Με έντονη τη σφραγίδα της παρέμβασης των ιμπεριαλιστικών κέντρων, αλλά και του ντόπιου κεφάλαιου, ψηφίστηκε στις 7 Σεπτέμβρη ο «εμβληματικός» (όπως τον χαρακτηρίζει η υπουργός Εργασίας, Έφη Αχτσιόγλου) νόμος για τα εργασιακά. Έτσι, μία μόλις μέρα μετά τις διαβεβαιώσεις της Αχτσιόγλου ότι δεν θα υπάρξουν αλλαγές στο νομοσχέδιο (παρά το ότι έδιναν κι έπαιρναν οι φήμες για δυσαρέσκεια της τρόικας), η ίδια αναγκάστηκε να κάνει τροποποιήσεις, αλλά και να αποσύρει («προσωρινά» όπως δηλώνει) το άρθρο 45 που έκρινε άκυρη «οποιαδήποτε ουσιαστική μεταβολή επέλθει στη σύμβαση εργασίας από απόφαση του εργοδότη, η οποία ελήφθη κατά παράβαση των υποχρεώσεων του άρθρου 4 … του ν. 2112/1920 (Α΄ 67)».
Το υπουργείο Εργασίας προσπάθησε να υποβαθμίσει την απόσυρση του άρθρου λέγοντας ότι η έννοια «ουσιαστική μεταβολή» είναι αόριστη και πρέπει να διευκρινιστεί. Ποιος, άραγε, έθεσε ζήτημα αοριστίας του συγκεκριμένου άρθρου; Μήπως οι εργαζόμενοι που βλέπουν καθημερινά τους όρους δουλειάς τους να χειροτερεύουν επειδή έτσι το αποφάσισε η εργοδοσία και κάτω από όρους ανοιχτού εκβιασμού; Προφανώς και όχι! Είναι φανερό ότι οι πιέσεις για απόσυρση του άρθρου έγινε από την πλευρά του κεφάλαιου προκειμένου να διατηρήσει την ελευθερία που του παρέχει η αστική νομοθεσία ως προς το ζήτημα αυτό.
Αλλά και τις τροποποιήσεις που έγιναν στο νομοσχέδιο προσπαθεί να υποβαθμίσει το υπουργείο Εργασίας, παρουσιάζοντάς τες ως απλές «νομοτεχνικές αλλαγές».
Έτσι, σε ό,τι αφορά τη δυνατότητα έκδοσης από τον εργαζόμενο διαταγής πληρωμής προς τον εργοδότη για καταβολή δεδουλευμένων αποδοχών, προστέθηκε η υποχρέωση του εργαζόμενου να αποστείλει εξώδικο, χαρίζοντας χρόνο στον εργοδότη. Παράλληλα, το υπουργείο διευκρίνισε ότι οι διατάξεις περί διαταγής πληρωμής δεν ισχύουν για τους εργαζόμενους σε ανώνυμες εταιρίες(!) αφήνοντας έτσι τη μεγάλη πλειοψηφία των εργαζομένων έξω από τη ρύθμιση αυτή, αλλά και το μεγάλο κεφάλαιο ανέπαφα.
Στο ίδιο μοτίβο διευκόλυνσης του μεγάλου κεφάλαιου εντάσσεται και η προσθήκη ότι η ποινή κλεισίματος -για μερικές μέρες- μιας επιχείρησης που διαπιστώνεται ότι συστηματικά παραβιάζει την εργατική νομοθεσία, όταν πρόκειται για αλυσίδα επιχείρησης, αφορά μόνο το υποκατάστημα που διαπιστώθηκαν οι παραβάσεις και όχι στο σύνολο της επιχείρησης!
Και μόνο από αυτές οι τροποποιήσεις -στο ίδιο τους το νομοσχέδιο- φαίνεται ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, όσο «φιλεργατική» κι αν θέλει να παρουσιάζεται, λειτουργεί πάντα με στόχο την εξυπηρέτηση των συμφερόντων του μεγάλου κεφάλαιου. Όχι μόνο δεν μπορεί να πάει κόντρα σε αυτά, αλλά ούτε θέλει και κάτι τέτοιο. Παρά τη φλυαρία της και τα ψεύτικα λόγια της η ουσία της ιδεολογικής της αφετηρίας βρίσκεται στην αυταπάτη μιας καλύτερης διαχείρισης του καπιταλισμού, ενός εξορθολογισμού του καπιταλιστικού μοντέλου ανάπτυξης. Δηλαδή, ενός εξορθολογισμού, μιας «δικαιότερης»… ληστείας σε βάρος του λαού και των εργαζομένων.
