Η ολομέτωπη επίθεση του κεφαλαίου στους εργαζόμενους δεν αφήνει απ’ έξω την εργαζόμενη γυναίκα.
Μείωση του γυναικείου εργατικού δυναμικού σε παγκόσμιο επίπεδο, λιγότερες ευκαιρίες συμμετοχής στην αγορά εργασίας για τις γυναίκες, καταπάτηση προβλεπόμενων από τον νόμο δικαιωμάτων όπως το επίδομα μητρότητας, «απαγόρευση» εγκυμοσύνης και υψηλά ποσοστά μισθολογικής διαφοράς μεταξύ ανδρών και γυναικών είναι μερικά από τα συμπεράσματα για τις ανισότητες μεταξύ γυναικών και ανδρών στην εργασία, βάσει της έκθεσης της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO), στην έκθεση «Γυναίκες στην εργασία – Τάσεις 2016».
Γυναίκες και οικονομική κρίση
Πέρα από τα παραπάνω , τα χρόνια της κρίσης, παγιώνεται το φαινόμενο των διακρίσεων λόγω φύλου στους χώρους εργασίας. Ακόμη και στις περιπτώσεις μαζικών περικοπών στις επιχειρήσεις, οι γυναίκες υφίστανται πρώτες τον πέλεκυ της απόλυσης. Στην Ελλάδα, παρόλο που η ανεργία αυξήθηκε και στους άντρες και η ψαλίδα μειώθηκε, οι γυναίκες παραμένουν πρώτες στην ανεργία.
Η ΕΛΣΤΑΤ επισημαίνει, σε ανακοίνωσής της, ότι το ποσοστό της ανεργίας των γυναικών (27,6%) είναι σημαντικά υψηλότερο από των ανδρών (19,4%). Το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας παρατηρείται στα νέα άτομα ηλικίας 15-24 ετών (49,1%), το οποίο στις νέες γυναίκες φθάνει στο δυσθεώρητο 52,5%. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του ΟΑΕΔ για τον Αύγουστο του 2016, το σύνολο των εγγεγραμμένων άνεργων ανδρών με κριτήριο την αναζήτηση εργασίας ανήλθε στο 36,43% (δηλαδή 326.592 άτομα), ενώ οι εγγεγραμμένες άνεργες ανήλθαν σε ποσοστό 63,57% (569.970 γυναίκες).
Από την έκθεση του ILO προκύπτει ακόμη ότι ενώ οι γυναίκες αποτελούν λιγότερο από το 40% του εργατικού δυναμικού με καθεστώς πλήρους απασχόλησης, στη μερική απασχόληση το αντίστοιχο ποσοστό εκτοξεύεται στο 57%. Επίσης, την εικοσαετία 1995-2015 παρατηρήθηκε αισθητή μείωση του γυναικείου εργατικού δυναμικού διεθνώς. Συγκεκριμένα, από το 52,4% μειώθηκε στο 49,6%, με το αντίστοιχο ποσοστό για τους άνδρες να μην είναι τόσο απογοητευτικό, αφού από το 79,9% το 1995, το 2015 έπεσε στο 76,1%.
Επαγγελματική και οικογενειακή ζωή
Σύμφωνα με την έκθεση, σχεδόν 750 εκατομμύρια γυναίκες δεν επωφελούνται από κάποια θεσμοθετημένη διάταξη για το δικαίωμα στην άδεια μητρότητας, ενώ μόνο 330 εκατομμύρια εργαζόμενες λαμβάνουν κάποιου είδους επίδομα για τη γέννηση παιδιού (ποσοστό μόλις 28,2%) λόγω καταστρατήγησης της νομοθεσίας, έλλειψης ενημέρωσης, έμφυλων διακρίσεων ή κοινωνικού αποκλεισμού.
Και όλα αυτά με τα δικά τους στοιχεία, που αφορούν την καταγεγραμμένη ανεργία και όχι τις εργαζόμενες που δουλεύουν ανασφάλιστες, στη μαύρη εργασία και την περιπλάνηση, στην απλήρωτη δουλειά του απεριόριστου ωραρίου και της ανυπαρξίας νομοθετικής προστασίας. Τη δουλειά των ελαστικών σχέσεων εργασίας, της μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης, των διανομέων φυλλαδίων, των πωλητριών, των σερβιτόρων, των οικιακών βοηθών και ο κατάλογος δεν έχει τελειωμό.
Ο ΟΗΕ και οι διάφοροι κυβερνητικοί και ευρωπαϊκοί φορείς πρωτοστατούν σε εκθέσεις και δηλώσεις για την καταπολέμηση τις ανισότητας. Όμως, στους πολέμους, στα μέτρα λιτότητας και εξαθλίωσης, στην καταστρατήγηση των εργατικών δικαιωμάτων που αποφασίζουν και προχωρούν καθημερινά, δείχνουν πώς πραγματικά θέλουν και βλέπουν τη γυναίκα…
Γιατί τα μόνα «δικαιώματα» που προσφέρει αυτό το σύστημα στην εργαζόμενη γυναίκα είναι στην ανεργία, την επισφάλεια και την κατάργηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων. «Δικαίωμα» στην τρομοκρατία, όταν τολμά να αντιστέκεται στις ορέξεις του εργοδότη και να διεκδικεί το δίκιο της. «Δικαίωμα» στην απόλυση, αν θελήσει να παντρευτεί ή -ακόμα χειρότερα- να μείνει έγκυος.
Το καπιταλιστικό- ιμπεριαλιστικό σύστημα «υπόσχεται» στη γυναίκα ισότητα και κοινωνική δικαιοσύνη για να την χρησιμοποιεί όποτε την χρειάζεται σε έναν κόσμο γεμάτο εκμετάλλευση, ανεργία, φτώχια και πολέμους.
Τι πρέπει να κάνουμε
Η χειραφέτηση της γυναίκας περνά μέσα από την πολιτική της συνειδητοποίηση, μέσα στους ταξικούς αγώνες. Μαζί με τις εργάτριες της SCOT, τις εργολαβικές καθαρίστριες στο ΕΜΠ ή στο ΚΑΤ (που βρίσκονται σε κινητοποιήσεις αυτή την περίοδο) αλλά και με όλους αυτούς που αντιστέκονται και παλεύουν για το δικαίωμα στη μόνιμη και σταθερή δουλειά, ενάντια στις ελαστικές σχέσεις εργασίας. Μαζί με αυτούς που οργανώνονται και διεκδικούν το δικαίωμα στη συλλογική διαπραγμάτευση για αξιοπρεπείς μισθούς, ασφάλιση και περίθαλψη. Κόντρα στην πολυδιάσπαση, την ατομική λύση, την ανάθεση και την απογοήτευση.
Το γυναικείο ζήτημα είναι ζήτημα ταξικό και η λύση του περνά μέσα από τη διαρκή πάλη γυναικών και ανδρών για ειρήνη, δουλειά και δημοκρατία. Η ισότητα και χειραφέτηση δεν κατοχυρώνονται με νόμους και με μεγάλα λόγια. Προωθούνται καθημερινά μέσα από τους αγώνες των γυναικών, τη συνειδητοποίησή τους και την κατανόηση της θέσης που τους ανήκει στην κοινωνία.
