Δυο εβδομάδες απομένουν για τις ευρωεκλογές και η προεκλογική περίοδος διεξάγεται κάτω από τον ήχο και τον όλεθρο που σπέρνουν οι ΝΑΤΟϊκές βόμβες και πύραυλοι. Η συμμετοχή των ευρωπαίων ιμπεριαλιστών στη βάρβαρη ιμπεριαλιστική επιδρομή στη Σερβία έχει κυριολεκτικά κουρελιάσει και τα τελευταία υπολείμματα του προσωπείου που χρόνια τώρα εμφάνιζε προς τα έξω η ΕΕ, αποκαλύπτοντας πια το βαθιά αποκρουστικό πρόσωπό της σ” όλο του το «μεγαλείο».
Η κατάσταση αυτή έχει θορυβήσει τους ιθύνοντες έξω και μέσα στην Ελλάδα, καθώς όλο και περισσότερο αποκαλύπτεται πως μεγάλη μερίδα κόσμου έχει αποφασίσει να απέχει από τις ευρωεκλογές, εκφράζοντας την οργή ή τη δυσαρέσκειά τους για την πορεία της λεγόμενης ΕΕ. Πολύ περισσότερο, μάλιστα, από τη στιγμή που υπάρχει έντονη η ανησυχία ότι η αποχή σ” αυτές τις ευρωεκλογές δεν θα έχει μόνο το χαρακτήρα της αδιαφορίας (πράγμα από μόνο του σημαντικό, από το οποίο μπορεί κανείς να βγάλει, αν το θέλει, αρκετά συμπεράσματα), αλλά θα ενσωματώσει και έντονα πολιτικά χαρακτηριστικά, σε μεγάλο βαθμό συνειδητά.
Εχει περάσει ανεπιστρεπτί ο καιρός που μέσα από τη συμμετοχή στις ευρωεκλογές επιχειρούσαν με σχετική επιτυχία οι ιθύνοντες να περάσουν το μήνυμα πως «γινόμαστε Ευρωπαίοι». Ολο και λιγότεροι πια φουσκώνουν από περηφάνια επειδή από πάλαι ποτέ «ιθαγενείς» πολιτογραφούνται «γνήσιοι Ευρωπαίοι».
Παρόλα αυτά, όσο πλησιάζουμε προς τις ευρωεκλογές εντείνεται η προπαγάνδα των ευρωδίαιτων κονδυλοφόρων-υπηρετών της αστικής τάξης. Καταβάλλουν, αλήθεια, φιλότιμες προσπάθειες, με το αζημίωτο πάντα, να περιορίσουν την έκταση της αποχής και να σύρουν ξανά όσους περισσότερους μπορούν στην κάλπη των Ευρωεκλογών, στην κάλπη του πολέμου, της βαρβαρότητας και της εξαθλίωσης.
Με γνωστή τη θέση της οργάνωσής μας για ΑΠΟΧΗ από τις ευρωεκλογές, το σημείωμα αυτό, ενταγμένο σε μια σειρά πρόσφατων άρθρων για το ζήτημα, έρχεται να «ξαναθυμίσει» περισσότερο κάποιες βασικές θέσεις και απόψεις.
Ευρωπαϊκές ιμπεριαλιστικές αστικές τάξεις και ευρωεκλογές
Ολο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια και μ” αποκορύφωμα τη συμμετοχή τους στο πόλεμο εναντίον της Σερβίας, έχει φανεί καθαρά η φύση και ο χαρακτήρας της ΕΕ και ουσιαστικά των χωρών που αποτελούν τον πυρήνα της:
Η ΕΕ δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας ιμπεριαλιστικός συνασπισμός που στοχεύει στην εκμετάλλευση της εργατικής τάξης και των εργαζομένων. Με όχημα το Μάαστριχτ και τη «Λευκή Βίβλο» προωθούν την εξαθλίωση, την επέκταση της ανεργίας προκειμένου ν” αυξήσουν την κερδοφορία τους μέσα από τον ιδρώτα της εργατικής τάξης, τα ευρωπαϊκά μονοπώλια.
Η ΕΕ δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας αντιδραστικός συνασπισμός που στοχεύει στη μεταφορά πραγματικής αξίας από την εκμετάλλευση των εργαζομένων των εξαρτημένων χωρών στις τσέπες των κεφαλαιοκρατών.
Δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια λυκοσυμμαχία που στοχεύει στον εξανδραποδισμό των λαών της ανατολικής Ευρώπης και τη μετατροπή των χωρών αυτών σε ενδοχώρα τους.
