Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η αιματοχυσία και η καταστροφή στην Ουκρανία. Έχοντας μπει στον δεύτερο μήνα της ρωσικής εισβολής, οι πρόσφυγες που αναζητούν καταφύγιο σε γειτονικές χώρες φτάνουν ήδη στα 4 εκατομμύρια, ενώ οι εσωτερικά εκτοπισμένοι σε περιοχές μεγαλύτερης ασφάλειας αγγίζουν τα 6,5 εκατομμύρια. Οι νεκροί στον άμαχο πληθυσμό σύμφωνα με τον ΟΗΕ είναι 1.120, ενώ χιλιάδες είναι οι τραυματίες, για να μην μιλήσουμε για τους στρατιώτες που -άγνωστο πόσοι- έχουν χάσει τη ζωή τους ή έχουν μείνει σακάτηδες. Στο σπιράλ του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού ΗΠΑ-ΝΑΤΟ και Ρωσίας, όχι μόνο για την Ουκρανία, αλλά και για «την αρχιτεκτονική ασφάλειας στην Ευρώπη», που βασικό της στοιχείο συνεχίζει να αποτελεί η αμερικανική στρατηγική περικύκλωσης της Ρωσίας, η ρωσική εισβολή αποτέλεσε τη θρυαλλίδα των εξελίξεων. Μια ακόμη πιο δύσκολη, επικίνδυνη, σκοτεινή φάση έχει ανοίξει για τους λαούς και την εργατική τάξη.
Η δεύτερη φάση της ρωσικής εισβολής
Λίγες μέρες πριν, υπήρξε η ανακοίνωση του γενικού επιτελείου των ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων, που ανέφερε ότι μετά την εξουδετέρωση σημαντικού μέρους του στρατιωτικού δυναμικού του ουκρανικού στρατού, η «επιχείρηση» περνάει στη δεύτερη φάση, επικεντρωνόμενη στον βασικό στόχο της «απελευθέρωσης» όλης της περιοχής του Ντονμπάς, υπογραμμίζοντας παράλληλα πως αυτή θα συνεχιστεί μέχρι την εκπλήρωση όλων των στόχων της. Δεν γνωρίζουμε επακριβώς αν η ανακοίνωση μετέτρεπε την ανάγκη σε φιλοτιμία, όπως κατηγορήθηκε ευθύς αμέσως από τους δυτικούς, που είτε θεωρούν είτε το χρησιμοποιούν προπαγανδιστικά ότι η ρωσική πολεμική μηχανή έχει «βαλτώσει» ή απηχούσε πράγματι αρχικούς στρατιωτικούς σχεδιασμούς της Ρωσίας. Πιο πιθανό θεωρούμε ότι η ανακοίνωση αυτή έπαιρνε υπόψιν της τις δυσκολίες που συνάντησαν τα ρώσικα στρατεύματα και βρισκόταν στα σχέδια της Ρωσίας (είτε σαν plan a είτε σαν plan b ή και c). Ωστόσο, η πραγματική κατάσταση στα πεδία των μαχών δεν επιβεβαιώνει την καταιγιστική ΝΑΤΟϊκή προπαγάνδα.
Η επιλογή του ουκρανικού στρατού να μην δώσει τη μάχη σε ανοιχτό πεδίο και να ταμπουρωθεί στις πόλεις, μπορεί να δημιούργησε πρόβλημα στην στρατιωτική αποτελεσματικότητα των ρωσικών δυνάμεων, που δεν ήθελαν για πολιτικούς λόγους να ισοπεδώσουν τις ουκρανικές πόλεις. Ωστόσο, αυτό από την άλλη δεν μπορεί να δημιουργήσει συνθήκες νίκης για το καθεστώς του Κιέβου. Επιπλέον, στο μεσοδιάστημα ο ρώσικος στρατός όντως έχει καταστρέψει μεγάλο μέρος της ουκρανικής αεροπορίας και αεράμυνας, συνεχίζει την καταστροφή σημαντικού μέρους των αποθηκών καυσίμων, όπλων και πυρομαχικών, ελέγχει τα βασικά υδροηλεκτρικά φράγματα και τους πυρηνικούς σταθμούς της χώρας.
