«Το πρόγραμμα δεν επεκτείνεται, ζήτω το νέο πρόγραμμα. Η τρόικα καταργείται, ζήτω η ΕΚΤ, η Κομισιόν, το ΔΝΤ… και ο ΟΟΣΑ». Με αυτά τα συνθήματα αυτές τις μέρες η κυβέρνηση πηγαινοέρχεται στα φόρα της ΕΕ, στις συναντήσεις με Λαγκάρντ και Γκουρία, στις κάθε μορφής επαφές με εκπροσώπους των ιμπεριαλιστών της ΕΕ και των ΗΠΑ. Με αυτά τα συνθήματα ένας κόσμος καλείται να συγκεντρωθεί στη Βουλή και στις πλατείες, βουβός ή αμήχανος, μιας και αυτό που «διεκδικεί» είναι η ευόδωση των λεγόμενων διαπραγματεύσεων, η στήριξη της κυβερνητικής επιδίωξης να υπάρξει ομαλή συνέχεια στη σχέση της χώρας και του λαού με τους δυνάστες του!
Τελικά και αν πάρουμε τοις μετρητοίς την κυβερνητική γραμμή και προπαγάνδα, «η ελπίδα» όχι μόνο «ήρθε» στις 25 Γενάρη, αλλά και αστραπιαία «νίκησε»! Γιατί όχι μόνο η κυβέρνηση είναι «του λαού» -της (σύμπασας) «κοινωνικής σωτηρίας» λένε οι ίδιοι-, αλλά επιπλέον εξαφανίστηκαν και όλοι οι άλλοι εχθροί μας! Από τον Ομπάμα (που καταγγέλλει το «ξεζούμισμα χωρών»!) έως τους ιμπεριαλιστές της ΕΕ, αλλά και της Ρωσίας, της Κίνας, όλοι έχουν μετατραπεί σε νυν και δυνάμει φίλους του λαού και της ανάπτυξης της χώρας. Με αυτούς -εννοείται, με απόλυτη προτεραιότητα τους Δυτικούς- έχουμε «κοινό σπίτι», με τη δικιά τους στήριξη, εγγύηση και καθοδήγηση θα «ανασχεθεί η ανθρωπιστική κρίση» και θα χτιστεί η «νέα Ελλάδα»! Αρκεί να ξεπεραστούν κάποιες «εμμονές και παρεξηγήσεις» που γκρέμισαν στα τάρταρα την εργατική τάξη και τον λαό, ιδιαίτερα τα τελευταία πέντε χρόνια! Όσο για «κάποιους» ντόπιους τραπεζίτες και «ολιγάρχες» που όλα αυτά τα χρόνια θησαύριζαν από την καταστροφή, ας μην ανησυχούμε. Έχει αναλάβει ο Δραγασάκης -με κυβερνητική εμπειρία από το 1989 στην κυβέρνηση Μητσοτάκη-Τζανετάκη- να τους εντάξει στο σχέδιο της κοινωνικής σωτηρίας!
Ήταν λοιπόν τόσο απλό; Αρκούσε μια συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ για να γίνει παρελθόν ο εφιάλτης που ζει ο λαός όλα αυτά τα χρόνια της βαρβαρότητας; Εξαερώθηκε άραγε η ιμπεριαλιστική εξάρτηση της χώρας, οι όροι κυριαρχίας του κεφαλαίου στους εργάτες και τον λαό; Ή μήπως έστω αρκούσε για να ανασχεθεί η επιθετικότητα αυτών των δυνάμεων ενάντια στα δικαιώματα και τα συμφέροντα του κόσμου της δουλειάς και της νεολαίας; Η κυβέρνηση καθόλου δεν διακηρύσσει κάτι τέτοιο και στην πραγματικότητα αποφεύγει με κάθε τρόπο να μπει το ζήτημα σε μια τέτοια πολιτική-ταξική βάση. Αλλά και ο κόσμος, ακόμα και αυτός των «αυθόρμητων» συγκεντρώσεων, δεν έχει τέτοιες προσδοκίες και αναζητήσεις. Ουσιαστικά παραμένει εγκλωβισμένος στην «τελευταία ελπίδα» η οποία ωστόσο γρήγορα θαμπώνει και σβήνει, καθώς η κυβέρνηση ολοκληρώνει τα βήματα της υποχώρησής της και της ένταξης της στο πλαίσιο που δεν άλλαξε με την ανάδειξή της. Και όσο περνούν οι μέρες και τα κυβερνητικά όρια αποκαλύπτονται, θα γίνεται ευρύτερα αντιληπτό πως «μας καρτερούν μαστιγωτές και συμπληγάδες». Είτε γιατί θα υπάρξει γρήγορα και ομαλά η «νέα συμφωνία» της κυβέρνησης με τα ιμπεριαλιστικά και ντόπια κέντρα, που είναι και η βασική επιδίωξη όλων των κυρίαρχων δυνάμεων, είτε θα υπάρξουν αναταράξεις και εντάσεις. Και θα κερδίσει ο λαός και η υπόθεση του «χρόνο» όσο πιο γρήγορα «αποφασίσει», με τη βοήθεια των δυνάμεων που παλεύουν γι’ αυτή την υπόθεση, ότι η αντίσταση, η διεκδίκηση και η προοπτική της αναμέτρησης με το σύστημα είναι η μόνη και πραγματική ημερήσια διάταξη της ζωής του.
