Πλεόνασμα θράσους και έλλειμμα τσίπας είναι να έχει ως κεντρικό σύνθημα του συνεδρίου του ο ΣΥΡΙΖΑ το “Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα”. Δεν κατάφεραν βέβαια να ξεπεράσουν το αξέχαστο “Για το σοσιαλισμό αγωνιζόμαστε όλοι” του ΠΑΣΟΚου Παπαντωνίου, αλλά… προσπάθησαν. Τα πράγματα επιχείρησε να τα αποκαταστήσει ο Τσίπρας στο κλείσιμο του συνεδρίου, δηλώνοντας ότι “αυτά που δεσμευτήκαμε δεν είναι ο σοσιαλισμός. Είναι απλά ο δρόμος για να αποφύγουμε τη βαρβαρότητα που γεννά η κυβέρνηση Μητσοτάκη”. Για να προωθήσει τη δικιά του -που είναι καλύτερη- εκδοχή της βαρβαρότητας.
Καλύτερη για το σύστημα της εξάρτησης και εκμετάλλευσης, αφού ο ΣΥΡΙΖΑ με την “εγνωσμένη αξιοπιστία” του μπορεί να διατηρήσει την κοινωνική συνοχή, υπηρετώντας με το δικό του μείγμα πολιτικής τούς φορείς της βαρβαρότητας, τον ιμπεριαλισμό και το κεφάλαιο. Η “προδευτική διακυβέρνηση”, η “σοσιαλδημοκρατική” εκδοχή πλασάρεται ότι μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα από τον “άκρατο νεοφιλελευθερισμό” της Μητσοτάκης Α.Ε. τα συμφέροντα, τους στόχους και τις αντιλαϊκές επιλογές των ξένων και ντόπιων αφεντικών. Δεν είναι τυχαίο ότι στο συνέδριο κυριάρχησαν μηνύματα των άλλων ευρωπαίων συντρόφων που αγωνίζονται και αυτοί ενάντια στη βαρβαρότητα, όπως του σοσιαλδημοκράτη πρωθυπουργού της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ, του Ενρίκο Λέτα (επικεφαλής του ιταλικού Partito Democratico), αλλά κυρίως του πορτογάλου πρωθυπουργού Αντόνιο Κόστα, ο οποίος, συντονισμένος με τον Τσίπρα, τόνισε ότι “σήμερα είναι σημαντική η κοινή δράση όλων των προοδευτικών δυνάμεων”.
Η παρουσία που όμως είχε ιδιαίτερη σημασία για το μήνυμα που ήθελε να στείλει ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν αυτή του πρώην πρωθυπουργού της Βόρειας Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ. Παρών και ο πρώην ΥΠΕΞ Κοτζιάς. Όλοι τους δήλωσαν περήφανοι που υλοποίησαν το ΝΑΤΟϊκό “μεντεσέ” με τη Συμφωνία των Πρεσπών, εμποδίζοντας “τα περιθώρια ενίσχυσης τρίτων δυνάμεων στα βόρεια σύνορά μας”. Αποδέκτης του μηνύματος οι ΗΠΑ καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ δηλώνει την προθυμία και την αποτελεσματικότητά του -σε αντιδιαστολή με αυτή της ΝΔ που “δυσκολεύεται”- να προωθήσει ακόμα μια συνοχή, όχι την κοινωνική αλλά τη ΝΑΤΟϊκή στη ΝΑ Μεσόγειο. Συνοχή που υπηρετείται με την “προώθηση ενός οδικού χάρτη -με σαφείς κόκκινες γραμμές- για ουσιαστικό διάλογο με την Τουρκία και ορίζοντα το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης”, όπως γράφτηκε στις αποφάσεις του συνεδρίου. Άλλωστε, και στο πεδίο αυτό η αξία του ΣΥΡΙΖΑ είναι… εγνωσμένη και τα πρόσφατα συγχαρητήρια Πάιατ και Νούλαντ το αποδεικνύουν. Η όποια φασαρία κάνει ο Τσίπρας απηχεί τη διαπραγμάτευση για λογαριασμό της αστικής τάξης που θεωρεί ότι πρέπει να γίνει, αποσπώντας ανταλλάγματα για την ΗΠΑκοή, αντίθετα με τον “δεδομένο” Μητσοτάκη.
