Άρθρο από την Προλεταριακή Σημαία (φύλλο 893)
Όση εντύπωση προκάλεσε στη Δύση η ταχύτητα με την οποία οι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις αναπτύχθηκαν στα σύνορα με την Ουκρανία, άλλη τόση, και μεγαλύτερη, εντύπωση προκαλεί η ακόμα ταχύτερη αναδίπλωση αυτών των στρατευμάτων μετά την απόφαση της Μόσχας να αποκλιμακώσει την ένταση. Στις 23 του Απρίλη, σύμφωνα το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, «οι δυνάμεις του νότιου στρατιωτικού τομέα και οι αερομεταφερόμενες δυνάμεις που συμμετείχαν στις ασκήσεις άρχισαν να επιστρέφουν στους τόπους μόνιμης ανάπτυξης»… Από ότι φαίνεται, ωστόσο, διατηρούνται εκεί σύνθετα και βαρέος τύπου οπλικά συστήματα, όπως και η απόφαση της απαγόρευσης πολεμικών πλοίων άλλων κρατών σε τρεις θαλάσσιες ζώνες γύρω από την περιοχή της Κριμαίας.
Της εξέλιξης αυτής προηγείται η πρόταση των ΗΠΑ για σύνοδο κορυφής. Ξαφνικά ο Μπάιντεν, «χαλαρώνοντας την ατμόσφαιρα», προσφέρει στον Πούτιν, μια συνάντηση κορυφής, όταν λίγες μέρες πρωτύτερα, είχε απορρίψει πρόταση για δημόσια συζήτηση, αποκαλώντας τον «φονιά»! Στη συνέχεια οι ΗΠΑ, ως χειρονομία παραπέρα αποκλιμάκωσης, ακυρώνουν την είσοδο δύο πολεμικών τους πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα. Τις ανησυχίες του Κιέβου, για την τροπή που παίρνουν τα πράγματα, προσφέρθηκε να τις καθησυχάσει η Βρετανία, με την αποστολή βρετανικών πολεμικών πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα. Από την πλευρά του το Κρεμλίνο αποδέχεται γενικά τη συνάντηση (που τοποθετείται χρονικά τον Ιούνιο), υπογραμμίζοντας ότι: «η τελική απόφαση θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες».
Τα παραπάνω περιγράφουν μια εξέλιξη, η οποία δεν περιορίζεται στην Ουκρανία, αφού συνδέεται με το συνολικό μέτωπο των ανταγωνιστικών σχέσεων ΗΠA-Ρωσίας. Σίγουρα η διαφαινόμενη αντίδραση της Ρωσίας (όχι μόνο η συγκέντρωση στρατευμάτων), στο βαθμό που είχαμε ανατροπή των «συμφωνιών του Μινσκ», ενδεχομένως να σόκαρε τη Δύση, αφού ο κίνδυνος αναζωπύρωσης ενός πολύ ευρύτερου και επικίνδυνου μετώπου, όπου θα διακυβεύονταν πολλά περισσότερα από μια περιφερειακή σύγκρουση «δι΄αντιπροσώπων», ήταν ορατός.
Ο Πούτιν, στην ομιλία του στην Ομοσπονδιακή Συνέλευση της Ρωσίας, προειδοποιεί τη Δύση να μην περάσει την «κόκκινη γραμμή», για την οποία τόνισε: «θα αποφασίζουμε εμείς πού θα βρίσκεται, ανά συγκεκριμένη περίπτωση»! Αυτή τη «γραμμή» συνήθως την οριοθετούν τόσο οι διαμορφωμένοι συσχετισμοί όσο και τα στρατηγικά διακυβεύματα. Ωστόσο, οι δηλώσεις Πούτιν και άλλων Ρώσων αξιωματούχων, χωρίς την πειστική επίδειξη της ισχύος της Ρωσίας, στην προοπτική κλιμάκωσης της περιφερειακής κρίσης σε γενικευμένη σύγκρουση, δεν θα είχαν ουσιαστικό αντίκρισμα, αν δεν ανάγκαζε τους αντιπάλους να ριψοκινδυνεύσουν κάτι πολύ περισσότερο από το βολικό, ίσως, αρχικό σενάριο μιας ελεγχόμενης πολεμικής κρίσης.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι, αντιλαμβανόμενος ότι το «παιχνίδι χοντραίνει», απεύθυνε πρόσκληση στον Πούτιν, για συνάντηση κάπου στην ανατολική Ουκρανία, αλλά πήρε την απάντηση ότι: «είναι ευπρόσδεκτος στη Μόσχα, οποιαδήποτε στιγμή, για να συζητήσουν… τις διμερείς σχέσεις»! Το ίδιο διάστημα, όμως, βρέθηκε στη Μόσχα ο λευκορώσος πρόεδρος Λουκασένκο. Ο λόγος της συνάντησής του με τον Πούτιν αφορούσε τα «ευρήματα» των μυστικών υπηρεσιών των δύο χωρών, για αμερικανοΝΑΤΟϊκά σχέδια πραξικοπήματος στο Μινσκ και της δολοφονίας του. Κάποιοι αναλυτές, ωστόσο, εκτιμούν πως θα προανήγγειλαν (αν η όξυνση ενισχυόταν στην Ουκρανία), την οριστικοποίηση της ένωσης μεταξύ Ρωσίας και Λευκορωσίας, ως το πρώτο βήμα απάντησης. Εκφράζεται, επίσης, η εκτίμηση ότι η Ρωσία μπορεί «εύκολα» να ενσωματώσει κράτη που σήμερα μετέχουν στη Ευρασιατική Οικονομική Ένωση, όπως την Κιργιζία, το Καζακστάν και την Αρμενία.