Ο πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία απέδειξε ότι οι δυνατοί της Ευρώπης δεν αποτελούν το «δημοκρατικό» αντίποδα στα γεράκια των ΗΠΑ. Ολοι τους ανήκουν στην ίδια φάρα και το πραγματικό πρόβλημα των ιμπεριαλιστών της Ευρώπης είναι ότι δεν μπορούν από μόνοι τους να μακελεύουν τους λαούς για να επιβάλλουν την πολιτική τους.
Κάθε ψήφος, λοιπόν, στις ευρωεκλογές συνειδητά ή ασυνείδητα νομιμοποιεί το ληστρικό χαρακτήρα της ΕΕ, την ενθάρρυνση, την άσκηση ακόμη πιο αντιλαϊκής πολιτικής από τη μεριά των «μεγάλων», νομιμοποιεί σε τελική ανάλυση την εξαθλίωση και τη βαρβαρότητα που απλόχερα μοιράζουν στους λαούς οι Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές.
Εξάρτηση – υποτέλεια και ευρωεκλογές
Αν για τις ιμπεριαλιστικές χώρες τη Ευρώπης η συμμετοχή στην ευρωκάλπη έχει, σε γενικές γραμμές, το παραπάνω νόημα, για τη «δική μας», την εξαρτημένη αστική τάξη έχει το χαρακτήρα της νομιμοποίησης της εξάρτησής της και από τους ευρωπαίους ιμπεριαλιστές, και της κακόφημης θεωρίας πως «ανήκομεν εις την Δύσιν».
Με την ένταξή της στην ΕΟΚ και με την όλη πορεία της η αστική τάξη της χώρας και οι πολιτικοί της εκφραστές επιβεβαίωσαν τη μία και μοναδική «στρατηγική» τους: να παραδώσουν την εργατική τάξη, τους εργαζόμενους, το λαό και τη χώρα στους ιμπεριαλιστές (Ευρωπαίους σε ό,τι μας αφορά εδώ αλλά και στους Αμερικάνους κυρίως) προκειμένου να εξασφαλίσουν τη δική τους κυριαρχία.
Η παραπέρα παραρτημοποίηση της ελληνικής οικονομίας, το βάθεμα της εξάρτησης σε οικονομικό επίπεδο από τους ιμπεριαλιστές της Ευρώπης, η παράδοση λαού και νεολαίας βορά στη ληστρική εκμετάλλευση των «εταίρων», οι απολύσεις, η ανεργία, οι ιδιωτικοποιήσεις, το ξεκλήρισμα της αγροτιάς, το χτύπημα του δικαιώματος στη μόρφωση και στη δουλειά αυτό είναι το εφιαλτικό παρόν της ευρωπαϊκής πραγματικότητας.
Αν η αστική τάξη της χώρας έχει συνδέσει την ύπαρξη, την επιβίωση και την κυριαρχία της με το ξεπούλημα της χώρας, η εργατική τάξη και ο λαός έχουν κάθε λόγο να εναντιωθούν στην πολιτική της.
Με την αποχή από τις ευρωεκλογές ν” αρνηθούμε να επικυρώσουμε την αντιδραστική-αντιλαϊκή πολιτική της άρχουσας τάξης, να μην αποδεχτούμε τη «μοίρα μας». Με την αποχή να φωνάξουμε ακόμη πιο δυνατά και να παλέψουμε για την έξοδο της χώρας μας από τον ιμπεριαλιστικό συνασπισμό της ΕΕ.
Ευρωπαϊκή «ολοκλήρωση» και ευρωεκλογές
Είναι αλήθεια ότι τα αστικά επιτελεία καταβάλλουν φιλότιμες προσπάθειες να πείσουν το λαό μας ότι όλη αυτή η άθλια κατάσταση που καθημερινά αντιμετωπίζει είναι λίγο πολύ αντικειμενική αλλά και πρόσκαιρη, το απαραίτητο κόστος για τη δημιουργία του «υπερκράτους της ενωμένης Ευρώπης». (Πρέπει στο σημείο αυτό να σημειώσουμε ότι και από αριστερές δυνάμεις εκτιμάται σαν αντικειμενική εξέλιξη η δημιουργία υπερεθνικής κρατικής οντότητας -βλέπε ευρωπαϊκή ολοκλήρωση-, φυσικά με διαφορετική αφετηρία και στόχους). Ακόμα και ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος που διεξάγεται λίγο πιο πέρα από τη χώρα, από δεξιούς και αριστερούς, εμφανίζεται σαν παρεκτροπή, σαν ένα πρόσκαιρο ξεστράτισμα που όπου να “ναι θα τελειώσει. Ηδη ακούγεται το σλόγκαν: «και μετά από τον πόλεμο τι;». Είναι βέβαια αλήθεια ότι οι θεωρίες περί ευρωπαϊκής ενοποίησης και ολοκλήρωσης έχουν δεχτεί ισχυρά πλήγματα από την ίδια την πραγματικότητα, παρόλα αυτά όμως από πολλούς, λιγότερο ή περισσότερο φανερά, αυτές οι θεωρίες αποτελούν το ιδεολογικό υπόβαθρο συμμετοχής στις ευρωεκλογές.
