Του Δημήτρη Μάνου
«H παγκόσμια οικονομία αναπτύσσεται μόνο με παγκόσμιους πολέμους», υποστηρίζουν σε άρθρο-σοκ οι New York Times, η ναυαρχίδα των Δημοκρατικών που είναι και το κυβερνών κόμμα στις ΗΠΑ αυτή την εποχή, την επαύριο του άρθρου του πρώην ΥΠΟΙΚ επί κυβερνήσεων Ρ.Ρίγκαν, Paul Craig Roberts, ο οποίος δήλωσε ότι «Στην Ουάσιγκτον υπάρχουν κάποιοι που πιστεύουν ότι μπορεί να πραγματοποιηθεί ένα πρώτο πυρηνικό πλήγμα εναντίον της Ρωσίας και να καταφέρουν να γλιτώσουν από τις συνέπειες μιας πιθανής ανταπόδοσης».
Ας δούμε συγκεκριμένα το άρθρο των Νew York Times αρχικά:
«Στα χρόνια μετά την οικονομική κρίση του 2008, πολλοί δυτικοί οικονομολόγοι έχουν προσεγγίσει με χιλιάδες διαφορετικούς τρόπους το γιατί η παγκόσμια οικονομία δεν μπορεί να πάρει ’’μπροστά’’ και να αναπτυχθεί ταχύτερα. Η κακοκαιρία, οι ’’άπληστες’’ τράπεζες, οι ’’τεμπέληδες’’ Ευρωπαίοι, οι ’’πονηροί’’ Κινέζοι απλά συμπληρώνουν έναν μακρύ κατάλογο με δικαιολογίες για την παρατεταμένη οικονομική ύφεση που μεγαλώνει και συνεχώς μεγαλώνει, αναφέρει το άρθρο. Η ταχεία ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας υποτίθεται, σύμφωνα με τους οικονομολόγους, ότι ήταν έτοιμη να ξεκινήσει, αλλά αντ’ αυτού βλέπουμε μόνο σύντομες ’’εκρήξεις’’ οικονομικής δραστηριότητας, μετά την τεράστια ’’έγχυση’’ κεφαλαίων από όλες τις κεντρικές τράπεζες του κόσμου, που τώρα έχει αντικατασταθεί από νέες φάσεις ’’αργής’’ ανάπτυξης. Και τώρα τι γίνεται;» (αναρωτιέται το άρθρο…)
«Αυτό το θέμα είναι ένα ζήτημα τόσο παλιό όσο και η ανθρωπότητα. Η ’’Αποκάλυψη’’, το ’’τέλος του κόσμου’’, αποτελούν μια πηγή μεγάλου κέρδους για ’’κάποιους’’. Όσο μεγαλύτερη είναι η κλίμακα του πολέμου τόσο πιο φιλόδοξη είναι η επένδυση σε νέα στρατιωτικο-βιομηχανικά τραστ, με κύριο θέμα τη στρατιωτική τεχνολογία. Τα προϊόντα αυτών των βιομηχανιών στη συνέχεια χρησιμοποιούνται στην πολιτική ζωή. Οι πιο καταστροφικές συνέπειες ενός πολέμου αποτελούν την πιο φιλόδοξη προοπτική για τις μετέπειτα τεράστιες οικονομικές ευκαιρίες, για μια μεγάλη οικονομική ανασυγκρότηση. Η έλλειψη μεγάλων πολέμων μπορεί να βλάψει την οικονομική ανάπτυξη, πιέζει τρόπον τινά για μια οριστική απόφαση, σύμφωνα με την οποία ή θα συνεχίσουμε σε μια αργή ανάπτυξη ή θα εφαρμοσθεί ένα ’’σχέδιο’’ τύπου ’’Β’ Παγκοσμίου Πολέμου’’, οι απώλειες του οποίου έφεραν στη συνέχεια μεγάλη ευημερία!
Πολλοί διεθνείς οικονομολόγοι προσπαθούν να εξηγήσουν τι προκάλεσε αυτήν τη μακρά περίοδο χαμηλής οικονομικής ανάπτυξης στις αναπτυγμένες χώρες. Τόνισαν ότι μπορεί να ευθύνεται η χαμηλή ζήτηση των καταναλωτών, η αυξανόμενη ανισότητα, ο ανταγωνισμός από την Κίνα, το υπερβολικό επίπεδο των ρυθμιστικών προτύπων σε διάφορες χώρες, οι ανύπαρκτες υποδομές καθώς και η έλλειψη νέων ιδεών και καινοτομιών. Τώρα, όμως, τα διεθνή funds επικεντρώνονται με μεγάλη προσοχή σε μια άλλη εξήγηση, ’’στην παρατεταμένη περίοδο ειρήνης’’!