Μάλιστα, αρκετές μέρες πριν, όπως γράψαμε στο άρθρο «Πόλεμος και Διπλωματία στο ματωμένο σώμα της Ουκρανίας ΙΙ», που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα των «Αντιγειτονιών» και επιβεβαιώνεται πια ακόμα και από το ουκρανικό επιτελείο, οι ρωσικές δυνάμεις εκτελούν μεγάλες κυκλωτικές κινήσεις, κύρια από τον Νότο (παρακάμπτοντας το Μικολάιβ και κινούμενες προς το Κρίιβι Ριγ και το Ντνίπρο και από την Μελιτούπολη προς την Ζαπορόζια) αλλά και από τον Βορά (έχοντας καταλάβει πια την πόλη κλειδί του Ιζιούμ) με στόχο την αποκοπή από τον ανεφοδιασμό, με στόχο τον εγκλωβισμό και τελικά την παράδοση 60.000 στρατιωτών του ουκρανικού στρατού, που βρίσκονται στην Ανατολική Ουκρανία, απέναντι από τις δυνάμεις των αυτονομιστών των περιοχών του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ. Μάλιστα, η κατάληψη της Μαριούπολης, η οποία πραγματικά έγινε σάκος του μποξ και ισοπεδώθηκε, σίγουρα θα απελευθερώσει σημαντικές ρωσικές δυνάμεις, που πιθανά θα καλεστούν να ενισχύσουν τα μέτωπα στο Ντονμπάς και ειδικότερα προς την πόλη της Ζαπορίζια. Η κατάληψη της Μαριούπολης, αλλά και η προέλαση των ρωσικών στρατευμάτων από τη Μελιτούπολη προς τον Βορά, έχει δημιουργήσει έναν χερσαίο διάδρομο που ενώνει την Κριμαία με το Ντονμπάς, με βάθος πια αρκετών δεκάδων χιλιομέτρων, με την Ουκρανία να έχει απολέσει αυτή την στιγμή το 80% των ακτών της.
Υπό αυτό το πρίσμα, οι ουκρανικές αντεπιθέσεις των προηγούμενων ημερών και οι ανακαταλήψεις ορισμένων πόλεων ή χωριών δεν μπορούν να αλλάξουν τη γενική πορεία του πολέμου. Επιπλέον, δεν είναι αβάσιμες οι υποψίες κάποιων αναλυτών ότι αυτές πραγματοποιήθηκαν και φυσικά υπερπροβλήθηκαν περισσότερο για πολιτικούς λόγους, μιας και συνέπεσαν με την επίσκεψη Μπάιντεν στην Ευρώπη και την παρουσία του στην Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, αλλά και στην «επεισοδιακή» του ομιλία στην Πολωνία.
Στο ευρύ πεδίο, η επίσκεψη Λαβρόφ στην Κίνα και ειδικά οι δηλώσεις του Κινέζου ομόλογού του («Οι σινορωσικοί δεσμοί άντεξαν και κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση», «Κίνα και Ρωσία είναι αποφασισμένες να αναπτύξουν και άλλο τις σχέσεις τους, προκειμένου να περάσουν σε ένα νέο υψηλότερο επίπεδο» κ.ά.), όπως και οι αλλεπάλληλες δηλώσεις της κινέζικης ηγεσίας πως η επίλυση της κρίσης βρίσκεται στα χέρια των ΗΠΑ (χρεώνοντάς τους το φταίξιμο), δείχνουν πως πιάνει όρια (αν δεν γυρνάει μπούμερανγκ) η προσπάθεια εκφοβισμού της Κίνας από τις ΗΠΑ, οι οποίες προχώρησαν σε κυρώσεις εναντίον της για το θέμα των… Ουιγούρων! Φυσικά, η Κίνα δεν έχει αποφασίσει να αναιρέσει την ισορροπιστική της στάση και για αυτό στις δηλώσεις του Κινέζου ΥΠΕΞ επαναλήφθηκε η τοποθέτηση για αποκλιμάκωση της έντασης και ειρηνική διευθέτηση των διαφορών Ρωσίας-Ουκρανίας.
