Το κείμενο που ακολουθεί είναι η δεύτερη εισήγηση, του Γιώργου Καμπά εκ μέρους της ΛΑ-ΑΑΣ Ξάνθης στα πλαίσια της εκδήλωσης του ΚΚΕ(μ-λ) στο 21ο αντιρατσιστικό φεστιβάλ με θέμα «ΔΕΘ 2018: «τιμώμενη» χώρα οι ΗΠΑ. Να δώσουμε μαζική αντιπολεμική αντιιμπεριαλιστική απάντηση».

1: Πολιτική τοποθέτηση σε σχέση με το ενεργειακό και την σύνδεση με τα πολιτικά συμφέροντα των Ιμπεριαλιστών στην περιοχή με βάση και την εξάρτηση της χώρας

Η κρίση του συστήματος, που εκφράζεται σε οικονομικό-πολιτικό-γεωστρατηγικό επίπεδο, ανοίγει τον ασκό του Αιόλου και αναβαθμίζει την επίθεση του ιμπεριαλισμού στους λαούς. Η όξυνση της κρίσης φέρνει σε νέα επίπεδα και τις ενδο-ιμπεριαλιστικές αντιθέσεις, με κεντρική αυτή μεταξύ του αμερικάνικου και του ρωσικού ιμπεριαλισμού. Οι ιμπεριαλιστές στην προσπάθεια τους να «ξαναμοιράσουν» την γη, σκοντάφτουν στις σφαίρες επιρροής των ανταγωνιστών τους και έτσι η αντιπαράθεση παίρνει νέα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Από την Ουκρανία μέχρι την Συρία οι λαοί έχουν βιώσει στο πετσί τους, το τι σημαίνουν οι ανταγωνισμοί των μεγάλων παικτών. Φυσικά η αντανάκλαση αυτής της κατάστασης στην χώρα μας γίνεται με τον πιο εξόφθαλμο τρόπο, με βάση την εξάρτησή της από τους Αμερικάνους και Ευρωπαίους ιμπεριαλιστές.

Ο ελληνικός λαός έχει βιώσει στο πετσί του τα δεινά που φέρνει η ιμπεριαλιστική εξάρτηση. Τα τελευταία χρόνια με αφορμή την κρίση οι ιμπεριαλιστές έχουν κάνει σοβαρά βήματα στην προσπάθεια προώθησης της στρατηγικού χαρακτήρα επίθεσης ενάντια στους λαούς. Τα μνημόνια και τα μέτρα που έρχονται μετά από τις επιταγές των ιμπεριαλιστών, και υλοποιούνται πρόθυμα από τις κυβερνήσεις που εξυπηρετούν τα συμφέροντα του ντόπιου και ξένου κεφαλαίου, έχουν γονατίσει τον λαό. Δεν υπάρχουν αμφιβολίες, ότι η επίθεση θα συνεχιστεί, όσο και αν πανηγυρίζουν οι κυβερνώντες για την υποτιθέμενη έξοδο από τα μνημόνια. Τα τελευταία 88 προαπαιτούμενα για το κλείσιμο της αξιολόγησης, αλλά και σειρά άλλων μέτρων που είναι ήδη ψηφισμένα και θα εφαρμοστούν το επόμενο διάστημα, επιβεβαιώνουν το πόσο αδίστακτο έχει γίνει το πολιτικό προσωπικό της χώρας. Οι όποιοι συμβιβασμοί γίνονται μεταξύ των ιμπεριαλιστών, όπως με ΕΕ-ΔΝΤ στο πρόσφατο Eurogroup, είναι ξεκάθαρο ότι καθόλου δεν αλλάζουν τη βασική ρότα των εξελίξεων, που είναι η ένταση της επίθεσης, και το βάθεμα της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης.

Έτσι, τα τελευταία χρόνια βλέπουμε μια αυξανόμενη παρέμβαση των ιμπεριαλιστών –ιδιαίτερα του αμερικάνικου- σε πολιτικό-οικονομικό-γεωστρατηγικό επίπεδο. Πλέον η Ελλάδα, πέρα από μια εξαρτημένη χώρα που χρησιμοποιείται για να εξυπηρετεί τα συμφέροντα των ιμπεριαλιστών, γίνεται ακόμα πιο «σημαντική» για αυτούς, με βάση τη γεωστρατηγική της θέση στην περιοχή. Το ξεζούμισμα του ελληνικού λαού και οι όροι διασφάλισης της κερδοφορίας των ιμπεριαλιστών, δεν αρκούν πλέον, αλλά χρειάζεται η χώρα μας να αποτελέσει ένα σταθερό προπύργιο του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στα πλαίσια των επιδιώξεων του στα Βαλκάνια, τη Ν.Α Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή. Έτσι οι τοποθετήσεις της κυβέρνησης και της ελληνικής αστικής τάξης για τον αναβαθμισμένο ρόλο που θα παίξει, αλλά και για την ανάδειξη της Ελλάδας ως παράγοντα σταθερότητας στην περιοχή, πέρα από τις μωροφιλοδοξίες του ελληνικού κεφαλαίου, κρύβουν την πιο ουσιαστική εξυπηρέτηση των συμφερόντων του Αμερικάνικου ιμπεριαλισμού!

