Του Νίκου Παπαβασιλείου

Αναδημοσίευση από το περιοδικό "Αντίθεση" (τεύχος 18). Το άρθρο καθίσταται επίκαιρο λόγω των διεργασιών στο αστικό πολιτικό σκηνικό.

Η απόφαση και τα ερωτήματα που θέτει

Η Χρυσή Αυγή (ΧΑ) καταδικάστηκε τελικά στις 7/10/20 ως εγκληματική οργάνωση. Υπάρχουν βέβαια μια σειρά επιφυλάξεις και ερωτήματα για την διαχείριση αυτής καθαυτής της δικαστικής απόφασης από αυτούς που έχουν την ...αρμοδιότητα της διαχείρισης της. Επιφυλάξεις και ερωτήματα για το ύψος των ποινών, για την έκτιση τους, για το αν το διευθυντήριο αυτής της ναζιστικής εγκληματικής συμμορίας αλλά και οι γύρω από το διευθυντήριο θα διατηρήσουν τα πολιτικά τους δικαιώματα. Ήδη και μετά τις χαμηλές ποινές για μια σειρά από τους καταδικασθέντες, μετά τη μετατροπή κακουργημάτων σε πλημμελήματα, η απόφαση της 22/10/20 δίνει αναστολή σε 12 από τους καταδικασμένους(ανάμεσα τους πέντε πρώην βουλευτές της ΧΑ!) και τους αφήνει να κυκλοφορούν ελεύθεροι για τα επόμενα χρόνια!

Ωστόσο, ακόμα και ανεξάρτητα από την εξέλιξη αυτής της διαχείρισης, η δικαστική απόφαση ανακοίνωσε το τέλος αυτού του συγκεκριμένου μορφώματος. Αυτήν ακριβώς τη διάσταση της δικαστικής απόφασης για το τέλος της ΧΑ, έσπευσαν να επικυρώσουν από την πρώτη στιγμή -διαγκωνιζόμενες για το ρόλο που είχαν στην κατάληξη αυτή όλες οι πολιτικές δυνάμεις του συστήματος. Η επικύρωση αυτή προαναγγέλθηκε κιόλας με το γνωστό δημοσίευμα και τις δηλώσεις των πέντε αρχηγών και του πρώην πρωθυπουργού που η «Εφημερίδα των Συντακτών» τους εμφάνισε να αποτελούν το «τείχος της δημοκρατίας». Σε αυτήν ακριβώς τη γραμμή και παρά την όξυνση των διαγκωνισμών συνεχίστηκαν τις επόμενες μέρες οι δηλώσεις και οι παρεμβάσεις από όλες τις πλευρές που... πιστοποιούσαν ότι η «δημοκρατία νίκησε»!

Παράλληλα, δεκάδες χιλιάδες λαού στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας και σε όλη τη χώρα, πανηγύρισαν και χειροκρότησαν την απόφαση για το τέλος αυτού του ναζιστικού-εγκληματικού μορφώματος. Έκφραζαν έτσι και για λογαριασμό ευρύτατων λαϊκών μαζών την ανακούφιση τους για το τέλος των εγκλημάτων, της τρομοκρατίας και της καταπίεσης που ασκούνταν στο λαό όλα τα προηγούμενα χρόνια από τη ΧΑ.

Αυτή η «σύμπτωση» των λαϊκών χειροκροτημάτων με τις κούφιες και στην πραγματικότητα αντιδραστικές, κουβέντες των δυνάμεων του συστήματος περί «νίκης της δημοκρατίας» είναι μόνο χρονική όπως έσπευσε να υπογραμμίσει και η επίθεση της Αστυνομίας με προαποφασισμένο σχέδιο για τη διάλυση της συγκέντρωσης στην Αθήνα. Ποτέ και πουθενά σε ολόκληρη τη διαδρομή της ΧΑ δεν «συνέπεσε» η πλατιά λαϊκή αντιφασιστική ανησυχία και οργή με το είδος των ανησυχιών και των ενστάσεων που είχαν –όσο είχαν και όταν είχαν οι δυνάμεις του συστήματος για το ρόλο που διαμόρφωνε και διεκδικούσε η ΧΑ στην κοινωνική και πολιτική ζωή της χώρας.

Χρειάζεται συνεπώς μια αναδρομή και πολιτική αποτίμηση αυτής της διαδρομής. Μια πολιτική αποτίμηση της απόφασης της 7/10 που για να συμμερίζεται την λαϊκή ικανοποίηση για την απόφαση αλλά και τις λαϊκές -νεολαιίστικες αγωνίες για αυτό που βρίσκεται μπροστά μας οφείλει να μείνει μακριά από τις εύκολες «εξηγήσεις» περί «νίκης του αντιφασιστικού κινήματος». Οφείλει να θέσει στο κίνημα, στο λαό και στη νεολαία τα βασικά ερωτήματα του ζητήματος: Σε ποιο έδαφος και πολιτικό περιβάλλον εμφανίστηκε, αναπτύχθηκε και ισχυροποιήθηκε η ΧΑ; Ποια ήταν τα ζητήματα που έβαζαν όρια στην αξιοποίηση της από τις δυνάμεις του συστήματος; Ποιες ήταν για το σύστημα οι πολιτικές προϋποθέσεις για να οδηγηθεί στην απόφαση της 7/10; Σε ποια βάση η απόφαση αυτή χρησιμοποιείται ήδη ως μια «νέα αφετηρία» έντασης της πολιτικής της φασιστικοποίησης, της κατάπνιξης των ελευθεριών και των δικαιωμάτων οργάνωσης και πάλης του λαού και της νεολαίας;

Από το δωμάτιο υπηρεσίας στα σαλόνια του συστήματος

Μια ματιά σε όλη τη σύγχρονη ελληνική ιστορία μπορεί να βεβαιώσει ότι μια «στρατιά» του εγκληματικού υποκόσμου, του περιθωρίου, αυτών που εμπλέκονται στις πιο σκοτεινές δουλειές της «μαύρης» οικονομίας, ήταν πάντα κοντά στις κυρίαρχες δυνάμεις και διαθέσιμη να προσφέρει τις υπηρεσίες της στο σύστημα της εξάρτησης και της εκμετάλλευσης. Σε μια σειρά περιπτώσεις ειδικών και κρίσιμων συνθηκών της ανατέθηκαν και πρωταγωνιστικοί ρόλοι. Από τους Χίτες και τους ταγματασφαλίτες της περιόδου του 1940-50 ως τους Γκοτζαμάνηδες και τους κάθε είδους παρακρατικούς μπράβους που επιστρατεύτηκαν από την άρχουσα τάξη και τους ιμπεριαλιστές προστάτες της για να χτυπηθεί το λαϊκό κίνημα και να δολοφονηθούν οι αγωνιστές του. Η πολιτική αναφορά αυτής της κοινωνικής βάσης που παράγεται και αναπαράγεται σταθερά στη βάση και των ίδιων των χαρακτηριστικών του εξαρτημένου καπιταλισμού της χώρας, ήταν πάντα οι πιο αντιδραστικές, ακροδεξιές και φασιστικές φωνές και δυνάμεις. Από τη Μεταξική «4η Αυγούστου», στην οποία έχουν αναφορά και οι αρχηγοί της ΧΑ, ως τα ακροδεξιά-φασιστικά μορφώματα της περιόδου μετά την μεταπολίτευση του 1974.

Σε όλες συνεπώς τις περιόδους το σύστημα είχε στο «δωμάτιο υπηρεσίας» αυτό τον εσμό και τον χρησιμοποιούσε λιγότερο ή περισσότερο μαζικά ανάλογα με τις απαιτήσεις και την όξυνση της ταξικής πάλης και πάντα στο πλαίσιο των επιλογών που του διαμόρφωναν οι ιμπεριαλιστές προστάτες του. Στο πολιτικό επίπεδο και ιδιαίτερα μετά το 1974, κάτω από το βάρος του ισχυρού λαϊκού κινήματος και με την αποχουντοποίηση που ποτέ δεν έγινε, η επιλογή που επικράτησε ήταν οι «πολιτικοί ηγέτες» αυτού του υποκόσμου να εντάσσονται στα μεγάλα κόμματα του συστήματος. Με αυτό το σχήμα πορεύτηκαν κατά βάση ΝΔ και ΠΑΣΟΚ όλες τις τελευταίες δεκαετίες έχοντας στις γραμμές τους ως βουλευτές και στελέχη ακροδεξιούς και φασίστες. Για να ικανοποιούν τις φιλοδοξίες τους εντάσσοντας τους στο θεσμικό και επίσημο πολιτικό σύστημα, και να προλαβαίνουν «παρενέργειες» που θα μπορούσαν να εκδηλωθούν από τον «υπερβάλλοντα ζήλο» των στελεχών αυτών. «Παρενέργειες» που θα μπορούσαν να τους εκθέσουν είτε απέναντι στο λαό είτε απέναντι στις δεσμεύσεις και υποχρεώσεις του συστήματος στα ιμπεριαλιστικά αφεντικά. Οι ισορροπίες στη χώρα και σε όλα τα ζητήματα ήταν πάντα ευαίσθητες παρά την κυρίαρχη φιλολογία που ήθελε κατά περιόδους να εμφανίζει μια «ισχυρή Ελλάδα» με «σταθερό και ακλόνητο» πολιτικό σύστημα.