Η ΝΑΤΟϊκή περίσφιξη της Ρωσίας και ο υπερεξοπλισμός της Ουκρανίας κλιμακώνονται
Οι πρόσφατες αποφάσεις του ΝΑΤΟ επικύρωσαν τους αμερικανικούς σχεδιασμούς κλιμάκωσης της περίσφιξης της Ρωσίας. Στους 4 ήδη υπάρχοντες Σχηματισμούς Μάχης (BattleGroups) που έδρευαν σε Βαλτικές (τρεις) και Πολωνία (ένας), προστίθενται άλλοι 4 σε Ουγγαρία, Σλοβακία, Ρουμανία και Βουλγαρία, καλύπτοντας πια όλη τη συνοριογραμμή με τη Ρωσία, ενώ διπλασιάζεται ο συνολικός αριθμός και των 8! Επιπλέον, 40.000 ΝΑΤΟϊκοί στρατιώτες της Δύναμης Απόκρισης του ΝΑΤΟ έχουν τεθεί απευθείας στις υπηρεσίες του Ανώτατου ΝΑΤΟϊκού Διοικητή της Ευρώπης. 130 μαχητικά αεροσκάφη και ιπτάμενα ραντάρ είναι σε κατάσταση συναγερμού και 140 πλοία απλωμένα από τη Βαλτική έως τη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα είναι σε πλήρη ετοιμότητα, μεταξύ αυτών και 2 αεροπλανοφόρα που περιπολούν στο Αιγαίο. Στην Πολωνία εγκαταστάθηκε στις αρχές του Μάρτη ακόμα μία συστοιχία πυραύλων τύπου Patriot, ενώ συνολικά ενισχύεται η «αντιπυραυλική ασπίδα» σε όλη τη συνοριογραμμή με τη Ρωσία. Ο αριθμός των Αμερικάνων στρατιωτών που έχουν αναπτυχθεί στην Ευρώπη, με την αποστολή το τελευταίο διάστημα 12.000, έχει ξεπεράσει τις 100.000!
Εκ παραλλήλου το ΝΑΤΟ, με πρωτοστάτες, εκτός από τις ΗΠΑ, και τη Βρετανία, μέχρι τις 7 του Μάρτη είχε αποστείλει 17.000 αντιαρματικούς και 2.000 αντιαεροπορικούς πυραύλους στο καθεστώς του Κιέβου, με τη Βρετανία να δηλώνει πως θα στείλει άμεσα άλλους 6.000. Η Πολωνία, τόπος συγκέντρωσης και προώθησης του χιλιάδων τόνων πολεμικού εξοπλισμού προς το Κίεβο, έχει μετατραπεί στον επίσημο προβοκάτορα της «Νέας Ευρώπης» και σε προκεχωρημένο φυλάκιο των αμερικανοΝΑΤΟϊκών εμπρηστών του πολέμου. Η παλιά υποτακτική των Εγγλέζων συμπεριφέρεται με την υπόγεια υποστήριξη του Λονδίνου, ως «βασιλικότερη του βασιλέως». Στην πρόσφατη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, έφερε για πολλοστή φορά τον τελευταίο μήνα, στο τραπέζι των συζητήσεων, την αποστολή «διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης» στην Ουκρανία. Πρόκειται για ένα ζήτημα για το οποίο ο Ρώσος ΥΠΕΞ Σ. Λαβρόφ είχε ήδη δηλώσει ότι αυτό θα σήμαινε «ευθεία αντιπαράθεση μεταξύ των Ρώσων και των ενόπλων δυνάμεων του ΝΑΤΟ», συμπληρώνοντας χαρακτηριστικά: «Ελπίζω να αντιλαμβάνονται τι λένε»!
Εξίσου ανησυχητικές είναι οι συζητήσεις που έχουν ανοίξει για την αποστολή αντιπυραυλικών συστημάτων S-300, πυραυλικών συστημάτων κατά πλοίων από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, που επίσης συναντούν την οργισμένη αντίδραση της ρωσικής ηγεσίας και ρίχνουν λάδι στη φωτιά.
Στο τοπίο αυτό, οι Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές, με πρώτη απ’ όλους τη Γερμανία, συναινούν όπου δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς ή συνεκτιμώντας και τις δικές τους ανάγκες και φόβους, βάζουν φρένο σε απαιτήσεις των ΗΠΑ (εμπάργκο σε ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο) και αναζητούν τρόπους αποφυγής της ασφυκτικής πίεσης που δέχονται από τις ΗΠΑ, την ώρα που συνολικά οι εξελίξεις τούς ανοίγουν σοβαρά προβλήματα γεωπολιτικής και οικονομικής φύσης.