Είναι χαρακτηριστικό ότι τα τελευταία χρόνια η χώρα μας έχει μπλεχτεί στην ακόμα πιο οξυμένη αντιπαράθεση μεταξύ του Αμερικάνικου και Ρωσικού ιμπεριαλισμού. Οι αντιπαραθέσεις σε μια σειρά από επίπεδα, όπως το ποιος θα επωφεληθεί από τις ιδιωτικοποιήσεις, το ξεπούλημα του δημοσίου πλούτου και των πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας, δεν αποτελούν γενικές αντιθέσεις μεταξύ μερίδων του «παγκόσμιου» κεφαλαίου, αλλά έκφραση συγκεκριμένων επιδιώξεων των ιμπεριαλιστικών κρατών και των μονοπωλίων τους. Αυτή η σχέση χαρακτηρίζει το ιμπεριαλιστικό στάδιο του καπιταλισμού και ιδιαίτερα σε μια εξαρτημένη χώρα θέτει σοβαρά ζητήματα. Οι τοποθετήσεις του πρέσβη των ΗΠΑ Πάιατ (με προϋπηρεσία στην αιματοβαμμένη Ουκρανία) κρύβουν τις παραινέσεις-εντολές για το ποια θα πρέπει να είναι η σχέση της ελληνικής αστικής τάξης με τον Ρωσικό ιμπεριαλισμό, «υπενθυμίζοντας»διαρκώς ότι ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός προσπαθεί σε κάθε τομέα να προωθήσει τα συμφέροντα του.

Έτσι, το ζήτημα των ενεργειακών δρόμων δεν αποτελεί μια συζήτηση που γίνεται στο επίπεδο καθαρά της οικονομίας, αλλά ούτε και σε αυτό της «επιστημονικής» ανάλυσης των δεδομένων του ενός αγωγού ή του άλλου. Η όλη συζήτηση για τους αγωγούς και τους ενεργειακούς κόμβους κρύβει από πίσω τις προσπάθειες των Αμερικάνων να «απ-εξαρτήσουν» την ΕΕ σε ενεργειακό επίπεδο από τη Ρωσία, κύρια μέσω του φυσικού αερίου που η τελευταία προμηθεύει. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι το 2018 το φυσικό αέριο που προμηθεύεται η ΕΕ έρχεται σε ποσοστό 33% από την Ρωσία![1] Φυσικά οι επιδιώξεις αυτές δεν έχουν να κάνουν μόνο με τα οικονομικά δεδομένα, αφού με βάση μελέτες που η ίδια η ΕΕ έχει κάνει, είναι πραγματικά ασύμφορο να «προμηθεύεται» ενέργεια από τις ΗΠΑ[2], σε σχέση με την Ρωσία.

Η ουσία βρίσκεται στο πεδίο της γεωστρατηγικής και πολιτικής αντιπαράθεσης των δυο μεγάλων «υπερ-δυνάμεων» στα πλαίσια του διαγκωνισμού μεταξύ τους για την παγκόσμια κυριαρχία. Οι προσπάθειες περικύκλωσης του Ρωσικού ιμπεριαλισμού από τις ΗΠΑ δεν σταματούν στην δημιουργία της αντιπυραυλικής ασπίδας και την αναβάθμιση της στρατιωτικής παρουσίας του ΝΑΤΟ στις χώρες που συνορεύουν με την Ρωσία, αλλά επεκτείνονται και σε άλλα επίπεδα.Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν και οι προσπάθειες ένταξης χωρών των Βαλκανίων στο δυτικό στρατόπεδο (ΝΑΤΟ-ΕΕ) όπως το πρόσφατο παράδειγμα της πΓΔΜ, αλλά και οι εμπορικές και οικονομικές κυρώσεις που επιβάλλονται στη Ρωσία μέσω της ΕΕ κατά καιρούς.

Υπό αυτούς τους όρους διεξάγεται και ο «ενεργειακός» ανταγωνισμός στην περιοχή μας.

