Με τον κίνδυνο να εξελιχθεί σε ένα ντόμινο τεραστίων διαστάσεων για την ήδη προβληματική ντόπια οικονομία, και με δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους να ζουν με το φόβο της ανεργίας, συνεχίζεται η προσπάθεια της αλυσίδας σούπερ μάρκετ «Μαρινόπουλος» να υπαχθεί στο άρθρο 99 του πτωχευτικού κώδικα.
Η μεγαλύτερη αλυσίδα σούπερ μάρκετ της χώρας έχει ήδη κάνει την πρώτη της κίνηση προς την κατεύθυνση αυτή και κατάφερε, την Παρασκευή 1 Ιουλίου, να γίνουν δεκτές από το Πρωτοδικείο και οι τέσσερις αιτήσεις προσωρινής προστασίας των εταιρειών του Ομίλου Μαρινόπουλος (Μαρινόπουλος ΑΕ, Αφοί Μαρινόπουλοι Συμμετοχική ΑΕ, Ξυνός ΑΕ, Express m AE). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μέχρι τις 21 Σεπτεμβρίου που θα γίνει η κανονική εκδίκαση της υπόθεσης, κανείς από τους πιστωτές τής «Μαρινόπουλος» δεν μπορεί να απαιτήσει αποπληρωμή των χρεών που του οφείλονται. Εξαίρεση από το καθεστώς προστασίας αποτελούν οι εργαζόμενοι της εταιρείας και οι μισθώσεις, δηλαδή τα ενοίκια από τα εκατοντάδες κτίρια που εκμισθώνει σε όλη τη χώρα.
Στην έκδοση της απόφασης προσωρινής προστασίας συνέβαλε η σύμφωνη γνώμη του 45% των πιστωτών του «Μαρινόπουλου», αλλά και η σύμφωνη γνώμη του σωματείου που συνεχίζει να κρατά μία φιλοεργοδοτική στάση παρά τη χιονοστιβάδα των αντεργατικών εξελίξεων. Φυσικά, κρίσιμη ήταν η επιστολή που κατέθεσε στο Πρωτοδικείο η εταιρεία «Σκλαβενίτης», εκδηλώνοντας το «επενδυτικό της ενδιαφέρον» και την πιθανότητα συμμετοχής της στις διαδικασίες «εξυγίανσης». Ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι καθόλου απλά, καθώς το μέγεθος της εταιρείας αλλά τα χρέη που έχει φορτώσει ο Μαρινόπουλος σε εργαζόμενους, προμηθευτές, κράτος και τράπεζες είναι ιλιγγιώδη και η διαχείριση του όλου προβλήματος σκοντάφτει συνεχώς στην απροθυμία, αλλά και την πραγματική αδυναμία, των πιστωτών του «Μαρινόπουλου» να υποστούν τη ζημιά από την όλη εξέλιξη.
Η ίδια η εταιρεία απασχολεί πάνω από 12.500 εργαζόμενους σε 823 καταστήματα σε όλη τη χώρα, οι οποίοι κινδυνεύουν να πεταχτούν στην ανεργία και μάλιστα χωρίς την παραμικρή αποζημίωση. Όμως, το αντιδραστικό αυτό «κουβάρι» έχει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις, καθώς εκατοντάδες επιχειρήσεις, μικρότερες ή μεγαλύτερες, θα επηρεαστούν άμεσα από την εξέλιξη αυτή. Κάποιοι μιλούν έως και για 2.500 επιχειρήσεις (παραγωγοί, προμηθευτές, εταιρείες μεταποίησης και άλλοι) που θίγονται από αυτήν την εξέλιξη, και συνολικά έως και 50.000 εργαζόμενους! Μεγέθη κολοσσιαία για την ελληνική πραγματικότητα και με εντελώς αβέβαιη τη συνέχεια.
Εξίσου ιλιγγιώδη είναι και τα χρέη της εταιρείας, τα οποία ανέρχονται στο 1 δισ. 324 εκατομμύρια ευρώ, δηλαδή περίπου στο 1% του ΑΕΠ της χώρας! Συγκεκριμένα, στο Δημόσιο χρωστάει 100,839 εκατ. ευρώ, στους εργαζομένους 4,289 εκατ. ευρώ, τα δάνεια με εμπράγματες εξασφαλίσεις ανέρχονται σε 126,679 εκατ. ευρώ, ενώ στους υπόλοιπους πιστωτές οφείλει συνολικά 1,092 δισ. ευρώ. Μαζί, δε, με τις τρεις άλλες εταιρείες του ομίλου τα χρέη αγγίζουν τα 2 δισ. ευρώ!!!