Όροι και αντιφάσεις της νέας κατάστασης
«Η Ελλάδα είναι ένα αεροπλανοφόρο στην καρδιά της Μεσογείου» έγραψε πρόσφατα, η αμερικάνικη «Wall Street Journal», εξηγώντας όχι μόνο οικονομικά αλλά και κυρίως γεωπολιτικά το ενδιαφέρον και την εμπλοκή όλων των μεγάλων παικτών του πλανήτη στο «ελληνικό ζήτημα». Γιατί ως γνωστόν τα αεροπλανοφόρα είναι αναγκαία στις θερμές και κρίσιμες περιοχές, και αποτελεί μέγα ζήτημα για τους ανταγωνισμούς των ιμπεριαλιστών ποια συμφέροντα θα υπηρετούν η πλεύση του και οι αποστολές του.
Το ελληνικό ζήτημα λοιπόν απασχόλησε τους ιμπεριαλιστές και «χρησιμοποιήθηκε» στις αντιθέσεις τους φανερά εδώ και αρκετούς μήνες και αυτή ακριβώς η σχέση του με τη διεθνή κατάσταση αποτέλεσε και τη βάση όλων των τελευταίων εξελίξεων. Απασχόλησε και χρησιμοποιήθηκε αφ’ ενός στην αντίθεση ΗΠΑ – Γερμανίας, με τους Αμερικάνους να το χρησιμοποιούν ως μοχλό πίεσης και αμφισβήτησης της «αγέρωχης» οικονομικής πρωτοκαθεδρίας του Βερολίνου στην ΕΕ/ΟΝΕ, ως χαρτί για τη σύμπλευση του Βερολίνου στις αμερικάνικες επιδιώξεις στο δεσπόζον ουκρανικό μέτωπο, αλλά και στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, και βέβαια ως αυτό καθαυτό πεδίο ανταγωνισμού, μιας και οι ΗΠΑ ούτε έχουν ούτε πρόκειται να «αποσυρθούν» από την Ελλάδα. Αφ’ ετέρου το ελληνικό ζήτημα είχε και έχει εμπλοκή με τις αντιθέσεις εντός της ΕΕ, με τις επιδιώξεις Γάλλων και Ιταλών να αλλάξουν το κοστούμι που έχει επιβάλει η Γερμανία και με τις σοβαρές αγγλικές αντιθέσεις στο εγχείρημα στο οποίο συμμετέχουν με το ένα πόδι εκβιάζοντας και απειλώντας.
Όλα αυτά «συναντήθηκαν» ήδη εδώ και καιρό με την κατάσταση αποσάθρωσης- αποσυγκρότησης του αστικού πολιτικού συστήματος στη χώρα και με την ανάγκη απαντήσεων που συνολικά για το σύστημα αυτή θέτει. Απαντήσεις ωστόσο που ούτε γενικά εύκολες είναι ούτε πολύ περισσότερο μπορούν σήμερα να «κατασκευαστούν» γρήγορα σε ένα τοπίο που κυριαρχεί η κρίση και οι ανταγωνισμοί.