2: TAP (προϊστορία) – IGB -LNG – σχιστολιθικό αέριο. Στοιχεία και γεγονότα

Οι δηλώσεις του Πάιατ και στο ζήτημα των ενεργειακών είναι ξεκάθαρες: «για τις ΗΠΑ η γεωστρατηγική σημασία της Ελλάδας είναι εδώ και πολλές δεκαετίες στο κέντρο της αμερικανικής στρατηγικής. Χαιρετίζω το γεγονός ότι οι βασικές αστικές πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα συμπλέουν στρατηγικά μεταξύ τους, αλλά και με τις ΗΠΑ στην υλοποίηση του στόχου για την Ελλάδα ως γεωστρατηγικό κόμβο Ενέργειας». Βάζοντας την υπόθεση σε ένα ευρύτερο πλαίσιο ανταγωνισμών με άλλα κέντρα, επιμένει ότι, οι ΗΠΑ είναι «ευαίσθητες σε υπαρκτές εξωτερικές πιέσεις» που ασκούνται στην Ευρώπη. Παραπέμπει με αυτό τον τρόπο σε σχετικές κινήσεις της Ρωσίας, κατηγορώντας τη Μόσχα ότι χρησιμοποιεί την παροχή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη για άσκηση πιέσεων και την πρόκληση αστάθειας, ώστε να εξυπηρετήσει τους στόχους της.

Έκανε μάλιστα συγκεκριμένες αναφορές για τον αγωγό NORD STREAM 2 (άλλη μια όδευση καυσίμου προς τη Βόρεια Ευρώπη, μέσω Γερμανίας) και τον Turk stream (όδευση προς τη Νότια Ευρώπη μέσω Τουρκίας), λέγοντας ότι αυτά τα έργα θα συμβάλλουν στη διεύρυνση του ρωσικού μονοπωλίου. “Δεν το επιθυμούμε”, ξεκαθάρισε, συμπληρώνοντας ότι «τέτοια έργα λειτουργούν αποσταθεροποιητικά, εφόσον δίνουν άλλο ένα όπλο στα χέρια της Ρωσίας, που χρησιμοποιεί την Ενέργεια και την ενεργειακή εξάρτηση των χωρών – πελατών της σαν όπλο».

Φαίνεται λοιπόν ότι το αυξημένο ενδιαφέρον του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού για τους ενεργειακούς κόμβους δεν έχει απλώς στοιχεία προώθησης των οικονομικών συμφερόντων τους, αλλά μπλέκεται με τη συνολικότερη αντιπαράθεση του με τον Ρωσικό ιμπεριαλισμό, στα πλαίσια των ανταγωνισμών στα Βαλκάνια και στην ανατολική Μεσόγειο. Έτσι αξίζει να θυμίσουμε τις πιέσεις στην κυβέρνηση Καραμανλή με βάση τον αγωγό Ρωσικών συμφερόντων Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, όπου έδειξε με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι η παρέμβαση του Αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στην χώρα μας, μπορεί να γίνει με πολύ αποφασιστικούς όρους.

Έτσι γίνεται πλέον πραγματικότητα ο Διαδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου (Trans Adriatic Pipeline – TAP) ο οποίος θα μεταφέρει αζέρικο αέριο στην Ευρώπη μέσω και της Ελλάδας, από την πρώτη ανάπτυξη του γιγάντιου κοιτάσματος Σαχ Ντενίζ ΙΙ. Ο αγωγός TAP ξεκινά από τα ελληνοτουρκικά σύνορα, διασχίζει τη Βόρεια Ελλάδα και την Αλβανία και περνά απέναντι στην Ιταλία, ενώ οι εργασίες κατασκευής αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το 2020. Έτσι ο Αμερικάνος πρέσβης τονίζει, ότι έχει ήδη επιτευχθεί μεγάλη πρόοδος στην υλοποίησή του και ότι σηματοδοτεί περαιτέρω τη δέσμευση της Ελλάδας να βελτιώσει την ενεργειακή της ασφάλεια, όπως και αυτή των γειτόνων μας. Προσθέτοντας, ότι η εισαγωγή Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) από τις ΗΠΑ μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο για τη διαφοροποίηση των πηγών καυσίμων και για την Ελλάδα και την Ευρώπη συνολικά. Παραπέμποντας στα όσα είπε ο Τσίπρας, πέρυσι τον Οκτώβρη στην επίσκεψή του στην Ουάσινγκτον, όταν έδωσε διαβεβαιώσεις στην κυβέρνηση Τραμπ ότι η Ελλάδα θα γινόταν ο τρίτος κατά σειρά εισαγωγέας αμερικανικού LNG.

