Διαβάστε την ομιλία του Νίκου Παπαβασιλείου ή δείτε τη σε βίντεο εδώ:
«Η πρωτοπόρα καθοδηγητική συμβολή του Αντρέα Βογιατζόγλου στα 40 χρόνια του ΚΚΕ(μ-λ)»
Στις 17 Νοέμβρη του 1973, όταν πύκνωσαν οι σφαίρες και εμφανίστηκαν τα τανκς της χούντας γύρω από το Πολυτεχνείο, μια ομάδα μαθητών που συμμετείχε στην εξέγερση αποφάσισε να απομακρυνθεί από το ιστορικό κτίριο της Πατησίων. Όταν η ομάδα έφτασε σχεδόν τρέχοντας αρκετά μακριά κάποιος από την ομάδα φώναξε «Ο Αντρέας, Που είναι ο Αντρέας;» Ο σύντροφος μας- μαθητής τότε- Αντρέας Βογιατζόγλου δεν είχε απομακρυνθεί μαζί τους. Είχε επιλέξει να μείνει στο χώρο γύρω από το Πολυτεχνείο, για να δει, να εκτιμήσει, να αναζητήσει το ποια θα μπορούσε να είναι η συνέχεια της εξέγερσης καθώς ήταν βέβαιη η επικείμενη εισβολή και η εκκένωση του Πολυτεχνείου…
Φίλες και φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι, καλησπέρα , καλώς ήρθατε στην εκδήλωση μας
Επιλέξαμε να ξεκινήσουμε την ομιλία μας, με τη μεταφορά αυτού του στιγμιότυπου που μας αφηγήθηκε ένας συναγωνιστής από την ομάδα των μαθητών του 1973, μόλις λίγο καιρό πριν, στην κηδεία του συντρόφου μας τον περασμένο Οκτώβρη. Πρόκειται για ένα στιγμιότυπο πολύ χαρακτηριστικό της στόφας, των στοιχείων που χαρακτήριζαν τον Αντρέα. Τόλμη, επιμονή να διεισδύσει και να δει παραπέρα, αναζήτηση και στις πιο δύσκολες συνθήκες των όρων της συνέχισης και της διεύρυνσης της μαζικής πάλης.
Με αυτά τα στοιχεία φοιτητής πια στους Χημικούς Μηχανικούς της Θεσ/κης από το 1974 ως το 1980-81 διάνυσε μια μεγάλη πορεία στις αγωνιστικές συνθήκες της περιόδου εκείνης που χαρακτηριζόταν και από την υψηλή πολιτικοποίηση των φοιτητικών αμφιθεάτρων. Εντάχθηκε στην ΠΠΣΠ και πολύ σύντομα και στο ΚΚΕ(μ-λ) , και αναδείχτηκε σε στέλεχος πρώτης γραμμής με εμβέλεια σε όλα τα ζητήματα της Οργάνωσης και της πάλης στην Θεσσαλονίκη. Απέναντι στη γραμμή του διαλυτισμού που επικρατούσε και απλωνόταν στην Οργάνωση έδωσε σημαντικές μάχες και διδάχθηκε και ο ίδιος για τις πραγματικές απαιτήσεις που αντιμετώπιζε και αντιμετωπίζει η υπόθεση της εκ νέου συγκρότησης του επαναστατικού κομμουνιστικού κινήματος. Έτσι αμέσως μετά την επιστροφή του από το στρατό στα 1983 αναδείχνεται στέλεχος του Κ.Ο. του ΚΚΕ(μ-λ) και σύντομα εκλέγεται και στο ΠΓ της Οργάνωσης μιας και όπως χαρακτηριστικά γράφει ο ΒΣ «η Οργάνωση ήξερε ποιος ήταν ο Ανδρέας». Μαζί και δίπλα με τους αξέχαστους συντρόφους μας το Βασίλη Γεμιστό και τον Γρηγόρη Κωνσταντόπουλο και ξεκινώντας από πολύ αρνητικά δεδομένα αναλαμβάνουν και συγκροτούν την Οργάνωση της Αθήνας σε αξιόμαχο επίπεδο και σε κομμουνιστική κατεύθυνση.
Αν το βήμα αυτό της συγκρότησης της Οργάνωσης της Αθήνας ήταν ένας σταθμός ταυτόχρονα ήταν και μια αφετηρία για την παραπέρα πορεία του Αντρέα. Μια πορεία στην οποία ο Αντρέας αναπτύσσει παραπέρα τις καθοδηγητικές του δυνατότητες, τις απαιτήσεις που ο ίδιος προσδιορίζει για την Οργάνωση και τον ίδιο του τον εαυτό. Εξάλλου ο σύντροφος μας είχε βαθιά πεποίθηση και επίγνωση πως η υπόθεση στην οποία αφιέρωσε τη ζωή του, δεν έχει «οριστική ολοκλήρωση» δε χωράει «στάσεις» και «επαναπαύσεις». Αυτή τη θεώρηση που την είχε διαμορφώσει και κατακτήσει από τα νεαρά του χρόνια όταν όπως έλεγε ο ίδιος «διάβασε τα κινέζικα του» δεν την είχε μόνο σε θεωρητικό και φιλοσοφικό επίπεδο. Αυτή τη θεώρηση για τις διαρκώς νέες απαιτήσεις της ταξικής πάλης και όσα αυτές διαρκώς φέρνουν και παράγουν στην πάλη για την συγκρότηση και την ανάπτυξη της πολιτικής κομμουνιστικής Οργάνωσης την μετέφραζε «κάθε στιγμή» στο πολιτικό «δια ταύτα», στα πολιτικά καθήκοντα τα Οργάνωσης, του κάθε τομέα της, του κάθε συντρόφου, και βέβαια στους στόχους της μαζικής πάλης, στα βήματα που απαιτούνται κάθε φορά από το κίνημα. Αλλά ταυτόχρονα με βάση αυτή τη θεώρηση ο σύντροφος Αντρέας αντιμετώπιζε και τη λειτουργία, τους όρους συγκρότησης και παραπέρα ανάπτυξης της ίδιας της Οργάνωσης. Στη βάση της δυναμικής αυτής της θεώρησης αντιλαμβανόταν τελικά τους όρους στράτευσης που χρειαζόταν να διαμορφώνονται για τα μέλη και τα στελέχη της Οργάνωσης.