Ταυτόχρονα ένας τρίτος -αλλά με μεγαλύτερη βαρύτητα από ό,τι οι εξελίξεις αφήνουν να φανεί-, παράγοντας των ανορθογραφιών και των ιδιομορφιών που έχουν προκύψει στη χώρα, ήταν και είναι ο ίδιος ο λαός και κυρίως ο ξεσηκωμός του την περίοδο 2010-2012. Ξεσηκωμός που από τη μια χτύπησε βαριά το πολιτικό σύστημα όπως μέχρι τότε υπήρχε, από την άλλη ενέγραψε παρακαταθήκες σε σημαντικά τμήματα του λαού και της νεολαίας και οπωσδήποτε έχει μπει στους λογαριασμούς του συστήματος ως ζήτημα που πρέπει να ληφθεί στα υπ’ όψιν με αναβαθμισμένο τρόπο. Η φασιστικοποίηση ήταν και παραμένει μια βασική επιλογή και η επικείμενη δίκη της ΧΑ θα χρησιμοποιηθεί για την παραπέρα οργανική-θεσμική αναβάθμιση αυτής της πολιτικής στους κόλπους του συστήματος. Από την άλλη, η εκτίναξη του ΣΥΡΙΖΑ και με δεδομένη την καταβύθιση του ΠΑΣΟΚ και συνολικά της λεγόμενης κεντροαριστεράς, ακόμα και ως αναγκαστική επιλογή για το σύστημα, αποτελούσε και αποτελεί μια δυνατότητα ενσωμάτωσης-απορρόφησης-καθυπόταξης της λαϊκής οργής και των ζητημάτων που αυτή θέτει.
Ποιος χρησιμοποιεί ποιον;
Η κατάσταση αυτή είναι φανερό ότι εμπεριέχει αντιφάσεις και με μια έννοια «ρίσκα» για το σύστημα. Αλλά βέβαια σε καμιά περίπτωση δεν διακυβεύεται όχι μόνο η κυριαρχία του (αυτό πια δεν το ισχυρίζεται κανείς…), αλλά ούτε η πολιτική του! Αλήθεια η διεθνής βόλτα των Τσίπρα, Βαρουφάκη και τα καλωσορίσματα που δέχτηκαν στα διάφορα ιμπεριαλιστικά κέντρα τι εξέφραζε; Τη «δυνατότητα» της νέας κυβέρνησης που έχει νωπή λαϊκή εντολή να «χειρίζεται» τις ιμπεριαλιστικές αντιθέσεις ή την ανάγκη της νέας κυβέρνησης να «πάρει» το πλαίσιο που αυτές διαμορφώνουν; Οι κυβερνητικοί έφτασαν στο σημείο να μας λένε πως είναι ειλικρινής η «αντίθεση» Ομπάμα στο ξεζούμισμα χωρών, πως ο ΟΟΣΑ είναι …ευαγές ίδρυμα και οτιδήποτε άλλο που «επιχειρηματολογεί» όχι μόνο την «ανάγκη» της εξάρτησης, αλλά και την καλλιέργεια της θέσης στον λαό πως αν υπάρξει όποιο μέτρο ανακούφισης, αυτό θα στηρίζεται στην έγκριση και την κατανόηση των δυναστών του!
Οι εκβιασμοί και οι ωμές παρεμβάσεις που εξελίσσονται και εκπορεύονται από όλα τα κέντρα εξουσίας το τελευταίο διάστημα δεν αφήνουν ούτε στον πιο αφελή -που θα ήθελε όμως να δει- καμιά αμφιβολία για το ποιος έχει τον έλεγχο και ποια είναι η τροχιά της κατάστασης. Το μόνο πραγματικό ζήτημα που υπάρχει για τη νέα κυβερνητική άμαξα είναι να δέσουν σωστά και γρήγορα οι άξονές της με τα μέσα και έξω κέντρα εξουσίας, μιας και αυτή δεν ήταν από πριν σταθμευμένη στα υπόστεγα του συστήματος! Και οι πραγματικές δυσκολίες σε αυτό το δέσιμο δεν έχουν να κάνουν με υποτιθέμενες αρνήσεις της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησης. Αλλά κυρίως με τους καβγάδες μεταξύ αυτών των κέντρων και τις αντιθέσεις τους.