Με βάση τα ιστορικά δεδομένα, τα τελευταία χρόνια, δεν υπήρξαν μεγάλοι πόλεμοι. Κρίνοντας από τις ειδήσεις και τις εικόνες των πολέμων σε Ιράκ ή στο Νότιο Σουδάν, ο κόσμος μας φαίνεται αρκετά ’’αιματοβαμμένος’’. Ωστόσο, ο αριθμός των θυμάτων μεταξύ του πληθυσμού σήμερα ωχριά σε σύγκριση με τα δεκάδες εκατομμύρια των ανθρώπων που σκοτώθηκαν στους δύο παγκόσμιους πολέμους, κατά το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα. Ακόμη και σε σύγκριση με τον πόλεμο του Βιετνάμ, όπου σκοτώθηκαν περισσότεροι άνθρωποι από οποιονδήποτε άλλο πόλεμο και στον οποίο συμμετείχαν πολλές από τις λεγόμενες ανεπτυγμένες χώρες.
Η ειρηνική συμβίωση δεν ’’βοηθά’’, όσο παράδοξο κι αν ακούγεται, στην επίτευξη υψηλότερων ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης. Σύμφωνα με αυτή την ’’άποψη’’, αυτό δεν σημαίνει ότι η συμμετοχή σε παγκόσμιους πολέμους πάντα βελτιώνει την κατάσταση της οικονομίας, διότι ο πόλεμος φέρνει το θάνατο και την καταστροφή.
Ο ισχυρισμός ότι ο πόλεμος βοηθά την οικονομία ακολουθεί τη λογική των υποστηρικτών του Maynard Keynes, ο οποίος ισχυρίζεται ότι η προετοιμασία για πόλεμο αυξάνει τις δημόσιες δαπάνες και παρέχει χιλιάδες θέσεις εργασίας στους ανθρώπους. Αντίθετα, η πιθανότητα ενός πολέμου βοηθά σε σημαντικό βαθμό τις κυβερνήσεις να επικεντρώνονται σε σημαντικά έργα υποδομής.
Προσπαθώντας να βρεθεί η θετική πλευρά στο σενάριο ενός παγκόσμιου πολέμου, αυτό το σχέδιο μπορεί να φαίνεται αποκρουστικό, αλλά σύμφωνα με τα παραδείγματα της ιστορίας των ΗΠΑ καταδεικνύει ότι η άποψη αυτή επιβεβαιώνεται και αποδεικνύεται. Θεμελιώδεις καινοτομίες, όπως η πυρηνική ενέργεια, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, τα αεροσκάφη της σύγχρονης αεροπορίας που αναπτύχθηκαν από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, έγιναν με σκοπό την επίτευξη της νίκης κατά των δυνάμεων του Άξονα και αργότερα της νίκης κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου. Το διαδίκτυο αρχικά είχε σχεδιαστεί για να βοηθήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες να αντέξουν σε έναν παρατεταμένο πυρηνικό πόλεμο.
Βασικά σχέδια της Silicon Valley τέθηκαν στο πλαίσιο των συμβάσεων με το αμερικανικό στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα και όχι σύμφωνα με τις αρχές και τις απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας.
Η εκτόξευση σειράς δορυφόρων Sputnik από τη Σοβιετική Ένωση είχε κεντρίσει το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την ανάπτυξη της διαστημικής βιομηχανίας και των συναφών τεχνολογιών, οι οποίες θα επηρέαζαν θετικά την οικονομική ανάπτυξη στο μέλλον.
Ο πόλεμος στο σύνολό του εστιάζει σε προσπάθειες και σχέδια που οι κυβερνήσεις δεν μπόρεσαν να επιτύχουν σε καιρό ειρήνης. Για παράδειγμα, το ’’σχέδιο Manhattan’’, το οποίο διήρκεσε έξι χρόνια, ’’κατανάλωσε’’ το 0,4% του ΑΕΠ των ΗΠΑ, στο απόγειο της ανάπτυξής του. Επέτρεψε την κατασκευή μιας πυρηνικής βόμβας από το μηδέν. Σήμερα είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ανάλογα προγράμματα με παρόμοια ταχύτητα και σημαντικά επιτεύγματα.
Κατά τη διάρκεια ενός παγκόσμιου πολέμου είχαμε:
Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο οι Ηνωμένες Πολιτείες έγιναν ένας από τους κορυφαίους δανειστές για πολλές χώρες του κόσμου.