Με αυτό τον τρόπο ο ΤΑΡ έρχεται να απαντήσει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο, για το ποιος κάνει κουμάντο στην χώρα. Αποτελεί τη βασική ενεργειακή όδευση, πάνω στην οποία σχεδιάζεται να κατασκευαστεί ο αγωγός IGB (ήδη έχει ανακοινωθεί σχετικός διαγωνισμός). Ο ελληνοβουλγαρικός αυτός αγωγός, θα ξεκινά από την Κομοτηνή και θα καταλήγει στη Στάρα Ζαγόρα της Βουλγαρίας, συνδεόμενος κάθετα με τον αγωγό TAP. Προοπτικά εντάσσεται σε ένα δίκτυο αγωγών σε όλα τα Βαλκάνια, που θα τροφοδοτεί με φυσικό αέριο τη Βουλγαρία, τη Σερβία, τη Ρουμανία και άλλες χώρες. Επίσης, ο TAP θα συνδυαστεί και με τον πλωτό σταθμό ΥΦΑ (LNG) της Αλεξανδρούπολης (ΑegeanLNG). Αξίζει να πούμε ότι το ΥΦΑ, σχεδιάζεται να γίνει το κύριο καύσιμο που θα χρησιμοποιείται στις θαλάσσιες μεταφορές, αποδεικνύοντας και τη σπουδαιότητα για τους ιμπεριαλιστές της συγκεκριμένης επένδυσης στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Το ξεπέρασμα των όποιων εμποδίων παρουσιάστηκαν ένα προηγούμενο διάστημα για το προχώρημα αυτών των έργων, αποτελεί μία επίσπευση των σχεδίων του Αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, που βρίσκει σύμφωνο το σύνολο του αστικού πολιτικού προσωπικού. Η επίσπευση αυτή εντάσσεται στα πλαίσια της αναβάθμισης της αντιπαράθεσης με τη Ρωσία, αλλά και σε μια προσπάθεια να ξεκόψει γρήγορα όποιες φαντασιώσεις μπορεί πιθανά να είχαν τμήματα της ελληνικής αστικής τάξης για λοξοκοιτάγματα προς την Ρωσία, είτε αυτό αφορούσε ενεργειακά ζητήματα, είτε επενδύσεων, είτε ακόμα και στρατιωτικού εξοπλισμού.

Οι δηλώσεις των ιμπεριαλιστών δείχνουν με τον πιο εξόφθαλμο τρόπο την σύνδεση των ενεργειακών δρόμων με τα γεωστρατηγικά-πολιτικά-οικονομικά συμφέροντα τους. Το επίπεδο των συμφωνιών μεταξύ της ελληνικής αστικής τάξης και των εκάστοτε «προμηθευτών» ενέργειας αποτελεί μια διαδικασία ενταγμένη στα πλαίσια της εξάρτησης από τους ιμπεριαλιστές και δείχνει το ρόλο που αυτή παίζει στις εξελίξεις της χώρας. Όσο και εάν θέλουν να παρουσιάσουν την συζήτηση γύρω από το ενεργειακό ως μια συζήτηση καθαρά οικονομική οι ίδιες οι εξελίξεις τους αποκαλύπτουν.

3: Κοινωνικό προφίλ που πλασάρουν (φιλανθρωπίες-δωρεές-θέσεις εργασίας)

Φυσικά το ζήτημα της προώθησης των αγωγών δεν αποτελεί απλώς υπόθεση συμφωνιών αλλά χρειάζεται και το απαραίτητο «ντύσιμο». Το κύριο επιχείρημα που χρησιμοποιείται για να δικαιολογηθεί η καταστροφή αγροτικών περιοχών αλλά και η καταστροφή του περιβάλλοντος, αποτελεί το αφήγημα της ανάπτυξης και των ευκαιριών που δίνονται για την αναβάθμιση του ρόλου της χώρας στην περιοχή. Έτσι θυμίζοντας περιπτώσεις όπως η El-Dorado, η κοινοπραξία του αγωγού ΤΑP δεν χάνει ευκαιρία να διαφημίσει το «έργο» της με άρθρα και σποτάκια, που δείχνουν τις ευεργετικές υποτίθεται κινήσεις της στην περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.

Σε αυτό το αφήγημα φυσικά δεν είναι μόνη της, αφού και στελέχη της κυβέρνησης όπως η Υφυπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης (Μακεδονίας-Θράκης), Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά σε συναντήσεις με τον Διευθυντή του TAP στην Ελλάδα και τον Υπεύθυνο Δημοσίων Σχέσεων του TAP ανακοινώνουν από κοινού ότι «Σκοπός μας είναι να διασφαλίσουμε το μεγάλο αυτό έργο, έχοντας τα μέγιστα ανταποδοτικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες».

Αναφέρονται σε επενδύσεις 1,5-2 δις και σε δημιουργία 8.000 νέων θέσεων εργασίας χωρίς να λένε ότι αυτές οι θέσεις θα είναι στην πλειοψηφία τους ολιγόμηνες συμβάσεις. Περηφανεύονται για το γεγονός ότι η κατασκευή του TAP εμπλέκει πάνω από 350 επιχειρήσεις, άγνωστο με ποια οφέλη βέβαια για τους ίδιους τους εργαζόμενους.

Στην προσπάθεια της κοινοπραξίας ΤΑΡ να δείξει ότι θα συμβάλλει θετικά στις περιοχές που θα γίνουν εργασίες, έχει προχωρήσει σε μια σειρά από δωρεές και φιλανθρωπικές δράσεις στα πλαίσια των λεγόμενων «ανταποδοτικών» οφελών. Μερικές από αυτές είναι οι εξής:

• Δωρεά 45.000 ευρώ από τον ΤΑΡ στο Νοσοκομείο Κομοτηνής

• Χρηματοδότηση Μεταπτυχιακών προγραμμάτων στον τομέα της ενέργειας

• Περισσότερα από €580.000 σε δωρεές σε διάφορους οργανισμούς στη Βόρεια Ελλάδα.