Το σχήμα αυτό, της εγκόλπωσης-επιστασίας του πολιτικού ακροδεξιού φασιστικού δυναμικού από τις βασικές δυνάμεις του συστήματος, μπήκε σε αμφισβήτηση από την ίδια την επίθεση και τις πολιτικές των κυβερνήσεων ιδιαίτερα από τις αρχές του 2000. Πολιτικές που από τη μια επέκτειναν τις συνθήκες φτώχειας και ελαστικοποίησης του εργαζόμενου λαού και διαμόρφωναν Μανωλάδες για την αξιοποίηση του μεταναστευτικού εργατικού δυναμικού και από την άλλη εντείνοντας διαρκώς την τρομοκρατία και την καταστολή, έδιναν αέρα στις φασιστικές φωνές και δυνάμεις.

Το «κενό αφηγήματος» που αντιμετώπισε η άρχουσα τάξη μετά το 2004 συναντήθηκε με το ξέσπασμα της κρίσης του 2008 που μπορεί «επίσημα» να μην εκδηλώθηκε τότε στη χώρα αλλά η νεολαιίστικη εξέγερση του Δεκέμβρη ήταν πολύ σαφής για αυτό που ερχόταν. Για τα αδιέξοδα και τους όρους ασφυξίας που συσσωρεύονταν στους από κάτω. Για τις αδυναμίες του πολιτικού συστήματος που ήδη ταρακουνιέται σοβαρά.

Δεν θεωρούμε τυχαίο ότι το ίδιο το παραπεμπτικό βούλευμα του 2015 για τη Χρυσή Αυγή επισημαίνει ως χρονιά έναρξης της συγκρότησης της ως εγκληματική οργάνωση το 2008. Είναι από τότε που βρίσκει το κατάλληλο έδαφος για να διευρύνει τη δικτύωση της, είναι από τότε που καλείται (εξ υποκειμένου ή/και εξ αντικειμένου) να πάρει ρόλο στα πράγματα. Η εκλογική της επίδοση το 2009 (περίπου 19.000 ψήφοι) δεν καταγράφει αυτή τη διεύρυνση και η μεγάλη νίκη του ΠΑΣΟΚ με περίπου 43% συγκαλύπτει ακόμα την πορεία ξεχαρβαλώματος του πολιτικού συστήματος. Ωστόσο την αμέσως επόμενη χρονιά, το 2010 ο Μιχαλολιάκος εκλέγεται στο Δήμο Αθήνας! Μέσα στην ταραχή πολλές επίσημες αστικές φωνές επιχαίρουν δημόσια για την εξέλιξη αυτή. Μια ταραχή που στο κοινωνικό επίπεδο εκφράζεται με τον ξεσηκωμό του λαού που αντιστέκεται και με τους πολιτικούς όρους που διαθέτει απέναντι στη μνημονιακή λαίλαπα. Αλλά και μια ταραχή που αγγίζει βασικές πλευρές των προσανατολισμών και των ισορροπιών του συστήματος καθώς από ιμπεριαλιστικά κέντρα της Ευρώπης έχει τεθεί ως ενδεχόμενο ακόμα και το Grexit από την ΕΕ!

Όλο το επόμενο διάστημα ως τις διπλές εκλογές του 2012 υπάρχουν πολλά δεδομένα που δείχνουν ότι βασικοί παράγοντες και δυνάμεις του συστήματος, κάτω από τα δικά τους αδιέξοδα, είδαν τη ΧΑ ως μια απάντηση στη διογκούμενη λαϊκή οργή και πάλη. Οι κάλπες δεν είχαν ακόμα καταγράψει το ξεχαρβάλωμα του πολιτικού συστήματος αλλά αυτό εκδηλωνόταν καθημερινά. Ας θυμίσουμε μόνο ότι στις 28/10/11 η κεντρική παρέλαση στη Θεσσαλονίκη αλλά και σε όλες σχεδόν τις πόλεις της χώρας διαλύθηκε και μετατράπηκε σε εκδήλωση της οργής του λαού και της νεολαίας.

Σε όλη αυτή την περίοδο η ΧΑ «επιστρατεύεται» έστω σπασμωδικά και οπωσδήποτε ανομολόγητα από δυνάμεις του συστήματος. «Επιστρατεύεται» οπωσδήποτε καταρχήν «πολιτικά» σαν ένας υποδοχέας που θα εκτονώσει σε αντιδραστική κατεύθυνση τη λαϊκή οργή για τη μνημονιακή κόλαση. Δεν είναι μόνο τα βίντεο εκείνης της εποχής που ομολογούν αυτή την επιστράτευση. Είναι και οι σημερινές «αναλύσεις» όλων των συστημικών δημοσιολογούντων.

«Αναλύσεις» που ξεκινούν υποτίθεται να κατακεραυνώσουν τη ΧΑ και πριν το κάνουν ξεσπαθώνουν ενάντια στο «λαϊκισμό» (δηλαδή το ξεσηκωμό του λαού που «τολμούσε» να αντισταθεί στη βάρβαρη ισοπέδωση δικαιωμάτων και κατακτήσεων) ) εκείνης της περιόδου που «έθρεψε τα αντισυστημικά κόμματα όπως η ΧΑ». Μεγαλύτερη ειλικρίνεια και πιο ευθεία ομολογία της ενοχής των υπεύθυνων για το θέριεμα της ΧΑ είναι μάταιο να περιμένει κανείς από τους υπηρέτες αυτού του συστήματος!

Το αναμφισβήτητο γεγονός είναι ότι όλο αυτό το διάστημα η ΧΑ εξελίχθηκε γρήγορα σε ένα παραστρατιωτικό μηχανισμό με ισχυρές προσβάσεις και σύνδεση σε στρατό, Αστυνομία, δικαστικό σύστημα. Αυτός ο μηχανισμός με τις πολιτικές ευλογίες και βοήθειες του συστήματος και των ΜΜΕ του, κατέγραψε τα γνωστά εκλογικά αποτελέσματα του 2012 οπότε απέκτησε και τη νομιμοποίηση «πολιτικού κόμματος» που έδωσε νέα ώθηση στην παραπέρα ισχυροποίηση της πραγματικής του διάστασης. Αυτή της εγκληματικής οργάνωσης που ασκεί πλήθος «δραστηριοτήτων» της μαύρης οικονομίας και ας «μην μπορεί» να στοιχειοθετηθεί, ακόμα και τώρα, οικονομικό όφελος! Αλλά κυρίως τη διάσταση μιας φασιστικής εγκληματικής δύναμης που απειλεί, τρομοκρατεί, χτυπά και δολοφονεί, μετανάστες, βιοπαλαιστές, εργάτες, αγωνιστές, συλλογικότητες και κάθε προοδευτικό και δημοκράτη άνθρωπο. Με άλλα λόγια, ο υπόκοσμος που δικτυώθηκε στο μηχανισμό άρχισε να κάνει πολύ πιο φανερή την παρουσία του στην κοινωνική και πολιτική ζωή της χώρας. Βγήκε από το δωμάτιο υπηρεσίας και μπήκε στα σαλόνια του αστικού κόσμου!

Το σημείο ρήξης - Η ΧΑ κάνει πολιτική

Στην περίοδο αυτή μετά τις εκλογές του 2012 τα μεγάλα τραύματα του πολιτικού συστήματος κάθε άλλο παρά έχουν επουλωθεί. Η συνοχή της συγκυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ περνάει καθημερινές δοκιμασίες με το ΠΑΣΟΚ να βυθίζεται περισσότερο και τη ΔΗΜΑΡ τελικά να αποχωρεί διαλυόμενη. Από την άλλη ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ακόμα μακρύ πολιτικό δρόμο να διανύσει για να μπορέσει να αποτελέσει πυλώνα και κυβερνητική επιλογή του συστήματος. Σε αυτές τις πολιτικές συνθήκες η ΧΑ συνεχίζει –εκουσίως και ακουσίως– να τροφοδοτείται και να στηρίζεται πολιτικά ως μια «περιορισμένης εμβέλειας» βάση αναφοράς του συστήματος. Ο μαζικός λαϊκός ξεσηκωμός έχει κοπάσει καθώς ήδη από το Φλεβάρη του 2012 από όλες τις κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις που αναφέρονται στην Αριστερά, έχει κηρυχθεί «παύση κινήματος». Ωστόσο η μνημονιακή επέλαση συνεχίζεται και αν από τη μια το πολιτικό σύστημα «ρετάρει» από την άλλη πρέπει να επιβληθεί μια αντιδραστική ρεβάνς. Ο λαός πρέπει να μάθει με όλους τους τρόπους ότι «κακώς ξεσηκώθηκε» ότι ποτέ δεν πρέπει να το ξανακάνει! Η τρομοκρατική-εγκληματική δράση της ΧΑ μαζί με όλα τα δηλητηριώδη κηρύγματα της είναι μια πλευρά αυτού του μαθήματος.

