Σχεδιάζονται αντιλαϊκά σενάρια
Σε έναν ατέλειωτο μαραθώνιο πειθάρχησης και συμμόρφωσης σέρνουν οι ιμπεριαλιστές δανειστές την κυβέρνηση και όλο το πολιτικό σύστημα. Οι παρατάσεις στην πολυπόθητη αξιολόγηση διαδέχονται η μία την άλλη, κάνοντας την κυβέρνηση να ακολουθεί όπως το ψάρι το δόλωμα, μέχρι να αποδεχτεί πλήρως τις εντολές της λεγόμενης τρόικας. Εντολές που έχουν να κάνουν με τον αποδεκατισμό των συντάξεων, το πετσόκομμα των μισθών μέσω του αφορολόγητου, το ξεπούλημα των ενεργειακών πηγών της χώρας, την πλήρη ιδιωτικοποίηση της δημόσιας περιουσίας αλλά και στην αχρήστευση κάθε συνδικαλιστικής κατάκτησης που έχει απομείνει. Στην πραγματικότητα, η αξιολόγηση που απαιτούν να κάνουν οι ιμπεριαλιστές είναι η πιστοποίηση ότι όλα τα μέτρα που ζητιούνται θα ψηφιστούν και θα εφαρμοστούν, ανεξάρτητα του ποιος βρίσκεται στα κυβερνητικά πόστα. Παρομοίως, στην πραγματικότητα, αυτό που κρύβεται πίσω από τις παλινωδίες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΟ-ΑΝΕΛ, αλλά και τις πιέσεις που ασκούνται από την «αντιπολίτευση», είναι η άμεση και χωρίς όρους υπογραφή αυτών που ζητιούνται. Δίπλα σε αυτή, υπάρχει και η ελπίδα ότι θα δοθεί μια ανάσα στην ασφυξία που πνίγει το ντόπιο κεφάλαιο από τις σχέσεις εξάρτησης, αλλά που συγχρόνως αποτελούν και δικές τους απαιτήσεις απέναντι στους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους της χώρας.
Ποιος καθυστερεί την αξιολόγηση;
Είναι όντως απορίας άξιο γιατί μια αξιολόγηση που θα έκλεινε τον Δεκέμβρη τραβιέται από eurogroup σε eurogroup και από διάσκεψη σε διάσκεψη. Ή μήπως ήταν -για όσους όντως παρακολουθούν τις εξελίξεις και δεν αρμενίζουν με φαντασιακές ερμηνείες του σημερινού κόσμου-αναμενόμενη αυτή η δήθεν διελκυστίνδα ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους ισχυρούς παίχτες της παγκόσμιας σκακιέρας; Γιατί, στην πραγματικότητα, δεν πρόκειται για μια σκληρή παρτίδα ανάμεσά τους αλλά αφορά τις γενικότερες αναταράξεις που σημειώνονται ανάμεσα στους ιμπεριαλιστές και ιδιαίτερα ΗΠΑ-ΕΕ.
Η αποδοχή μιας τέτοιας ερμηνείας προϋποθέτει βεβαίως την κατανόηση του ότι το χρέος και η ανατροπή των ταξικών συσχετισμών σε μια χώρα δεν είναι απλά ένα οικονομικό ζήτημα αλλά πρωτίστως πολιτικό. Εκεί, επομένως, θα πρέπει να αναζητηθούν οι ερμηνείες και η διέξοδος για όσους πλήττονται από τα μέτρα που συνοδεύουν αυτόν τον ανταγωνισμό. Η μετάφραση αυτού του αδυσώπητου ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού σε μέτρα, είναι αυτό που γίνεται συνήθως αντιληπτό, αλλά που όμως απέχει παρασάγγας από την πραγματική διάσταση των προβλημάτων που έχουν τεθεί. Και να το επικαλείται μια μερίδα κόσμου, μιας και αυτά είναι τα μέτρα που βιώνει άμεσα, είναι κατανοητό. Αν και ο λαός ευρέως πλέον συζητάει «για τα παιχνίδια των μεγάλων» και δε χάφτει εύκολα μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες οικονομικοτεχνικές αναλύσεις του χρέους, που του χρεώνουν ότι δημιούργησε.