Γι αυτό ήταν φανατικός εχθρός της ρουτίνας, μεγάλος πολέμιος και αντίπαλος κάθε αντίληψης και πρακτικής που δεν επιχειρούσε να παίρνει υπόψη της τα κάθε φορά νέα στοιχεία της πολιτικής και κοινωνικής πραγματικότητας στη συνεδρίαση, στις εκτιμήσεις , στις παρεμβάσεις και στη δράση της Οργάνωσης. Γι αυτό επέμενε διαρκώς πως «οι συνήθειες υπάρχουν για να ανατρέπονται», αφού ήταν πεισμένος πως αυτό που ήταν σωστό ή αρκετό χθες, μπορεί να είναι λειψό ή και λάθος σήμερα. Γι αυτό ήταν ο ίδιος και συνέχεια ένα υπόδειγμα ζωντάνιας, φρεσκάδας, αναζήτησης, παρατηρητικότητας, μαχητικότητας. Και ήταν έτσι σε κάθε περίπτωση, θα λέγαμε σε κάθε ευκαιρία. Στις συνεδριάσεις, και στις συζητήσεις του με συντρόφους. Στις διαδηλώσεις, στις συγκεντρώσεις, στα αμφιθέατρα των πολιτικών εκδηλώσεων. Στις συσκέψεις και τις συζητήσεις με συντρόφους άλλων Οργανώσεων.
Από αυτή την αντίληψη του και όχι μόνο από την ιδιοσυγκρασία του πήγαζαν και τα ατελείωτα πειράγματα του σε συντρόφους και συναγωνιστές νέους και παλιούς, καθώς για όλους έβρισκε σχόλιο και τσίγκλισμα, με μεγαλύτερη ίσως «αδυναμία» στο σύντροφο μας τον Γρηγόρη. Το ίδιο «πειραχτήρι» ήταν και στη δουλειά του με τους συναδέλφους του και βέβαια με τους μαθητές του. Αυτοί οι τελευταίοι εισέπρατταν ίσως περισσότερο από πολλούς, και μέσα από τα πειράγματα του, την έγνοια του, τις ανησυχίες του, τη στήριξη που είχε να τους προσφέρει. Όσον αφορά τέλος, το περιβόλι με τα πειράγματα του στους δικούς του ανθρώπους, νομίζουμε πως η συντρόφισσα μας και συντρόφισσα της ζωής του Ρένα και η κόρη του η Δήμητρα θα είχαν πραγματικά πολλά να πουν.
Φίλες και φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι
Με αυτό το φορτίο ο σύντροφος μας στις επόμενες δύο δεκαετίες του ΄90 και του 2000 μετά την ανασυγκρότηση της Οργάνωσης της Αθήνας, άπλωσε θα λέγαμε την πρωτοπόρα καθοδηγητική παρουσία του σε ολόκληρη την Οργάνωση, πρωτοστάτησε σε όλες τις μάχες, τα μέτωπα, τις κινητοποιήσεις και τους αγώνες. Με μια μόνο φράση μπορούμε να αποτυπώσουμε τον καθοδηγητικό του ρόλο του και τη δράση του όλη αυτή την περίοδο: ΗΤΑΝ ΠΑΝΤΟΥ!
Ήταν παντού στις διαδηλώσεις, στις κινητοποιήσεις, στους ξεσηκωμούς. Στην πρώτη γραμμή, καθοδηγητής της συγκρότησης και της υπεράσπισης των μπλοκ της Οργάνωσης, με έγνοια και φροντίδα για ολόκληρη την κινητοποίηση που υπήρχε κάθε φορά. Ακατάβλητος και μαχητικός, ενέπνεε αποφασιστικότητα απέναντι στην κρατική τρομοκρατία, και πάντα στη βάση της συλλογικής , οργανωμένης, μαζικής πάλης, επιμονή και τόλμη υπεράσπισης για το ξεδίπλωμα του αγώνα κόντρα στις επιθέσεις των δυνάμεων της κρατικής καταστολής.
Ήταν παντού διεκδικώντας και πρωτοστατώντας πολιτικά, κινηματικά και πρακτικά να υπάρξει, να συνεχιστεί, να διευρυνθεί να κατακτήσει επιτυχίες και νίκες κάθε μικρότερη και μεγαλύτερη εστία αντίστασης, κάθε μέτωπο πάλης των εργαζομένων, του λαού , της νεολαίας.
Έτσι στάθηκε ο Αντρέας κοιτώντας πάντα μπροστά, με εμπιστοσύνη στη δύναμη των λαϊκών μαζών και ακλόνητος για την αναγκαιότητα και τη δυνατότητα της επαναστατικής κομμουνιστικής προοπτικής. Και στάθηκε έτσι όντας καθοδηγητικό στέλεχος του ΚΚΕ(μ-λ) που στεκόταν και πάλευε σε αυτή την κατεύθυνση. Στάθηκε έτσι στην «πέτρινη» δεκαετία του 1990 που σημαδεύτηκε από τις καταρρεύσεις και το συστημικό ιδεολόγημα του «τέλους της Ιστορίας» απέναντι στα οποία το ΚΚΕ(μ-λ) με την 4η Συνδιάσκεψη του 1992 έθετε την κατεύθυνση της πάλης για ένα νέο κομμουνιστικό ξεκίνημα που θα υπερασπίζεται τις κατακτήσεις του κομμουνιστικού κινήματος του 20ου αιώνα και ταυτόχρονα θα αναμετρηθεί με τις αιτίες της ήττας. Στάθηκε έτσι στη δεκαετία του 2000 στην οποία το ΚΚΕ(μ-λ) μπήκε με την εκτίμηση της 5ης Συνδιάσκεψης του 1998 «κάτι αλλάζει» που επεσήμαινε την ενίσχυση της αγωνιστικής τάσης των μαζών, αλλά κυρίως με τις ιδεολογικοπολιτικές επεξεργασίες που πάλευαν αυτή η ισχυροποίηση των αγωνιστικών διαθέσεων να αποτελέσει βάση συγκρότησης της επαναστατικής κομμουνιστικής κατεύθυνσης και όχι πίεση «διόρθωσης» τάχα του καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος που ήταν η γραμμή των FORUM, η γραμμή που κυριαρχούσε στην Αριστερά που είχε ενσωματώσει την υποταγή στο υποτίθεται «ανίκητο» σύστημα.