Από τα νούμερα και μόνο φαίνεται ότι ενδεχόμενη πτώχευση της επιχείρησης θα σημάνει ένα ντόμινο εξελίξεων σε ένα τεράστιο φάσμα οικονομικών και εμπορικών δραστηριοτήτων. Είναι γνωστό ότι δεκάδες ή και εκατοντάδες προμηθευτές και επιχειρήσεις, μικροί και μεσαίοι, λειτουργούσαν αποκλειστικά (ή κατά κύριο λόγο) στη βάση της εξυπηρέτησης των αναγκών του «Μαρινόπουλου». Και είναι βέβαιο μία ενδεχόμενη πτώχευση θα σημάνει το άμεσο κλείσιμό τους και το πέταγμα των εργαζομένων τους στην ανεργία. Και το πρόβλημα δεν περιορίζεται σε αυτές. Ανάμεσα στους πιστωτές βρίσκονται και 13 εισηγμένες στο Χρηματιστήριο εταιρείες αναδεικνύοντας την έκταση του ζητήματος για τα γενικότερα ντόπια οικονομικά μεγέθη. Μάλιστα, με την ανακοίνωση της αίτησης του «Μαρινόπουλου» για υπαγωγή στο άρθρο 99, όλες αυτές έσπευσαν να ανακοινώσουν το ύψος των χρεών του «Μαρινόπουλου» προς αυτές.
Ωστόσο, και το ενδεχόμενο υπαγωγής του «Μαρινόπουλου» σε σχέδιο εξυγίανσης δεν θα έχει λιγότερες συνέπειες. Γι’ αυτό και αντιμετωπίζει ήδη τεράστιες δυσκολίες. Καταρχήν, το ύψος των χρεών είναι τέτοιο που οποιοδήποτε σχέδιο «διάσωσης» δεν μπορεί παρά να σημάνει το «κούρεμα» ενός σημαντικού μέρους των χρεών. Μάλιστα, κάποιοι παράγοντες φτάνουν να μιλούν για αναγκαίο «κούρεμα» της τάξης του 70-80%! Ποιος όμως από τους πιστωτές του «Μαρινόπουλου» είναι διατεθειμένος ή σε θέση να δεχτεί κάτι τέτοιο; Οι εκατοντάδες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις κύριας ή αποκλειστικής εξυπηρέτησης του «Μαρινόπουλου», που αναφέραμε παραπάνω, είναι βέβαιο ότι θα κλείσουν, ακόμη και με μικρότερο «κούρεμα». Ωστόσο, δεν είναι μόνο αυτοί. Είναι και οι τράπεζες που, σε αντίθεση με κάποιους μεγάλους προμηθευτές που δείχνουν να το αποδέχονται στη βάση του μικρότερου κακού, δηλώνουν απρόθυμες. «Δεν μπορούν οι τράπεζες να κουρέψουν δάνεια που θα έφερναν σε δύσκολη θέση τον ανταγωνισμό», δήλωσε στέλεχος τράπεζας. «Στόχος του τραπεζικού συστήματος είναι να διευκολύνει μια κατάσταση μέσω επιμήκυνσης των υποχρεώσεων της Μαρινόπουλος» δηλώνει άλλο τραπεζικό στέλεχος αφήνοντας να διαφανεί ένας άλλος τρόπος διαχείρισης του ζητήματος.
Όποια και αν είναι η φόρμουλα διαχείρισης που θα βρεθεί (αν βρεθεί), το βέβαιο είναι ότι και σε αυτήν την περίπτωση έχουμε μία καραμπινάτη υπόθεση «επιχειρηματικής κομπίνας» από αυτές που ευνοεί σκανδαλωδώς το σύστημα και από την οποία οι σίγουρα χαμένοι θα είναι οι εργαζόμενοι και ο λαός· άμεσα, μέσω απολύσεων και χαμένων δεδουλευμένων και αποζημιώσεων , ή έμμεσα, μέσω του φορτώματος στις πλάτες του λαού αυτού του δυσθεώρητου χρέους.
• Η εξέλιξη αυτή αποτελεί την εκκωφαντική διάψευση της κυβερνητικής φλυαρίας περί «επιστροφής στην ανάπτυξη». Είναι αλήθεια ότι τρέμει η κυβέρνηση την πιθανότητα πτώχευσης του «Μαρινόπουλου» και του ντόμινο των εξελίξεων που θα ακολουθήσουν. Γι’ αυτό και θα επιδιώξει να δώσει κάθε δυνατή διευκόλυνση στους μεγαλοκαρχαρίες της επιχείρησης προκειμένου να αποφύγει το ενδεχόμενο αυτό. Και βέβαια, το βασικό της άγχος δεν αφορά τόσο τους δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους που ζουν στην αγωνία και την αβεβαιότητα, όπως προσχηματικά δηλώνει. Βασικό μέλημα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ είναι να αποδείξει προς τη ντόπια μεγαλοαστική τάξη ότι μπορεί να βασίζεται επάνω της ακόμη και στα δύσκολα, ακόμη και όταν οι λοβιτούρες της ίδιας της μεγαλοαστικής τάξης οδηγούν σε τερατώδη ναυάγια.