Όμως, αν αυτή η κοντόθωρη και παραμορφωτική ανάλυση γίνεται από δυνάμεις που θέλουν να εκφράσουν τα λαϊκά και εργατικά στρώματα, τότε μόνο για συνειδητή παραπλάνηση μπορούμε να μιλάμε. Σήμερα, όλοι οι κυβερνητικοί παράγοντες περιδιαβαίνουν τα κανάλια και… κλαίγονται, γιατί η αξιολόγηση εμπλέκεται στα χοντρά ενδοϊμπεριαλιστικά παιχνίδια που παίζονται από την νεοεκλεγείσα κυβέρνηση Τραμπ αλλά και από τους Ευρωπαίους… συμμάχους. Πλέον ούτε ο μοναδικός τους «φίλος», ο Μοσκοβισί, δεν κρύβει ότι μόνο με πλήρη αποδοχή των απαιτήσεων των «θεσμών», και μάλιστα ταχύτατα, μπορεί να δει στον ήλιο μοίρα η ντόπια αστική τάξη, μιας και οι ευρύτερες ανατροπές στην περιοχή (Βαλκάνια, Τουρκία, Μ. Ανατολή) προμηνύουν χειρότερες εξελίξεις. Θα ‘ταν άλλωστε παράλογο οι πιέσεις των ΗΠΑ στην Γερμανία μέσω ΔΝΤ αλλά και η ισχυροποίηση της ΕΕ των τεσσάρων, μέσω της διαφύλαξης ενός ισχυρού ευρώ, να έμπαιναν σε δοκιμασία για χάρη του κάθε Τσίπρα.
Τα ταξίδια του Καμένου στις ΗΠΑ, η προσφορά της χώρας στους γεωστρατηγικούς σχεδιασμούς των Αμερικάνων καθώς και η ανανέωση και επέκταση της βάσης της Σούδας, ώστε να μπορούν να εξορμούν ενάντια σε λαούς και χώρες, είναι άμεσα συνδεδεμένα με το άνοιγμα του ενεργειακού στην αξιολόγηση, το ξεπούλημα των ενεργειακών πόρων και δρόμων που μπορεί να διαθέτει αυτή η χώρα. Ας σημειωθεί ότι ήδη συζητιέται ο μεσογειακός αγωγός (Med stream) που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από τα οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ, ενώ η Ουάσιγκτον αυτές τις μέρες υπογράφει, μέσω της Exxon Mobil, την εκμετάλλευση των οικοπέδων 3 και 4 της Κύπρου.
Παρομοίως, σε μια περίοδο που οι τριγμοί στο εσωτερικό της ΕΕ ακούγονται από το Γιβραλτάρ και τη Μ. Βρετανία έως τις χώρες της νέας Ευρώπης αλλά και τα Βαλκάνια, δεν είναι εύκολες οι όποιες οικονομικές λύσεις για τραπεζικούς σκελετούς και χρέη (πόσο σκληρό εντέλει θα μείνει το ευρώ και ισχυρές οι γερμανικές εξαγωγές;). Ούτε βεβαίως είναι εύκολες οι πολιτικές αποβολής μελών μετά μάλιστα από το BREXIT (πόσο μπορεί να παραγνωριστεί ο γεωστρατηγικός ρόλος της χώρας για τους Ευρωπαίους ιμπεριαλιστές, τώρα που η γη ξαναμοιράζεται;). Ήδη Αμερικάνοι και Άγγλοι αναζητούν επανέναρξη των τουρκοκυπριακών συνομιλιών στη βάση των γεωστρατηγικών και ενεργειακών στοχεύσεών τους ενώ «ανάλογο» ζήτημα με τη σχέση Γιβραλτάρ και ΕΕ αναφαίνεται και για τις αγγλικές βάσεις στην Κύπρο.
Είναι λοιπόν ένα σύνολο παραμέτρων που καθυστερούν ή αναστέλλουν, ακόμη και τροποποιούν τους όρους με τους οποίους θα γίνει η αξιολόγηση πειθάρχησης της αστικής τάξης και της κυβέρνησής της. Ήδη, με βάση τις… καθυστερήσεις, οι… απειλές Τσίπρα ότι θα εφαρμοστούν τα νέα αντιλαϊκά μέτρα παράλληλα με τα αντισταθμιστικά του χρέους αντιστράφηκαν, με απειλή αναζήτησης επιπλέον μέτρων, μιας και η καθυστέρηση έριξε έξω τους στόχους και η ύφεση επιστρέφει ξανά -αν έφυγε ποτέ. Τέλος, η δήλωση του Τουσκ, ότι βρισκόμαστε μακριά από ένα success story, βάζει τα όρια στην κυβερνητική αδημονία για ένα καλό αφήγημα ως προς το πλασάρισμα των νέων επώδυνων μέτρων.