Αυτή τη γραμμή και κατεύθυνση στήριζε και πάλευε με πρωτοπόρο και μαχητικό τρόπο ο σύντροφος μας ο Αντρέας αυτές τις δεκαετίες παντού. Από τον πρωταγωνιστικό του ρόλο στον αγώνα των κατοίκων της γειτονιάς του , των Αγίων Αναργύρων, για την υπογειοποίηση του προαστιακού, ως τις πολιτικές μάχες της Οργάνωσης και κάθε μέτωπο πάλης που άνοιγε στη χώρα. Θα παραλείψουμε για λόγους οικονομίας χρόνου τα πάρα πολλά που μπορούν να καταγραφούν και θα αρκεστούμε σε τρία μόνο ενδεικτικά σημεία. Το πρώτο είναι η πρωτοβουλία που ανέλαβε η Οργάνωση της Αθήνας –με εισήγηση και επιμονή του συντρόφου Αντρέα-- να οργανώσει εξορμήσεις αλληλεγγύης και κυρίως προβολής της γραμμής της διεκδίκησης αποζημιώσεων στα σεισμόπληκτα φτωχά λαϊκά στρώματα της Δυτικής Αττικής μετά το σεισμό του 1999 στην Αθήνα. Η παρτίδα τάβλι που έπαιξε με ένα σεισμόπληκτο έξω από τη σκηνή του σε μια από αυτές τις εξορμήσεις, ήταν μια αυθεντική έκφραση της λαϊκότητας του συντρόφου μας, που με όλη αυτή την πρωτοβουλία της Οργάνωσης δίπλα και μαζί με την προσπάθεια ανάπτυξης διεκδικητικών αγώνων επεδίωκε την παραπέρα σύνδεση και διαπαιδαγώγηση των μελών και των στελεχών της Οργάνωσης με τα πραγματικά προβλήματα, με τις αλήθειες του φτωχού και καταφρονεμένου κόσμου. Το δεύτερο είναι ότι ο Αντρέας βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της πολιτικής μάχης της Αποχής από τις ευρωεκλογές που δίνει το ΚΚΕ(μ-λ) το 2004 , όντας χτυπημένος για πρώτη φορά από τον καρκίνο όχι μόνο χωρίς καμιά γκρίνια και διαμαρτυρία αλλά και αποσιωπώντας το από τα μέλη και τα στελέχη της Οργάνωσης! Το τρίτο είναι αυτό που θυμούνται όχι μόνο οι εκατοντάδες αγωνιστές που βρίσκονταν στα μπλοκ του ΚΚΕ(μ-λ) που διαδήλωναν το Δεκέμβρη του 2008 σε μια Αθήνα που «θύμιζε Βηρυττό» όπως έλεγε ο ίδιος αλλά και πολύ περισσότεροι από αυτούς. Όλοι αυτοί θυμούνται τον Αντρέα Βογιατζόγλου, να ηγείται και να κατευθύνει τα μπλοκ αυτά με ζωηράδα και ενέργεια εφήβου και ταυτόχρονα με τη στιβαρότητα και την αποφασιστικότητα του ώριμου και διορατικού καθοδηγητή.
Όλα αυτά τα χρόνια -και πριν περάσουμε στη συνέχεια τους- ο σύντροφος μας ο Αντρέας μαζί και παράλληλα με τον μαχητικό, αγωνιστικό και πρωτοπόρο ρόλο του στο κίνημα, ανέβαζε διαρκώς την καθοδηγητική του προσφορά μέσα στην Οργάνωση.
Είναι προφανές ότι είναι πάμπολλα αυτά που θα μπορούσαμε να θυμηθούμε σχετικά με το ρόλο του Αντρέα στα πλαίσια των διαδικασιών της Οργάνωσης. Θα αρκεστούμε σε τρείς σχετικές αναφορές που είναι νομίζουμε χαρακτηριστικές της σκέψης του και του πρωτοπόρου τρόπου που αντιμετώπιζε τα ζητήματα.
Πριν περάσουμε στην τελευταία περίοδο της δράσης του συντρόφου μας του Αντρέα ως γραμματέα της Οργάνωσης, θέλουμε να αναφερθούμε και σε μια -επιτρέψτε μας- «ιδιομορφία» της προσφοράς του στο κίνημα και στην Οργάνωση που υπηρέτησε. Δεν υπάρχουν βιβλία, μπροσούρες, εκδόσεις με την υπογραφή του συντρόφου μας! Δεν υπάρχουν-ίσως και από δική του επιλογή- αλλά το γεγονός είναι ότι ο σύντροφος μας ήταν πολυγραφότατος! Εκατοντάδες άρθρα ανάλυσης και κατεύθυνσης στην Προλεταριακή Σημαία, κείμενα εισηγήσεων στα κομματικά Όργανα, κείμενα εισηγήσεων και απολογισμοί στις κομματικές Συνδιασκέψεις και στα Αχτίφ στελεχών, αποφάσεις του Καθοδηγητικού Οργάνου, πρωτοπόρες επεξεργασίες από τις αρχές του 2000 για το Μέτωπο Αντίστασης και Διεκδίκησης, σημαντικές γραπτές ομιλίες σε κεντρικές εκδηλώσεις της Οργάνωσης, σε συνδιοργανώσεις με τους συντρόφους του TKP/ML και με άλλες Οργανώσεις από το εξωτερικό και τη χώρα μας, όλα αυτά τα χρόνια είναι δικά του. Θέλουμε επίσης οπωσδήποτε να μνημονεύσουμε τα ζουμερά και δηκτικά σχόλια που έγραφε για μια ολόκληρη περίοδο στην στήλη «στα ΠΣ…ιλα» της εφημερίδας μας και βέβαια τα σημαντικά πολιτικά κείμενα του των τελευταίων του χρόνων. Αναφερόμαστε στις αποφάσεις του Κ.Ο. για τις διεθνείς εξελίξεις ενόψει και μετά την εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ και το τι αυτή εκφράζει και σηματοδοτεί, και στις αποφάσεις του Κ.Ο. για την πανδημία-καραντίνα που ο σύντροφος μας από την πρώτη στην κυριολεξία στιγμή αξιολόγησε με πολιτική-ταξική πληρότητα κόντρα στη μεγάλη σύγχυση και τη γραμμή προσαρμογής που επικρατούσε στην «Αριστερά μας» ‘όπως ο ίδιος την έλεγε. Το Κ.Ο. έχει ήδη αποφασίσει να διορθώσει αυτή την «ιδιομορφία» προχωρώντας σε έκδοση κειμένων του συντρόφου μας.
