Άρθρο από την Προλεταριακή Σημαία (φύλλο 887)
Με τον ιό μέσα στους αρμούς του να δρα ως σοβαρός ανασχετικός παράγοντας σε όλες του τις λειτουργίες –παραγωγή, κυκλοφορία, συνολικά στην οικονομία- το καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα διεθνώς αποφασίζει ότι δεν τροποποιεί τις ιεραρχήσεις του και τις κατευθύνσεις του. Αποφασίζει ότι θα συνεχίσει να κινείται στη βάση των δικών του εγγενών χαρακτηριστικών και αντινομιών, στη βάση των ανταγωνισμών που το διέπουν. Αποφασίζει ότι όχι μόνο δεν θα αλλάξει τις πολιτικές του για την αντιμετώπιση της πανδημίας, αλλά και ότι θα την «εντάξει» στις πολιτικές του αξιοποιώντας την όσο περισσότερο μπορεί και προς κάθε κατεύθυνση.
Για αυτό έχει αποφασιστεί ότι «δεν υπάρχει» ζήτημα περίθαλψης-υγείας για τους εργάτες και τους λαούς σε ολόκληρο τον πλανήτη. Από τις ιμπεριαλιστικές χώρες του «πρώτου κόσμου» ως –και πολύ περισσότερο- τις χώρες της περιφέρειας και του «τρίτου κόσμου». Για αυτό για το ζήτημα του εμβολιασμού όχι μόνο δεν γίνονται ιεραρχήσεις στην παραγωγή και στη διακίνηση του εμβολίου που θα δώσουν γρήγορα τα απαιτούμενα για την ανοσία αποτελέσματα, αλλά αντίθετα το εμβόλιο, η παραγωγή του και η διάθεσή του εμπλέκονται ολοένα και περισσότερο στους γεωπολιτικούς και οικονομικούς ανταγωνισμούς των ιμπεριαλιστών. Έτσι και παρόλο που η ζημιά διεθνώς π.χ. στον τουρισμό εκτιμάται σε ποσά της τάξης των τρισεκατομμυρίων δολαρίων, οι ρυθμοί εμβολιασμού φέρνουν ανοσία στην ΕΕ το… 2024, ενώ στην Αφρική (με 1 δις πληθυσμό) έχουν εμβολιαστεί μερικές δεκάδες άνθρωποι, όλοι τους κυβερνητικοί αξιωματούχοι!
Για το καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα, το αντικειμενικό είναι ο εαυτός του! Σε αυτόν τον εαυτό του είναι αιχμάλωτο και δεν μπορεί, ούτε θέλει βέβαια να τον «υπερβεί», παρά τις πολλές προτάσεις εξορθολογισμού του που δέχεται από… αριστερά. Στην πραγματικότητα όχι μόνο δεν τον υπερβαίνει αλλά αντίθετα διαρκώς ενισχύει όλα τα βασικά του χαρακτηριστικά. Εκμετάλλευση και λεηλασία, για τους εργάτες και τους λαούς του πλανήτη (και για τον ίδιο τον πλανήτη) και μαζί με αυτά και ως η άλλη όψη τους, παρασιτισμός και καταστροφή των παραγωγικών δυνάμεων.
Όχι, λοιπόν, το σύστημα δεν φοβάται τον ιό, παρά τις μεγάλες επιπλοκές που αυτός του φέρνει στις συνθήκες της προϊούσας παγκόσμιας κρίσης και των ανταγωνισμών. Το σύστημα φοβάται -και τελευταία το ομολογεί πιο συχνά και έντονα- τους εργάτες και τους λαούς. Φοβάται -και δικαίως- τις αντιστάσεις τους και την πάλη τους. Αυτή που χρειάζεται να συγκροτηθεί και να αναπτυχθεί χωρίς να αναγνωρίζει την «αντικειμενικότητα» του συστήματος. Την πάλη που πρέπει να έχει ως αφετηρία της τα δικαιώματα των μαζών και ως κατεύθυνση το αντικειμενικά αναγκαίο για τη μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία. Να πάρουν οι λαοί τις τύχες τους στα χέρια τους.