Επισήμως οι ΗΠΑ εισήλθαν στον πόλεμο πιο κοντά στο τέλος του και υπέστησαν λιγότερες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές σε σύγκριση με άλλους συμμετέχοντες σε αυτόν. Την ίδια στιγμή η Αμερική ήταν σε θέση να αποκομίσει το μέγιστο δυνατό όφελος για τον εαυτό της. Πολλοί έχουν σημειώσει ότι η περίοδος που ονομάζεται Roaring twenties στις Ηνωμένες Πολιτείες άρχισε με φόντο τη μετάβαση από την οικονομία του πολέμου σε μια βιομηχανική οικονομία.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες συσσώρευσαν έναν τεράστιο όγκο των παγκόσμιων αποθεμάτων χρυσού. Η ΕΣΣΔ και άλλες χώρες αναγκάστηκαν να πληρώσουν σε χρυσό τη στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ. Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με πολλούς ιστορικούς, ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος επέτρεψε στις ΗΠΑ να ’’εξέλθουν’’ από τη μεγάλη ύφεση της δεκαετίας του ’30.
Μέχρι το 1948, το μερίδιο της βιομηχανικής παραγωγής των ΗΠΑ σε σχέση με τις χώρες της Δύσης ανερχόταν στο εκπληκτικό ποσοστό του 55%. Το μερίδιο της οικονομίας των ΗΠΑ αντιπροσωπεύει το 50% της παγκόσμιας παραγωγής άνθρακα, το 64% του πετρελαίου, το 53% της παραγωγής χάλυβα, το 17% της παραγωγής σιτηρών, το 63% του καλαμποκιού. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι Ηνωμένες Πολιτείες συγκέντρωσαν στα χέρια τους περίπου τα 2/3 του παγκόσμιου χρυσού, το μερίδιο των εξαγωγών των ΗΠΑ προς το εξωτερικό εμπόριο στις δυτικές χώρες ανήλθε σε ποσοστό περίπου 30%.
Η εφαρμογή του ’’Σχεδίου Μάρσαλ’’, ενός τιτάνιου προγράμματος για την αποκατάσταση των κατεστραμμένων οικονομιών της Ευρώπης μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, κυριολεκτικά πλούτισε τις ΗΠΑ και άνοιξε νέες αγορές». Πηγή: http://www.logiosermis.net/2014/06/new-york-times.html#ixzz35VbmQO46
Η δημοσίευση ενός τέτοιου άρθρου, που αναλύει πολύ συγκεκριμένα τα απτά -θετικά- αποτελέσματα για την «παγκόσμια οικονομία» και φυσικά για το ηγετικό της κομμάτι, τις ΗΠΑ, πάνω απ’ όλα την αναγκαιότητα εξαπόλυσης ενός νέου παγκόσμιου πολέμου, δεν μπορεί παρά να μας γεμίζει πολύ σοβαρές ανησυχίες. Πολύ περισσότερο αφού ακολουθεί τη δημοσίευση -και μάλλον μπορεί να θεωρηθεί και ως απάντηση- της αρθρογραφίας του πρώην υπουργού Οικονομικών. Αυτός σχεδόν καταγγέλλει το ισχυρό φλερτ κύκλων του Δημοκρατικού κόμματος και της αμερικάνικης πολιτικής ελίτ με επιθετικούς κύκλους του στρατιωτικοβιομηχανικού συμπλέγματος σχετικά με την πιθανότητα επιτυχίας ενός πρώτου πυρηνικού πλήγματος στο ρώσικο στρατόπεδο… Αποτελεί μάλλον σοβαρή ένδειξη ότι έχει ξεκινήσει αυτός ο διάλογος στο πλαίσιο της πολιτικής ελίτ.
Η ουκρανική κρίση (με την εμπλοκή των ιμπεριαλιστών, τις δυναμικές που απελευθερώνει και τα όρια που θέτει στη συμβατική στρατιωτική δράση) σαφώς έχει δημιουργήσει ένα τέτοιο πεδίο συζήτησης.
Σε γενικές γραμμές ο/οι αρθρογράφοι κινούνται στη… λενινιστική γραμμή!