Σε αυτή ακριβώς τη βάση ήταν και η προειδοποίηση που απηύθυνε προς τα κέντρα ο νέος πρωθυπουργός στον επίλογό του στις προγραμματικές δηλώσεις στη Βουλή, λέγοντας πως «δεν υπάρχει δρόμος επιστροφής». Τους επισήμανε δηλαδή την ανάγκη (τους) να (του) διαμορφώσουν πλαίσιο κυβερνητικής εξουσίας, γιατί τουλάχιστον στον ορατό ορίζοντα η επιλογή άλλων λύσεων θα προκαλέσει σοβαρές παρενέργειες! Με αυτή την ανάγκη να είναι προεξάρχουσα, όλα τα άλλα έχουν σχετική σημασία και μπορούν να τακτοποιηθούν. Λόγου χάρη μπορεί να βρεθεί μια φόρμουλα ώστε η κυβέρνηση να μπορεί να επικαλείται πως δεν «παρατείνεται» το παλιό πρόγραμμα και ότι αυτό που συμφωνήθηκε για τους αμέσως επόμενους μήνες είναι μια «νέα γέφυρα». Μια «νέα γέφυρα» που όπως η ίδια η κυβέρνηση ζητά θα μας οδηγήσει σε ένα «νέο πρόγραμμα» με τα 70% καλά του μνημονίου και ό,τι προσθέσει ο ΟΟΣΑ και οι «εποικοδομητικές» συνομιλίες Λαγκάρντ-Βαρουφάκη! Από αυτή την άποψη έχουν πολύ σχετική σημασία και οι όποιες εξαγγελίες έγιναν στο πλαίσιο των προγραμματικών δηλώσεων. Όχι γιατί οτιδήποτε από όσα εξαγγέλθηκαν δεν ήταν στόχος και ανάγκη για το οποίο -μαζί με πολλά άλλα και πολύ περισσότερα- πάλεψε και μάτωσε ο λαός τα προηγούμενα χρόνια. Αλλά γιατί όλες αυτές οι εξαγγελίες όχι μόνο ήδη μετατίθενται στον χρόνο, αλλά κυρίως γιατί θα υπαχθούν στο φως και στις απαιτήσεις της συμφωνίας που παρασκηνιακά διαμορφώνεται.
Η αστάθεια παραμένει!
Σε αυτή τη βάση οι πραγματικές δοκιμασίες της νέας κυβέρνησης βρίσκονται μπροστά της, όταν θα αποκατασταθεί το «νέο πρόγραμμα» και θα πρέπει να το τρέξει! Και όχι «απλώς» να τρέξει ένα πρόγραμμα σταθεροποίησης της βαρβαρότητας και νέων μέτρων ενάντια στον λαό, αλλά και να «σταθεί» και να διαχειριστεί τα ζητήματα που θα προκύπτουν από την εντεινόμενη ιμπεριαλιστική επιθετικότητα στην ευρύτερη περιοχή, στο πλαίσιο των «αξόνων» με Ισραήλ και Αίγυπτο και όλα όσα εμπεριέχει το «ανήκουμε στη Δύση», το οποίο η κυβέρνηση ασπάζεται. Για όλα αυτά -και καθόλου τυχαία- ελάχιστα ή τίποτα δεν ακούσαμε στις προγραμματικές δηλώσεις. Ακόμα όμως και αν ο ΣΥΡΙΖΑ σταθεί, αντέξει και ωριμάσει καταπώς απαιτούν τα κέντρα (υπόθεση που δεν μπορεί καθόλου να προεξοφληθεί σήμερα) και το σύστημα «αποκτήσει» ένα νέο κόμμα, παραμένει κρίσιμο ζήτημα η τύχη τού -μόνου δεδομένου για το σύστημα σήμερα- κόμματος της ΝΔ.
Εκεί προφανώς και κατ’ αρχάς οι εξελίξεις «κρατούνται» περιμένοντας τουλάχιστον την ολοκλήρωση του δεσίματος της «νέας άμαξας». Στον βαθμό που αυτή δρομολογηθεί, θα γίνουν και στη ΝΔ πιο εμφανείς οι διεργασίες που ήδη υπάρχουν. Διεργασίες που δεν οφείλονται κυρίως στην εκλογική ήττα της καθαυτή, μιας και ο Σαμαράς έχει να κραδαίνει ότι η υποχώρησή της αριθμητικά ήταν «ανεκτή». Οι διεργασίες αφορούν τη συνολική αναστάτωση που προκαλούν οι αντιθέσεις και οι καβγάδες των κέντρων και σε τελική ανάλυση στα αδιέξοδα που έχει φτάσει συνολικά η γραμμή της εξάρτησης και της υποτέλειας, στην αδυναμία σήμερα της μεγαλοαστικής τάξης της χώρας να «δει» -σε συνεννόηση πάντα με τους προστάτες της- τους όρους του μέλλοντός της.
Ακόμα μεγαλύτερα βέβαια είναι τα προβλήματα στο… πάλαι ποτέ ΠΑΣΟΚ, στην εν γένει «κεντροαριστερά», ενώ και τα συμπληρώματα όπως «Το ποτάμι» θα δοκιμαστούν πλέον με πιο άμεσο τρόπο. Συνολικά οι βασικοί όροι που δημιούργησαν την πολιτική αστάθεια, που παρήγαγαν την αποσυγκρότηση του πολιτικού συστήματος παραμένουν ίδιοι. Η ειδική τροποποίηση του ζητήματος συνίσταται προφανώς στη ανάληψη της κυβέρνησης από την «αντιμνημονιακή» συμμαχία ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, που είναι ευάλωτη και σαν συμμαχία, αλλά κυρίως όπως ήδη αναφέραμε μένει να κριθεί αν μπορεί να αποτελέσει λιγότερο ή περισσότερο προσωρινή λύση για το σύστημα.