Η κατάσταση αυτή διαμορφώνει μια δυναμική στην ενίσχυση της ΧΑ που φουντώνει όλες τις παρενέργειες που προκαλεί στο σύστημα η κατά τα άλλα επιθυμητή δράση της. Το κύριο ζήτημα που αναδεικνύεται όλο και πιο έντονα είναι ότι η ηγεσία της ΧΑ αγνοώντας τις άνωθεν και έξωθεν δεσμεύσεις του πολιτικού συστήματος επιχειρεί να επιβάλει τη δική της πολιτική. Για παράδειγμα, ο Δένδιας ανακαλύπτει για πρώτη φορά τα τάγματα εφόδου της ΧΑ όταν αυτά επιτίθενται στο δήμαρχο στην Κόρινθο στις 28/7/12 και με επικεφαλής το βουλευτή της ΧΑ Μπούκουρα εμποδίζουν τη μεταφορά μεταναστών σε στρατόπεδο συγκέντρωσης.

Με την εγκληματική δράση της ΧΑ να εντείνεται και να υποστηρίζει όλο και πιο αποφασιστικά τη δική της πολιτική φτάνουμε στο Σεπτέμβρη του 2013. Αντιγράφουμε από την Καθημερινή τη συνόψιση των γεγονότων των πρώτων 20 ημερών αυτού του μήνα: «Αφού μετείχαν στους εορτασμούς της λήξης του Εμφυλίου στον Γράμμο και στο Βίτσι, χρυσαυγίτες με επικεφαλής βουλευτές κατέλαβαν τους μεθοριακούς σταθμούς Κακκαβιάς και Κρυσταλλοπηγής και εισέβαλαν στην ουδέτερη ζώνη κραυγάζοντας, «στην Πρεμετή θα βάλουμε σημαία ελληνική», «Η Βόρειος Ήπειρος είναι ελληνική». Στις 13 του μηνός, στελέχη της Χ.Α. επιτέθηκαν με κοντάρια και σιδηρολοστούς, εναντίον αφισοκολλητών του ΚΚΕ, στο Πέραμα, ενώ ώρες αργότερα, στην επετειακή εκδήλωση στον Μελιγαλά, προπηλάκισαν τον δήμαρχο και τους παρισταμένους, και απέσπασαν με τη βία τον έλεγχο. Ακόμα στις 17 Σεπτεμβρίου δύο μέρες πριν από τη δολοφονία του Π. Φύσσα ο Χρ. Παππάς εξαπέλυε κήρυγμα μίσους κατά των μουσουλμάνων βουλευτών. Το ξεσάλωμα αθροιζόταν ασυγκράτητο. Ήταν πια απλώς θέμα χρόνου...» (https://www.kathimerini.gr/politics/500537/apo-to-egerthito-eos-tonmeligala-to-keratsini-kai-ti-dolofonia/)

Είναι φανερό πια ότι η ΧΑ ασκεί πολιτική στα λεγόμενα εθνικά θέματα, διεκδικεί να επιβάλει τη δική της δολοφονική γραμμή έναντι πολιτικών κομμάτων και δυνάμεων, ενώ βέβαια η δολοφονία του Φύσσα το Σεπτέμβρη του 2013 δυναμιτίζει ένα έτσι κι αλλιώς ασταθές πολιτικό-κοινωνικό τοπίο. Μια δολοφονία που προσπάθησαν αρχικά να συγκαλύψουν, δεν τους «βγήκε», οι λαϊκές αντιδράσεις πήραν έκταση, (σε αντίθεση με τη δολοφονία Λουκμάν, το Γενάρη του ’13) και αποτέλεσε έτσι καταλυτικό παράγοντα στην παραπέρα αντιμετώπιση της ΧΑ απ’ το σύστημα.

Είναι με αυτά τα δεδομένα που ο –τότε πρωθυπουργός– Σαμαράς κάνει τη γνωστή δήλωση «το ερώτημα ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο δεν μπορεί να ξανατεθεί». Ωστόσο το «πόσου χρόνου θέμα» ήταν η εξέλιξη και η κατάληξη της δίωξης της ΧΑ δεν έχει ακόμα προσδιοριστεί. Γιατί η εξέλιξη και η κατάληξη της δίωξης δεν ήταν απλώς «θέμα χρόνου» αλλά θέμα πολιτικών προϋποθέσεων που το σύστημα στο μακρινό 2013 δεν είχε ακόμα διαμορφώσει.

Διαδρομή ταλαντεύσεων και αναζήτησης «λύσεων»

Χρειάστηκαν 7 ολόκληρα χρόνια για να φτάσουμε από το Σεπτέμβρη του 2013, στην απόφαση της 7/10/20. Οι δικαιολογίες για την πληθώρα των μαρτύρων, για τον όγκο της δικογραφίας και όλα τα ανάλογα, έχουν μόνο σχετική σημασία και κυρίως επιστρατεύονται για να συγκαλύψουν τα πραγματικά πολιτικά ζητήματα που βρίσκονται πίσω από αυτή την μακρόσυρτη διαδικασία.

Μια διαδικασία που όλα τα δεδομένα της δείχνουν πως δεν ήταν καθόλου προδιαγεγραμμένη η κατάληξη της στη συγκεκριμένη καταδικαστική απόφαση. Αντίθετα τα δεδομένα –και όσα βέβαια μας είναι γνωστά είναι τέτοια που δείχνουν σοβαρές ταλαντεύσεις και αναζητήσεις ας πούμε ενδιάμεσων και συμβιβαστικών λύσεων. Λύσεις που θα απέφευγαν μια πολιτική καταδίκη της ΧΑ και θα αρκούνταν σε μια ποινική καταδίκη κάποιων από τους δολοφόνους της ΧΑ. Όλες ωστόσο αυτές οι πιθανές εκδοχές είχαν για το σύστημα και τις κυβερνήσεις του μια απαράβατη προϋπόθεση: Την εγκατάλειψη από τη ΧΑ κάθε στοιχείου πολιτικής γραμμής και παρέμβασης που αμφισβητούσε και μπέρδευε τις δεσμεύσεις του συστήματος στα ιμπεριαλιστικά αφεντικά. Και επιπλέον τη συμμόρφωση της ΧΑ στους όρους και τις μορφές με τις οποίες το σύστημα διεξάγει την επίθεση του ενάντια στο λαό και στη νεολαία. Ή όπως χαρακτηριστικά έχει διατυπωθεί οι εκδοχές αυτών των λύσεων είχαν ως απαράβατη προϋπόθεση την πολιτική αναμόρφωση της ΧΑ, σε μια «σοβαρή ΧΑ».

Για την επιδίωξη μιας τέτοιας λύσης χρησιμοποιήθηκαν όλα τα μέσα. Εκβιασμοί, καθυστερήσεις, προσπάθειες συνεννοήσεων. Και σε όλη τη διάρκεια αυτής της 7ετίας, ακόμα και μετά την έναρξη της δίκης, δεν έλειψαν οι επίσημες συνεργασίες των κυβερνήσεων και της Βουλής που βεβαίωναν ότι υπήρχαν «θετικές και αξιοποιήσιμες» παρακαταθήκες στο χρυσαυγίτικο λόγο και ρόλο. Ας θυμηθούμε κάποια ενδεικτικά δεδομένα αυτής της 7χρονης διαδρομής:

 - Ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης δύο μέρες μετά τη δολοφονία Φύσσα στέλνει αναφορά στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου με αίτημα να εξεταστεί η ΧΑ ως εγκληματική οργάνωση.

 - Αμέσως μετά η πίεση εντείνεται: Τέλη Σεπτέμβρη του 2013 γίνονται συλλήψεις και προσωρινές κρατήσεις του Μιχαλολιάκου και βουλευτών της ΧΑ και στη συνέχεια αποφασίζεται η αναστολή της κρατικής χρηματοδότησης της ΧΑ. Μια αναστολή ωστόσο για την οποία διευκρινίστηκε από τους αρμοδίους ότι αν η ΧΑ δεν καταδικαστεί ως εγκληματική οργάνωση θα αρθεί και η ΧΑ θα πάρει αναδρομικά όσα δικαιούνταν.