• Οχήματα κοινής ωφέλειας στη Βόρεια Ελλάδα. Τον Ιούνιο του 2017, ο TAP εγκαινίασε ένα πρόγραμμα Κοινωνικών και Περιβαλλοντικών επενδύσεων (SEI) ύψους 11 εκατομμυρίων ευρώ, που αφορά στη δωρεά 87 οχημάτων κοινής ωφέλειας-συμπεριλαμβανομένων και ασθενοφόρων, εκχιονιστικών και απορριμματοφόρων.

Οι συγκεκριμένες τακτικές δεν είναι καθόλου ξένες με αυτές άλλων εταιριών που θέλουν να πουλήσουν το προφίλ των καλών εργοδοτών και της κοινωνικής προσφοράς. Η ουσία είναι, ότι τέτοιες κινήσεις θέλουν να ρίξουν στάχτη στα μάτια του λαού, δίνοντας πίσω ψίχουλα σε σχέση με αυτά που υφαρπάζει το κεφάλαιο καθημερινά από τον λαό και την εργατική τάξη. Τα επίπεδα υποκρισίας είναι τόσο υψηλά, που θυμίζουν τις δωρεές σε ογκολογικές κλινικές που κάνουν γνωστές εταιρίες, που με βάση την ακόρεστη διάθεσή τους για κέρδος, γεμίζουν ολόκληρες περιοχές με καρκίνο και άλλες ασθένειες.

Φυσικά οι φιλανθρωπικές αυτές κινήσεις γίνονται όλο και πιο αναγκαίες με βάση τη σημαντικότητα προώθησης αυτού του έργου στα πλαίσια των επιδιώξεων του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού. Έτσι τα παραπάνω αποτελούν μικρό τίμημα στα πλαίσια του χτυπήματος των ενεργειακών βλέψεων της Ρωσίας στα Βαλκάνια από πλευράς ΗΠΑ.

Αντί τα ζητήματα των ελλείψεων σε νοσοκομεία, σχολεία, υποδομές, και γενικά στις λαϊκές ανάγκες να ανάγονται στα πλαίσια της επίθεσης ενάντια στα δικαιώματα και της κατακτήσεις του λαού, και κατ’ επέκταση να αποτελούν επίδικα της αναγκαίας πάλης, καταλήγουν να θεωρούνται «δώρα» και παραχωρήσεις από τους καλούς Αμερικάνους και τις εταιρίες τους. Έτσι με το αφήγημα της φιλανθρωπικής δράσης, όχι απλώς ενισχύονται οι όροι προώθησης του έργου ενάντια στις αντιδράσεις των περιοχών που πλήττονται, αλλά γίνεται προσπάθεια χειραγώγησης και σύγχυσης για τον χαρακτήρα του έργου το οποίο τάχα γίνεται για να βοηθήσει τον ελληνικό λαό.

4: Αντιδράσεις και αγώνες. Κινητοποιήσεις που έγιναν και τα χαρακτηριστικά τους.

Όσο και εάν προσπαθούν βέβαια να παρουσιάσουν τον ΤΑΡ ως «φάρο» ανάπτυξης, η ίδια η πραγματικότητα τους διαψεύδει. Ήδη με βάση το προχώρημά του έχουν ξεσπάσει μια σειρά από αντιδράσεις οι οποίες κινούνται κυρίως σε δυο επίπεδα, πρώτον πάνω στο ζήτημα της καταστροφής αγροτικών περιοχών και καλλιεργήσιμων εδαφών και δεύτερον με βάση τις εργασιακές συνθήκες που επικρατούν. Είναι χαρακτηριστικό ότι ήδη από την πρώτη φάση της σχεδίασης τους ΤΑΡ το 2014 είχαν πραγματοποιηθεί αρκετά συλλαλητήρια, μέσα στα οποία συμμετείχαν ακόμα και βουλευτές της ΝΔ που τότε ήταν στην κυβέρνηση. Οι σημερινές τοποθετήσεις μιας σειράς βουλευτών και τοπικών στελεχών φαίνεται να έχουν μετριαστεί, κάτι το οποίο δείχνει ότι οι πιέσεις από τους ιμπεριαλιστές δεν αφήνουν περιθώρια για πολλές γκρίνιες.