Οι εσωτερικές παράμετροι
Το πρόσφατο άρθρο της Financial Times που αποδίδει τους λόγους που οδήγησαν τον Τσίπρα να απορρίψει την συμφωνία με τους ιμπεριαλιστικούς θεσμούς, τον περασμένο μήνα, στην «εσωκομματική του αντιπολίτευση», ακουμπάει τους εσωτερικούς παράγοντες που συντείνουν στην παράταση της συμφωνίας. Το πολιτικό κόστος που θα προκληθεί από την εφαρμογή των συμφωνηθέντων δημιουργεί, αν όχι κλονισμό, σίγουρα τριγμούς στο κυβερνητικό κόμμα. Γιατί δεν χωράει καμία αμφιβολία ότι η μη υπογραφή δεν είναι αποτέλεσμα των λεγόμενων «κόκκινων γραμμών» Τσίπρα. Τα μέτρα στο σύνολό τους έχουν γίνει αποδεκτά από καιρό. Απ’ όταν ο ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε να αναλάβει να διαπραγματευτεί με στόχο την ανάσχεση της εξελισσόμενης υποβάθμισης της ντόπιας αστικής τάξης, μπροστά στην κρίση που συνταράσσει τις δομές του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος. Και ήταν μια απόφαση που όχι μόνο τον οδήγησε στην κυβερνητική εξουσία αλλά και στην διατήρησή του έως σήμερα, παρ’ όλες τις διαφοροποιήσεις που έχουν συντελεστεί εν τω μεταξύ σε τμήματα της άρχουσας τάξης (ΣΕΒ, τραπεζίτες). Κι αυτό γιατί ενώ ως κυβερνητικός σχηματισμός δεν σταμάτησε να υπακούει στις ιμπεριαλιστικές εντολές, υλοποιώντας το 3ο μνημόνιο και τις υποχρεώσεις που απέρρεαν από τα δύο προηγούμενα, κατόρθωνε παράλληλα να αποτρέπει διαφοροποιήσεις σε επίπεδο κόμματος-κοινοβουλευτικής ομάδας αλλά κυρίως να διατηρεί το εργατικό και λαϊκό κίνημα σε αδράνεια.
Οι λόγοι που επικαλείται η κυβέρνηση ως αιτιάσεις για τη μη επίτευξη συμφωνίας είναι η μετάθεση της κατάργησης της προσωπικής διαφοράς σε δύο δόσεις και πάντως μετά το 2019 και τα εργασιακά. Λόγοι πολιτικής επιβίωσης ίσως, αλλά πάντως όχι ουσίας. Γιατί το ξεπούλημα της ΔΕΗ όπως και το αφορολόγητο έχουν συμφωνηθεί όπως φαίνεται, ενώ στα εργασιακά ήδη από τον προηγούμενο μήνα διέρρεαν ότι έχουν γίνει αποδεκτές και οι απολύσεις και η κατάργηση επί της ουσίας των απεργιών, με το 50%+1 που συζητιέται. Κατόπιν αυτών, είναι συζητήσιμο αν οι εργοδότες πιέζουν σήμερα για το δικαίωμα στο λοκ άουτ ή θα τους ενοχλούσε η υπόσχεση για συλλογικές συμβάσεις μετά το 2019.
Πρόκειται, λοιπόν, για πολύ σκληρά μέτρα, που εξαθλιώνουν μεγάλα κομμάτια λαϊκών στρωμάτων και δικαίως φοβούνται ότι η υιοθέτησή τους μπορεί να αποτελέσει όχι μόνο κίνδυνο για την κυβερνητική σταθερότητα αλλά πρωτίστως αφορμή για εργατικούς και λαϊκούς αγώνες.