 - Τον Απρίλη του 2014 αποκαλύπτονται οι συνομιλίες Κασιδιάρη με τον γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου του Σαμαρά, Τάκη Μπαλτάκο. Ο Μπαλτάκος αποπέμπεται εν μέσω γενικευμένης αμηχανίας ενώ παράλληλα ο «δημόσιος διάλογος» περιλαμβάνει πληθώρα θετικών και φιλικών προς τη ΧΑ προβληματισμών από σειρά επώνυμων στελεχών των κομμάτων του συστήματος.

 - Το παραπεμπτικό βούλευμα που διατάσσει την πραγματοποίηση δίκης εκδίδεται στις 4/2/15, δηλαδή 2,5 χρόνια μετά την άσκηση της δίωξης! Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι το βούλευμα εκδίδεται με ψήφους 2 υπέρ και 1 κατά με τον μειοψηφούντα εισηγητή του δικαστικού Συμβουλίου εφέτη να κρίνει πως δεν μπορεί να αποδοθεί κατηγορία εγκληματικής οργάνωσης στην ΧΑ. Αυτή την εισήγηση επανέλαβε και η εισαγγελέας της δίκης στην τελική της αγόρευση-πρόταση προς το δικαστήριο το Δεκέμβριο του 2019, χαρακτηρίζοντας «μεμονωμένα περιστατικά» όσες από τις εγκληματικές πράξεις της ΧΑ υπήρχαν στη δικογραφία.

Η δίκη ξεκινά στις 20/4/15 «απομονωμένη» για μεγάλο διάστημα στις φυλακές Κορυδαλλού. Σε όλη τη διάρκεια της είχε πολύ περιορισμένη προβολή της εξέλιξης της από τα ΜΜΕ ενώ απαγορεύτηκε και η μαγνητοφώνηση της διαδικασίας! Κάποιοι φρόντιζαν λοιπόν να μην εκτίθεται σε πλατιά και δεσμευτική δημοσιότητα το υλικό που αναδείχνονταν από τη δικαστική διαδικασία για να κρατούν ανοιχτούς δρόμους προς άλλες αποφάσεις και επιλογές.

 - Ενώ η δίκη εξελίσσεται συμβαίνουν, όπως ήδη αναφέραμε, κεντρικές πολιτικές συμπράξεις με τη ΧΑ. Το Δεκέμβριο του 2016 αντιπροσωπεία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ επισκέπτεται μαζί με τον Κασιδιάρη το Καστελόριζο προς επίδειξη της «εθνικής ενότητας» έναντι του «εξ ανατολών εχθρού». Το Νοέμβριο του 2018 μετά από πρόταση της Ζαρούλια που αρχικά «απορρίπτεται», όλα τα κόμματα της Βουλής τηρούν ένα λεπτό σιγή στη μνήμη του Κατσίφα που η Βουλή αποφάνθηκε πως «δολοφονήθηκε από το καθεστώς της Αλβανίας».

 - Τέλος, σε όλη τη διάρκεια αυτών των εφτά χρόνων η ΧΑ διατήρησε το δικαίωμα της συμμετοχής της σε όλες τις εκλογές. Ασφαλώς υπάρχουν «νομικά επιχειρήματα» που «εξηγούν» ότι δεν μπορούσε να γίνει αλλιώς. Αλλά κυρίως υπάρχουν πολιτικοί λόγοι που εξηγούν γιατί οι δυνάμεις του συστήματος – που καθορίζουν τη νομιμότητα και στην πολιτική ζωή δεν επέλεξαν όλα αυτά τα χρόνια να άρουν –και με νομικές διαδικασίες– αυτά τα «νομικά επιχειρήματα».

Αυτό που για μας είναι φανερό αλλά και ομολογημένο πλέον επίσημα από τα κόμματα του συστήματος είναι ότι όλη αυτή η εφταετία της δίωξης και της δίκης της ΧΑ δεν ήταν μια νομική δικαστική υπόθεση. Ήταν πρωτίστως μια κρίσιμη πολιτική υπόθεση που το σύστημα και οι κυβερνήσεις του διαχειρίστηκαν (και στη νομική-δικαστική της διάσταση) από την αρχή ως το τέλος με ένα καθοριστικό κριτήριο: τις ευρύτερες του συστήματος πολιτικές ανάγκες, αντοχές και επιδιώξεις.

Εξάλλου, έχουν ήδη επισημανθεί οι τεράστιες... ανισομετρίες που παρουσιάζει η αστική δικαιοσύνη ανάλογα με την υπόθεση που καλείται να αντιμετωπίσει. Η ταχύτητα με την οποία συγκαλείται και η αποφασιστικότητα που επιστρατεύει για να καταδικάσει το «πλαστό»... απολυτήριο Δημοτικού μιας καθαρίστριας που παλεύει για το ψωμί της, είναι στον αντίποδα της υπόθεσης της ΧΑ. Βέβαια για την ταχύτητα ή την βραδύτητα, για την αποφασιστικότητα ή την κωλυσιεργία και την «ευρηματικότητα», που κατά περίπτωση επιδεικνύεται από την αστική δικαιοσύνη αλλά και συνολικά από τους θεσμούς που ορίζουν την αστική νομιμότητα, υπάρχουν αναρίθμητα πρόσφατα και παλιότερα παραδείγματα. Από τις αποφάσεις του ΣτΕ που κρίνουν «συνταγματική» τη σφαγή των συνταξιούχων και των δημοσίων υπαλλήλων αλλά «διορθώνουν» τις μνημονιακές αποφάσεις για το δικαστικό σώμα. Ως τις δικαστικές αποφάσεις που αστραπιαία και σε δεκάδες περιπτώσεις κηρύσσουν «παράνομες και καταχρηστικές» απεργίες συνδικάτων μόλις αυτές προκηρυχθούν! Και μάλιστα σε περίπτωση επιστράτευσης (όπως στους εκπαιδευτικούς το 2013) έχουν έτοιμους τους μηχανισμούς για να φτάσει το χαρτί της απόφασης προσωπικά σε καθέναν από τους δεκάδες χιλιάδες εκπαιδευτικούς σε όλη τη χώρα μέσα σε λίγες ώρες.

Με ανάλογη ταχύτητα βγήκαν και οι εισαγγελικές διαταγές που αποφάσιζαν βίαιη μεταμεσονύχτια εισβολή των ΜΑΤ στα σπίτια του κόσμου που αγωνιζόταν στις Σκουριές της Χαλκιδικής απέναντι στα πολλαπλά εγκλήματα των εξορύξεων της Ελ Ντοράντο. Και «τέλος» για να έρθουμε στα σημερινά της πανδημίας, σωρηδόν και σε μια νύχτα υπογράφονται οι ΠΝΠ που ορίζουν ως «νομιμότητα» την πιο άγρια εκμετάλλευση και εξαθλίωση των εργαζομένων. Όλα αυτά και άλλα πολλά περισσότερα, είναι παραδείγματα που επιβεβαιώνουν τρανταχτά και προκλητικά ότι η δικαιοσύνη και η νομιμότητα αυτής της κοινωνίας είναι ταξική! Ότι είναι ολοένα και πιο απροκάλυπτα στις σημερινές συνθήκες, στην υπηρεσία των συμφερόντων της αστικής τάξης και συνολικά του συστήματος της εξάρτησης και της εκμετάλλευσης.

Αλλά η ΧΑ ήταν «δικιά τους» (των δυνάμεων του συστήματος) υπόθεση. Και αν ακόμα δεν μπορούσε –που δεν μπορούσε να αναμορφωθεί σύμφωνα με τις προδιαγραφές του συστήματος της εξάρτησης και της εκμετάλλευσης, δεν μπορούσε να καταγγελθεί και να καταδικαστεί ως μια συμμορία εχθρός των λαϊκών δικαιωμάτων και συμφερόντων. Και η καταδίκη της και η απόσυρση της θα έπρεπε να γίνει σε χρόνο και με όρους που δεν θα δημιουργούσαν προβλήματα στο πολιτικό σύστημα. Για παράδειγμα, είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι ενώ απέναντι στο ζήτημα των «μακεδονικών συλλαλητηρίων» του 2018-19 για τη συμφωνία των Πρεσπών ασκήθηκαν άνωθεν και έξωθεν πιέσεις για τη διάλυση γραφείων και οργανώσεων της ΧΑ, ενώ την ίδια περίοδο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ απέλασε Ρώσους διπλωμάτες για να κατευνάσει τις αμερικανονατοϊκές ανησυχίες για «ρώσικο δάκτυλο» ενάντια στο σχέδιο ένταξης της τότε πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, από την άλλη, ο Σαμαράς που χαιρέτησε και ανοιχτά υποστήριξε τα συλλαλητήρια αυτά σήμερα εντάσσεται (ακόμα και αυτός ) στο «τείχος της δημοκρατίας»! Και βέβαια ο ίδιος συμμορφούμενος στα σημερινά δεδομένα, διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο στη δίωξη και καταδίκη της ΧΑ!