Όσον αφορά τις εργασιακές συνθήκες τα πράγματα είναι ξεκάθαρα και δείχνουν πολύ γρήγορα το ποια «ανάπτυξη» φέρνει ο ΤΑΡ, αλλά και συνολικά την «ανάπτυξη» που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι εργαζόμενοι που υπάγονται στην κοινοπραξία της ιταλικής «Renco S.p.A.», όπου έχει αναλάβει ένα κομμάτι του έργου, στην οποία ενώ η εργασία είναι 6ήμερη – 8ωρη, δηλαδή αντιστοιχεί σε 48 ώρες τη βδομάδα, οι εργαζόμενοι καταλήγουν να δουλεύουν 10ωρα και 12ωρα. Φυσικά οι μισθοί δεν προβλέπουν καμία υπερωρία, και μάλιστα αρκετοί ξεκινούν από 590 ευρώ! Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, οι εργαζόμενοι εκεί είναι απλήρωτοι για 2,5 μήνες! Με βάση τα παραπάνω οι εργαζόμενοι αυτοί συμμετείχαν στην απεργία στις 30 Μάη και προχώρησαν την Τετάρτη 13/6 σε στάση εργασίας στο εργοτάξιο. Μετά από διεκδίκηση απέσπασαν τη δέσμευσή της για συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής των δεδουλευμένων που τους οφείλονται.

Είναι ξεκάθαρο ότι οι θέσεις εργασίας που ανοίγουνε, πέρα από το γεγονός ότι δεν προσφέρουν καμία μονιμότητα εντάσσονται στα πλαίσια των εργασιακών σχέσεων που έχει διαμορφώσει η επίθεση του συστήματος. Τα εξαντλητικά ωράρια τα οποία ξεπερνούν τα συμφωνημένα, οι μισθοί-ψίχουλα, η απλήρωτη εργασία και η εργοδοτική αυθαιρεσία δεν αποτελούν εφεύρεση ούτε των συγκεκριμένων εργολάβων, ούτε της κοινοπραξίας ΤΑΡ. Ανήκουν στο συνολικό πλαίσιο εργασιακών συνθηκών πού έχουν διαμορφώσει με τα μνημόνια και την επίθεση το οποίο χαρακτηρίζεται από ελαστικά ωράρια, μαύρη εργασία και εργατικά ατυχήματα. Φαίνεται ξεκάθαρα ότι η μόνη ανάπτυξη που φέρνουν τέτοια έργα, είναι αυτή για το ντόπιο και ξένο κεφάλαιο.

Από την άλλη, αντιδράσεις έχει προκαλέσει το γεγονός ότι παραχωρούνται 210.000 στρέμματα στην εταιρεία για τον αγωγό ενώ μειώνεται η καλλιεργήσιμη γη και τα εισοδήματα των αγροτών,αφού το 80% του αγωγού περνά μέσα από καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Χαρακτηριστικές τοποθετήσεις των αγροτών αναφέρουν ότι τα 4.000 ευρώ τα οποία δίνονται στους αγρότες ανά στρέμμα είναι ψίχουλα, και μακροπρόθεσμα θέτουν σοβαρά ζητήματα επιβίωσης τους, εφόσον καταστρέφεται η βασική πηγή εισοδήματος τους.

Δυστυχώς οι αντιδράσεις αυτές, κατά βάση κινούνται σε ένα πλαίσιο ενσωμάτωσης και διαπραγμάτευσης, εφόσον ο Δήμος, ο Αγροτικός Σύλλογος αλλά και άλλοι φορείς, λένε «ναι» στη διέλευση, αλλά από διαδρομή που δεν θα ζημιώνει τόσο πολύ την τοπική οικονομία. Οι εργαζόμενοι στην Καβάλα Oil αλλά και στη ΒΦΛ Καβάλας, συμμετείχαν την Πρωτομαγιά στη συγκέντρωση που πραγματοποίησε ο Αγροτικός Σύλλογος Καβάλας, διεκδικώντας την αλλαγή όδευσης του αγωγού. Σημαντική βέβαια στιγμή και απόδειξη της έμπρακτης συμπαράστασης στον αγώνα των κατοίκων της περιοχής, που όμως εγκλωβίζεται σε κινήσεις αδιέξοδες. Ως τέτοιες μπορούν να χαρακτηριστούν για παράδειγμα η προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας με αίτημα την ακύρωσης της απόφασης της έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων για την κατασκευή και λειτουργία του TAP, αλλά και η πρόσφατη απεργία πείνας του προέδρου του Αγροτικού Συλλόγου Καβάλας. Ουσιαστικά περιορίζεται ο αγώνας στα «νόμιμα» μέσα, ή σε συμβολικές κινήσεις που δεν μπορούν να δώσουν μαζική αγωνιστική διέξοδο στους κατοίκους της περιοχής.