Αγαπητοί σύντροφοι και συντρόφισσες, φίλοι και φίλες
Στη βάση αυτής της διαδρομής δεκαετιών, στη βάση αυτών των όρων που είχε διαμορφώσει με την πάλη του και την καθοδηγητική του προσφορά ο σύντροφος Αντρέας εκλέγεται γραμματέας του ΚΚΕ(μ-λ) στην 7η συνδιάσκεψη του 2010 και στις δύο επόμενες συνδιασκέψεις της Οργάνωσης το 2015 και το 2019 και από αυτή τη θέση έφυγε από τη ζωή στις 18 Οκτώβρη του 2022. Η περίοδος αυτών των 12 χρόνων ήταν όπως όλοι γνωρίζουμε η πιο ταραγμένη, άγρια, απαιτητική και δύσκολη περίοδος από τη μεταπολίτευση μέχρι σήμερα.
Σε αυτή την περίοδο των ιδιαίτερων επιπλοκών και των αυξημένων απαιτήσεων, των μεγάλων αγώνων αλλά και των μεγαλύτερων άνωθεν αυταπατών και των υποχωρήσεων που αυτές έφεραν για το λαό και τη μαζική πάλη, ο σύντροφος μας στάθηκε και αγωνίστηκε επάξια στη θέση του. Στάθηκε και αγωνίστηκε με την βαθιά επίγνωση ότι τα μεγάλα προβλήματα του κινήματος και της μαζικής πάλης, η υποχώρηση έως τον εκφυλισμό και την ανοιχτή ενσωμάτωση στο σύστημα δυνάμεων της Αριστεράς, δεν γεννήθηκαν σε αυτή την περίοδο αλλά πολλές δεκαετίες πριν από αυτή την περίοδο. Μια πορεία δεξιάς στροφής, υποχώρησης και ήττας του εργατικού κομμουνιστικού κινήματος πολλών δεκαετιών που κλιμακώθηκε και επιδεινώθηκε ιδιαίτερα κάτω από την καταιγιστική επίθεση του συστήματος τα τελευταία χρόνια και στο επίπεδο των Οργανώσεων της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς όπως εξάλλου ο ίδιος είχε εκτιμήσει από τις αρχές του 2000. Επιπλέον ήταν ο Αντρέας που στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 2000 τόνιζε στα στελέχη της Οργάνωσης πως αυτή η δεξιά πολιτική πορεία δυνάμεων της Αριστεράς δεν αναστέλλεται και πολύ περισσότερο δεν ανατρέπεται από τη συμμετοχή τους στους μεγάλους αγώνες εκείνων των χρόνων (φοιτητές, ασφαλιστικό Πετραλιά, Δεκέμβρης) η οποία άλλωστε συμμετοχή τους είχε πολύ συγκεκριμένο και προς τα δεξιά πολιτικό πρόσημο. Όπως επίσης πολύ χαρακτηριστικά μας επεσήμαινε ότι «δεν πρέπει να μας μπερδέψει ούτε το δικό μας πολύ καλό εκλογικό αποτέλεσμα του 2007» . Και εξηγούσε ότι «δεν πρέπει να μας μπερδέψει» όσον αφορά τον επιδεινούμενο συσχετισμό και συνεπώς ούτε σχετικά με τις αυξημένες απαιτήσεις που αντιμετώπιζε και θα αντιμετώπιζε η Οργάνωση και τα καθήκοντα που έμπαιναν για απάντηση.
Στη βάση αυτής της βαθιάς επίγνωσης της κατάστασης του κινήματος και του συσχετισμού που είχε διαμορφωθεί δεν είχε ίχνος αυταπάτης για τις πολιτικές επιλογές του συστήματος μπροστά στην διογκούμενη λαϊκή οργή. Επίμονα έγραφε και εισηγούνταν ήδη πριν την 8η Συνδιάσκεψη του 2015 ότι «ακόμα και να υποχρεωθεί το σύστημα επειδή έχει χάσει τη δυνατότητα να ελέγχει αποτελεσματικά τις μάζες ακόμα και μπροστά στις κάλπες να συνδιαλέγεται με κυβερνήσεις που θέλουν να παρουσιάζονται φιλολαϊκά και ότι θα αποκαταστήσουν αδικίες, θα το κάνει με τέτοιο τρόπο ώστε να ρυμουλκήσει τέτοιου είδους αλλαγές προς δεξιές και συντηρητικές κατευθύνσεις»
Ταυτόχρονα ωστόσο ο σύντροφος μας και ως γραμματέας της Οργάνωσης στην περίοδο αυτή στάθηκε με την επίγνωση ότι οι απαντήσεις που απαιτούνται στα μεγάλα προβλήματα του κινήματος , της μαζικής πάλης, της Αριστεράς θα οικοδομηθούν και θα συγκροτηθούν στη βάση των σημερινών όρων και απαιτήσεων της ταξικής και πολιτικής πάλης. Στάθηκε και πάλεψε με την αντίληψη ότι το ΚΚΕ(μ-λ) έχει και θέλει να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη και ρόλο στην υπόθεση της πάλης των μαζών και στην διαμόρφωση της προοπτικής αυτής της πάλης. Σε αυτή τη βάση η κατεύθυνση που εισηγήθηκε και πάλεψε για την Οργάνωση και με την Οργάνωση βασίστηκε σε δύο αλληλένδετους άξονες:
Στη πλαίσιο αυτών των αξόνων και των απαιτήσεων που έθεταν, ο σύντροφος Αντρέας εισηγήθηκε την πρόταση «Μετωπικού Συντονισμού» που κατέθεσε το Κ.Ο. του ΚΚΕ(μ-λ) τον Οκτώβρη του 2011. Με βάση την πρόταση αυτή ο σύντροφος ο Αντρέας το ίδιο τολμηρά και αποφασιστικά όπως στην περίπτωση της Μαχόμενης Αριστεράς, πάλεψε για τη συγκρότηση της ΛΑ-ΑΑΣ μπροστά στην ολοφάνερη και πιεστική αναγκαιότητα συγκρότησης ενός κινηματικού εργαλείου που θα αγωνίζεται κόντρα στη γραμμή του κυβερνητισμού. Με τη ΛΑ-ΑΑΣ δώσαμε και τη μάχη της Αποχής από το δημοψήφισμα του 2015. Και ήταν πάλι ο σύντροφος ο Αντρέας που άμεσα και παρά τις μεγάλες πιέσεις των ημερών εισηγήθηκε και συγκρότησε πολιτικά τη θέση της Αποχής από το δημοψήφισμα αυτό, θέση που έκφρασε και συσπείρωσε πολιτικά έναν ολόκληρο κόσμο της Αριστεράς και η οποία δικαιώθηκε με δραματικό τρόπο σε λιγότερο από 24ώρες!