Αυτό λοιπόν που σταθερά επιδιώκονταν σε όλη αυτή την πορεία ήταν οι όροι της απόφασης για τη ΧΑ, να είναι τέτοιοι ώστε να ισχυροποιείται πολιτικά το σύστημα, η κατεύθυνση της φασιστικοποίησης και η επίθεση ενάντια στο λαό.

Οι πολιτικοί όροι και στόχοι της απόφασης

Τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών του 2019 θεωρούμε ότι αποτέλεσαν την πολιτική βάση πάνω στην οποία αποφασίστηκε η ολοκλήρωση της δίκης και με την συγκεκριμένη καταδικαστική απόφαση. Με τα αποτελέσματα αυτά το πολιτικό σύστημα εμφανίζεται να ξεπερνάει την κατάσταση αστάθειας όλων των προηγουμένων χρόνων. Με τη ΝΔ πρώτη και σχεδόν στο 40% (από το 2007 είχε να προσεγγίσει τέτοιο ποσοστό) και το ΣΥΡΙΖΑ να αναδεικνύεται μετά από μια ταραχώδη διαδρομή σε δεύτερο πυλώνα με 31.5%, αλλά και με όλα τα ειδικότερα στοιχεία των αποτελεσμάτων αυτών (η διάσωση του ΚΙΝΑΛ σε αξιοπρεπή επίπεδα, η είσοδος στη Βουλή του φασιστικού μορφώματος του Βελόπουλου με τον παράλληλο οριακό αποκλεισμό της ΧΑ) διαμορφώνεται μια αίσθηση ισχύος που επιτρέπει να αντιμετωπιστεί η εκκρεμότητα της δίκης της ΧΑ. Επιπλέον έχει μια ιδιαίτερη σημασία ότι είναι η κυβέρνηση της ΝΔ αυτή που θα διαχειριστεί την απόφαση της δίκης, περιορίζοντας έτσι τις παρενέργειες που θα προκαλούσε στη δεξιά-ακροδεξιά πολυκατοικία η ίδια απόφαση με άλλη («κεντροαριστερή») κυβέρνηση.

Βεβαίως οι εκτιμήσεις αυτές περί σταθερότητας και ισχυροποίησης του πολιτικού συστήματος είναι στην πραγματικότητα πολύ επιφανειακές. Κάτω από την επιφάνεια των ποσοστών και των αθροισμάτων της... σταθερότητας είναι ορατοί μια σειρά παράγοντες που την αμφισβητούν και την απειλούν. Από την ένταση του βουβού ακόμα αναβρασμού του λαού και της νεολαίας απέναντι στον οποίο η μόνη «απάντηση» που υπάρχει είναι η τρομοκρατία-καταστολή και η επιχείρηση επιβολής γύψου σε όλα τα δικαιώματα οργάνωσης και πάλης. Ως την πιο άγρια από κάθε άλλη πρόσφατη περίοδο κατάσταση στην Α. Μεσόγειο και στην ευρύτερη περιοχή με τον ελληνοτουρκικό ανταγωνισμό σε παρατεταμένη και υψηλή ένταση να γεννά διχασμούς στην αστική τάξη συνολικά, εντός του κυβερνητικού κόμματος και ιδιαίτερα εντός του ΣΥΡΙΖΑ.

Ενόψει όλων αυτών, και των εξελίξεων που μπορούν να φέρουν που θα προκαλέσουν νέες δοκιμασίες και αστάθειες στο πολιτικό σύστημα, αποφασίστηκε και προωθήθηκε, όσο υπάρχουν οι συνθήκες της επιφαινόμενης σταθερότητας, το κλείσιμο της εκκρεμότητας που αφορούσε στη δίκη της ΧΑ. Μια «εκκρεμότητα» η οποία θα ήταν ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα αν παρέμενε ανοιχτή στις συνθήκες της αναταραχής που προοιωνίζει η σημερινή κατάσταση. Εξάλλου η «ανωμαλία» των χρυσαυγίτικων κραυγών αναφορικά με βασικές δεσμεύσεις του συστήματος απέναντι στους ιμπεριαλιστές πάτρωνες του (προσφυγικό, συμφωνία των Πρεσπών, ελληνοτουρκικά) που αποτέλεσε όλα τα προηγούμενα χρόνια ένα ιδιαίτερα κρίσιμο παράγοντα μη ένταξης της ΧΑ στον κορμό των επίσημων πολιτικών δυνάμεων, στις σημερινές συνθήκες ήταν ακόμα πιο προβληματική. Συνεπώς και οι ιμπεριαλιστές θα έδωσαν τουλάχιστον τη συναίνεση τους -αν όχι την προτροπή τους για την εκκαθάριση της εκκρεμότητας.

Ταυτόχρονα όμως η απόφαση αυτή χρησιμοποιείται από την κυβέρνηση και συνολικά από το πολιτικό σύστημα για να υπηρετήσει δύο βασικούς πολιτικούς στόχους.

Ο πρώτος που απεικονίστηκε στην πρωτοσέλιδη φωτογραφία της Εφημερίδας των Συντακτών είναι ας πούμε συνολικός και αφορά στα όρια (και όχι στο «τοίχο» ) της δημοκρατίας. Το σύστημα διακηρύσσει πως το... πολιτικό του σύστημα, που «μας απάλλαξε» από τη ΧΑ, είναι αναβαθμισμένο, ισχυρό και αρκούντως πλουραλιστικό. Στα όρια που αυτό το πολιτικό σύστημα ορίζει θα πρέπει συνεπώς να αναφέρεται, να κινείται, να διαμαρτύρεται, ο λαός! Ο στόχος αυτός θέλει να αποκηρύξει κάθε αναφορά στον ξεσηκωμό του 2010-12 που αγνοώντας τα όρια του πολιτικού συστήματος προκάλεσε το ξεχαρβάλωμα του. Ο στόχος αυτός θέλει να ξορκίσει ενδεχόμενα νέων ξεσηκωμών και αγώνων που θα εκφεύγουν από την νέα κανονικότητα και όπως αυτή προσδιορίζεται από την ποικιλία των συντελεστών της: από την απαγόρευση των διαδηλώσεων, των απεργιών και των ανεξάρτητων από κράτος και εργοδοσία σωματείων ως το γιορτασμό της Πρωτομαγιάς με προσδιορισμένο αριθμό διαδηλωτών που θα τοποθετούνται σε σημαδεμένες θέσεις!

Ο δεύτερος στόχος θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η εξειδίκευση της συνολικής γραμμής του πρώτου στόχου. Οι καθεστωτικές και οι συμβιβασμένες πολιτικές δυνάμεις που προσδιορίζουν τα «όρια της δημοκρατίας» διαμορφώνουν βέβαια –και η κάθε μια από τη θέση τηςένα συνολικό πολιτικό πλαίσιο. Οι διατεταγμένοι αναλυτές και δημοσιολόγοι των κάθε λογής ΜΜΕ εκλαϊκεύουν και προετοιμάζουν για τις ανάγκες αυτής της εξειδίκευσης. Ωστόσο ο αρμόδιος για αυτή τη συγκεκριμενοποίηση και την εφαρμογή της δεν είναι άλλος από την κυβέρνηση που διαχειρίζεται τα του συστήματος. Αυτή είναι η κύρια πολιτική δύναμη που έχει την ευθύνη να διατάξει και να συγκροτήσει το κράτος ώστε να εφαρμοστεί η γραμμή της υποταγής του λαού και της νεολαίας στη νέα κανονικότητα. Αυτή πχ είναι υπεύθυνη για να φέρει το νέο νόμο για το στραγγαλισμό των σωματείων και την κατάργηση όλων των ζωντανών διαδικασιών τους, αυτή είναι υπεύθυνη για να εξαπολυθεί τρομοκρατία και καταστολή ενάντια στους μαθητικούς αγώνες, για να χτυπηθεί κάθε διαδήλωση σε εφαρμογή του πρόσφατου νόμου χουντικής έμπνευσης. Εξάλλου όπως ήδη αναφέραμε με προαποφασισμένο κυβερνητικό σχέδιο χτυπήματος της διαδήλωσης της 7/10 στην Αθήνα συνοδεύτηκε η ανακοίνωση της καταδικαστικής απόφασης για τη ΧΑ. Αυτή είναι τελικά υπεύθυνη για να ενταθεί η προώθηση και η εφαρμογή της πολιτικής της φασιστικοποίησης. Αυτή είναι με άλλα λόγια υπεύθυνη ώστε η καταδίκη της ΧΑ όχι μόνο να μην λειτουργήσει απελευθερωτικά για την πάλη του λαού αλλά αντίθετα να αξιοποιηθεί ως μια απόφαση που εκφράζει την αναβαθμισμένη ισχύ του συστήματος το οποίο «δικαιούται» ακόμα περισσότερο μετά την απόφαση αυτή να βάλει «στο γύψο» το λαό και τη νεολαία.

