Λίγες μέρες πριν ανανεώσει, για ακόμη μία φορά, τη θητεία του στην προεδρία της Ρωσικής Ομοσπονδίας, ο Πούτιν διάλεξε τη στιγμή για να στείλει πολλαπλά μηνύματα τόσο στο εσωτερικό του ακροατήριο, όσο και κυρίως προς τη Δύση.
Η φετινή ομιλία του Πούτιν για την κατάσταση της Ρωσικής Ομοσπονδίας (ιδιαίτερα το μέρος που αφιερώθηκε στη νέα στρατιωτική τοποθέτηση της Ρωσίας απέναντι στη Νατοϊκή προώθηση στα σύνορά της και την παγκόσμια δικτύωση του αμερικανικού πυραυλικού συστήματος) προκάλεσε νέα «αρθρογραφική έκρηξη» στα δυτικά ΜΜΕ, με κυρίαρχο στοιχείο την «εξαπόλυση νέας κούρσας εξοπλισμών», με πρωτοβουλία της Ρωσίας.
Με τη παρουσίαση ορισμένων νέων και τεχνολογικά πρωτοποριακών οπλικών συστημάτων, με στόχο «να καταστήσει άχρηστο το παγκόσμιο αμυντικό πυραυλικό σύστημα των ΗΠΑ»(!), ο Πούτιν θέλησε να στείλει ένα ηχηρό μήνυμα στη Δύση και τον υπόλοιπο κόσμο. Συγκεκριμένα, παρουσίασε τον νέο διηπειρωτικό πύραυλο «Αβανγκάρντ», που μπορεί να πλήξει οποιοδήποτε σημείο της γης, και το νέο υπερηχητικό οπλικό σύστημα «Κινζάλ». Το «Κινζάλ» είναι ένα υπερηχητικό «αεροπορικό – πυραυλικό σύστημα υψηλής ακριβείας», του οποίου «τα μοναδικά τεχνικά χαρακτηριστικά επιτρέπουν να μεταφέρει πυραύλους στο σημείο που βρίσκεται ο στόχος μέσα σε ελάχιστα λεπτά», όπως είπε ο ίδιος ο Πούτιν, προσθέτοντας ότι είναι ένα όπλο «ιδανικό» και στην ουσία άτρωτο και «θα ήθελαν να το έχουν όλες οι δυτικές χώρες». Ανακοίνωσε επίσης ότι η Ρωσία έχει ήδη δημιουργήσει έναν πύραυλο τύπου κρουζ με πυρηνικά «καύσιμα», που τον κάνει άτρωτο στα συστήματα αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας (Η δημιουργία πυραύλων που κινούνται με πυρηνική ενέργεια αποτελούσε «οραματικό» στόχο για ΗΠΑ και ΕΣΣΔ, από τα μέσα της δεκαετίας του1950). Πάντως η δήλωση του Πούτιν, ότι ένα τέτοιος πύραυλος τύπου κρουζ δοκιμάστηκε το 2017, δεν σημαίνει ότι ολοκληρώθηκε και επιχειρησιακά.
Ωστόσο, ο τρόπος παρουσίασης των νέων όπλων (σλάιντς, βίντεο, κλπ) σχολιάστηκε και από μία άλλη σκοπιά, που μοιάζει δευτερεύουσα αλλά έχει τη γενικότερη σημασία της. Η Ρωσία πλέον «τρώει» μερίδια αγοράς από παραδοσιακούς πελάτες της δυτικής αμυντικής βιομηχανίας, με «σλόγκαν»: «κατασκευάζω καλύτερα και οικονομικότερα όπλα από αυτά της Δύσης». Η υπόθεση πώλησης των S-400 στην Τουρκία ανησύχησε τις ΗΠΑ, γιατί δείχνει ότι παραδοσιακοί πελάτες της αρχίζουν να διαφοροποιούνται.
Το «νέο ρωσικό οπλοστάσιο» θεωρείται απάντηση στη νέα πυρηνική στρατηγική του ΝΑΤΟ, που προβλέπει εκσυγχρονισμό των όπλων που βρίσκονται σε ευρωπαϊκό έδαφος (Τέτοιοι πύραυλοι έχουν εγκατασταθεί και σε Ρουμανία και Πολωνία, και έχουν εντός ακτίνας βολής τη Μόσχα και το Λένινγκραντ). Ως γνωστόν, το 2002 οι ΗΠΑ τερμάτισαν μονομερώς τη Συνθήκη Αντι-Βαλλιστικών Πυραύλων του 1972, και από το 2004 οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ συμπεριέλαβαν την παγκόσμια πυραυλική άμυνα στα γυμνάσια των πυρηνικών στρατηγικών δυνάμεών τους. Από τότε η Ρωσία δεν έπαψε να προειδοποιεί ότι είναι υποχρεωμένη να ανταποκριθεί σε αυτή την εξέλιξη. Αναφερόμενος σε αυτό ο Πούτιν είπε ότι η Ρωσία πλέον είναι σε θέση να διατηρήσει την στρατηγική ισορροπία, η οποία εγγυάται την «Αμοιβαία Εξασφαλισμένη Καταστροφή».
Συνοπτικά:
Οι ΗΠΑ παραμένουν στην απόφαση ενδεχόμενης «πρώτης χρήσης» πυρηνικού όπλου ακόμη και σε περίπτωση μη πυρηνικής επίθεσης. Το επιβεβαίωσε πριν έναν μήνα το Πεντάγωνο παρουσιάζοντας τη νέα αμυντική στρατηγική των ΗΠΑ, αλλά και η πρόσφατη Σύνοδος για την Ασφάλεια στο Μόναχο. Ο Πούτιν, επικαιροποιώντας το δικό του στρατηγικό δόγμα, δηλώνει ότι «αν απειληθούν ζωτικά συμφέροντα της Ρωσίας», δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα για να «απαντήσει ακαριαία» σε όποιον επιχειρήσει να επιτεθεί «εναντίον της ίδιας ή των συμμάχων της». Η «απειλή» ζωτικών συμφερόντων αφήνει να εννοηθεί ότι δεν περιορίζεται σε επίθεση με πυρηνικά! Σίγουρα απαιτούν ιδιαίτερης υπογράμμισης οι συνέπειες «δογμάτων» που καθιερώνουν τη χρήση πυρηνικών ως άμεση αντίδραση σε επερχόμενη συμβατική (μη πυρηνική) επίθεση.
Με δεδομένο ότι ισχύει η «Αμοιβαία Εξασφαλισμένη Καταστροφή» μεταξύ των κύριων αντιπάλων, ΗΠΑ και Ρωσίας, πολλοί αναλυτές οδηγούνται στο συμπέρασμα ότι αναδεικνύεται ένα άλλο κρίσιμο στοιχείο: οι ιμπεριαλιστικές αντιπαραθέσεις ισχύος του 21ου είναι πιθανότερο να κριθούν από την «εσωτερική τους συνοχή και ανθεκτικότητα» παρά από την εξωτερική ισχύ. Μέχρι πρόσφατα, αυτό ήταν ένα στοιχείο στο οποίο οι ΗΠΑ ήταν βέβαιο ότι πλεονεκτούσαν. Αλλά στην εποχή του Τραμπ, η ιδέα αυτή ίσως δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη.
Χ.Β