Μέσα σε αυτά τα 12 χρόνια που έφερναν συσσωρευμένες και πολλαπλασιασμένες μπροστά μας τις απαιτήσεις και τις ανάγκες που είχαν παραχθεί από την υποχώρηση και την ήττα των πολλών προηγούμενων δεκαετιών, ο σύντροφος Αντρέας είχε μια βασική έγνοια.
Τη διαμόρφωση όρων συνέχειας και αναβάθμισης πολιτικά, οργανωτικά και ιδεολογικά της Οργάνωσης. Γι’ αυτό στήριζε, ευνοούσε, προωθούσε, εκδηλώσεις και προσπάθειες μελέτης της ιστορίας του κομμουνιστικού κινήματος και των αιτιών της παλινόρθωσης και της ήττας, στη βάση της κληρονομιάς που είχε ήδη διαμορφωθεί για την Οργάνωση στο κεφάλαιο αυτό και με την επιδίωξη αυτή η κληρονομιά να εμπλουτιστεί αλλά και να κατακτηθεί από ένα ευρύτερο δυναμικό. Γι αυτό επίσης πάσχιζε με κάθε τρόπο για την ανάδειξη νέων στελεχών και διαμόρφωνε και διαμόρφωσε όρους για μια πιο συλλογική ηγεσία και καθοδήγηση της Οργάνωσης. Επιπλέον ωστόσο αναζητούσε και επεδίωκε σε συνάρτηση με την ανάπτυξη της Οργάνωσης τη διατύπωση των πολιτικών στρατηγικού χαραχτήρα όρων για τις συμμαχίες της εργατικής τάξης στη χώρα και στην περιοχή πάνω στους οποίους μπορεί να θεμελιωθεί η εκ νέου συγκρότηση επαναστατικού κομμουνιστικού κινήματος και κόμματος. Κι αυτό όχι γιατί βέβαια προσπερνούσε την αναγκαιότητα της συγκρότησης της εργατικής τάξης σε τάξη για τον εαυτό της αλλά γιατί προσέγγιζε αυτή την αναγκαία συγκρότηση της τάξης σε διαλεκτική σχέση με τη διαμόρφωση-συγκρότηση του πολιτικού υποκειμένου της επανάστασης.
Οι μάχες που έδωσε ο σύντροφος μας μέσα στην πανδημία και όντας χτυπημένος από την αρρώστια, η ενεργητική και καθοριστική συμβολή του στην Οργάνωση μέχρι λίγους μήνες πριν το θάνατο του, η φροντίδα του για οργανωτικά ζητήματα και όλα αυτά χωρίς ίχνος διαμαρτυρίας για την κατάσταση του, ήταν ένα τέλος αντάξιο της ζωής και της προσφοράς του, αντάξιο ενός πρωτοπόρου επαναστάτη κομμουνιστή καθοδηγητή.
Συντρόφισσες/οι, φίλες/οι
Είναι δεδομένο και προφανές ότι η ζωή του Αντρέα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ύπαρξης και της πάλης του ΚΚΕ(μ-λ) και ιδιαίτερα της πορείας της Οργάνωσης από την ανασυγκρότηση της το 1982. Γι αυτό και η αποτίμηση της προσφοράς του συντρόφου μας είναι αναπόσπαστο κομμάτι της συνολικής αποτίμησης αυτών των 40 χρόνων της πορείας, της πάλης, των κατακτήσεων που διαμόρφωσε η Οργάνωση μας. Σε αυτό το πλαίσιο και φόντο «ανήκει» ο Αντρέας Βογιατζόγλου, αυτό υπηρέτησε και σε αυτό στηρίχθηκε και αναδείχθηκε ο ίδιος. Γι αυτό –ενώ είναι σαφές ότι δεν μπορεί αυτή η συνολική αποτίμηση να γίνει σήμερα- θα κλείσουμε την ομιλία αυτή επιχειρώντας να δούμε την προσφορά του μέσα σε αυτή τη συνολική διαδρομή των 40 χρόνων από την ανασυγκρότηση του ΚΚΕ(μ-λ).
Μέσα λοιπόν σε αυτές τις τέσσερις δεκαετίες θα ξεχωρίζαμε τρία από τα βασικά στοιχεία της ιδεολογικοπολιτικής ταυτότητας που συγκρότησε και διαμόρφωσε το ΚΚΕ(μ-λ) και τα οποία αποτελούν θεμέλια της ύπαρξης του.