Έχουμε λοιπόν μια απόφαση καταδίκης της ΧΑ ως εγκληματικής οργάνωσης (μια «νίκη της δημοκρατίας» σύμφωνα με τη συστημική προπαγάνδα, μια «αντιφασιστική νίκη» σύμφωνα με κάποιες άλλες πολιτικές δυνάμεις ) και ταυτόχρονα και παράλληλα λιγότερες ελευθερίες, μεγαλύτερη καταπίεση για το λαό και τη νεολαία! Το παράδοξο είναι σε κάθε περίπτωση υπαρκτό και έχει τις ερμηνείες του. Ερμηνείες που αφορούν στο πόσος και ποιος ήταν ο ρόλος του λαού γενικά στη διαμόρφωση της απόφασης αυτής, στο ποια ήταν τα πολιτικά χαρακτηριστικά του αντιφασιστικού κινήματος που υπήρξε όλα αυτά τα χρόνια απαιτώντας την καταδίκη της ΧΑ.

Ο λαός και το αντιφασιστικό κίνημα

Η κατάσταση αποσυγκρότησης του εργατικού-λαϊκού κινήματος, οι γραμμές σύγχυσης, υποχώρησης και συμβιβασμού με το σύστημα που επικρατούν στις δυνάμεις της Αριστεράς ως αποτέλεσμα της ήττας του κομμουνιστικού κινήματος, αποτελούν βασική πλευρά όλων των εξελίξεων στις οποίες παραπάνω αναφερθήκαμε. Στη βάση αυτών των δεδομένων και του αρνητικού συσχετισμού που έχει διαμορφωθεί εδώ και δεκαετίες, επιβλήθηκε η «παύση του κινήματος» από το Φλεβάρη του 2012 και τα εκατομμύρια των εργατών, του λαού και της νεολαίας που απεργούσαν, διαδήλωναν, αγωνιζόταν ενάντια στην ισοπέδωση ιστορικών εργατικών και λαϊκών κατακτήσεων, οδηγήθηκαν να βρουν διέξοδο... στις κάλπες.

Σε αυτή τη βάση και ενόσω η πάλη του λαού δεν κατόρθωνε να συγκροτήσει ιδεολογικά, πολιτικά και οργανωτικά τις δικές της δυνάμεις, τις δυνάμεις που θα επέμεναν και θα έκαναν βήματα στο δρόμο της αντίστασης και διεκδίκησης και στην προοπτική της αναμέτρησης με το σύστημα, προέκυψαν οι απαντήσεις του αντιπάλου. Από τη μια ο ΣΥΡΙΖΑ που αφού πέρασε τις ταραχώδεις προσαρμογές του διαμορφώθηκε σε κυβερνητική λύση και σε βασική πολιτική δύναμη του συστήματος. Από την άλλη η μαύρη συστημική εφεδρεία της ΧΑ που ανέλαβε το ρόλο του δολοφονικού κριού ενάντια στο κίνημα και στους αγώνες, ενάντια στο λαό.

Επιπλέον η ΧΑ κατόρθωσε –με τη στήριξή της και την πλαισίωσή της από τις επίσημες συστημικές φωνές– να εγκλωβίσει εκλογικά και πολιτικά στα μαύρα κηρύγματα της ένα σημαντικό κομμάτι της εργατικής και λαϊκής οργής που στρεφόταν ενάντια στις πολιτικές και τα κόμματα του συστήματος, ενάντια στις ξεπουλημένες και υποταγμένες συνδικαλιστικές ηγεσίες και δυνάμεις. Καταγράφουμε τη δεδομένη αυτή διαπίστωση ως ένα ακόμα μέτρο της κατάστασης αποσυγκρότησης του εργατικού-λαϊκού κινήματος, ως μια ακόμα μαρτυρία των πραγματικών απαιτήσεων που θέτει η ταξική πάλη.

Με δεδομένα όλα αυτά, και παρόλα αυτά, στην εφταετία 2013-20 της δίωξης και της δίκης της ΧΑ, ο λαός ήταν «παρόν» σαν παράγοντας πίεσης που απαιτούσε την καταδίκη της ΧΑ. Οι παρακαταθήκες της αντιφασιστικής πάλης του λαού μας στον 20ο αιώνα σε μια χώρα και σε μια περιοχή που οι λαοί έχουν δώσει το αίμα τους σε μεγαλειώδεις αντιφασιστικούς αγώνες, οι παρακαταθήκες της αντιδικτατορικής πάλης ενάντια στη φασιστική και αμερικανοκίνητη χούντα, η ηρωική εξέγερση του Πολυτεχνείου του 1973, όλα αυτά ήταν παρόντα. Αμβλυμμένα βέβαια στο σημερινό ταξικό-πολιτικό συσχετισμό, αλλά παρόντα ώστε να περιορίζουν τους βαθμούς ελευθερίας και τις επιλογές του συστήματος. Και βέβαια η ίδια η δολοφονική δράση της ΧΑ ενεργοποίησε και προκάλεσε πλατιά την ανησυχία και την οργή λαού και νεολαίας.

Το ζήτημα ήταν –και από τη συνολική άποψη του κινήματος συνεχίζει να είναι– ότι η έκφραση αυτής της ανησυχίας και οργής σε επίπεδο μαζικής πάλης και αγώνων ήταν πολύ πίσω από τις απαιτήσεις της περιόδου. Τις συνολικές απαιτήσεις της πάλης ενάντια στην αντιλαϊκή επίθεση του συστήματος, ενάντια στην ιμπεριαλιστική επέλαση στη χώρα και στην περιοχή, ενάντια στον πόλεμο, ενάντια στις πολιτικές κατάργησης και κατάπνιξης ελευθεριών, δημοκρατικών δικαιωμάτων και δικαιωμάτων πάλης που σταθερά κλιμακώνονται όλα αυτά τα χρόνια. Απέναντι σε όλα αυτά, στα χρόνια που αναφερόμαστε (2013-20) υπήρξε σημαντική, μεγάλη υποχώρηση. Η «αναμονή» της έλευσης του ΣΥΡΙΖΑ, η απογείωση των αυταπατών την περίοδο του κάλπικου δημοψηφίσματος, και η κατάσταση της παρατεταμένης αδράνειας τα επόμενα χρόνια, ήταν οι συνέπειες των γραμμών της υποταγής, και των συγκυβερνητικών ονειρώξεων που κυριάρχησαν στην Αριστερά. Με αυτά τα δεδομένα το σύστημα και οι κυβερνήσεις του είχαν όλα αυτά τα χρόνια «λυμένα τα χέρια τους» στην προώθηση της αντιλαϊκής επίθεσης, στην ένταση της φασιστικοποίησης, στην επιδείνωση του συσχετισμού σε βάρος του λαού και της νεολαίας.

Σε αυτή τη βάση και η αντιφασιστική πάλη και η απαίτηση της καταδίκης της ΧΑ ήταν πίσω και από τις απαιτήσεις. Δεν θα μπορούσε να είναι κι αλλιώς αφού η σχετική αυτοτέλεια που έχει η αντιφασιστική πάλη καθόλου δε σημαίνει ότι χωρίζεται με σινικά τείχη από τη συνολικότερη λαϊκή πάλη!

Μπορεί λοιπόν κανείς να «αναρωτηθεί»: Γιατί μόνο τη μέρα της ανακοίνωσης της απόφασης (7/10/20) υπήρξε –και μάλιστα πανελλαδικά– προσπάθεια και αντιφασιστική κινητοποίηση δεκάδων χιλιάδων λαού και νεολαίας; Γιατί όλα αυτά τα χρόνια οι κυρίαρχες δυνάμεις που αναφέρονται στην Αριστερά και στο κίνημα δεν επεδίωξαν τη μαζική και μαχητική πάλη του λαού και της νεολαίας ενάντια στο φασισμό και ενάντια στο συγκεκριμένο μόρφωμα της ΧΑ; Η προφανής απάντηση είναι ότι δεν είχαν μια τέτοια πολιτική επιλογή που είναι μια επιλογή απέναντι στο ίδιο το σύστημα και τις πολιτικές του. Και αρκέστηκαν στην 7/10 αντλώντας πολιτική νομιμοποίηση για την επιλογή τους αυτή από το ίδιο το σύστημα και στη σκιά της απόφασης του δικαστηρίου του.

