100 χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την δημιουργία του ΣΕΚΕ-ΚΚΕ το 1918. Είναι εκείνη η εποχή όπου η Οκτωβριανή Επανάσταση έχει πυροδοτήσει εξελίξεις και έχει εξαπλώσει τις κομμουνιστικές ιδέες σε όλο τον κόσμο, δημιουργώντας έτσι τις κατάλληλες συνθήκες για την δημιουργία οργανώσεων/κομμάτων εκεί όπου έχουν ξεσπάσει εργατικοί ή και αγροτικοί αγώνες το προηγούμενο διάστημα. Έτσι συμβαίνει και στη χώρα μας. Δημιουργείται ένα κόμμα που τις επόμενες δεκαετίες (μέχρι τα γεγονότα του 20ού συνεδρίου του ΚΚΣΕ, την ρεβιζιονιστική στροφή της ηγεσίας της Σοβιετικής Ένωσης και την προδοτική 6η ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ και όλα όσα ακολούθησαν) και με λάθη και αδυναμίες, πρωτοστάτησε στους αγώνες της εργατικής τάξης την δεκαετία του ‘30, καθοδήγησε τον λαό μας στα πιο δύσκολα μονοπάτια της κατοχής, της πρώιμης αντίστασης, του αντάρτικου ενάντια στον φασίστα κατακτητή και τους ντόπιους κολαούζους του, με το ΕΑΜ, τον ΕΛΑΣ και την ΕΠΟΝ, καθώς και μετά την «απελευθέρωση» με το δεύτερο αντάρτικο, την εποποιίας του ΔΣΕ στις πιο δύσκολες συνθήκες, με βασικό εχθρό τον ιμπεριαλισμό -τον αγγλικό και έπειτα τον αμερικάνικο. Το ΚΚΕ εκείνης της περιόδου, με την επαναστατική φυσιογνωμία που το διακατείχε, μετατράπηκε σε κυρίαρχη πολιτική δύναμη της χώρας και οδήγησε το λαό μας στις πιο ένδοξες στιγμές του ταξικού αγώνα τον προηγούμενο αιώνα.
Η μάχη για την απελευθέρωση της χώρας από την τριπλή φασιστική κατοχή, καθώς και για την κοινωνική απελευθέρωση από τα δεσμά της αστικής τάξης, πέρασε από αρκετά σκαμπανεβάσματα. Η δικτατορία του Μεταξά, που έριξε τους κομμουνιστές στην φυλακή το ’36 (μεταξύ αυτών και τον Νίκο Ζαχαριάδη) και η παράδοση τους στους Γερμανούς δυσκόλεψε αρκετά την δουλειά που έπρεπε να γίνει. Παρόλα αυτά, το ΚΚΕ , έχοντας σφυρηλατήσει τις σχέσεις του με τον λαό και την εργατική τάξη την προηγούμενη δεκαετία, μέσα από σκληρούς και νικηφόρους εργατικούς αγώνες και με πρόταγμα την ανάπτυξη αντιφασιστικού μετώπου, δημιουργεί το ΕΑΜ και το στρατιωτικό του σκέλος, τον ΕΛΑΣ και τη νεολαία του, την ηρωική ΕΠΟΝ. Συσπειρώνονται εκεί κατά χιλιάδες ο λαός και η νεολαία, δίνοντας από την μία την πολιτική μάχη στην πόλη, μαζί με την μάχη της πείνας και της εξαθλίωσης-τρανό παράδειγμα αλληλεγγύης- και από την άλλη, την μάχη με το όπλο στον ώμο, στο βουνό. Το ΚΚΕ βλέπει πως ο ένοπλος αγώνας από μόνος του δεν μπορεί να φέρει τη νίκη χωρίς την πολιτική προετοιμασία του λαού, και πως αν ο λαός δεν έχει το τουφέκι στο χέρι, κανένας κατακτητής δεν θα αποχωρήσει οικειοθελώς. Η διαλεκτική σχέση μεταξύ πολιτικού αγώνα και ένοπλης πάλης φαίνεται και από την κίνηση του ΚΚΕ σε όλα τα επίπεδα: Με προπαγάνδα, με απεργίες και με το όπλο στο χέρι, το ΚΚΕ είναι η ψυχή του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ, του ΕΛΑΝ, της Εθνικής Αλληλεγγύης.