Το πρώτο αφορά στην ανάδειξη των πραγματικών χαρακτηριστικών, δεδομένων και αδιεξόδων του καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος και τη σωστή αναγνώριση της τροχιάς των εξελίξεων που αυτά προδιέγραφαν και προδιαγράφουν. Το στοιχείο αυτό αποτελεί στην κυριολεξία θεμέλιο της ύπαρξης μιας κομμουνιστικής Οργάνωσης αφού από αυτό πηγάζουν και παράγονται τα καθήκοντα της, αφού από αυτό προσδιορίζεται το τι πραγματικά αντιμετωπίζει το προλεταριάτο και οι λαοί. Η απόφαση του Κ.Ο. του ΚΚΕ(μ-λ) τον Οκτώβρη του 1984 με εισήγηση του Βασίλη Σαμαρά, είναι ένα βασικό-αλλά όχι το μοναδικό- ντοκουμέντο. Ένα ντοκουμέντο που μπορεί να διαφωτίσει τους νέους αγωνιστές και να θυμίσει στους παλιότερους τις εκτιμήσεις από τότε του ΚΚΕ(μ-λ), για την κρίση και την ένταση της επίθεσης του συστήματος, για την όξυνση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και τον πόλεμο ως οργανικό στοιχείο αυτού του συστήματος, όταν η εν γένει Αριστερά έβοσκε στα λιβάδια των αταξικών θεωρήσεων, των προοδευτικών μετασχηματισμών, του πασιφισμού, των ύμνων του Μπρεζνιεφικού «σοσιαλισμού», και βέβαια στην κοσμογονία της Πασοκικής αλλαγής. Από τότε βέβαια από αυτή «την εν γένει Αριστερά» χρησιμοποιήθηκαν πολλές ακόμα ανάλογες θεωρήσεις που κόντρα στην πραγματικότητα που διαρκώς αγρίευε, έσπευδαν να υιοθετήσουν πασπαλισμένα με έναν κάποιο «ριζοσπαστισμό» τα σχήματα των δεξαμενών σκέψης του συστήματος, με ποιο χαρακτηριστικό ίσως το θεώρημα της «παγκοσμιοποίησης». Ένα θεώρημα το οποίο την κατεύθυνση για παγκόσμια κυριαρχία/ηγεμονία του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού που οι λαοί την πλήρωναν και την πληρώνουν με αίμα καταστροφή και δυστυχία και επιπλέον φέρνει πιο κοντά την απειλή του γενικευμένου ολέθρου, την παρουσίαζε σαν μια «νέα ιστορική φάση» του ιμπεριαλισμού. Σαν μια φάση στην οποία το καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα οδεύει στην «κατάργηση των συνόρων» και στη διαμόρφωση ενός «πλανητικού χωριού». Αντιταχθήκαμε από την πρώτη στιγμή, πολιτικά και θεωρητικά σε αυτό το κατασκεύασμα που απαιτούσε την υποταγή των λαών στην υποτιθέμενη «νομοτέλεια της παγκοσμιοποίησης» δηλαδή στην επέλαση του ιμπεριαλισμού ενάντια τους. Αντιταχθήκαμε συνεπώς και στις ολέθριες χίμαιρες που συνόδευαν αυτό το θεώρημα τάχα από τα «Αριστερά» που αναζητούσαν όρους για μια «δίκαιη παγκοσμιοποίηση».
Αλλά και σήμερα που βοά η ιμπεριαλιστική θηριωδία και η καπιταλιστική βαρβαρότητα, οι θεωρούμενες σαν ριζοσπαστικές προσεγγίσεις εμφανίζονται ότι τάχα «εξηγούν» τις εξελίξεις με το αρκτικόλεξο ΤΙΝΑ. Στην «καλύτερη» -ας την πούμε έτσι- περίπτωση δηλαδή ομολογούν ότι δεν μπορούν να έχουν ανάλυση για τα αίτια και τους όρους που διαμορφώνουν τη σημερινή κατάσταση. Αλλά –ακόμα χειρότερα- η καταγγελία του αρκτικόλεξου, γίνεται για να επαναληφθούν θορυβωδώς ακόμα και στις σημερινές συνθήκες οι ίδιες ολέθριες αυταπάτες. Για να φωνάξουν δηλαδή ξανά πως τάχα «υπάρχει εναλλακτική» για του εργάτες και τους λαούς εντός αυτού του κόσμου…
Δεύτερο ξεκινώντας από την υπεράσπιση του επαναστατικού κομμουνιστικού κινήματος και των ιστορικά πρωτόγνωρων κατακτήσεων που αυτό έδωσε στην ανθρωπότητα στον 20ο αιώνα θέσαμε το ζήτημα της καπιταλιστικής παλινόρθωσης. Αλλά το θέσαμε σε πλήρη αντίθεση με τις λογικές που προσδιορίζουν την παλινόρθωση ως «πραξικόπημα» που γεννήθηκε από μια πολιτική στροφή που «δεν είχε» κοινωνική βάση. Σε πλήρη αντίθεση με τις λογικές που προσδιορίζουν τον κομμουνισμό σαν ένα συγκεκριμένο, δοσμένο κοινωνικό «μοντέλο» που η διαμόρφωση του είναι συνεπώς ζήτημα «συνταγής» και «αποκλειστικά» ζήτημα της ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων. Σε πλήρη αντίθεση με τις λογικές που παρουσιάζουν την παλινόρθωση σαν «νομοτελειακή κατάληξη» των «εξουσιαστικών δομών» της σοσιαλιστικής κοινωνίας, τις λογικές δηλαδή που σιγοντάρουν …αντισυμβατικά και αντιεξουσιαστικά τον χυδαίο αντικομμουνισμό και την εξουσία του καπιταλιστικού συστήματος.