Αλλά η απάντηση στην ερώτηση αυτή γίνεται πληρέστερη αν αναλογιστούμε ότι όλα αυτά τα χρόνια οι κυρίαρχες δυνάμεις που αναφέρονται στην Αριστερά και στο κίνημα δεν επεδίωξαν αγώνες και μαζική πάλη και για όλα τα άλλα μέτωπα που κρίνουν τα δικαιώματα και τη ζωή του λαού! Για τη μετατροπή της χώρας σε μια αμερικάνικη βάση του «διαβολικά καλού» Τραμπ, για την απογείωση της «στρατηγικής συνεργασίας» με το φασιστικό-σιωνιστικό κράτος του Ισραήλ, για τη διάλυση των εργασιακών σχέσεων, για τις εκατοντάδες διώξεις αγωνιστών και συνδικαλιστών από το κράτος και την αστική δικαιοσύνη, για τα απανωτά πραξικοπήματα του κράτους σε εργατικά κέντρα και συνδικάτα, για τους νόμους που υπάγουν τα σωματεία στο κράτος και στην εργοδοσία, για την συγκρότηση στρατοπέδων συγκέντρωσης και την ανείπωτη βαρβαρότητα ενάντια σε δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες στη βάση της συμφωνίας με την ΕΕ του 2016, και για όλα τα άλλα που εξελίχτηκαν αυτά τα χρόνια!

Βεβαίως και όπως ήδη αναφέραμε αυτά τα χρόνια υπήρξε αντιφασιστικό κίνημα που απαιτούσε την καταδίκη της ΧΑ και θα λέγαμε πως από πολιτική άποψη είχε τις προδιαγραφές που αντιστοιχούν στην κατάσταση που περιγράψαμε παραπάνω. Δηλαδή, το κίνημα αυτό καθορίστηκε πολιτικά από τις γραμμές συμβιβασμού και «σεβασμού» των επίσημων και κυρίαρχων πολιτικών δυνάμεων. Δεν παραγνωρίζουμε τη μαχητικότητα των εκφράσεων του (των ακτιβισμών» του) σε μια σειρά περιπτώσεις, αλλά θεωρούμε ότι αυτή καθόλου δεν αλλάζει αλλά αντίθετα παράγεται και υποστηρίζει τα θεμελιώδη προβλήματα των πολιτικών χαρακτηριστικών που κυριάρχησαν στο κίνημα αυτό.

Δύο ήταν τα κύρια και αλληλένδετα πολιτικά χαρακτηριστικά αυτού του κινήματος:

 - Η αντιφασιστική (έως και αντιχρυσαυγίτικη) μονομέρειά του, η πλήρης απόσπασή του από όλα τα άλλα μέτωπα πάλης του λαού και της νεολαίας.

 - Η ανάδειξη αιτημάτων («κλείστε τα γραφεία της ΧΑ», «να τεθεί εκτός νόμου η ΧΑ» κ.λπ.) προς το σύστημα, που ανακηρύσσουν το σύστημα (ή έστω το «δημοκρατικό τμήμα του») ως το «μόνο αρμόδιο» να ολοκληρώσει και να επικυρώσει τις μάχες (τους ακτιβισμούς) του αντιφασιστικού κινήματος.

Τα χαρακτηριστικά αυτά είναι έκφραση λαθεμένων αντιλήψεων για μια σειρά βασικά ζητήματα. Αντιλήψεις που αθωώνουν τον καπιταλισμό ως μήτρα γέννησης και πεδίο ενίσχυσης των φασιστικών φωνών και δυνάμεων. Αντιλήψεις που διέπονται από ολέθριες για το κίνημα αυταπάτες σχετικά με το αστικό κράτος αλλά και το πολιτικό σύστημα συνολικά. Αντιλήψεις διαχωρισμών και προτιμήσεων για τις («προοδευτικές», «δημοκρατικές» ακόμα και «εργατικές»!) δυνάμεις της κυβερνητικής διαχείρισης, -αντιλήψεις που πληρώθηκαν αυτά ακριβώς τα χρόνια πολύ ακριβά από το λαό και το κίνημα.

Αυτά τα πολιτικά στοιχεία που κυριάρχησαν στο αντιφασιστικό κίνημα έχουν τελικά μια πολύ συγκεκριμένη πολιτική βάση αναφοράς: το κράτημα αποστάσεων από ότι μπορεί να θυμίζει την κομμουνιστική κατεύθυνση (και στην αντιφασιστική πάλη), την άρνηση, συκοφάντηση, εναντίωση στο κομμουνιστικό κίνημα και στον καθοριστικό ρόλο του στη μεγάλη αντιφασιστική νίκη των λαών στον 20ο αιώνα. Πρόκειται για την πολιτική βάση του αντικομμουνισμού που έχει διαμορφωθεί διεθνώς και στη χώρα στα πλαίσια της κλιμακούμενης αντιδραστικής επίθεσης του κεφαλαίου και του ιμπεριαλισμού και με ποταμούς συκοφαντιών, εδώ και δεκαετίες. Σε αυτή τη βάση θα άξιζε να υπενθυμίσουμε την ιστορική ήττα του τροτσκισμού (και στο αντιφασιστικό μέτωπο) στον 20ο αιώνα αλλά και της αναρχίας και μάλιστα εκεί (Ισπανία) που είχε την ευκαιρία και τη δυνατότητα να παίξει καθοδηγητικό ρόλο.

Στις σημερινές συνθήκες ήταν έκδηλα τα αδιέξοδα που προέκυπταν στη βάση των παραπάνω πολιτικών χαρακτηριστικών που κυριάρχησαν στο αντιφασιστικό κίνημα. Αδιέξοδα που αναζήτησαν απάντηση σε δύο – διαφορετικέςκατευθύνσεις. Η πρώτη και κύρια κατεύθυνση ήταν η προσπάθεια «υπέρβασης» αυτών των αδιεξόδων μέσω της έντασης των ακτιβίστικων-στρατιωτικοποιημένων «απαντήσεων», τη συγκρότηση των λεγόμενων «μάχιμων περιφρουρήσεων» ακόμα και την αναγόρευση των καταδρομικών επιθέσεων σε γραφεία και φυσικά πρόσωπα σε... αντιφασιστική πάλη. Όλα αυτά έχουν αναφορά σε μια συσσωρευμένη οργή σε τμήματα ιδιαίτερα της νεολαίας. Αλλά πρέπει να είναι σαφές ότι με όλα αυτά η οργή εκτονώνεται σε αδιέξοδους δρόμους ήττας και υποταγής, αφού απέναντι της δείχνουν μόνο την καταστολή και φασιστικά μορφώματα. Αλλά δεν της δείχνουν το σύστημα και την πολιτική της φασιστικοποίησης.

Μια δεύτερη μειοψηφική προσπάθεια απάντησης των αδιεξόδων αυτών υπήρξε η αναζήτηση –έστω ασταθής και αντιφατική– από κομμάτι αυτών των δυνάμεων, στοιχείων της πολιτικής λογικής που θέτει η κομμουνιστική κατεύθυνση για την πάλη ενάντια στο φασισμό. Η ύπαρξη τέτοιων ομάδων στη χώρα μας αλλά και στην Ευρώπη (π.χ. Γερμανία, Ισπανία) είναι ένδειξη θετικών διεργασιών, έκφραση των πραγματικών απαιτήσεων που θέτει για τη νεολαία και το λαό η βαρβαρότητα της σημερινής κατάστασης

Επιστρέφοντας στο συγκεκριμένο ζήτημα της ΧΑ, είναι για μας φανερό ότι, αυτά τα πολιτικά χαρακτηριστικά που κυριάρχησαν στο αντιφασιστικό κίνημα που υπήρξε κάθε άλλο παρά ευνόησαν τη μαζικοποίηση της λαϊκής αντιφασιστικής πάλης και την χειραφέτηση της από τις πολιτικές επιδιώξεις που το σύστημα είχε στο ζήτημα αυτό. Στην πραγματικότητα τα πολιτικά αυτά χαρακτηριστικά συνέβαλαν ώστε σε όλη αυτή την εφτάχρονη διαδρομή να είναι το σύστημα αυτό που θα έχει τον πρώτο και καθοριστικό ρόλο στο ζήτημα της ΧΑ. Να το διαχειριστεί έτσι ώστε από τη μια να λύσει τις αντιφάσεις που του προκαλούσε η ισχυροποίηση και η διεκδίκηση πολιτικού ρόλου από τη ΧΑ. Και από την άλλη να προχωράει ανεμπόδιστα στην κλιμάκωση της αντιλαϊκής επίθεσης, στο βάθεμα της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης της χώρας, στην ένταση της φασιστικοποίησης και να εμφανίζεται ισχυροποιημένο και αναβαθμισμένο απέναντι στο λαό.