Πράγματι, αν τα πράγματα οδηγούσαν αντικειμενικά σ” ένα νέο «υπερεθνικό ευρωπαϊκό κράτος» με το ξεπέρασμα των σημερινών εθνικών κρατών, τότε κάθε κομμουνιστής, κάθε αριστερός προοδευτικός άνθρωπος θα “πρεπε να προσαρμοστεί στα «νέα δεδομένα», αξιοποιώντας ίσως επαναστατικά το «ευρωκοινοβούλιο». Κάτι τέτοιο όμως σε συνθήκες ιμπεριαλισμού ούτε συνέβη, ούτε συμβαίνει, ούτε φυσικά πρόκειται να συμβεί.
Η διεθνοποίηση του κεφαλαίου δεν μπορεί αν οδηγήσει στην ολοκλήρωσή του. Είναι οι ίδιοι οι νόμοι κίνησης του καπιταλισμού στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο (νόμος συγκέντρωσης της παραγωγής και συγκεντροποίησης του κεφαλαίου, ανισόμετρη και ανισομερής ανάπτυξη), είναι οι σύμφυτες αντιθέσεις και αντιφάσεις του καπιταλισμού- ιμπεριαλισμού που κάνουν αδύνατη μια τέτοια εξέλιξη. Η ίδια η πραγματικότητα, άλλωστε, όπως εξελίσσεται καθημερινά, αποκαλύπτει και στον πιο δύσπιστο τόσο το απραγματοποίητο της «ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης» όσο και τον αντιδραστικό χαρακτήρα της ΕΟΚ. Τα χάσματα ανάμεσα σε πλούσιες και φτωχές χώρες αντί να γεφυρώνονται μεγαλώνουν, οι οικονομίες αντί να συγκλίνουν, αποκλίνουν πάντα προς όφελος των κυρίαρχων ιμπεριαλιστών της ΕΟΚ.
Αλλά και παραπέρα, οι αντιθέσεις ανάμεσα σ” αυτές τις μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη. Τα χτυπήματα κάτω από τη μέση, τα «ριξίματα», οι αντιθέσεις αποτελούν κυρίαρχο και καθοριστικό στοιχείο στις σχέσεις τους ενώ οι συμφωνίες και οι συμβιβασμοί δευτερεύον και μερικό.
Ο πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία, άλλωστε, και η εκ νέου ηγεμονική παρουσία των Αμερικανών στην ίδια την Ευρώπη, όπως προωθείται στις μέρες μας, τινάζουν κυριολεκτικά στον αέρα τις φλυαρίες περί ολοκλήρωσης. Στη βάση αυτή η ΟΝΕ και το ευρώ είναι κάτι παραπάνω από μετέωρα. Ούτε λίγο ούτε πολύ τίθεται υπό αμφισβήτηση και το θεμέλιο της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι καθεμιά από τις μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης, προσπαθεί να αντιμετωπίσει κατά μόνας τις συνέπειες του πολέμου στη Γιουγκοσλαβία, προωθώντας σχέδια που παραπέμπουν στην κατοχύρωση των δικών της (ξεχωριστών) συμφερόντων και καθόλου στο «όραμα» της Ενωμένης Ευρώπης.
Από τη στιγμή λοιπόν, που ούτε πιο προχωρημένο στάδιο από τον ιμπεριαλισμό μπορεί να υπάρξει, ούτε φυσικά είναι δυνατό να δημιουργηθεί αντίστοιχα «ευρωπαϊκό υπερεθνικό κράτος», ποιος είναι ο πραγματικός ρόλος του ευρωκοινοβουλίου; Ερχεται με αυτή καθαυτή την ύπαρξή του να «ντύσει» με δημοκρατικότητα τις αντιδραστικές επιλογές των ιμπεριαλιστικών κρατών της «ΕΕ».