Αντίπαλες αγωνίες
Σε αυτό το πλαίσιο λειτουργεί, αναφέρεται και συμμορφώνεται η άρχουσα τάξης της χώρας. Μια τάξη που υπάρχει και αναπαράγεται ως άρχουσα στη βάση της ιμπεριαλιστικής της εξάρτησης από Ευρωπαίους και Αμερικάνους ιμπεριαλιστές. Μια τάξη που στο κάθε ζήτημα που της τίθεται για αντιμετώπιση μπορεί να σταθεί μόνο με τον κυνισμό της εξάρτησής της, που είναι η δικιά της «αντικειμενική αλήθεια». Για αυτό ακόμα και στις πιο εξόφθαλμα αντιδραστικές και αδιέξοδες επιλογές της, από το νέο ιλιγγιώδες εξοπλιστικό πρόγραμμα μέχρι την κατάρρευση των πομπωδών σχεδίων που είχαν ανακοινωθεί για τον εμβολιασμό, πανηγυρίζει! «Ευτυχώς που είμαστε στην ΕΕ και θα πάρουμε εμβόλια», «ευτυχώς που δρομολογήθηκαν τα προγράμματα για τα Ραφάλ, για την αναβάθμιση των F-16, για για…»
Σε αυτή τη βάση διαμορφώνεται και η πολιτική της κυβέρνησης και του συστήματος για την οικονομία και τα βαριά πλήγματα που δέχεται από την εξέλιξη της πανδημίας, που μήνα τον μήνα διαψεύδει τις προσδοκίες για «επαναφορά» και «ανάκαμψη». Στην πραγματικότητα οι προοπτικές είναι παραπάνω από ζοφερές. Χορεύουν τα δις των ζημιών από λιανεμπόριο (4 δις οι ζημιές στο πρώτο εννιάμηνο του 2020), η «βαριά βιομηχανία» του τουρισμού θα μείνει κλειστή και το 2021, τα χρέη στην Εφορία συσσωρεύονται με εκθετικούς ρυθμούς. Για όλα αυτά η άρχουσα τάξη στην πραγματικότητα δεν έχει απαντήσεις, δεν έχει επιλογές που θα μπορούσαν να αναιρέσουν σε κάποιο έστω βαθμό την πορεία καταβύθισης που εξελίσσεται. Την αντιμετωπίζει ως δεδομένη και αντικειμενική, αφού δεν μπορεί (με βάση τη φύση της και την εξάρτησή της) από καμιά άποψη να παρέμβει στο ζήτημα της διάρκειας και των όρων εξέλιξης της πανδημίας. Πολύ περισσότερο δεν μπορεί να τροποποιήσει τα παραγωγικά-οικονομικά δεδομένα της χώρας. Γιατί ακριβώς είναι «στρατηγική» επιλογή της άρχουσας τάξης η παραρτηματοποίηση της οικονομίας και της χώρας, σύμφωνα με το πλαίσιο που της διαμορφώνουν Αμερικάνοι και Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές. Γιατί η υποβάθμιση-συρρίκνωση των όποιων παραγωγικών τομέων (γεωργία-μεταποίηση) που έχει διαμορφώσει μέχρι και διατροφική εξάρτηση, δεν «προέκυψε τυχαία» αλλά ως αποτέλεσμα των πολιτικών που ασκούνται ήδη από το 1980 και την ένταξη στην τότε ΕΟΚ, πολιτικές που κλιμακώθηκαν σταθερά όλες αυτές τις δεκαετίες.
Συνεπώς η άρχουσα τάξη δεν έχει, δεν μπορεί να έχει, αγωνίες σχετικά με αυτή την εξέλιξη που έχει τη σφραγίδα των δικών της χαρακτηριστικών και επιλογών. Οι πραγματικές αγωνίες και προσδοκίες που υπάρχουν αυτό τον καιρό στα μεγάλα τζάκια και στα ντόπια κέντρα άλλα ζητήματα αφορούν. Το πώς και σε ποιους ξένους μεγαλοκαρχαρίες θα ξεπουληθούν δημόσιες υποδομές, δημόσιος πλούτος, δημόσια αγαθά (νερό), ώστε να βρουν μπίζνες στο πλάι τους. Το πώς θα αναβαθμιστεί παραπέρα η ενεργειακή εξάρτηση της χώρας (σύμφωνα π.χ. με τα γερμανικά σχέδια) ώστε να θησαυρίσουν οι ντόπιοι μεταπράτες. Το από ποια -πάλι ξένα- αρπακτικά θα γίνει το πλιάτσικο της επικουρικής ασφάλισης, συνολικά των ασφαλιστικών δικαιωμάτων του λαού και ποιοι ντόπιοι παράγοντες θα πλασαριστούν στο πλιάτσικο αυτό. Το πώς θα γίνει η εκκαθάριση των κόκκινων δανείων ώστε να «σωθούν» οι τράπεζες και να απαλλαγεί η «αγορά» από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις…
Σε τέτοιες κατευθύνσεις αναζητά διεξόδους η μεγαλοαστική τάξη της χώρας για να αναπαράγει τον «κύκλο εργασιών της» και να μεγαλώνει τις καταθέσεις της. Για αυτές τις κατευθύνσεις εργάζεται η κυβέρνηση της ΝΔ και συνολικά το αστικό πολιτικό προσωπικό, προετοιμάζοντας τον νέο αντεργατικό και τον νέο αντιασφαλιστικό νόμο, αλλά και τις μεγάλες αντιδραστικές και ταξικές ανατροπές στην Εκπαίδευση, που είναι απαράβατες προϋποθέσεις για να γίνουν οι λεηλασίες που ονομάζονται επενδύσεις.