Υπάρχει η ανάγκη ανάδειξης των πραγματικών όρων που κρύβονται πίσω από τον ΤΑΡ και των συμφερόντων που εξυπηρετεί. Το ζήτημα της καταστροφής των αγροτικών εκτάσεων δείχνει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο, ότι το κεφάλαιο δεν δίνει δεκάρα, αρκεί να εξυπηρετούνται τα συμφέροντά του. Στην συγκεκριμένη περίπτωση το ζήτημα της πάλης ενάντια στον αγωγό TAP και σε αυτά που φέρνει, δεν μπορεί να είναι αποκομμένη από την ανάδειξη του παράγοντα του ιμπεριαλισμού και της εξάρτησης. Καμία δικαίωση δεν μπορεί να έρθει, ούτε από την συμπόρευση με δημάρχους ή τοπικά στελέχη του συστήματος, αλλά ούτε με ελπίδες για αποφάσεις από το ΣτΕ ή από οποιαδήποτε κυβέρνηση. Με το ίδιο πνεύμα πρέπει να αντιμετωπίζεται και το ζήτημα των εργασιακών συνθηκών στα εργοτάξια, όπου δίνεται ξεκάθαρα ο τόνος για το ποιος είναι ο εργασιακός μεσαίωνας που έχουν ήδη φέρει.

5: ΝATO και βάση στην Αλεξανδρούπολη

Φυσικά το ζήτημα της αντιπαράθεσης του αμερικάνικου με τον ρωσικό ιμπεριαλισμό δεν σταματά στο επίπεδο της ενέργειας. Όπως περιγράφεται και παραπάνω οι προσπάθειες περικύκλωσης της Ρωσίας αποτελούν στρατηγική επιδίωξη του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στα πλαίσια της προσπάθειας του να σφίξει τον κλοιό και να μπλοκάρει τις κινήσεις της Ρωσίας. Οι αντιπαραθέσεις των ιμπεριαλιστών έχουν δημιουργήσει μια σειρά από δεδομένα και αποτυπώνουν τα οξυμένα χαρακτηριστικά που έχει αποκτήσει ο ανταγωνισμός τους. Το ΝΑΤΟ έχει αποτελέσει ένα πολύτιμο εργαλείο των ΗΠΑ έτσι ώστε να εκμεταλλεύονται μια σειρά από χώρες που έχουν υπό την εξάρτησή τους. Έτσι και η λειτουργία και επέκταση των βάσεων του ΝΑΤΟ καμία σχέση δεν έχουν με την «προστασία» μας, αντίθετα αποτελούν εργαλεία στα χέρια του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού ώστε να μακελεύει τους λαούς της περιοχής.

Στην περιοχή της Θράκης, χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι τοποθετήσεις που έχουν ξεκινήσει ήδη από τα τέλη του 2017 για την δημιουργία νέας βάσης του ΝΑΤΟ στην Αλεξανδρούπολη. Οι τοποθετήσεις του λαλίστατου πρέσβη των ΗΠΑ ο Τζέφρι Πάιατ είναι ενδεικτικές: «Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης είναι στρατηγικής σημασίας για τις ΗΠΑ. Θέλουμε να διαδραματίσει ένα μεγαλύτερο ρόλο» επισημαίνοντας πως οι ΗΠΑ θέλουν να το χρησιμοποιήσουν τόσο για εμπορικούς όσο και για στρατιωτικούς σκοπούς και ειδικότερα για βάση ελικοπτέρων.

Οι πληροφορίες αναφέρουν, ότι μέρος του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης θα μετατραπεί σε ένα κέντρο υποστήριξης αλλά και συναρμολόγησης ελικοπτέρων. Με στόχο την εξυπηρέτηση «αναγκών» των στρατιωτικών δυνάμεων των ΗΠΑ, στην Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια. Παράλληλα το λιμάνι θα εξυπηρετεί και τις ανάγκες για τη μεταφορά υλικού από και προς τις βάσεις των Αμερικάνων στα Βαλκάνια. Είναι χαρακτηριστικό ότι συνδέεται η ύπαρξη ΝΑΤΟϊκών και αμερικανικών εγκαταστάσεων σε Βουλγαρία και Ρουμανία με το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, δίνοντας ξεκάθαρη εικόνα για τα σχέδια των ΗΠΑ στα Βαλκάνια με τοποθετήσεις που λένε ότι πλέον το λιμάνι αποκτά νέο στρατηγικό ρόλο.

Ο συνήθης ύποπτος, ο πρέσβης των Η.Π.Α. στη χώρα σε ομιλία του ανέφερε ότι :«οι αμερικανικές εταιρείες βρίσκουν ευκαιρίες στην Ελλάδα, και ειδικότερα στη Σύρο και στην Αλεξανδρούπολη».

Ο ίδιος ο πρέσβης περιχαρής ανακοίνωσε πως: «Την προηγούμενη βδομάδα ο υποδιοικητής της 21ης Διοίκησης Υποστήριξης Διοικητικής Μέριμνας του Στρατού των ΗΠΑ στην Ευρώπη, ταξίαρχος Fred Maiocco, βρέθηκε στην Ελλάδα για να επισκεφτεί και να δει από πρώτο χέρι τη δυνατότητα να αναπτυχθεί αυτή η στρατηγική υποδομή στην Αλεξανδρούπολη. Και είμαι βέβαιος ότι θα δούμε ισχυρό αμερικανικό επενδυτικό ενδιαφέρον στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και στο σχετιζόμενο σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου».