Εντός -ΝΑΤΟ και ΕΕ- και επί τα αυτά της επίθεσης του κεφαλαίου στην εργατική τάξη και το λαό. Η αποδοχή αυτού του πλαισίου, η διαχείριση του συστήματος βαφτίζεται “ρεαλιστικός ριζοσπαστισμός”. Οι ευφημισμοί είναι συνηθισμένοι στην πολιτική για να “ντύνουν” αντιδραστικές επιλογές καθώς ούτε ίχνος ριζοσπαστισμού δεν μπορεί να ανιχνευθεί, ενώ ξεχειλίζει ο ρεαλισμός της υποταγής. Τα 5+1 σημεία που προτείνονται έχουν το αποτύπωμα των οδηγιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τις προϋποθέσεις αξιοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης, αν δεν είναι αντιγραφές αντίστοιχων πρακτικών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Και στο πεδίο αυτό είναι εγνωσμένη η αξία της κυβερνητικής θητείας του ΣΥΡΙΖΑ με τα πολλά Ι -Ιδιωτικοποιήσεις- (ΔΕΗ, διόδια, νοσοκομεία μέσω ΣΔΙΤ κ.λπ.) μέχρι τις δικές του αντιδραστικές ανατροπές σε παιδεία, εργασία, συνδικαλισμό. Από τη μια δεσμεύσεις στο ντόπιο κεφάλαιο για αύξηση της κερδοφορίας του, φόρτωμα της κρίσης στο λαό και αναδιανομή της “πίτας” μέσω του “κλαδέματος των κλεφτόδεντρων”. Από την άλλη, εξαγγελίες για ανακούφιση των εργαζομένων υπό την αίρεση της καμένης γης, του χάους που θα παραλάβει καθώς η κυβέρνηση της ΝΔ εξαντλεί τους πόρους για να επιτευχθεί αυτή.
Για όλα τα παραπάνω δεν εκφράστηκαν διαφωνίες στο συνέδριο. Οι εντάσεις και τα γιούχα αφορούσαν αποκλειστικά τις οργανωτικές αλλαγές που πρότεινε ο Τσίπρας και τελικά υπερψηφίστηκαν με 75%. Ουσιαστικά αποτέλεσε το προτελευταίο βήμα -το τελευταίο θα συμβεί στις 15/5 με εκλογή προέδρου και ΚΕ από όλα τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ-, της μετατροπής του σε ένα αρχηγικό κόμμα “καρτέλ” -ευρεία παράταξη που καλύπτει από (κεντρο)δεξιά μέχρι (κεντρο)αριστερά στο πολιτικό φάσμα. Πορεία που ξεκίνησε στο 1ο συνέδριο (2013) με τη διάλυση των “συνιστωσών” και συνεχίστηκε στο 2ο (2016) με διεύρυνση στελεχών από ΠΑΣΟΚ-Κέντρο ενώ είχε αποχωρήσει η ΛΑΕ. Η ήττα στις εκλογές του 2019 έγινε αφετηρία έντονης αμφισβήτησης όχι της πολιτικής που εφάρμοσε στην κυβερνητική του θητεία, ούτε στον αρχηγό του αλλά… στο κόμμα και τα χαρακτηριστικά του που θεωρείται ότι αποτελούν βαρίδια για τη διεκδίκηση νέας κυβερνητικής θητείας. Ο καβγάς και η αντίθεση της τάσης “Ομπρέλα” που πήρε περίπου το 25% αφορά τη μετατόπιση του κέντρου των αποφάσεων στον πρόεδρο-Τσίπρα και στους γύρω από αυτόν. Μια σειρά γνωστά παραδοσιακά στελέχη βλέπουν να μειώνεται δραστικά αν δεν εξαφανίζεται ο ρόλος τους στη διαμόρφωση της πολιτικής τού κόμματος. Σε κάθε περίπτωση, είναι ο Τσίπρας που θα αποφασίζει και θα διανέμει ρόλους και θέσεις. Τέλος, ενδεικτικό του εκφυλισμού του συνεδρίου είναι ότι περίπου 1.100 σύνεδροι (περίπου 1 στους 5) δεν ψήφισαν αποχωρώντας από τις διαδικασίες του.
Το αρχηγικό κόμμα-σύμπραξη ευρύτερων δυνάμεων υπηρετεί και την πολιτική που θέλει ο ΣΥΡΙΖΑ να εφαρμόσει. Τη ρεαλιστική διαχείριση του συστήματος της εξάρτησης και εκμετάλλευσης. Καμιά προοπτική δεν υπάρχει για το λαό αν εγκλωβιστεί εντός αυτών των σχεδιασμών. Η διέξοδος βρίσκεται στην πάλη εκτός και ενάντια σ' αυτούς.