Βεβαίως, η άρχουσα τάξη, η κυβέρνηση και συνολικά το αστικό πολιτικό σύστημα (οφείλει να) αντιμετωπίζει και την αγωνία των από κάτω. Τους ενός εκατομμυρίου ανέργων που θα μεγαλώνει δραματικά από τις απολύσεις και τα λουκέτα που επέρχονται. Των εργατών και των εργαζομένων που εξαθλιώνονται. Των ελεύθερων επαγγελματιών και των μικροκαταστηματαρχών που μένουν στον δρόμο. Των φτωχών και μικρομεσαίων αγροτών που δεν μπορούν να ζήσουν από τη δουλειά τους. Της νεολαίας που δεν βρίσκει καμιά διέξοδο για το μέλλον της.
Όλοι αυτοί έχουν τη δικιά τους αγωνία, για ζωή και δουλειά με δικαιώματα. Πρόκειται για μια αντίπαλη αγωνία από αυτή που για όλους αυτούς έχει η άρχουσα τάξη. Πρόκειται για μια αντίπαλη αγωνία από τους στόχους που για όλους αυτούς έχει η πολιτική της κυβέρνησης και του συστήματος. Μια πολιτική που όλο και με λιγότερα φτιασίδια διακηρύσσει πως η φτώχεια, η ανεργία, η κοινωνική εξαθλίωση, η άγρια εκμετάλλευση είναι η «φυσική τάξη», την οποία πρέπει να αποδεχτεί ο λαός, οι εργάτες, η νεολαία. Μια πολιτική που αφού «όρισε» τα 200 ευρώ το μήνα ως όριο… ανεκτής διαβίωσης, διακηρύσσει πως δεν ανέχεται να εκδηλώνονται οι αντίπαλες στην άρχουσα τάξη αγωνίες. Και επιχειρεί με ένα διαρκώς εκτεινόμενο και βαρύτερο πλέγμα φασιστικών μέτρων και πρακτικών να επιβάλλει σιγή νεκροταφείου στον λαό και στη νεολαία.
Μεγαλόπνοα… αδιέξοδα
Βεβαίως η άρχουσα τάξη είχε και άλλα «μεγαλόπνοα» σχέδια για την αναβάθμισή της οικονομικά και για τον ρόλο της στην περιοχή. Ήταν τα σχέδια που απέβλεπαν στην αξιοποίηση των γεωπολιτικών επιδιώξεων των ΗΠΑ στην περιοχή, έτσι ώστε η Ελλάδα να γίνει «ενεργειακός κόμβος» των αγωγών υδρογονανθράκων. Στα σχέδια αυτά -που αποσκοπούσαν και σε μια σημαντική «νίκη» έναντι της Τουρκίας- επενδύθηκε εδώ και χρόνια η πιο μεγάλη ευθυγράμμιση και υποταγή στις αμερικάνικες απαιτήσεις, αλλά η εξέλιξη τους είναι κάθε άλλο παρά θετική. Ο μεγάλος και πολλών ιμπεριαλιστών ανταγωνισμός στη ΝΑ Μεσόγειο και η πραγματική επιδίωξη ΗΠΑ και Ευρωπαίων να ευθυγραμμίσουν την Τουρκία στη Δύση και όχι να τη χάσουν, κατέδειξαν τον τυχοδιωκτικό και αντιδραστικό χαραχτήρα αυτών των σχεδίων.