Γι’ αυτό και εξοργίστηκαν οι κυβερνητικοί παράγοντες με την αρνητική εισήγηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους για την υπαγωγή του «Μαρινόπουλου» στο άρθρο 99. «Για εμάς η υπαγωγή της εταιρείας στο άρθρο 99 ήταν μια λύση για την προστασία των εργαζομένων, των πιστωτών και της αγοράς εν γένει, προκειμένου τουλάχιστον να αποφευχθεί το ντόμινο. Η στάση του προέδρου του ΝΣΚ , του οποίου η εισήγηση υπήρξε αρνητική, μας αιφνιδίασε δυσάρεστα. Πρόκειται για τίναγμα στον αέρα» δήλωσε κυβερνητικό στέλεχος και συνέχισε: «Όπως αντιλαμβάνεστε όλο το αρνητικό κλίμα που δημιουργείται στην αγορά το χρεώνεται η κυβέρνηση».
Γι’ αυτό και ο ίδιος ο Τζέρι Ράις, ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ, έκανε παρέμβαση στήριξης της κυβέρνησης, δηλώνοντας ότι ανησυχεί με τέτοιου είδους εξελίξεις, ενώ συμπλήρωσε ότι το ΔΝΤ, σε συνεργασία με τους άλλους θεσμούς, αναζητούν μέτρα τα οποία θα ανακουφίζουν την Ελλάδα από τέτοια φαινόμενα.
• Να μείνουν, λοιπόν, ήσυχοι οι εργαζόμενοι τώρα που άνοιξε ο δρόμος για την υπαγωγή του «Μαρινόπουλου» στο άρθρο 99; Να μείνουν ήσυχοι που στο παιχνίδι παραμένει και ο «Σκλαβενίτης» (το «καλό αφεντικό») διαπραγματευόμενος τους όρους για μια καλή εμπορική κίνηση και την κυριαρχία του στον κλάδο; Κάθε άλλο, λέμε εμείς. Οι εργαζόμενοι όχι μόνο δεν πρέπει να εφησυχάσουν, αλλά πρέπει να προετοιμαστούν για τα χειρότερα. Να οργανώσουν την πάλη τους και να διεκδικήσουν τη διασφάλιση των θέσεων εργασίας τους, των μισθών και των δικαιωμάτων τους.
Αυτή η υπόθεση δεν μπορεί να αφήνεται ούτε στα χέρια του κράτους ούτε στα επιχειρηματικά παιχνίδια των διάφορων μεγαλοκαρχαριών, με όποιο προσωπείο και αν εμφανίζονται. Είναι τραγική και απαράδεκτη η στάση του σωματείου το οποίο έχει μετατρέψει τους εργαζόμενους της επιχείρησης σε απλούς θεατές αυτού του προκλητικού, αντιδραστικού και αντεργατικού θεάτρου που παίζεται σε βάρος τους. Είναι θλιβερό να βλέπεις χιλιάδες εργαζόμενοι να περιμένουν άπραγοι τις εξελίξεις που θα καθορίσουν τις ζωές τους επειδή η διοίκηση του σωματείου τα βρήκε με την εργοδοσία και έβαλε πλάτη για να προχωρήσουν τα σχέδια του «Μαρινόπουλου» και να βρει ένα καλό «επενδυτικό τοπίο» ο «Σκλαβενίτης». Και είναι εξοργιστικό να περιμένουν όλοι αυτοί οι εργαζόμενοι από την δήθεν αριστερή κυβέρνηση να τους βρει μια λύση.
Οι εργαζόμενοι πρέπει ΤΩΡΑ, ΑΠΟ ΧΘΕΣ, να βγουν στο δρόμο και να απαιτήσουν αυτά που δικαιούνται: τα δεδουλευμένα τους, τις δουλειές τους, τα δικαιώματά τους.
Γιατί η δήθεν «δέσμευση» των εκπροσώπων του «Μαρινόπουλου» στο Πρωτοδικείο ότι η εταιρεία θα καταβάλλει «κάθε προσπάθεια» να εξοφλήσει τις οφειλές προς τους εργαζόμενους και να διασφαλίσει τα δικαιώματά τους είναι απλά «λόγια του αέρα», βολικές αοριστίες οι οποίες έχουν ήδη εξανεμιστεί καθώς οι εργαζόμενοι ακόμη περιμένουν τους μισθούς που έπρεπε να πάρουν την προηγούμενη Δευτέρα.
