι και πεδίο άγριας ιμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης πιο ξεκάθαρα από ποτέ (τα στοιχεία της αντιπαράθεσης για το ελληνικό χρέος τα βρίσκει κανείς άνετα στα πολιτικά ρεπορτάζ παρά στις οικονομικές αναλύσεις).
3.Τι αντισταθμίζεται αλήθεια;
Πάνω σε αυτά τα πλαίσια μπορεί να αξιολογηθούν και τα υπόλοιπα αντισταθμιστικά επιχειρήματα του πρωθυπουργικού λόγου με το τέλος της Συνόδου Κορυφής:
- Το σχέδιο αποφυγής της χρηματοοικονομικής ασφυξίας. Είναι φανερό ότι ούτε τα ιμπεριαλιστικά επιτελεία ευνοούν μια κατάρρευση του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος που θα αποσταθεροποιούσε όλη την Ευρωζώνη. Εξάλλου, η πραγματοποίηση της συμφωνίας είναι το πραγματικό γεγονός και όχι η πραγματοποίηση της απειλής. Δεν έσωσε ο κυβερνητικός ελιγμός τις τράπεζες. Απλά, το αποφάσισαν οι ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές. Εξ άλλου το ζήτημα αυτό αποδεικνύεται ότι έχει πολλές «ουρές». Το μπλοκάρισμα γύρω από το ενδιάμεσο πρόγραμμα γέφυρα το αποδεικνύει. Αν έχουν υπόσταση και δεν ανήκουν μόνο στο πλαίσιο πιέσεων για μεγαλύτερη «αξιοπιστία» –γιατί είναι αλήθεια τουλάχιστο όπως λένε τα ρεπορτάζ πως ειπώθηκαν οι προτάσεις του Σόϊμπλε για εσωτερικό διπλό νόμισμα προκειμένου να πληρωθούν οι άμεσες εσωτερικές πληρωμές της χώρας, τότε το ζήτημα της άμεσης χρηματοδότησης δεν είναι καθόλου διασφαλισμένο . Τουλάχιστο όπως την παρουσίασε ως το υπ αριθ 1 κέρδος από την… ζημιά του νέου μνημονίου ο Πρωθυπουργός, η αντιμετώπιση της άμεσης χρηματοπιστωτικής ασφυξίας εξακολουθούσε λίγο πριν την ψήφιση των… προσαρμοστικών νόμων να είναι ζητούμενη και διόλου σχεδιασμένη. Οι απαισιόδοξες δηλώσεις του Υπουργού Οικονομικών της Ιταλίας, οι αντιδράσεις της Βρετανίας στην πιθανότητα χρησιμοποίησης των 11 περίπου δις του παλιού πακέτο του ΤΧΣ (ταμεία χρηματοπιστωτικής σταθερότητας) συνηγορούν στην συνέχιση αυτής της κρίσιμης εκκρεμότητας. Η πρόταση αντιμετώπισης του ζητήματος με την επιστροφή κερδών από τη αγοροπωλησία κρατικών ομολόγων των ευρωπαϊκών τραπεζών ή τα πολλαπλά διμερή δάνεια βρίσκουν τη σθεναρή αντίσταση των Φιλανδών. Ακούστηκε και η λύση των διμερών δανείων προς τη χώρα από τη μεριά της Γαλλίας προκειμένου να προκύψει αυτό το πρόγραμμα-γέφυρα.