Το άρθρο επιβεβαιώνει ως ορθές τις εκτιμήσεις πως τα μέτρα αντιμετώπισης της κρίσης που αναγγέλθηκαν ομού από τις ηγέτιδες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις του πλανήτη έχουν «τελειώσει τα καύσιμά τους». Πραγματικά, τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου για την αμερικάνικη οικονομία δείχνουν πως μια μικρή –ακόμα– μείωση του προγράμματος ποσοτικής νομισματικής χαλάρωσης, αν και έφερε επιστροφή κερδοφόρων κεφαλαίων στις μητροπόλεις, ήδη επιβάρυνε τη στασιμότητα της πραγματικής οικονομίας. Και για μια άλλη φορά τα κεφάλαια που επιστρέφουν μετατρέπονται σε «λιμνάζοντα κεφάλαια».
Αντιπαρατίθεται σε απόψεις ότι αιτία της κρίσης ήταν τα «λαμόγια» ή οι «κλέφτες» του χρηματοπιστωτικού συστήματος και κάνει λόγο για συνολική δομική κρίση.
Το άρθρο επιβεβαιώνει τοποθετήσεις του πολιτικού χώρου της «Π.Σ.» (άρθρα, παρεμβάσεις, εκδόσεις κ.λπ.) που κατατείνουν στο συμπέρασμα πως η τεράστια μεταπολεμική οικονομική εκτίναξη πραγματοποιήθηκε πάνω στο έδαφος των νέων γεωπολιτικών συσχετισμών με την καθιέρωση της αμερικάνικης ηγεμονίας στο δυτικό ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο που παρήγαγε ο Δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος και την ανατακατανομή των παγκόσμιων αγορών που πραγματοποιήθηκε πάνω σε αυτή τη βάση. Πως δεν ήταν γενικώς και αορίστως ο «κεϊνσιανισμός» που έδωσε την εκτίναξη. Πως ακόμα και οι εφαρμογές «κεϊνσιανιστικών» λογικών, η διόγκωση του κράτους και του κρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού κλπ επιβλήθηκε μετά τον πόλεμο και διά του πολέμου.
Ορθά επίσης διαπιστώνεται η πίεση που εξασκούσε η υπεροχή του σοσιαλιστικού στρατοπέδου στις οικονομικοτεχνολογικές επιλογές και επιτεύγματα με τη μετατροπή του θερμού σε «ψυχρό» πόλεμο.
Η ιμπεριαλιστική κυνικότητα μέσα από τη ρεαλιστική αποτύπωση του κόσμου που ζούμε εκτίθεται συνεπώς με τον πιο ολοκληρωμένο και «διανοουμενίστικο» τρόπο μέσα από τις γραμμές του άρθρου των «ΝYT». Με την ψυχρή γλώσσα των αναλυτών, που προκαλεί –ακριβώς για αυτήν της την «ουδετερότητα»- ακόμα μεγαλύτερο ρίγος σε κάθε έλλογο έμβιο ον πάνω στον πλανήτη.
Μπορούν όμως να υπάρχουν νικητές μετά την έναρξη του πρώτου «προληπτικού» πυρηνικού πλήγματος; Ο πρώην υπουργός των κυβερνήσεων Ρίγκαν, επικρίνοντας τις λανθασμένες πληροφορίες αυτών των κύκλων ότι έχουν μειωθεί τα αντανακλαστικά ανταπόδοσης του απαρχαιωμένου πυρηνικού οπλοστασίου της Ρωσίας και συνεπώς θα έχει αποτελεσματικότητα νίκης για τις ΗΠΑ το «προληπτικό» πυρηνικό κτύπημα, κάνει λόγο για έναν παγκόσμιο πυρηνικό Αρμαγεδδώνα χωρίς νικητές. Μάλιστα φαίνεται ότι παρακολουθεί τον ηλεκτρονικό διάλογο που έχει ανοίξει. Γράφει λοιπόν στο δικό του άρθρο, επικαλούμενος τις δικές του πηγές: «Το άρθρο του Eric Zuesse που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα Op-Ed News επιβεβαιώνει τις αναφορές μου ότι υπάρχουν ενδείξεις ότι η Ουάσιγκτον ετοιμάζεται για ένα πρώτο πυρηνικό χτύπημα κατά της Ρωσίας. http://www.opednews.com/populum/printer_friendly.php?content=a&id=180039
Το πολεμικό δόγμα των ΗΠΑ έχει αλλάξει. Τα αμερικανικά πυρηνικά όπλα δεν περιορίζονται πλέον σε μια δύναμη αντιποίνων, αλλά ο ρόλος τους έχει αναβαθμιστεί σε μια δύναμη «προληπτικής» πυρηνικής επίθεσης. Η Ουάσιγκτον έχει αποσυρθεί από την Αντιβαλλιστική Πυραυλική Συνθήκη με τη Ρωσία και αναπτύσσει μια αντιβαλλιστική ασπίδα (ABM). Η Ουάσιγκτον δαιμονοποιεί τη Ρωσία και τον ρώσο πρόεδρο με απαράδεκτα ψέματα και προπαγάνδα, προετοιμάζοντας τους λαούς για πόλεμο κατά της Ρωσίας από τις ΗΠΑ και τα προσκείμενα σε αυτές κράτη.