Ήδη αμερικανικά ελικόπτερα έχουν αποσυναρμολογηθεί και βρίσκονται στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, αναμένοντας τα αμερικανικά πλοία για να τα φορτώσουν και να τα μεταφέρουν. Ενώ προστέθηκαν δίπλα τους και αρκετά στρατιωτικά φορτηγά και άλλα οχήματα από τις δυνάμεις των ΗΠΑ που ανήκουν στο ΝΑΤΟ και μεταφέρθηκαν στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Αμερικάνοι συνδέουν την ανάγκη για στρατιωτική βάση στην Αλεξανδρούπολη με τις εγκαταστάσεις υποδοχής υγροποιημένου αερίου (LNG) που θα μεταφέρουν ειδικά πλοία, όπως είχε συμφωνηθεί στην επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στην Ουάσιγκτον. Φαίνεται ξεκάθαρα δηλαδή, ότι ακόμα και στα ζητήματα των ενεργειακών δρόμων οι ΗΠΑ θέλουν να διασφαλίσουν με κάθε τρόπο –ακόμα και με στρατιωτική παρουσία- την προώθηση των σχεδίων τους.

Οι τοποθετήσεις μιας σειράς από «αναλυτές» και τοπικούς φορείς είναι χαρακτηριστικές ως προς τις ελπίδες για το τι θα φέρει η βάση στην Αλεξ/πολη. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν οι τοποθετήσεις του δήμαρχου της Αλεξανδρούπολης Ε. Λαμπάκη, ο οποίος μιλώντας για την συνάντηση του με τον Αμερικανό πρέσβη δήλωσε ότι οι συζητήσεις είχαν περιεχόμενο: «την ολοκλήρωση των ενεργειακών επενδύσεων του LNG και του IGB, τη συμμετοχή των αμερικανικών εταιρειών στους επικείμενους διαγωνισμούς για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και ό,τι άλλο θεωρούμε ότι πρέπει να συμβεί στην Αλεξανδρούπολη (για την ΝΑΤΟική βάση), προκειμένου να υπάρχει ασφαλές περιβάλλον σε ένα χώρο όπου η ρευστότητα είναι πάρα πολύ έντονη, ιδιαίτερα τον τελευταίο καιρό με τον Τούρκο να φωνασκεί και να ουρλιάζει».

«Λέμε ελάτε, επενδύστε, κερδίστε. Ως αντάλλαγμα θα κερδίσουμε κι εμείς οικονομικά αλλά θα έχουμε και τη δυνατότητα της ομπρέλας της Αμερικής. Εξασφαλίζουμε ηρεμία στην περιοχή με την παρουσία των Αμερικανών». Μάλιστα προειδοποιεί ότι: «ο Σεπτέμβρης θα είναι ο μήνας της Αλεξανδρούπολης». Τέλος, αποκάλυψε ότι ο Αμερικανός πρέσβης τους ζήτησε να ασκήσουν πίεση προς την κυβέρνηση για να προχωρήσουν οι σχεδιασμοί για την Αλεξανδρούπολη.

Φαίνεται λοιπόν ότι τους τελευταίους μήνες ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός έχει μπει σε μια διαδικασία αναβάθμισης της παρέμβασής του στις εξελίξεις της χώρας. Η ιμπεριαλιστική εξάρτηση βαθαίνει και δένει όλο και περισσότερο την χώρα και τον λαό στα επικίνδυνα σχέδια του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού. Οι αυξημένες κινήσεις του στη χώρα μας έχουν από την μια ένα ιστορικό συνεχές, εντείνονται όμως στο σήμερα με βάση την αντιπαράθεση με τους Ρώσους για τον έλεγχο της περιοχής. Η σύνδεση του ΤΑΡ, του IGB, και του τερματικού σταθμού LNG με την νέα ΝΑΤΟική βάση στην Αλεξανδρούπολη δείχνει ότι Αμερικάνοι, όχι απλώς δεν θα αφήσουν τίποτα στην τύχη, αλλά θα διεκδικήσουν με κάθε μέσο αυτά που θεωρούν ότι τους «ανήκουν». Οι αντιπαραθέσεις των ιμπεριαλιστών θέτουν αναβαθμισμένα καθήκοντα στο σήμερα ιδιαίτερα στην χώρα μας. Μέσω της αντι-ιμπεριαλιστικής πάλης πρέπει να ξεσκεπάσουμε το ρόλο των ιμπεριαλιστών στην περιοχή αλλά και αυτόν της εθελόδουλης αστικής τάξης, και μέσω του κινήματος να αντισταθούμε την ιμπεριαλιστική εξάρτηση και την καπιταλιστική βαρβαρότητα.

[1] https://www.euractiv.gr/section/energia/news/ee-rekor-stis-isagoges-fysikou-aeriou-apo-ti-rosia

[2] https://energypress.gr/news/oi-ipa-i-rosia-kai-i-energeiaki-asfaleia-tis-eyropis