Θέσαμε το ζήτημα της παλινόρθωσης ως ζήτημα στη βάση του κοινωνικό και ταξικό που γεννιέται και εξελίσσεται μέσα στην πάλη για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού. Ως ζήτημα ταξικής και πολιτικής πάλης μέσα στη σοσιαλιστική κοινωνία, που απαιτεί τον εκ νέου προσδιορισμό των σχέσεων κόμματος-κράτους –εργατικής τάξης, με την τελευταία να είναι η κατεξοχήν και κατά βάση αρμόδια για την απάντηση του. Αυτά τα συμπεράσματα αντλούμε καταρχήν εμείς από την Οκτωβριανή επανάσταση και την ΜΠΠΕ. Αυτά είναι θα λέγαμε τα βασικά στοιχεία της προσέγγισης που έχει η Οργάνωση μας με επεξεργασίες που ξεκίνησαν ήδη από τη δεκαετία του 1990 από το Βασίλη Σαμαρά. Επεξεργασίες που εμπλουτίστηκαν παραπέρα τις επόμενες δεκαετίες και αποτυπώθηκαν σε μια σειρά ντοκουμέντα με πιο βασικό το βιβλίο του Βασίλη Σαμαρά «Η Αριστερά απέναντι στον εαυτό της». Ταυτόχρονα θέσαμε και θέτουμε το ζήτημα της παλινόρθωσης ως ένα ανοιχτό και αναγκαίο ζήτημα του κινήματος, και την προσέγγιση των απαντήσεων που απαιτεί, ως όρο για την εκ νέου ανάδειξη του σοσιαλιστικού οράματος.
Τρίτο το ζήτημα της στήριξης στις δικές μας δυνάμεις. Αυτό αφορά όλες τις κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις της επανάστασης. Το προλεταριάτο και τους λαούς. Τις επαναστατικές κομμουνιστικές δυνάμεις και κόμματα. Και τις αφορά σε όλα τα ζητήματα και τα επίπεδα που αναφέρονται στη συγκρότηση και την ανάπτυξη της πάλης τους και τη διαμόρφωση της επαναστατικής τους προοπτικής. Με τις δικές τους δυνάμεις όλοι αυτοί, χωρίς δάνεια και δανεικά και χωρίς να περιμένουν «βοήθειες» από τον αντίπαλο θα συγκροτήσουν τα βήματα τους και την πάλη τους. Θα διαμορφώσουν τις δικές τους απαντήσεις που θα υπηρετούν τα δικά τους συμφέροντα και την προοπτική τους στο θεωρητικό, ιδεολογικό, πολιτικό, οργανωτικό επίπεδο. Μόνο έτσι μπορεί να είναι ανεξάρτητη η υπόσταση τους και η πάλη τους από τις επιταγές και τους όρους του συστήματος. Μόνο έτσι τα σχέδια τους και οι επιδιώξεις τους δεν θα είναι υπό την αίρεση και την έγκριση του αντιπάλου, δεν θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από το σύστημα και τις πολιτικές του δυνάμεις. Και η θέση αυτή ισχύει ακόμα περισσότερο ως απαράβατη προϋπόθεση όταν σχεδιάζονται και επιδιώκονται κινήσεις και επιλογές που θέλουν να αξιοποιήσουν αντιθέσεις στο στρατόπεδο του συστήματος. Τότε είναι ακόμα πιο αναγκαίο οι δυνάμεις των από κάτω να έχουν υπόσταση, να έχουν κατακτήσει τους δικούς τους ανεξάρτητους όρους, να έχουν το δικό τους ισχυρό συσχετισμό. Αλλιώς τα σχέδια της αξιοποίησης και της εκμετάλλευσης των αντιθέσεων των από πάνω είναι στην πραγματικότητα το αντίθετο από αυτό που διακηρύσσουν. Είναι σχέδια συρσίματος πίσω από ξένες σημαίες, σχέδια ουράς και υποταγής στον αντίπαλο.
Η θέση αυτή, να στηριζόμαστε στις δικές μας δυνάμεις, θεμελιώνεται στα δύο προηγούμενα ζητήματα, όπως προηγούμενα τα εκθέσαμε.
Γιατί τα χαρακτηριστικά και τα αδιέξοδα του συστήματος είναι τέτοια που δεν προβλέπουν «βοήθεια» ή έστω «ανοχή» στις δυνάμεις που θέλουν να σταθούν απέναντι του και να αναμετρηθούν μαζί του. Όχι μόνο στη σημερινή περίοδο αλλά σε κάθε περίοδο και συγκυρία.
Γιατί και στο ζήτημα της πάλης για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού δεν υπάρχουν βέβαια … «εξωτερικές βοήθειες»! Είναι η εργατική τάξη , η νεολαία και ο λαός, είναι το κομμουνιστικό κόμμα της επανάστασης οι δυνάμεις που καλούνται με την πρωτοπόρα πάλη τους να μην επιτρέψουν το πισωγύρισμα, να συνεχίσουν στο δρόμο της επανάστασης, στο δρόμο βαθέματος και απλώματος παντού της προλεταριακής δημοκρατίας όπως ήδη επιχειρήθηκε και παλεύτηκε με την ΜΠΠΕ!
Με τη λογική και την πρακτική αυτής της θέσης πορευτήκαμε αυτά τα 40 χρόνια. Αλλά ταυτόχρονα οφείλουμε να πούμε πως είναι μια θέση ιδιαίτερα απαιτητική, όχι κυρίως από την άποψη της άρνησης των εξαρτήσεων και των κάθε λογής δανείων από τον αντίπαλο, που και αυτό κάθε άλλο παρά δεδομένο είναι στην πολύ μεγάλη πλειοψηφία των δυνάμεων που αναφέρονται στην Αριστερά. Είναι απαιτητικό κυρίως από την άποψη της ολόπλευρης στράτευσης, της «ανάδειξης» και του πολλαπλασιασμού των δικών μας δυνάμεων.
Με αυτά τα βασικά στοιχεία της 40χρονης διαδρομής μας ήταν ο σύντροφος Αντρέας Βογιατζόγλου. Πιο σωστά, αυτά ήταν ο Αντρέας Βογιατζόγλου! Στη συγκρότηση και τη κατάκτηση αυτών των βασικών στοιχείων υπήρξε η δική του καθοριστική καθοδηγητική συμβολή. Με βάση αυτά αγωνίστηκε στο κίνημα και μέσα στο λαό. Με βάση αυτά διαμόρφωσε επεξεργασίες, εκτιμήσεις, πολιτικές κατευθύνσεις και πρωτοβουλίες.