Η Ουάσιγκτον έχει πεισθεί από τους νεο-συντηρητικούς ότι τα ρωσικά στρατηγικά πυρηνικά όπλα είναι ανέτοιμα και σε κακή κατάσταση. Αυτή η λανθασμένη αντίληψη οφείλεται σε μια απαρχαιωμένη πληροφόρηση της προηγούμενης δεκαετίας, όπως η άποψη που αναλύεται στο άρθρο με τίτλο «Η άνοδος της αμερικανικής πυρηνικής κυριαρχίας» των Keir A. Lieber και Daryl G. Press, που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2006 στο περιοδικό του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων (CFR), Foreign Affairs. To CFR είναι μια οργάνωση που ελέγχεται από τις αμερικανικές ελίτ.http://www.foreignaffairs.com/articles/61508/keir-a-lieber-and-daryl-g-p…
Ανεξάρτητα από την κατάσταση των ρωσικών πυρηνικών όπλων και το βαθμό επιτυχίας ενός πρώτου χτυπήματος από την πλευρά της Ουάσιγκτον καθώς και το βαθμό προστασίας που μπορεί να παρέχει η αντιβαλλιστική ασπίδα ABM σε περίπτωση αντιποίνων, το άρθρο του Steven Starr με τίτλο «Η φονικότητα των πυρηνικών όπλων», ξεκαθαρίζει ότι ένας πυρηνικός πόλεμος δεν έχει νικητές. Όλοι πεθαίνουν. http://www.paulcraigroberts.org/2014/05/30/lethality-nuclear-weapons/
Πόσο περιθωριακές και πόσο κεντρικές είναι αυτές οι πολεμοχαρείς αναζητήσεις και οι εφιαλτικοί προβληματισμοί μέσα στην αμερικάνικη άρχουσα τάξη και τους κύκλους της; Και -προπαντός- ποιος θα επιβιώσει μιας τέτοιας καταστροφής για να επικυρώσει και να επιβεβαιώσει ιστορικά το ορθόν της επιλογής αν όντως διαμορφώνονται οι όροι και το κλίμα προς αυτή την κατεύθυνση; Σε κάθε περίπτωση, αν υπάρχει συνέχεια σε αυτόν το διάλογο αυτό θα εκδηλωθεί ακόμα και αν υπάρξει για κάποιο διάστημα κάποιο «συμμάζεμα».
Το να… διαβαίνουν όμως αυτοί οι προβληματισμοί το κατώφλι της αχανούς και συχνά ανεξέλεγκτης –ως προς την εγκυρότητα- ηλεκτρονικής αρθρογραφίας και να εκτίθενται στην έντυπη και σε κεντρική –μάλιστα- θέση οπωσδήποτε δεν είναι κάτι που εύκολα προσπερνιέται.
Είναι εξ άλλου ιστορικά γνωστή η σύνδεση Δημοκρατικών αμερικάνων προέδρων με τη χρήση ή την απειλή χρήσης πυρηνικής δύναμης (Τρούμαν, Κένεντι).
Αποτελούν δείγμα του «παγκόσμιου αδιεξόδου» όπως τίθεται πια –και με το ξέσπασμα της παγκόσμιας κρίσης- που εκφράζεται ήδη με αντιδραστικές ιστορικές δυναμικές οι οποίες αναπτύσσονται τόσο στο κέντρο όσο και στην περιφέρεια.
Τρανταχτή απόδειξη -δεν υπάρχει τρανταχτότερη!- πως ζούμε στον αιώνα, στον δεύτερο κατά σειρά, του ιμπεριαλισμού.
Των… προλεταριακών επαναστάσεων;
Υ.Γ.: Είναι χαρακτηριστικό της διαφορετικής ιμπεριαλιστικής δυναμικής ανάμεσα στις δύο… όχθες του Ατλαντικού. Οι Ευρωπαίοι ξεκίνησαν τη συζήτηση για τα συμβολικά «πυρηνικά» όπλα, δηλαδή τα οικονομικά μέτρα που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει η EKT, ενώ στην Αμερική άρχισαν να συζητούν για τα… κανονικά.
Δημοσιεύτηκε στην Προλεταριακή Σημαία 737, 5 Ιούλη 2014