Οι «βόμβες» Μπάιντεν, η Ιφιγένεια (Ουκρανία) και ο μακρύς πόλεμος
Πολλοί παρομοίασαν με βόμβες τις δηλώσεις του Μπάιντεν από την Πολωνία, που έθεταν ζήτημα ανατροπής του Πούτιν από την προεδρία της Ρωσίας: «Αυτός ο άνθρωπος δεν μπορεί να παραμείνει στην εξουσία»! Λίγο πριν, στις ίδιες δηλώσεις τον είχε ονομάσει «χασάπη», τις προηγούμενες μέρες και εβδομάδες τον είχε χαρακτηρίσει «εγκληματία πολέμου», «δικτάτορα», ενώ όλοι θυμούνται ότι όταν ανέλαβε την προεδρία των ΗΠΑ τον είχε αποκαλέσει «δολοφόνο». Η αμερικανική διπλωματία, πιο έντονα από κάθε άλλη φορά, είναι αλήθεια ότι επιχείρησε μια ανασκευή των δηλώσεων Μπάιντεν, αναφερόμενη ξανά στο αυθόρμητο και στην ιδιοσυγκρασία του ανδρός και δηλώνοντας πως «οι ΗΠΑ δεν έχουν καμιά πολιτική αλλαγής καθεστώτος στη Ρωσία». Ο Μακρόν «σαν έτοιμος από καιρό» διαφοροποιήθηκε άμεσα. Ωστόσο, στην ίδια αυτή επίσκεψη, απευθυνόμενος στο τάγμα Αμερικανών αλεξιπτωτιστών που εδρεύει εκεί και μιλώντας για το δράμα των προσφύγων στην Ουκρανία είπε χαρακτηριστικά: «Θα το δείτε όταν πάτε εκεί, ορισμένοι έχετε ήδη πάει εκεί»!
Ο παλαίμαχος Αμερικανός διπλωμάτης και πρόεδρος του Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων Ρίτσαρντ Χάας, δήλωσε χαρακτηριστικά πως οι δηλώσεις Μπάιντεν «έκαναν μια δύσκολη κατάσταση πιο δύσκολη και μια επικίνδυνη κατάσταση πιο επικίνδυνη». Οπότε, εάν δεν γίνεται να μας καθησυχάσει η προσπάθεια ανασκευής τους, το ερώτημα που βγαίνει αβίαστα είναι γιατί γίνονται αυτές. Οι δηλώσεις Μπάιντεν απηχούν μύχιες σκέψεις του αμερικανικού κατεστημένου και δεν ξεστομίζονται τυχαία. Επίσης, η προσπάθεια ανασκευής τους, διόλου απίθανο δεν είναι να απηχεί τους διχασμούς και τα διλήμματα που έχει ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός για το μέχρι πού μπορεί να φτάσει την αντιπαράθεσή του με τη Ρωσία. Ωστόσο, αυτή η προσπάθεια ανασκευής τους δεν αναιρεί το γεγονός ότι αυτές οι δηλώσεις φτιάχνουν κλίμα, σπρώχνουν στην ένταση και όχι στην συνεννόηση και στέλνουν μήνυμα προς τους υποτακτικούς, μεταξύ αυτών κυρίως στον Ζελένσκι. Επιπλέον, μάλλον αντανακλούν τον μεγάλο εκνευρισμό των ΗΠΑ, που παρά τις μερικές τους ημιτελείς επιτυχίες (σχετική ευθυγράμμιση των Ευρωπαίων ιμπεριαλιστών, πάγωμα του Nord Stream 2, αύξηση της πίεσης προς την Κίνα κ.ά.), δεν μπορούν να αποδείξουν στην πράξη ότι παραμένουν η πρώτη ιμπεριαλιστική δύναμη στον πλανήτη και μέσα σε αυτό το πλαίσιο ότι μπορούν να προστατεύουν τους υποτακτικούς τους.
Άλλωστε, όλες οι κινήσεις των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ το τελευταίο διάστημα, κινήσεις που από την άλλη πλευρά οδηγούν τη ρωσική ηγεσία να δηλώνει έτοιμη για χρησιμοποίηση των πυρηνικών όπλων εάν απειληθεί η ύπαρξή της, είναι στην κατεύθυνση της κλιμάκωσης της αντιπαράθεσης. Θα λέγαμε, μάλιστα, πως τα αλλεπάλληλα κύματα σκληρών κυρώσεων προς τη Ρωσία σε συνδυασμό με όλη τη φιλοπόλεμη κινητοποίηση του ΝΑΤΟ, δηλώνουν πως η αμερικανική ηγεσία μάλλον επιδιώκει την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη παράταση του πολέμου, καθώς και την με κάθε τρόπο διατήρηση της έντασης ανάμεσα στη Δύση συνολικά και τη Ρωσία. Γι’ αυτό όχι άδικα ο Βρετανός ιστορικός Ν. Φέργκιουσον εκτιμά ότι μια τέτοια πολιτική παράτασης του πολέμου (μακρύς πόλεμος) θα μπορούσε να μετατρέψει την Ουκρανία σε Ιφιγένεια, στον βωμό της «υψηλής αμερικανικής γεωστρατηγικής».