Γιατί η υπαγωγή στο άρθρο 99 δεν αποτελεί παρά ένα καλό κόλπο για να κερδίσει χρόνο ο «Μαρινόπουλος» και να παζαρέψει όχι για λογαριασμό των εργαζομένων αλλά για το δικό του όφελος που τους οδήγησε μέχρι εδώ. Εξάλλου, από τις επιχειρήσεις που προσέφυγαν στο άρθρο 99 ούτε το 5% δεν κατάφερε να «εξυγιανθεί» και να συνεχίσει τη λειτουργία του.
Γιατί ακόμη και αυτή η λεγόμενη «εξυγίανση» είναι πλέον βέβαιο ότι θα σημάνει μεγάλες υποχωρήσεις για τους εργαζόμενους: απώλεια δεδουλευμένων, απολύσεις, χειροτέρευση των όρων αμοιβής και δουλειάς.
Γιατί η κυβέρνηση έβαλε πλάτη στο να συντηρείται αυτό το καθεστώς της σκανδαλώδους ληστείας του μεγάλου κεφάλαιου σε βάρος του λαού, το οποίο αξιοποίησε ο «Μαρινόπουλος» και τόσοι άλλοι.
Ανέχτηκε τη συνέχιση του καθεστώτος σιωπής που υπήρχε για πέντε ολόκληρα χρόνια γύρω από τα πραγματικά οικονομικά μεγέθη του «Μαρινόπουλου». Όπως αποκαλύπτεται, από το 2011 (όταν αποχώρησε από τον όμιλο η γαλλική «Καρφούρ») είχε να δημοσιεύσει ισολογισμούς ο «Μαρινόπουλος» με αποτέλεσμα κανείς -ή σχεδόν κανείς- να μην έχει πλήρη εικόνα των προβλημάτων της. Βλέπετε, η αστική νομοθεσία επιτρέπει να γίνεται άνετα κάτι τέτοιο, αφού τα πρόστιμα είναι μηδαμινά.
Αποδέχεται και συντηρεί τον αντεργατικό πτωχευτικό κώδικα όπου με τις αλλαγές των τελευταίων χρόνων περιορίζονται τα δικαιώματα των εργαζομένων, καθώς κατατάσσονται πίσω από τις τράπεζες και το δημόσιο.
Γνώριζαν τα κυβερνητικά στελέχη, όπως και πολλοί άλλοι στην αγορά, ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά για τον «Μαρινόπουλο». Όμως είτε έκαναν τα στραβά μάτια είτε τον βοηθούσαν κιόλας να παίζει τα βρόμικα παιχνίδια του. Έτσι, 14 μόλις μήνες πριν, το Μάιο του 2015, με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ο «Μαρινόπουλος» ανακοίνωνε πως ολοκληρώθηκε η μεταβίβαση του δικτύου των 18 καταστημάτων της εταιρείας «Κρόνος Ν. Καρακίτσος ΑΕΒΕ του Νομού Αχαΐας, στη Μαρινόπουλος Α.Ε., μετά τη σχετική έγκριση από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, και επίσης ότι ολοκληρώθηκε και η μεταβίβαση του 51% της «Cretan Retail Management Παντοπωλεία Κρήτης ΑΕ» στην εταιρεία.
Και όχι μόνο αυτά. Πριν από αυτές είχαν προηγηθεί και άλλες ανάλογες συμφωνίες:
- Με την «Αρβανιτίδης» (και αργότερα με την «Αφοί Καρυπίδη») για την ένταξη στο δίκτυο της εταιρείας 149 καταστημάτων!
- Με την «Elite – Αριάδνη» για την ένταξη στο δίκτυο της εταιρείας 7 σούπερ μάρκετ στην Κρήτη.
- Με τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ «ΜΑΡΚΕΤΑ» και «Παλαμάρης» για την εξαγορά 8 καταστημάτων.
- Με την αλυσίδα «Τοξότης» για τη συμφωνία συνεργασίας για 2 καταστήματα στη Σάμο.
Κάπως έτσι, και με τη συμφωνία όλων των κυβερνήσεων, φτιάχτηκε ο «κολοσσός» του «Μαρινόπουλου» του οποίου τα συντρίμμια καλούνται σήμερα να πληρώσουν δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Και το τρομερό, το εξοργιστικά προκλητικό είναι ότι οι τύποι του «Μαρινόπουλου» εξακολουθούν να κερδίζουν μέσα από μια σειρά εταιρείες όπως η φαρμακευτική ΦΑΜΑΡ και τα καφέ Στάρμπακς, αλλά και μια σειρά άλλες δραστηριότητες που φυσικά επιτρέπει η «υγιής επιχειρηματικότητα».
