Εντονες είναι οι διεργασίες στο χώρο της Κεντροαριστεράς ενόψει των εκλογών για την ανάδειξη αρχηγού το Νοέμβρη. Η πρωτοβουλία του ΠΑΣΟΚ για την ανασυγκρότηση του χώρου, που ξεκίνησε με τη Δημοκρατική Συμπαράταξη, θέλει να περάσει σε ανώτερο επίπεδο και να διεκδικήσει τις …δόξες του παρελθόντος.
Το εγχείρημα συγκεντρώνει διάφορα πολιτικά σχήματα και πρόσωπα που σκόρπισαν μετά τη διάλυση του ΠΑΣΟΚ: ΚΙΔΗΣΟ, ΕΔΕΜ, Κινήσεις Πολιτών και Ποτάμι. Και, βέβαια, τη ΔΗΜΑΡ.
Ολοι αυτοί δείχνουν σαν να μην άντεξαν την …αφάνεια των τελευταίων χρόνων και να βλέπουν τώρα την ευκαιρία τους να ξαναδιεκδικήσουν αυτό που θεωρούν ότι τους αντιστοιχεί: μια πρωταγωνιστική θέση στο πολιτικό σκηνικό, διακριτή και από τη ΝΔ και από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Αυτό που φαίνεται να ξεμπλόκαρε τις διαδικασίες ήταν η υποψηφιότητα Καμίνη. Ηταν ο πρώτος που το ανακοίνωσε (ανεπίσημα) μετά τη Φώφη και έδωσε το στίγμα μιας διαδικασίας που δε θα μονοπωλείται από το ΠΑΣΟΚ. Ακολούθησαν Ραγκούσης, Μανιάτης και Ανδρουλάκης και ο Σταύρος Θεοδωράκης, ο οποίος κατέληξε, μετά από αναζητήσεις και ταλαντεύσεις μηνών, ότι το μέλλον του Ποταμιού είναι στην Κεντροαριστερά.
Ο Θεοχαρόπουλος της ΔΗΜΑΡ ενδέχεται να δοκιμάσει κι αυτός την τύχη του, όπως και ο Τούντας των Κινήσεων Πολιτών.
Ο Βενιζέλος λέγεται ότι δέχεται πιέσεις μέχρι και για δημιουργία νέου κόμματος και δε φαίνεται να εκδηλωθεί υπέρ κάποιου υποψηφίου, ενώ η Ωρα Αποφάσεων των Διαμαντοπούλου και Φλωρίδη θα αποφασίσει τη στάση της στις 2 Σεπτέμβρη.
Αυτό που, σε μεγάλο βαθμό, θα κρίνει το εγχείρημα θα είναι η συμμετοχή στις εκλογές του Νοέμβρη. Δίνοντας κάθε δυνατή διευκόλυνση (ψήφος μέσω διαδικτύου) ο στόχος είναι οι 150.000 ψηφοφόροι. Οτιδήποτε λιγότερο θα θεωρηθεί αποτυχία και δικαίως.
Βασικό ζήτημα αποτελεί η μορφή του νέου πολιτικού φορέα. Ενιαίο κόμμα ή συνασπισμός κομμάτων, όπως η Δημοκρατική Συμπαράταξη; Φαίνεται ότι πλειοψηφεί η θέση για ενιαίο κόμμα, ακόμα και στο ΠΑΣΟΚ, παρότι αυτή η εξέλιξη δε θα του είναι εύκολη. Η ΔΗΜΑΡ, πάντως, φτάνει μέχρι να προτείνει διπλές κάλπες, για εκλογή αρχηγού και για μορφή του σχήματος. Το ενδεχόμενο δεν αποκλείεται, αν και η προϋπόθεση θα είναι να έχουν συμφωνήσει οι βασικές συνιστώσες για το αποτέλεσμα…
Συζήτηση γίνεται, επίσης, για την πολιτική ταυτότητα του νέου φορέα, με το ΠΑΣΟΚ να τονίζει τον Κεντροαριστερό χαρακτήρα και το Ποτάμι να προτιμά το προοδευτικό εκσυγχρονιστικό Κέντρο. Κάπου εδώ ταιριάζει και η κάθετη θέση του Ραγκούση εναντίον των μετεκλογικών συνεργασιών, ιδιαίτερα με τη ΝΔ.
Ποια είναι η ουσία πίσω από αυτές τις διαφοροποιήσεις; Είναι το πώς θα απαντηθεί το βασικό και …υπαρξιακό πρόβλημα της Κεντροαριστεράς και της Σοσιαλδημοκρατίας, τόσο γενικά, όσο και ιδιαίτερα στην Ελλάδα. Η Σοσιαλδημοκρατική εναλλακτική πρόταση έχει πια χρεωκοπήσει σε όλο τον κόσμο και τα αντίστοιχα κόμματα ξεπερνούν σε νεοφιλελεύθερη πολιτική τα παραδοσιακά συντηρητικά κόμματα.