Είναι πρωταρχική ανάγκη να μην πέσουμε σ” αυτή την παγίδα. Να μην συνεισφέρουμε στο ελάχιστο στη δημιουργία δημοκρατικού προσωπείου σ” αυτή την ευρωπαϊκή λυκοσυμμαχία, αλλά να συμβάλουμε και με τη θέση της αποχής στην αποκάλυψη του αποκρουστικού της προσώπου, αποκαλύπτοντας τον πραγματικό χαρακτήρα (ανυπόστατο) της περίφημης ολοκλήρωσης.
Ευρωεκλογές και εθνικές εκλογές
Μήπως, όμως, η συμμετοχή στις ευρωεκλογές είναι (πρέπει να είναι) φυσική απόρροια της συμμετοχής (σαν γενική κατεύθυνση) στις εθνικές εκλογές; Είναι σωστό μια αριστερή δύναμη να θεωρεί το Ευρωκοινοβούλιο ταυτόσημο με το εθνικό κοινοβούλιο; Καταρχήν μια τέτοια αντίληψη είναι ολοφάνερα ισοπεδωτική. Υποστηρίζεται ότι οι κομμουνιστές πρέπει να χρησιμοποιούν κάθε βήμα, κάθε κοινοβούλιο. Εδώ έχει παρερμηνευτεί η θέση του Λένιν για τα συνδικάτα και τα εθνικά κοινοβούλια, θέση που δεν οδηγεί αυτόματα στη χρησιμοποίηση κάθε κοινοβουλίου. Πριν προχωρήσουμε στο βασικό ζήτημα, είναι απαραίτητες κάποιες διευκρινήσεις.
Ο Λένιν υποστηρίζει πως, μολονότι είναι γενικά σωστή η συμμετοχή στις εθνικές εκλογές και τα εθνικά κοινοβούλια, το ζήτημα αυτό πρέπει να εξετάζεται κάθε φορά, με βάση την ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης. Και το κομμουνιστικό κίνημα, τόσο παγκόσμια όσο και στη χώρα μας απέδειξε αρκετές φορές ότι μπόρεσε να κατανοήσει την ορθότητα αυτής της θέσης και να απέχει -αφού οι συνθήκες το υπαγόρευαν- από τις εθνικές εκλογές. Παράλληλα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι συμμετοχή στο εθνικό κοινοβούλιο δεν σημαίνει ότι αυτό είναι όργανο για την προώθηση των συμφερόντων της εργατικής τάξης και του λαού, αντίθετα για ένα επαναστατικό κίνημα δεν αποτελεί παρά μέσο καταγγελίας της αστικής τάξης και των πολιτικών της εκφραστών. Και για να μπούμε στην ουσία, πιστεύουμε ότι άλλο πράγμα είναι το εθνικό κοινοβούλιο και άλλο το «Ευρωκοινοβούλιο», αν μπορεί βέβαια να ονομαστεί έτσι και με την αστική έννοια του όρου. Από ιστορική άποψη το κοινοβούλιο αποτελούσε σε επίπεδο θεσμικό κατάκτηση της ανερχόμενης και με προοδευτικά τότε χαρακτηριστικά αστικής τάξης πάνω στα συντρίμμια της φεουδαρχίας και ενσωμάτωσε στην πορεία λαϊκές κατακτήσεις. Αντιστοιχούσε και συνεχίζει να αντιστοιχεί σ” ένα ιστορικά διαμορφωμένο κοινωνικοπολιτικό μόρφωμα, το εθνικό-καπιταλιστικό κράτος. Τίποτε ανάλογο δεν ισχύει για το λεγόμενο ευρωκοινοβούλιο. Ούτε σε κανένα καινούριο στάδιο αντιστοιχεί, ούτε ενσωματώνει κανένα προοδευτικό στοιχείο ή λαϊκή κατάκτηση, ούτε φυσικά οι «εμπνευστές» του βρίσκονται σε περίοδο -καπιταλιστικής έστω- ανάπτυξης, αλλά στο ιμπεριαλιστικό στάδιο της σήψης και της παρακμής. Δεν μπορεί λοιπόν να υποστηρίζεται ότι το ζήτημα της συμμετοχής στο Ευρωκοινοβούλιο πρέπει να αντιμετωπίζεται σε αναλογία με τη συμμετοχή στο εθνικό κοινοβούλιο.
Ευρωεκλογές και ευρωκοινοβούλιο
Ας δούμε όμως το ζήτημα από μια πολιτική και πρακτική σκοπιά. Πρόσφατο είναι το γκάλοπ που κατέδειξε πως ένα μεγάλο τμήμα του ελληνικού λαού ούτε καν ξέρει πού έχει έδρα το «ευρωκοινοβούλιο». Στο ίδιο γκάλοπ, η συντριπτική πλειοψηφία δεν ήταν σε θέση ν” αναφέρει ούτε έναν ευρωβουλευτή.