- Όσο για το αναπτυξιακό πακέτο των 35 δισ. (που, είναι αλήθεια, πρώτη φορά δηλώνεται εξαρχής τους προγράμματος), να σημειωθεί ότι βρίσκεται στη θέληση των ιμπεριαλιστών (αλλά και της αστικής τάξης, προφανώς) μία τύπου επανεκκίνηση της οικονομικής μηχανής, έτσι ώστε να μπορούν να αποδώσουν οι ροές κεφαλαίων και να αντληθούν τα έσοδα της δημοσιονομικής προσαρμογής και των τόκων εξυπηρέτησης του χρέους. Εδώ όμως χωρούν πολλές ενστάσεις για το αν υπάρχουν και τι είναι αυτά τα… «ψιλά». Σε τηλεοπτικές συζητήσεις οικονομικών αναλυτών τίθεται το ερώτημα αν πρόκειται για τα αζήτητα και παγωμένα κεφάλαια του ΕΣΠΑ που στην ουσίας έμειναν μη-απορροφημένα κυρίως γιατί πρόβλεπαν συγχρηματοδότηση από ελληνικής πλευράς!
Όμως, και το «πακέτο» των 35 δις υπόκειται στις διακυμάνσεις μιας μεγάλης χρονικής περιόδου, με τα οικονομικά και πολιτικά επακόλουθα της βάρβαρης επίθεσης, τις αντιθέσεις των ιμπεριαλιστών ανοικτές και τις ανεπάρκειες (και τη γοργή φθορά) του πολιτικού προσωπικού να το διαχειριστεί και να το υλοποιήσει. Ό,τι ίσχυε δηλαδή και για τα αναπτυξιακά επενδυτικά σχέδια των προηγούμενων δύο μνημονιακών φάσεων.
Όσο για το νέο ταμείο ιδιωτικοποιήσεων (που στήνεται ακριβώς για να ξεπληρωθεί τμήμα του ελληνικού δημόσιου χρέους από το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας, αλλά και για να υπάρχει ένας μηχανισμός διανομής ανάμεσα στους ιμπεριαλιστές), η ουσία δεν αλλάζει αν η έδρα του δεν βρίσκεται στο Λουξεμβούργου. Και υπάρχει και ένα ερώτημα κατά πόσο η (ανεπίσημη, άραγε;) πρόταση να τεθεί υπό την εποπτεία του επενδυτικού ομίλου που ηγείται ο Σόϊμπλε ήταν πραγματική ή διαπραγματευτική.
Οπωσδήποτε τα περίπου 12 δις που θα απομείνουν για να τροφοδοτήσουν αναπτυξιακά έργα σύμφωνα με την κυβέρνηση («ακόμη δεν τον είδαμε Γιάννη τον εβγάλαμε») θα πληρωθούν μέχρι εξαντλήσεως από τις θυσίες του ελληνικού λαού γιατί έτσι όπως παγιώνεται η μεγάλη επιδρομή στο λαό και στη χώρα το ζήτημα τίθεται αντίστροφα: Για κάθε σεντς που θα εισέρχεται η θα παράγεται στη χώρα θα απαιτούνται αντισταθμιστικές διασφαλίσεις ισοπεδωτικής εκμετάλλευσης και παραχώρησης δικαιωμάτων! Τα βαλτικά και βαλκανικά αναπτυξιακά παραδείγματα που η Μέρκελ θεωρεί ότι είναι πιο αξιόπιστα και δεν έχουν καμία σχέση με το ελληνικό «παράδειγμα» δείχνουν το ποιόν και την ουσία του είδους της ανάπτυξης που θα φέρει- αν φέρει- η εντός εδάφους διαχείριση αυτών των κεφαλαίων . Και τούτο –μην το ξεχνάμε – ήταν το τελευταίο οχυρό που υπεράσπισε ο Τσίπρας για λογαριασμό του ελληνικού κεφαλαίου.
Κυρίως όμως το νέο Ταμείο ένας ακόμη μηχανισμός ιμπεριαλιστικής εποπτείας και παρέμβασης, ακόμα και επί ελληνικού εδάφους, που θα συμπληρώνεται από τους τρίμηνους ελέγχους της τρόικας που θα επιστρέψει στη χώρα και μάλιστα ως… κουαρτέτο, καθώς θα προστεθεί και ο τέταρτος επιτετραμμένος του μηχανισμού διάσωσης (ESM).