Στη χώρα μας αυτό το είδαμε να συμβαίνει με την εκλογική καταβαράθρωση του πάλαι ποτέ κραταιού ΠΑΣΟΚ και την απότομη άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ μέχρι την εξουσία. Ουσιαστικά ο κοινωνικός χώρος των μεσοστρωμάτων και ο πολιτικός χώρος της λεγόμενης Κεντροαριστεράς, απογοητευμένος από το ΠΑΣΟΚ, στήριξε τον ΣΥΡΙΖΑ, μόνο για να καταλάβει γρήγορα ότι ούτε κι αυτός θα του ανανέωνε το κουρελιασμένο κοινωνικό συμβόλαιο…
Αυτή η εξέλιξη είναι που δίνει εκ νέου ελπίδες στο ΠΑΣΟΚ και τις παραφυάδες του να ξαναπροσπαθήσουν. Μόνο που η πραγματικότητα, αμείλικτη όπως πάντα, έχει θέσει τα πράγματα σε εντελώς νέες βάσεις. Η επίθεση τσακίζει κόκκαλα και δεν πρόκειται να σταματήσει. Το κεφάλαιο και οι ιμπεριαλιστές ζητούν από τους πολιτικούς τους εκπροσώπους να υλοποιούν ακόμα πιο βάρβαρες και αντιλαϊκές πολιτικές, χωρίς καθυστερήσεις και δισταγμούς και χωρίς …ευαισθησίες περί πολιτικού κόστους.
Πόσο, λοιπόν, νεοφιλελευθερισμό να έχει ο νέος φορέας; Πόσο εθνικισμό; Πόσες αναφορές στην Εθνική Αντίσταση; Πόσο αντικομμουνισμό; Πόσο κοινωνικό κράτος (έστω στα λόγια) και πόσες δομές αλληλεγγύης;
Ολα αυτά, και άλλα πολλά, πρέπει να απαντηθούν με τρόπο που να διαφοροποιούν το νέο φορέα και από τη ΝΔ και από τον ΣΥΡΙΖΑ. Αλλωστε, και οι τρεις απευθύνονται στο χώρο του Κέντρου και οι μετακινήσεις απογοητευμένων ψηφοφόρων μπορεί να κρίνουν πολλά.
Από την άλλη μεριά, οι ενδεχόμενες κυβερνητικές συνεργασίες δεν είναι μικρό ζήτημα. Είτε με τη ΝΔ είτε με τον ΣΥΡΙΖΑ, το νέο σχήμα θα αντιμετωπίσει προβλήματα και πιέσεις. Εκτός, βέβαια, αν τα καταφέρει να βρίσκεται αυτό σε πλεονεκτική, εκλογικά, θέση. Αυτό, όσο κι αν σίγουρα το στοχεύουν στο ΠΑΣΟΚ και τους λοιπούς, είναι πολύ μακριά για να το εκτιμήσει κανείς.
Ολα αυτά είναι που θα κρίνουν και τη μορφή και τα χαρακτηριστικά του εγχειρήματος. Αφού ξεκαθαριστούν, κατά το δυνατόν, οι βασικές κατευθύνσεις ανάμεσα στις βασικές συνιστώσες, αφού καταλήξει κάπου το παιχνίδι των συσχετισμών και των πολιτικών εκβιασμών που σίγουρα θα γίνει, θα προκριθεί εκείνος ο φορέας που θα μπορέσει να υλοποιήσει καλύτερα τις αποφάσεις: Κόμμα ή συνεργασία, κεντροαριστερά ή προοδευτικός εκσυγχρονισμός.
Και, βέβαια, αντίστοιχα θα προκριθεί και ο καταλληλότερος αρχηγός. Θεωρείται βέβαιο ότι οι εκλογές θα πάνε σε δεύτερο γύρο και αυτό σημαίνει ότι οι συμμαχίες που θα γίνουν σε αυτόν θα εκφράζουν ακριβώς το πολιτικό ξεκαθάρισμα που θα έχει προηγηθεί.
Οι διεργασίες στο χώρο, επομένως, θα συνεχιστούν και με μεγαλύτερη ένταση. Με βασικό στόχο όλων όσων θα συμμετέχουν σε αυτές να υπηρετήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το σύστημα της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης στη φάση της κρίσης και της επιθετικότητάς του. Περί αυτού πρόκειται και καθόλου περί της ελπίδας που πουλάνε όλοι τους με το τσουβάλι, σε έναν λαό που έχει υποφέρει τόσα…