Αντίσταση, διεκδίκηση, αναμέτρηση!
Είναι προφανώς ολέθριο για τον λαό, τις άμεσες διεκδικήσεις του και την προοπτική του αυτό για το οποίο «από αριστερά» επιχειρείται να πειστεί, πως άνοιξε δρόμους για τον ίδιο η νέα κυβέρνηση. Το ότι ούτε λίγο ούτε πολύ ο παραμερισμός των κλασικών συστημικών κομμάτων από την κυβερνητική εξουσία είναι το πιο «σπουδαίο» που θα μπορούσε να του συμβεί και τώρα «πρέπει» να παραλύσει θαυμάζοντας τη νέα κυβέρνηση ή στην πιο «ενεργητική» εκδοχή να στοιχηθεί πίσω της υποβάλλοντάς της το «αριστερό πρόγραμμα» που πρέπει να ακολουθήσει. Το πόσο ολέθριο είναι το δείχνει η ίδια η κυβέρνηση με τα ατελείωτα μαθήματα συμμόρφωσης και υποταγής στους ιμπεριαλιστές και στο κεφάλαιο που καθημερινά μας κάνει και θα το δείξει ακόμα περισσότερο στο αμέσως επόμενο διάστημα.
Είναι, από την άλλη, άλλο τόσο ηττοπαθές και αδιέξοδο το να εμφανίζεται η νέα κυβερνητική λύση ως «στρατηγική επιτυχία» του συστήματος, που περίπου… από την εποχή του Μαάστριχτ είχε «σχεδιάσει» την κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ, τη μεγάλη αποδυνάμωση της ΝΔ, τις αντιθέσεις και αντιφάσεις του ιμπεριαλισμού, τα αδιέξοδα της αστικής τάξης και την ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ. Και σε αυτή τη βάση να καταγγέλλεται ο λαός που «δεν καταλαβαίνει» και να υμνείται το «πάνσοφο και παντοδύναμο» σύστημα!
Ο λαός πρέπει και μπορεί να δει στη νέα κατάσταση που διαμορφώθηκε και τις πραγματικές επιλογές και τα προβλήματα του συστήματος και το δικό του μερτικό γι’ αυτές τις «ιδιόμορφες» επιλογές. Κυρίως βέβαια πρέπει να «δει» πως οι δυνάμεις του πάνε πολύ πιο μακριά από το να συμβάλλει σε μια πολιτική ανορθογραφία που το σύστημα έχει όλους τους όρους να τη διορθώσει!
Αυτές τις δυνάμεις πρέπει και μπορεί να οργανώσει. Σε αντιιμπεριαλιστική κατεύθυνση. Γιατί οι ιμπεριαλιστές δεν είναι ούτε σύμμαχοι ούτε εταίροι. Είναι φονιάδες και ληστές. Σε αντικαπιταλιστική κατεύθυνση. Γιατί το κεφάλαιο δεν είναι κοινωνικός εταίρος. Είναι εκμεταλλευτής και καταπιεστής που αναπαράγεται από τον κλεμμένο ιδρώτα του εργάτη και του λαού. Στο κίνημα και στη μαζική πάλη. Γιατί μονάχα εκεί «βγαίνει» και συγκροτείται η λαϊκή δύναμη, μονάχα εκεί κερδίζονται δικαιώματα. Στηριγμένος στα δικά του πόδια, συγκροτώντας τα σωματεία του, τους συλλόγους του, τις επιτροπές αγώνα, τα δικά του σχήματα πάλης. Γιατί δεν υπάρχουν σωτήρες, γιατί η ανάθεση είναι το συνώνυμο της εκχώρησης και της υποταγής.
Είμαστε σε εποχή θυελλών και δεν θα βγούμε από αυτήν «με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και ρήτρα Ομπάμα», με τις πλάτες αυτών που εξαπολύουν τις θύελλες στους λαούς, με τη συναίνεση αυτών που ληστεύουν και κάνουν δούλους τους εργάτες. Θα βγούμε από αυτήν με τον λαό όρθιο, αγωνιζόμενο ενάντια σε όλους αυτούς, να παλεύει και να κατακτά ψωμί, δουλειά, ελευθερία, ανεξαρτησία και να γίνεται αυτός αφέντης στη χώρα του για να οικοδομήσει μια κοινωνία χωρίς αφεντικά, μια κοινωνία σοσιαλιστική!