Και όντας βαθιά πεισμένος για τα δύο πρώτα ο Αντρέας ήταν ιδιαίτερα απαιτητικός για το τρίτο. Αγωνιζόταν με πάθος θα λέγαμε για να «ανακαλύψει» η Οργάνωση όλες της τις δυνάμεις και τις δυνατότητες. Να τις διευρύνει και να τις πολλαπλασιάσει. Αυτό δεν ήταν για τον Αντρέα ένα οργανωτικό ζήτημα. Ήταν πριν από όλα ζήτημα πολιτικό που απαιτούσε ιεραρχήσεις, επιλογές, πρωτοβουλίες, ξεπέρασμα μορφών που δεν βοηθούν στη συνειδητοποίηση της φάσης που βρίσκεται η υπόθεση της πάλης για την εκ νέου συγκρότηση του επαναστατικού κομμουνιστικού κινήματος και κόμματος.
Αυτός ήταν ο δρόμος που ψηλαφούσε ο Αντρέας για να υπηρετηθεί πιο αποφασιστικά και αποτελεσματικά η απόφαση που πήραν το 1982 ο Βασίλης Σαμαράς, ο Στέλιος Αγκούτογλου, ο Ηλίας Καμαρέτσος, ο Γρηγόρης Κωνσταντόπουλος και ο Αγκόπ Κασπαριάν. Η «απόφαση των 5» όπως τη λέμε στη γλώσσα της Οργάνωσης, να πάνε κόντρα στο ρεύμα. Μια απόφαση που με το πέρασμα των χρόνων και στη βάση αυτών που η Οργάνωση μας έχει κατακτήσει, βαραίνει η αξία της και η σημασία της. Μια απόφαση που -με τα λόγια του Μάο- διαμόρφωσε και διαμορφώνει τους διαδόχους της. Μια απόφαση που είναι σήμερα δικιά μας, των στελεχών και των μελών της Οργάνωσης και στη βάση των δεδομένων που σήμερα έχουν διαμορφωθεί μας καλεί να αναμετρηθούμε αποφασιστικά με τις καθυστερήσεις μας και τις αδυναμίες μας.
Φίλες/οι, συντρόφισσες/οι
Δεν θέλουμε να «εξιδανικεύσουμε» να παρουσιάσουμε έναν «άλλον» Αντρέα Βογιατζόγλου έξω και πέρα από αυτόν που πραγματικά υπήρξε. Δεν μας λείπει η συναισθηματική φόρτιση για τον καθοδηγητή, το σύντροφο , το φίλο, τον άνθρωπο με τον οποίο ζήσαμε τόσα χρόνια μαζί και τόσο πολύ κοντά. Αλλά έχουμε την πολιτική επίγνωση ότι οι κομμουνιστικές Οργανώσεις και η μαζική πάλη δεν χτίζονται και δεν στηρίζονται με ψευδείς παραστάσεις.
Κυρίως όμως μας αρκεί και με το παραπάνω να τιμήσουμε τη μνήμη του συντρόφου μας για αυτό που πραγματικά ήταν και για το σπουδαίο αποτύπωμα που άφησε στην Οργάνωση, στο κίνημα, στην πάλη για την υπόθεση της επαναστατικής Αριστεράς και του κομμουνιστικού κινήματος. Θέλουμε κυρίως οι νέοι σύντροφοι και αγωνιστές να αναλογιστούν, να διδαχθούν από τη ζωή του την πάλη του, την προσφορά του και στις δοσμένες συνθήκες που αυτή υπήρξε. Θέλουμε να μετρήσουν καλά αυτό που ο ίδιος είπε από το μικρόφωνο της 9ης Συνδιάσκεψης: « Με τον χαραχτήρα που έχω ποιος ξέρει ποιος θα ήμουν και τι θα έκανα αν δεν είχα ενταχθεί στο κίνημα και στην Οργάνωση μας». Θέλουμε να αναλογιστούν νέοι και μεγαλύτεροι σύντροφοι και αγωνιστές τη ζωή του και την προσφορά του σαν ένα πολύ ζωντανό και πραγματικό παράδειγμα για το πως «πιάνει τόπο» και αποκτά αξία μια ανθρώπινη ζωή για το πως αφήνει παρακαταθήκες για μια κοινωνία που θα έχει τον άνθρωπο στο κέντρο των αξιών της.
Γι αυτούς τους πραγματικούς λόγους για μας είναι χρέος και ανάγκη της πάλης μας να τιμήσουμε τη μνήμη του συντρόφου μας Αντρέα Βογιατζόγλου. Μαζί και δίπλα σε αυτόν είναι χρέος και ανάγκη μας να τιμούμε τη μνήμη των άλλων πρωτοπόρων καθοδηγητικών στελεχών που χάσαμε τα προηγούμενα χρόνια. Το Βασίλη Γεμιστό, τον Ηλία Καμαρέτσο , τον Γρηγόρη Κωνσταντόπουλο και το Στέφανο Καραμήτρο που ο καθένας τους άφησε το δικό του σπουδαίο αποτύπωμα, τη δικιά του πρωτοπόρα συμβολή στην υπόθεση της πάλης για την απελευθέρωση του ανθρώπου από την εκμετάλλευση ,τους πολέμους, την καταπίεση και τη δυστυχία που φέρνει και γεννά το καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα.
Ξέρουμε καλά ότι η πραγματική τιμή σε όλους αυτούς τους συντρόφους μας είναι να συνεχίσουμε με αποφασιστικότητα και αυταπάρνηση στο δρόμο που αυτοί αγωνίστηκαν. Γι αυτό και η αναφορά που σήμερα επιχειρήσαμε στην προσφορά του συντρόφου μας δεν είναι μια αναδρομή αναμνήσεων από ένα «χθες» που πέρασε και έφυγε. Είναι ανάδειξη των κατακτήσεων του ΚΚΕ(μ-λ) στην 40χρονη διαδρομή του από την ανασυγκρότηση του. Είναι ανάδειξη των όρων που το ΚΚΕ(μ-λ) έχει διαμορφώσει, των καθηκόντων που θέτει για τη συνέχιση της πάλης του. Είναι η ευθύνη που επωμιζόμαστε πριν από όλα απέναντι στην εργατική τάξη, το λαό και τη νεολαία για το προχώρημα αυτής της πάλης.
Δόξα και τιμή στο σύντροφο Αντρέα Βογιατζόγλου!
Αθάνατοι οι σύντροφοι μας, Αντρέας, Βασίλης, Ηλίας, Γρηγόρης, Στέφανος!