Ο ΛΑΟΣ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΑΠΑΛΛΑΓΕΙ ΑΠΟ ΤΑ ΔΕΣΜΑ, ΔΕΝ ΕΠΙΛΕΓΕΙ ΘΗΛΙΑ
Η νέα σκλαβιά που επιφέρει η συμφωνία με τους ιμπεριαλιστές όπου παρά τις κυβερνητικές προτάσεις θα συμμετέχουν όλοι οι δανειστές (και το ΔΝΤ) βρίσκει πρόθυμους εφαρμοστές το κυβερνητικό επιτελείο.
Αυτά που προτάσσει ως αντισταθμίσματα στο όλεθρο η κυβέρνηση σίγουρα δεν αφορούν το λαό, ζητούμενο είναι αν θα ικανοποιήσουν ακόμα και ντόπιες αστικές μερίδες.
Η κυβέρνηση προκειμένου να κερδίσει την αξιόπιστη εθελοδουλία απέναντι στους «εταίρους», είναι διατεθειμένη να απαλλαγεί από όσους διαφώνησαν με την εξέλιξη που είχαν οι διαπραγματεύσεις και το τελικό τους αποτέλεσμα.
Το αν στην πορεία θα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ και το επιτελείο του Τσίπρα που θα αποτελέσει τον βασικό φορέα και διαχειριστή της επίθεσης απέναντι στο λαό, μένει επίσης να αποδειχτεί. Σε αυτά τα πλαίσια θα φανεί κατά πόσο οι ιμπεριαλιστές θα επιτρέψουν κάποια δυνατότητα ελιγμών που βέβαια εξαρχής ναρκοθετήθηκαν με τις δηλώσεις Μέρκελ (π.χ. διατήρηση της νομοθεσίας που δεν καλύπτεται από τις μνημονιακές υπερχρεώσεις).
Από αυτή την άποψη η αξιοπιστία (ή το αντίστροφό της η αδυναμία) ως προς την εφαρμογή της νέας μνημονιακής βαρβαρότητας δεν αφορά μόνο την παρούσα κυβέρνηση. Ήταν κοινός τόπος όλων των εγχώριων αλλά και των ξένων πολιτικών και οικονομικών αναλυτών πως αυτό το τρίτο μνημόνιο που η διαπραγμάτευση του είχε ξεκινήσει από την κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου πολύ δύσκολα θα μπορούσε κυβέρνηση να το περάσει και να το υλοποιήσει στο σύνολο του. Και αυτά αναλύονταν όσο οι λαϊκές αντιδράσεις διέλαθαν μέσα από εκδηλώσεις βουβές ή κοινοβουλευτικές. Τα ερωτήματα πολλαπλασιάζονται με το λαό στους δρόμους.
Η ουσία βρίσκεται στο γεγονός ότι, τόσο ο κυβερνητικός κορμός που απομένει για να εφαρμόσει τη νέα συμφωνία, όσο και εκείνοι της «αριστερής πλατφόρμας» (και βάλε) που διαφοροποιούνται, συνέργησαν όλοι τους για να μετατραπεί το «όχι» του δημοψηφίσματος σε «ναι». Στο ένα ή άλλο βαθμό στην «πρώτη φορά αριστερά» πόνταραν πολλοί ακόμα και από τον ρόλο της αριστερής πίεσης στην τελικά δεξιά εκδοχή της αριστερής κυβερνητικής παρένθεσης.
Η Αριστερά και το κίνημα δεν έχουν τίποτε να περιμένουν από τις διεργασίες σε ένα φορέα που εκμεταλλεύτηκε και σπατάλησε τόσο γρήγορα το κεφάλαιο των λαϊκών αντιδράσεων και της αντίθεσης στη βαρβαρότητα της αντιλαϊκής επίθεσης. Ο λαός πρέπει να αρχίσει να διαμορφώνει τους δικούς του όρους αντίστασης και αναμέτρησης, τα δικά του Μέτωπα για να διεκδικήσει τη ζωή του.