Η αποχώρηση του φασίστα κατακτητή, μετά από τον τρομερό και νικηφόρο αγώνα του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, δίνει την θέση της στον νέο ζυγό, αυτή τη φορά από τους Άγγλους και τους Αμερικάνους. Τα γεγονότα του Δεκέμβρη του ’44 στην Αθήνα και η προδοτική συμφωνία της Βάρκιζας, μετά από αρκετές καθυστερήσεις και λάθη, δίνουν την ευκαιρία στην αντίδραση και στον ιμπεριαλισμό να πάρουν το πρώτο χέρι στο ζήτημα της εξουσίας. Με διώξεις, βασανισμούς και δολοφονίες αγωνιστών από την μία, αμνηστία και στρατολόγηση των δωσίλογων από την άλλη, δείχνουν τα δόντια τους. Έτσι, μετά από κρίσιμες καθυστερήσεις, δημιουργείται ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας. Για τρία χρόνια δίνει έναν ηρωικό αγώνα απέναντι στον αγγλικό και τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό. Ο ΔΣΕ ηττάται τον Αύγουστο του ’49. Όμως τα τόσα χρόνια αγώνων αφήνουν παρακαταθήκες για δεκαετίες στον ελληνικό λαό και τους αγώνες που ακολούθησαν. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ακόμα και σήμερα στοιχειώνουν τις δυνάμεις του συστήματος.
Η συμμετοχή της νεολαίας σε όλη αυτή τη περίοδο είναι αδιαμφισβήτητη και κυρίως σημαντική! Από τους νεαρούς αντάρτες και αντάρτισσες που πολεμούσαν ηρωικά στο βουνό, τους εφήβους της πόλης που με αυτοθυσία και ενθουσιασμό βάφανε τους τοίχους με συνθήματα για το ΕΑΜ και το ΚΚΕ, εμψυχώνοντας έτσι τους λαϊκούς ανθρώπους της φτωχολογιάς, μέχρι τους «σαλταδόρους», μικρά παιδιά που μετέφεραν εντολές, μηνύματα, έκλεβαν ακόμα και όπλα(!!) από τους Γερμανούς και όλα αυτά κάτω από την μύτη των κατακτητών και των δωσίλογων. Χρησιμοποιούσαν ένα παράνομο, φυσικά, δίκτυο που είχε δομήσει το ΚΚΕ και που ήταν απαραίτητο για την εκπλήρωση των δύσκολων καθηκόντων της περιόδου. Ο ενθουσιασμός και η επαναστατική φλόγα την νεολαίας, σε συνάρτηση φυσικά με την πολιτική ταυτότητα της ΕΠΟΝ, που δημιουργήθηκε από την Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας (ΟΚΝΕ), την νεολαία του ΚΚΕ, που συμμετείχε και στην Κομμουνιστική Διεθνή Νέων, έδωσε μια άλλη δυναμική σε αυτές τις δύσκολες μάχες του κινήματος.
Ποιες είναι όμως οι βασικές αιτίες της ήττας του ΔΣΕ; Ποια λάθη επισκίασαν την επική μάχη που έδωσε ο λαός και η εργατική τάξη της χώρας μας; Σε ποιο βαθμό η νεολαία έχει να δώσει πράγματα σε αυτόν τον αγώνα και με τι χαρακτήρα; Στις σημερινές δύσκολες συνθήκες, που ο ιμπεριαλισμός επιτίθεται με μανία στους λαούς παγκόσμια, με την αντιπαράθεση μεταξύ των κυρίαρχων δυνάμεων στον πλανήτη να έχει πάρει εκρηκτικά χαρακτηριστικά, χαρακτηριστικά γενικευμένου πολέμου και με την άγρια καπιταλιστική επίθεση που δέχεται ο λαός μας, την εξαθλίωση και την φτώχεια που έχει επιφέρει αυτή η επίθεση, είναι πολύ ουσιώδες το κίνημα και οι κομμουνιστές να καταφέρουν να εμπνευστούν από αυτές τις ένδοξες στιγμές της ταξικής πάλης και να κάνουν βήματα απάντησης αυτών των ερωτημάτων.
Υπό αυτό το πρίσμα, στην προσπάθεια του ΚΚΕ(μ-λ) να αποτιμήσει μια ιστορική εμπειρία του περασμένου αιώνα πλούσια σε συμπεράσματα, οι νεολαία του ΚΚΕ(μ-λ) στις 6-7-8 Ιουλίου θα περπατήσουν τα μονοπάτια του Γράμμου που οι παρτιζάνοι του ΔΣΕ δώσαν τη ζωή τους για μια Ελλάδα ελεύθερη-δημοκρατική-ανεξάρτητη-σοσιαλιστική. Συζητώντας και μαθαίνοντας για να μπουν αυτά τα συμπεράσματα με χρήσιμο τρόπο στους αγώνες που έρχονται.