Και η βαθύτερη ουσία σε αυτές τις τροπολογίες δεν είναι τόσο αυτές καθαυτές, όσο το γεγονός ότι αποδεικνύουν τη μόνιμη εποπτεία των κέντρων του ιμπεριαλισμού και του κεφάλαιου σε κάθε κίνηση αυτής εδώ της κυβέρνησης. Αποδεικνύουν, δηλαδή, για μια ακόμη φορά, ότι και τούτη εδώ η κυβέρνηση αποδέχεται και λειτουργεί μέσα στο ασφυκτικό πλαίσιο της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης, το οποίο έγινε ακόμη πιο ασφυκτικό μετά την επιβολή των μνημονίων. Και μπορεί -σε αυτή τη φάση και για τους δικούς τους λόγους- οι ιμπεριαλιστές να επέδειξαν ανοχή και να μην επέλεξαν να μπλοκάρουν συνολικά το νόμο, και να έμειναν σε «αντιρρήσεις» σχετικά με διατάξεις (σύμφωνα με πηγές η τρόικα είναι δυσαρεστημένη με τις συνταξιοδοτικές παρεμβάσεις), αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα επανέλθουν στο μέλλον ανατρέποντας πτυχές του νομοσχεδίου, αν κρίνουν ότι αυτό επιβάλλουν τα συμφέροντά τους. Εξάλλου, το κύριο κριτήριο για την αποδοχή ή την απόρριψη των κυβερνητικών επιλογών αποτελεί η δέσμευση για την επίτευξη των μνημονιακών στόχων.
Σε κάθε περίπτωση, όπως και να το δει κανείς, αυτός ο νόμος δεν έχει καμία σχέση με τις πραγματικές ανάγκες των εργαζομένων και δεν αμφισβητεί στο παραμικρό τις μνημονιακές επιταγές. Εκτός και αν θέλει η κυβέρνηση να μας πείσει ότι τα επιτελεία της ΕΕ και του ΔΝΤ έγιναν ξαφνικά «φιλεργατικά» ή ότι -παρά τη μνημονιακή θηλιά- υπάρχουν περιθώρια φιλολαϊκής-φιλεργατικής πολιτικής ή -ακόμη πιο προκλητικά- ότι αυτή εδώ η κυβέρνηση μπορεί να αναμετρηθεί με τα ξένα και ντόπια αφεντικά. Αστεία πράγματα! Κομπάζει η Αχτσιόγλου για τη ρύθμιση του νόμου, σύμφωνα με την οποία κανένας εργοδότης και καμία επιχείρηση που παραβιάζει την εργατική νομοθεσία, δεν θα έχει πρόσβαση στο δημόσιο χρήμα ούτε σε εθνικούς πόρους ούτε σε κοινοτικά κονδύλια ούτε σε άλλου τύπου επιχορηγήσεις, αναφέροντας ότι «αυτό πλέον είναι νόμος του κράτους». Ας θυμηθούμε, λοιπόν, ότι και η «προσωπική διαφορά» ήταν νόμος του κράτους για να… πάει περίπατο με έναν άλλο νόμο του κράτους (τον 4472/2017) που ψηφίστηκε τον περασμένο Μάη!!!
Στην πραγματικότητα ο νόμος αυτός δεν είναι παρά μία προσπάθεια διευθέτησης μιας σειράς δευτερευουσών πτυχών της εργασιακής νομοθεσίας, αλλά και μια προσπάθεια διαστρέβλωσης και καλλιέργειας αυταπατών στο λαό και τους εργαζόμενους.