Ευρύτερη πολιτική στήριξη
Το πρόβλημα τόσο των ΔΝΤ-ΕΕ όσο και της ίδιας της αστικής τάξης βρίσκεται στην αναζήτηση μιας καλύτερης και μακροβιότερης διασφάλισης της υλοποίησης των μέτρων, ιδιαίτερα με βάση και της γεωπολιτικές αναταράξεις που συγκλονίζουν την εγγύτερη περιφέρεια. Τα πήγαινε- έλα των κυβερνητικών στελεχών σε Ουάσιγκτον και Ευρώπη αποσκοπούν στην εξασφάλιση της στήριξής τους από αυτά τα κέντρα ως αξιόπιστης κυβέρνησης, αποσκοπώντας στο «μαλάκωμα» των όρων υλοποίησης των μέτρων κι όχι στην εναντίωσή τους σε αυτά. Αντίστοιχα οι διεργασίες που εξελίσσονται στο εσωτερικό της μείζονος αλλά και της ελάσσονος αντιπολίτευσης εδώ και καιρό, καθώς και τα ταξίδια Μητσοτάκη, αποβλέπουν στην κατάθεση εκ μέρους του της πλήρους συμφωνίας ως προς τα μέτρα αλλά και τις απαιτήσεις που έχουν εκφραστεί, ώστε να αποτελέσουν εναλλακτική λύση σε ενδεχόμενη αστάθεια. Παράλληλα, ενεργοποιούνται και άλλοι παράγοντες που μπορούν να συμβάλλουν σε μια ευρύτερη πολιτική στήριξη αυτών των απαιτήσεων. Εκεί προφανώς εντάσσονται τόσο οι διεργασίες στον λεγόμενο χώρο της κεντροαριστεράς -βλέπε ΠΑΣΟΚ- όσο και η επανεμφάνιση, μετά την απελευθέρωση από τα «δεσμά» του Βατοπεδίου, της ομάδας Καραμανλή-Ρουσόπουλου. Κατανοούν ότι πιέζοντας την κυβέρνηση να υπογράψει την οδηγούν σε ανάληψη υψηλού πολιτικού κόστους αλλά παράλληλα δίνουν και τα διαπιστευτήριά τους στους ιμπεριαλιστές για την αποφασιστικότητά τους.
Και επειδή είναι φανερό ότι οι εργαζόμενοι και ο λαός οδηγούνται στα τάρταρα της επιβίωσης, οφείλουν να πάρουν τα μέτρα τους απέναντι στον κίνδυνο κοινωνικών εκρήξεων. Οι πιέσεις για το ξεκαθάρισμα του γκέτο των Εξαρχείων ή των πανεπιστημιακών σχολών, η επαναδραστηριοποίηση των ταγμάτων της Χρυσής Αυγής, η απαίτηση να μπει τάξη στο… συνδικαλιστικό και να απαγορευτούν οι απεργίες, δείχνουν τον προσανατολισμό που έχει όλος αυτός ο αστικός εσμός, που θέλει νεολαία και εργατικά χέρια πειθήνια στις επιδιώξεις της, ώστε να εξυπηρετηθούν οι ιμπεριαλιστικές επιδιώξεις αλλά και να ανακάμψει το ντόπιο κεφάλαιο.
Μπορούμε να αναστρέψουμε την κλεψύδρα
Οι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι, η νεολαία βιώνουν μια πρωτοφανή επίθεση που τους έχει οδηγήσει στην απόγνωση της επιβίωσης-εξαθλίωσης. Και όπως φαίνεται, υπάρχει κι άλλη συνέχεια που δεν επιτρέπει σε κανέναν να παραμένει θεατής αυτού του ταξικού πολέμου που έχει ξεσπάσει. Δεν αρκεί να εκφράζει την οργή του και τον θυμό του. Χρειάζεται αγώνας και οργάνωση ώστε να μπορέσουμε να οικοδομήσουμε αντιστάσεις. Χρειάζεται ξεπέρασμα αυταπατών για «διαγραφές χρεών» και οραματισμούς «λαϊκών εξουσιών» που θα ‘ρθουν με ένα καλό εκλογικό αποτέλεσμα, και πιάσιμο του νήματος από την αρχή. Να οργανώσουμε την πάλη μας μέσα από σωματεία, συλλόγους, λαϊκές οργανώσεις στις γειτονιές. Να αντιπαλέψουμε την αντιλαϊκή πολιτική, χωρίς αυταπάτες για το ποιοι βρίσκονται στην κυβέρνηση. Όποια εναλλαγή κι αν γίνει, είτε με εκλογές είτε με οικουμενικές τύπου Παπαδήμου, θα πρέπει να βρει μπροστά της ένα ισχυρό λαϊκό παράγοντα και ένα εργατικό κίνημα έτοιμο να υπερασπιστεί τις κατακτήσεις του, να διεκδικήσει τα δίκια του. Σε αυτό το στόχο κινούμαστε σαν οργάνωση, σε αυτό το πεδίο καλούμε σε κοινή δράση όσους αναφέρονται στις λαϊκές δυνάμεις.