Κάθε πλευρά, Ουάσιγκτον και Μόσχα, μετρά βήματα, προθέσεις και αντοχές της άλλης. Γνωρίζουν καλά τα αδύνατα σημεία της άλλης, τα οποία ωστόσο δεν είναι τέτοια που να επιτρέπουν μια μετωπική σύγκρουση. Γεγονός ωστόσο είναι πως η δυναμική εμφάνιση της διπλωματίας Μπάιντεν επικεντρώθηκε στη Ρωσία και αναγνώστηκε από το Κρεμλίνο ως πρόθεση των ΗΠΑ να ανακτήσουν την πρωτοβουλία των κινήσεων, στα μεταξύ τους ανοικτά μέτωπα. Μόσχα και Βερολίνο παρακολουθούν με ανησυχία την αμερικανικές κινήσεις, ιδιαίτερα την επίθεση κατά της ολοκλήρωσης του αγωγού φυσικού αερίου NordStream 2, μέσω της πρόθεσης επιβολής κυρώσεων σε όλες τις συνεργαζόμενες εταιρείες, ανεξαρτήτου προέλευσης.
Από τα μέσα Μαρτίου 2021 μέχρι τον Ιούνιο, οι ΗΠΑ και οι εταίροι τους στο ΝΑΤΟ θα διεκπεραιώσουν τη μεγαλύτερη διακλαδική άσκηση, από τη Βαλτική μέχρι τη Μ. Θάλασσα. Το Defender-Europe 21 είναι μια τεράστια ανάπτυξη ανδρών και εξοπλισμού, σε προσομοίωση μιας στρατιωτικής αντιπαράθεσης με τη Ρωσία. Ωστόσο οι Ατλαντικοί σύμμαχοι, σίγουρα αντιλαμβάνονται πως η «γεωγραφία» εξακολουθεί να δίνει ακόμα ισχυρό πλεονέκτημα στους Ρώσους.
Αρκετοί αναλυτές βλέπουν στις κινήσεις αυτές των ΗΠΑ ένα είδος σκοπιμότητας, σε ότι αφορά τη πίεση στους συμμάχους. Πάνω σε αυτό επικαλούνται το γεγονός ότι ο Μπάιντεν πρότεινε Σύνοδο Κορυφής, αφού έχει προηγηθεί παγκόσμια ταραχή μέσω της εκατέρωθεν κλιμάκωσης της έντασης. Πιθανολογείται, επίσης, πως επέλεξαν στο τακτικό επίπεδο την κλιμάκωση, σε μια προσπάθεια να καθορίσουν τις εξελίξεις στο στρατηγικό, με τρόπο όχι άμεσα ορατό. Πάντως μεγάλα διεθνή ΜΜΕ τονίζουν τη χρονική σύμπτωση της νέας ουκρανικής κρίσης με την ένταση της πίεσης της Κίνας στην Ταϊβάν και των γενικότερων κινήσεών της στη νοτιοανατολική Ασία και στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Και είναι κινήσεις που προσδίδουν ιδιαίτερη ανησυχία στο επιτελείο Μπάιντεν, αφού η Κίνα συγκεντρώνει όλα τα χαρακτηριστικά που, δυνητικά, την καθιστούν τον ουσιαστικό πλανητικό ανταγωνιστή της Ουάσιγκτον.
Όσο και αν η σημερινή διοίκηση του Λ. Οίκου επικεντρώνεται στο μέτωπο Ρωσία, τα άλλα μέτωπα, Κίνα και Μ. Ανατολή, αποτελούν ιδιάζουσες προτεραιότητες. Το Πεντάγωνο σήμερα εργάζεται για το ποια προτεραιότητα να δώσει σε αυτές… τις προτεραιότητες, πράγμα που θα φανεί στην έκθεσή του, τον Ιούνιο. Κατά συνέπεια αυτό το πλαίσιο με τη «παράδοξη» λογική της σύμπλεξης τακτικής και στρατηγικής, που σήμερα δείχνει να επιδιώκει την αποκλιμάκωση της αμερικανορωσικής έντασης, ίσως να αποτελέσει την αυριανή κλιμάκωση της!
ΧΒ