Σε ό,τι αφορά το πρώτο του μέρος, ο νόμος αυτός, μέσα από μια σειρά άρθρων, επιχειρεί μία «τακτοποίηση» ζητημάτων που έχουν προκύψει με την ψήφιση του αντιασφαλιστικού τερατουργήματος που ψηφίστηκε το 2016, σαρώνοντας τα ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα εργαζομένων και συνταξιούχων. Φυσικά, η ουσία του νόμου εκείνου (4387/2016) παραμένει αμετάβλητη! Αυτό που επιδιώκει η κυβέρνηση με τον τωρινό νόμο δεν είναι να απαλύνει τον νόμο του 2016, αλλά να επιταχύνει και να ολοκληρώσει την επιβολή του μέχρι το 2018.
Σε ό,τι αφορά το δεύτερο μέρος του, τη δήθεν προστασία των εργαζομένων από τους «κακούς» εργοδότες και την εργοδοτική αυθαιρεσία, αυτό που διακρίνουμε είναι ότι όλη η ουσία των άρθρων του νόμου βρίσκεται στην εμπέδωση της αντίληψης ότι το «καλό» κράτος, μέσω του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας και της… ηλεκτρονικής καταγραφής, θα εντοπίζει και θα τιμωρεί τους «κακούς» εργοδότες. Οπότε οι εργαζόμενοι μπορούν να… κοιμούνται ήσυχοι! Και αυτό από μόνο του αποτελεί μία τεράστια πρόκληση, όταν όλοι οι εργαζόμενοι γνωρίζουν και πόσο έχει συμβάλει αυτή εδώ η κυβέρνηση στην επιβολή και την εμπέδωση του εργασιακού μεσαίωνα, και τι ρόλο παίζει η Επιθεώρηση Εργασίας, αλλά και ότι τα πάντα κρίνονται με βάση τον πραγματικό συσχετισμό δύναμης μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών.
Η εμπέδωση αυτής της αντίληψης, του διαχωρισμού δηλαδή μεταξύ «καλών» και «κακών» εργοδοτών, «καλού» και «κακού» αστικού κράτους, δεν αφορά βέβαια μόνο το υπουργείο Εργασίας. Είναι συνολική επιλογή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Αποτελεί μία κεντρική επιλογή ταξικής αποκοίμησης των εργαζομένων, ιδεολογικής αποσυγκρότησης-εξουδετέρωσης του εργατικού κινήματος, της οποίας ηγείται ο ίδιος ο Τσίπρας. Η ομιλία του στον «Παπαστράτο», η επίσκεψή του στην «Apivita» και σε μια σειρά άλλες επιχειρήσεις κινούνται σε αυτήν την κατεύθυνση, της λεγόμενης «υγιούς επιχειρηματικότητας» από την οποία δήθεν θα βγούμε όλοι κερδισμένοι, αφεντικά και εργαζόμενοι.
Και το πρόβλημα είναι ότι σε αυτήν την αντίληψη έχουν πρόθυμους συμμάχους στις συνδικαλιστικές ηγεσίες και στο ρεφορμισμό. Οι οποίοι έσπευσαν (με την ευκαιρία!) να καταθέσουν τις δικές τους νομοθετικές «πινελιές». Τόσο η ΓΣΕΕ -με ένα κατεβατό προτάσεων- όσο και το ΚΚΕ με τις τέσσερις τροπολογίες «ανακούφισης» εργαζομένων και ανέργων. Και οι μεν και οι δε, σε γνώση τους, δεν κάνουν τίποτε περισσότερο από το να νομιμοποιούν την κυβερνητική προπαγάνδα και πολιτική, Συμβάλλουν, ο καθένας από το πόστο του, στον ιδεολογικό και πολιτικό αφοπλισμό του εργατικού κινήματος.
Γι’ αυτό και οι εργαζόμενοι οφείλουν να πάρουν την υπόθεση της υπεράσπισης των συμφερόντων τους στα δικά τους χέρια. Να μην αποδεχτούν το ρόλο που τους επιφυλάσσουν όλοι αυτοί: στο περιθώριο, απομονωμένοι και αποσυγκροτημένοι. Η ανατροπή της εργασιακής ζούγκλας θα γίνει μόνο με όρους αγώνα και ταξικής συγκρότησης των εργαζομένων και όχι με αυταπάτες και εφησυχασμό.