Τι (δεν) έκλεισε - Tι απαιτείται

Το σύστημα λοιπόν κλείνει το ζήτημα της ΧΑ με τον δικό του τρόπο και τους δικούς του όρους. Αποσύρει από το πολιτικό προσκήνιο την ηγετική της ομάδα, ρίχνει στα μαλακά τα στελέχη που την πλαισίωναν, αφήνει ελεύθερους πολλούς από αυτούς, και θα έχει «κατά νου» την τύχη όλων των φυσικών προσώπων που έπαιξαν βασικό ή σημαντικό ρόλο στην ύπαρξη της και στην εγκληματική δράση της. Δεν θα είναι η πρώτη ούτε η τελευταία φορά που καταπιεστές και φονιάδες αγωνιστών, εργαζομένων, μεταναστών θα τύχουν ευνοϊκής μεταχείρισης από το σύστημα και το κράτος του. Σε όλα τα σχετικά πρόσφατα χρόνια της «ανθούσας δημοκρατίας» του συστήματος υπάρχουν μια σειρά τέτοια παραδείγματα. Από τον Μελίστα της κυβέρνησης της «αλλαγής» το 1985, τον Καλαμπόκα το δολοφόνο του Τεμπονέρα το 1991 και μέχρι τον Κορκονέα το 2008. Και βέβαια δίπλα σε αυτά τα παραδείγματα αποδεδειγμένων δολοφόνων που αφέθηκαν ελεύθεροι, υπάρχουν δεκάδες άλλα παραδείγματα. Παραδείγματα βαρύτατων επιθέσεων (σαν την «υπόθεση της ζαρντινιέρας» ενάντια στον Κύπριο φοιτητή το 2006 στη Θεσσαλονίκη) που οι υπαίτιοι της αστυνομικοί οδηγήθηκαν από την αναστολή στην αθώωση! Αλλά ακόμα και παραδείγματα δολοφονιών, όπως η πρόσφατη περίπτωση του αγωνιστή Μάγγου στο Βόλο, που δεν χρεώθηκαν –ούτε τυπικά– ποτέ και σε κανέναν!

Σήμερα δεν είναι μόνο τα «ανεξόφλητα γραμμάτια» που το σύστημα οφείλει σε καθέναν από αυτούς και σε όλους αυτούς τους δολοφόνους της ΧΑ. Είναι κυρίως η επίγνωση του ότι στη μια ή την άλλη μορφή αυτό το προσωπικό είναι αναγκαίο για το παρόν και το μέλλον του συστήματος.

Σε αυτή τη βάση αντιμετωπίσαμε, ως ΚΚΕ(μ-λ), το ζήτημα της ΧΑ όλα τα προηγούμενα χρόνια. Χωρίς να υιοθετούμε στιγμή την πολιτική απόσπαση του μετώπου αυτού από το σύνολο των ζητημάτων που έθετε και θέτει στο λαό η ιμπεριαλιστική βαρβαρότητα και η καπιταλιστική αγριότητα. Χωρίς να υιοθετούμε ούτε στιγμή τα θεωρήματα που επεδίωκαν να εμφανίσουν την ύπαρξη και τη δράση της ΧΑ σαν μια κατάσταση «εξωτερική» και «ξένη» από τις επιλογές, τα χαρακτηριστικά, τα προβλήματα και τις επιδιώξεις του πολιτικού συστήματος. Έχοντας σταθερό πολιτικό μέτωπο στις λογικές της μονομερούς και αποκλειστικής ενασχόλησης ενός δυναμικού στο μέτωπο αυτό.

Ταυτόχρονα θεωρούσαμε και θεωρούμε πως η αντιφασιστική πάλη έχει τη σχετική αυτοτέλεια της. Συνεχίζουμε να θεωρούμε ότι απέναντι σε φασιστικές απειλές και προκλήσεις απαιτείται η πιο πλατιά συμπαράταξη δημοκρατικών δυνάμεων. Αυτή η κατεύθυνση είναι αναγκαία ακόμα και όταν δεν είναι διασφαλισμένες οι πολιτικές προϋποθέσεις που θα αναδείξουν ως κυρίαρχη και ηγετική δύναμη αυτής της συμπαράταξης τα συμφέροντα και την προοπτική των εργατικών-λαϊκών δυνάμεων. Αυτές οι πολιτικές προϋποθέσεις παλεύονται και οικοδομούνται και μέσα στο αντιφασιστικό μέτωπο, μέσα στην εξελισσόμενη αντιφασιστική πάλη. Γι’ αυτό ήμασταν και είμαστε πολιτικά απέναντι στις πολιτικές δυνάμεις και επιλογές που στο όνομα του «αντιφασιστικού μετώπου» όριζαν και ορίζουν τις αστικές δυνάμεις ως μόνες «αρμόδιες» να ηγηθούν και να καθορίσουν την αντιφασιστική πάλη. Τις πολιτικές λογικές δηλαδή που σε αυτά που ονομάζουν «αντιφασιστικά μέτωπα» αναγορεύουν το λαό και τη νεολαία σε πολιτική ουρά των αστικών επιδιώξεων. Τις πολιτικές λογικές που αποδέχονται τελικά ως «ανώτατο όριο» της αντιφασιστικής πάλης τον «δημοκρατικό εξορθολογισμό» του αστικού πολιτικού συστήματος.

Η υπόθεση της ΧΑ δεν ήταν μια προσωρινή και συγκυριακή «ανωμαλία», μια παρένθεση που έκλεισε και μπορεί να ξεχαστεί. Η βαρβαρότητα, η κρίση και η όξυνση των ανταγωνισμών του καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος παντού στον κόσμο, οι ιμπεριαλιστικές επιδρομές και πολεμικές φλόγες στην περιοχή, τα μεγάλα αδιέξοδα του συστήματος της εξάρτησης και της εκμετάλλευσης στη χώρα, αποτελούν το πλαίσιο, τις γενικές και ειδικότερες αιτίες που γεννούν και τροφοδοτούν τέτοια τέρατα διεθνώς και στη χώρα μας.

Η διακηρυσσόμενη ισχυροποίηση-σταθεροποίηση του πολιτικού συστήματος στη χώρα έχει ως βάση της την ένταση της καταπίεσης, τη «φυλάκιση» του λαού και της νεολαίας μέσα σε συνθήκες εξαθλίωσης και εργασιακού μεσαίωνα και με την απαίτηση της πρόθυμης ανταπόκρισης τους σε κάθε πολεμική ιμπεριαλιστική επιταγή, σε κάθε αστικό τυχοδιωκτισμό. Γι’ αυτό η «σταθεροποίηση» είναι έωλη. Γι’ αυτό οι λαϊκές-εργατικές μάζες και η νεολαία είναι υποχρεωμένες να αναζητήσουν τα δικά τους όργανα πάλης. Γι’ αυτό είναι αναπόφευκτες οι κοινωνικές εκρήξεις. Γι’ αυτό το σύστημα θα γεννήσει και πάλι τέρατα και θα καταφύγει ξανά και ξανά στην στήριξη τους.

Οι μάχες και οι νίκες ενάντια στα τέρατα είναι οι μάχες και οι νίκες για την ανασυγκρότηση του εργατικού-λαϊκού κινήματος. Είναι οι μάχες για να γεννηθεί το νέο και να σταθεί αξιόμαχα απέναντι στο παλιό. Είναι οι μάχες για τη συγκρότηση της εργατικής τάξης και του λαού σε δύναμη αναμέτρησης και επαναστατικής ανατροπής του σάπιου εξαρτημένου καπιταλισμού στη χώρα μας. Είναι οι μάχες που έχουν στρατηγικό ορίζοντα να πάρει ο λαός στα χέρια του τις τύχες της ζωής του και της χώρας.

Είναι οι μάχες που «ξεκινούν» σήμερα επιδιώκοντας να συγκροτήσουν και να δώσουν μαζική υπόσταση στους χώρους δουλειάς, στις γειτονιές και στη νεολαία, στην πολιτική κατεύθυνση των «τριών αντί» που μπορεί να ανοίξει αυτό το δρόμο και να διαμορφώσει ευρύτερα κινηματικά δεδομένα. Την πολιτική κατεύθυνση της αντιιμπεριαλιστικής, της αντικαπιταλιστικής και της αντιδιαχειριστικής πάλης.