Οι αγωγοί, η ανακήρυξη των ΑΟΖ και όλα τα συναφή έχουν βραχυκυκλώσει μέσα στο αναμμένο πεδίο της ευρύτερης περιοχής και η κυβέρνηση Μητσοτάκη βρέθηκε να επανεκκινεί τις λεγόμενες διερευνητικές επαφές με την Τουρκία που είχαν διακοπεί από το 2016. Πρόκειται για μια πολιτική που συνολικά η άρχουσα τάξη δεν την θέλει, στο βαθμό που επισημοποιεί την αποτυχία των επιδιώξεων που είχε, στο βαθμό που είναι ομολογία πως «δεν θα πάει» σε αυτά για τα οποία ξεκίνησε. Δεν την θέλει, αλλά είναι υποχρεωμένη να την ακολουθήσει κάτω από τις πιέσεις και των Ευρωπαίων και των Αμερικάνων ιμπεριαλιστών. Σε αυτή τη βάση, η παρέμβαση Σαμαρά δεν είναι μόνο αιρετική για τις κυβερνητικές επιλογές, αλλά ταυτόχρονα και υποβοηθητική των αρνήσεων που έτσι κι αλλιώς υπάρχουν στις αστικές δυνάμεις, που εκτός των άλλων ξέρουν ότι αν έφταναν ως τη Χάγη δεν θα δικαιώνονταν οι πόθοι τους και οι μαξιμαλισμοί τους.
Εξάλλου, όπως δείχνει και ο οργασμός κινήσεων διεθνών και τοπικών παραγόντων το τελευταίο διάστημα, ο ελληνοτουρκικός ανταγωνισμός έχει «διεθνοποιηθεί» περισσότερο από κάθε άλλη φορά τα τελευταία πολλά χρόνια. Ακριβώς γιατί συνδέεται με το σύνολο των ζητημάτων στην ευρύτερη περιοχή και με ένα ολόκληρο φάσμα ανταγωνισμών και αντιθέσεων των ιμπεριαλιστών. Σε αυτή τη βάση, σε αναφορά με τις ελληνοτουρκικές «διερευνητικές συνομιλίες» εντείνονται οι πιέσεις για το Κυπριακό ζήτημα, που έχει αναβαθμιστεί ακόμα περισσότερο στις ιμπεριαλιστικές επιδιώξεις. Το βέβαιο είναι ότι οι «διερευνητικές» χρησιμοποιούνται ως εργαλείο προώθησης των όχι ενιαίων επιδιώξεων Αμερικάνων και Ευρωπαίων ιμπεριαλιστών στις δύο χώρες και στην περιοχή. Και είναι επίσης βέβαιο ότι δεν πρόκειται -στην πραγματικότητα και δεν σκοπεύουν- να αναιρέσουν τον αντιδραστικό ελληνοτουρκικό ανταγωνισμό. Επιπλέον, η εξέλιξη και η διαχείριση των συνομιλιών αυτών αποτελεί πρόβλημα για την κυβέρνηση της ΝΔ και συνολικά για τις αστικές πολιτικές δυνάμεις, γιατί υπάρχει το ερώτημα του πού και πώς θα τελειώσουν και ποια «επόμενη μέρα» διαμορφώνεται.
Είναι φανερό ότι και σε αυτό το ζήτημα είναι αντίπαλες και ανταγωνιστικές οι αγωνίες του λαού από τη μια και της άρχουσας τάξης από την άλλη. Οι αγωνίες και οι ανάγκες του λαού αφορούν στην ανάγκη του για ειρήνη, στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού των δύο λαών και όλων των λαών της περιοχής. Η άρχουσα τάξη από την άλλη, όντας στην υπηρεσία των αμερικανοΝΑΤΟϊκών ιμπεριαλιστών, υπηρετεί κάθε στιγμή τις πολεμικές τους επιδιώξεις και αναζητά «ευκαιρίες» για τυχοδιωκτισμούς. Και τα δεδομένα της περιοχής και του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού είναι τέτοια που κάθε άλλο παρά αποκλείουν το ενδεχόμενο τη διατεταγμένη «σύνεση» να διαδεχθεί νέα θέρμανση και εντάσεις.
Οι αγωνίες του λαού για όλα τα ζητήματα και σε όλα τα ζητήματα δεν έχουν και δεν μπορούν να βρουν σημεία τομής με τις επιδιώξεις και τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης, με τις πολιτικές του συστήματος της εξάρτησης και της εκμετάλλευσης. Όπως επίσης οι αγωνίες αυτές δεν μπορούν βρουν έγκριση από τις δυνάμεις της αστικής αντιπολίτευσης ή ακόμα και από τις δυνάμεις του ρεφορμισμού και του συμβιβασμού που βρίσκονται σε τροχιά συμμόρφωσης με το διαρκώς πιο αντιδραστικό πολιτικό πλαίσιο. Οι αγωνίες του λαού έχουν μόνο τον δρόμο της μαζικής αντίστασης και πάλης για να εκδηλωθούν και να διεκδικηθούν.