Επιπρόσθετα, θα επισημαίναμε, και σε συνέχεια όσων ήδη γράψαμε για τις ανησυχητικές εξελίξεις που καταγράφονται στις συζητήσεις που διεξάγονται σε επίπεδο ΗΠΑ-ΝΑΤΟ, και το εξής: τη διατήρηση, με πρωτοστάτες τις ΗΠΑ, της κατηγορίας προς τη Ρωσία για το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει χημικά ή βιολογικά ή πυρηνικά όπλα στην Ουκρανία. Άλλωστε, ο γραμματέας του ΝΑΤΟ, Στόλτενμπεργκ προέβη στην άκρως ανησυχητική δήλωση ότι «οποιαδήποτε χρήση χημικών όπλων θα άλλαζε θεμελιωδώς τη φύση της σύγκρουσης», θέτοντας παράλληλα και το ζήτημα της «εξάπλωσης χημικών παραγόντων και στο έδαφος του ΝΑΤΟ» (υπογραμμίσεις δικές μας) και επιφυλασσόμενος, όπως και οι ΗΠΑ, για το είδος της απάντησης των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ. Αυτή η επιμονή των Δυτικών πάει να λειτουργήσει σαν «αυτοεκπληρούμενη προφητεία» και εγείρει ερωτήματα εάν τμήματα του αμερικανικού κατεστημένου ερωτοτροπούν και με την ιδέα μιας προβοκάτσιας που θα «ανάγκαζε» τις ΗΠΑ να μπουν με άλλους όρους στην αντιπαράθεση.
Την ίδια στιγμή έχουν σηκωθεί και οι τόνοι από την άλλη πλευρά. Η Ρωσία όχι μόνο κατηγορεί ότι «Ουκρανοί εθνικιστές» σε συνεργασία με τις ΗΠΑ θέλουν να στήσουν προβοκάτσια με χημικά όπλα και την φορτώσουν στην ίδια, αλλά κατηγορούν τις ΗΠΑ για χρηματοδότηση εργαστηρίων βιολογικών όπλων στην Ουκρανία. Μάλιστα, η κάθε άλλο παρά φιλορωσική, βρετανική εφημερίδα Daily Mail, σε μια ανέλπιστη συνηγορία των ρωσικών κατηγοριών, αποκάλυψε πως ο γιος Μπάιντεν, μέσω της θέσης του στο διοικητικό συμβούλιο της ουκρανικής εταιρείας Burisma, έδρασε μετά το 2014 ως μεσάζοντας για να χρηματοδοτηθούν έρευνες για την παραγωγή θανατηφόρων ιών σε βιολογικά εργαστήρια της Ουκρανίας.
Ο συμβιβασμός -εκτός απροόπτου- αργεί
Με αυτά τα δεδομένα, ο τέταρτος γύρος διαπραγματεύσεων μεταξύ Ρωσίας και ουκρανικού καθεστώτος δείχνει να μην μπορεί να οδηγήσει σύντομα και εύκολα σε έναν συμβιβασμό. Οι υποχωρήσεις του Ζελένσκι όσον αφορά την ουδετερότητα της Ουκρανίας, συνοδεύονται από όρους, όπως αυτός του δημοψηφίσματος, που ακυρώνουν τη δικαιοδοσία των διαπραγματευτικών ομάδων. Συνολικά η διαπραγματευτική ομάδα και το καθεστώς του Κιέβου άγεται και φέρεται από τις αμερικανικές απαιτήσεις, πράγμα που εγείρει ερωτηματικά στη ρωσική πλευρά αν και κατά πόσο μπορεί υπάρξει συμφωνία με την ουκρανική πλευρά. Φυσικά, από τη δική της πλευρά η Ρωσία διερευνά τις ρωγμές στο ουκρανικό καθεστώς και δείχνει να έχει καταλήξει στο συμπέρασμα πως η ουκρανική ηγεσία βρίσκεται κάτω από ένα τέτοιο καθεστώς ελέγχου, πιέσεων και εκβιασμών από τις ΗΠΑ, που, αν δεν υπάρξουν ορισμένα καταλυτικά γεγονότα στο πεδίο των μαχών, δεν πρόκειται να συζητήσει σοβαρά ένα συμβιβασμό.