Αυτό που ισχύει στην πραγματικότητα είναι ότι το «ευρωκοινοβούλιο» αποτελεί κάτι το εντελώς ξένο και απόμακρο σε κάθε λαϊκό άνθρωπο, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες που καταβάλλονται για το αντίθετο. Δεν συμβαίνει το ίδιο με το εθνικό κοινοβούλιο. Οσο κι αν παλεύει κανείς για το αντίθετο, όσο κι αν δεν το θέλει, πρέπει να παραδεχτεί ότι από πολιτική άποψη το εθνικό κοινοβούλιο δεν έχει ξεπεραστεί από ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του λαού. Αλλωστε, απέναντι σ” αυτό και στην κυβέρνηση που εκλέγει κατευθύνει την πάλη του, διοργανώνει πορείες και απεργίες, διεκδικεί. Ενδεικτικό είναι επίσης το γεγονός ότι και η αποχή είναι μεγαλύτερη στις «ευρωεκλογές» και ένα μέρος αυτών που ψηφίζουν νιώθει μεγαλύτερη ελευθερία να ψηφίσει διαφορετικό ψηφοδέλτιο απ” αυτό που στηρίζει στις εθνικές εκλογές.
Ούτε πια μπορεί να πείσει κανέναν το επιχείρημα ότι το ευρωκοινοβούλιο αποτελεί πεδίο δράσης των κομμουνιστών, των αριστερών. Ότι μπορεί μέσα σ” αυτό να δοθούν μάχες υπέρ των συμφερόντων της εργατικής τάξης και των λαών. Γιατί πολύ απλά καμία τέτοια «μάχη» δε δόθηκε ούτε θα δοθεί. Είναι σ” όλους γνωστό ότι οι αποφάσεις παίρνονται από τις 3-4 ισχυρές χώρες και οι υπόλοιποι αναγκάζονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να συμμορφώνονται. Ούτε είναι καθόλου τυχαίο πως ήδη βρίσκεται σε «συζήτηση» η αναδιάταξη των θεσμικών οργάνων προς όφελος πάντα των ισχυρών.
Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς τι δυνατότητες υπάρχουν για «διεκδικήσεις» και «μάχες» (αφήνουμε κατά μέρος βέβαια ποιος θα τις δώσει). Σ” αυτό το «προπύργιο της δημοκρατίας», την περίφημη έννοια της ισοτιμίας ούτε για αστείο δεν μπορεί να την επικαλεστεί κάποιος. Ακόμα οι αρμοδιότητες του «ευρωκοινοβουλίου» είναι ουσιαστικά ανύπαρκτες. Το όργανο αυτό βρίσκεται στη βάση, στο κατώτατο σχεδόν σημείο της ιεραρχίας των οργάνων της ΕΟΚ. Σύμφωνα με τον καταστατικό χάρτη της, «πρωτεύοντα» ρόλο παίζει το «Συμβούλιο της Ευρώπης» (αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων), η Επιτροπή που είναι «μόνιμη» και ελέγχεται πλήρως από τις 4 ιμπεριαλιστικές δυνάμεις της ΕΕ.
Για όλους αυτούς τους λόγους, λοιπόν, είναι αναγκαία η ΑΠΟΧΗ από τις ευρωεκλογές. Για να μην ισχυροποιηθεί η Ευρώπη των μονοπωλίων και της ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας. Για να μη νομιμοποιηθεί η ευρωπαϊκή πολιτική της εκμετάλλευσης, της ανεργίας, της εξαθλίωσης. Για να μην εξαργυρωθούν οι ψήφοι στις ευρωεκλογές στο «χρηματιστήριο» του πολέμου, της σφαγής, του μακελέματος των λαών.
Ας ρίξουμε την «ψήφο» μας στο δρόμο του αγώνα ενάντια στην καπιταλιστική βαρβαρότητα, τον ιμπεριαλισμό, τον πόλεμο.
Ας εναντιωθούμε στα σχέδια και των ευρωπαίων ιμπεριαλιστών για το ξαναμοίρασμα του κόσμου και τον εξανδραποδισμό λαών και χωρών.
Ας δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις στη συγκρότηση και δράση ισχυρού αντιπολεμικού- αντιιμπεριαλιστικού κινήματος για να μπούμε φραγμός στα ιμπεριαλιστικά τους σχέδια.
Καμία ψήφος στην κάλπη του πολέμου
Εξω από την ΕΕ.
Εξω από το ΝΑΤΟ, έξω οι ιμπεριαλιστές από τα Βαλκάνια.