Το παιχνίδι εντυπώσεων γύρω απ’ την -ονομαστική- αύξηση του κατώτατου μισθού συνεχίζεται ακάθεκτο. Η κυβέρνηση εδώ και αρκετό καιρό στα πλαίσια των προεκλογικών υποσχέσεων, προσπαθώντας να δημιουργήσει κλίμα «παροχών» και ταυτόχρονα σαφώς πιεσμένη απ’ τις εξελίξεις στο πεδίο των αυξήσεων και του πληθωρισμού, έχει ρίξει στο τραπέζι με τυμπανοκρουσίες το χαρτί της αύξησης του κατώτατου μισθού.
Τα νούμερα που αφήνονται να διαρρεύσουν στα ΜΜΕ κινούνται πέριξ του 5-8%, δηλαδή σε απόλυτους αριθμούς μιλάνε για 35 έως 57 ευρώ μεικτά. Η κυβέρνηση προσπαθεί με ψίχουλα να δημιουργήσει επίπλαστη εικόνα κοινωνικής πολιτικής και παροχών, τη στιγμή που οι αυξήσεις των βασικών ειδών ξεπερνούν ακόμη και το 20%. Νομίζουν ότι η πολιτική της ελεημοσύνης, με τα διάφορα «pass», με το «καλάθι της νοικοκυράς» κ.ά. μπορούν ν’ αμβλύνουν την αγανάκτηση των λαϊκών μαζών μπροστά στις τεράστιες πιέσεις που δέχονται.
Η σκληρή πραγματικότητα μιλά από μόνη της. Είναι δεδομένο ότι ο μισθός και το ύψος του είναι ένα σχετικό μέγεθος που σχετίζεται άμεσα με την αγοραστική του δυναμική, δηλαδή τη σχέση με τις τιμές των προϊόντων και ιδίως αυτών που αφορούν τις βασικές ανάγκες. Όταν, λόγω της κρίσης και του πολέμου, ανακοινώνεται πληθωρισμός για το 2022 της τάξης του 10% σημαίνει ότι η πραγματική αξία των μισθών μειώνεται σημαντικά με τεράστιες συνέπειες για τη λαϊκή οικογένεια. Σ’ αυτά πρέπει να συνεκτιμηθεί ότι ο πληθωρισμός είναι μια τιμή της οποίας ο μέσος όρος προκύπτει απ’ τις αυξήσεις προϊόντων, όχι όμως με το βάρος που αντιστοιχεί πραγματικά στα βασικά για μια οικογένεια εργαζόμενων είδη. Για παράδειγμα, τα γαλακτοκομικά αυξήθηκαν 23%, τα έλαια 19%, τα κρέατα 18,6%, τα δημητριακά 18,6%, το φυσικό αέριο 34,7%.
Είναι καταφανές ότι οι αυξήσεις που προτείνονται βρίσκονται πολύ μακριά απ’ τις λαϊκές ανάγκες και στην πραγματικότητα δεν αποτελούν αυξήσεις, αλλά τρόπους διαχείρισης της φτώχιας και της εξαθλίωσης που επεκτείνονται με καταιγιστικούς ρυθμούς. Όλα αυτά σ’ ένα εργασιακό περιβάλλον που, ιδίως για τους εργαζομένους που αμείβονται με το κατώτατο μισθό, θυμίζει πραγματικό κάτεργο. Οι ελαστικές σχέσεις εργασίας κυριαρχούν, η εργοδοτική τρομοκρατία τσακίζει κόκκαλα, ενώ δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι τα πιο σοβαρά εργατικά «ατυχήματα» συμβαίνουν εκεί που η πίεση για το μεροκάματο ξεχειλίζει.
Ένα σημαντικό ζήτημα που παράγει δεδομένα μέχρι σήμερα αφορά τις ανατροπές που προωθήθηκαν κατά την περίοδο των μνημονίων και σχετίζονται με τον τρόπο με τον οποίο καθορίζεται ο κατώτατος μισθός. Δόθηκε η άμεση δυνατότητα στο κράτος και στον υπουργό Εργασίας να καθορίζουν το ύψος του κατώτατου μισθού μέσα από μια συμβουλευτική διαδικασία τυπικού χαρακτήρα με εργοδοτικούς φορείς και οικονομικά επιτελεία, με βασικά κριτήρια τους ρυθμούς ανάπτυξης, την ανταγωνιστικότητα, τις αντοχές της οικονομίας, το ύψος της ανεργίας.
Τα αποτελέσματα της φετινής διαβούλευσης συντείνουν και προωθούν ξανά το κυβερνητικό αφήγημα για «αυξήσεις» ψίχουλα κάτω απ’ τα όρια της φτώχειας. Σ’ αυτήν τη διαδικασία, εκτός απ’ τους εργοδοτικούς φορείς (ΣΕΒ, ΣΕΤΕ, ΙΟΒΕ, Τράπεζα της Ελλάδος) οι οποίοι παίζοντας το ρόλο «του κακού μπάτσου» προτείνουν αυξήσεις 3-5%, πήρε μέρος και η ΓΣΕΕ με πρόταση αύξησης κατά 15,8%. Η ηγεσία της ΓΣΕΕ, από καιρό σε ρόλο συμβουλάτορα της αντεργατικής επίθεσης, έχει την άνεση να πετάει κούφια νούμερα γνωρίζοντας ότι θα συνεχίσει να υποσκάπτει κάθε προσπάθεια ουσιαστικής και απ’ τα κάτω συλλογικής διεκδίκησης αυξήσεων στους μισθούς και δουλειάς με δικαιώματα. Στην ίδια κατεύθυνση των κούφιων αριθμών και σε ρυθμούς προεκλογικής απογείωσης κινείται ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος «ξεχνώντας» την αντεργατική διαδρομή που έχει διανύσει ως κυβέρνηση, «ξεχνώντας» το απόλυτο διαζύγιο που έχει πάρει απ’ τις συλλογικές διεκδικήσεις, υπόσχεται κατώτατο μισθό στα 800 ευρώ.
Στην πραγματικότητα, οι αυξήσεων στους μισθούς αποτελούν καθαρά ζήτημα πάλης και συλλογικής διεκδίκησης των ίδιων των εργαζομένων μέσα απ’ τα όργανα πάλης τους. Είναι ένας αγώνας που πρέπει να συνδεθεί με τη διεκδίκηση Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και τη μακρά διαδρομή για την επανακατάκτησής τους. Τα εργατικά σωματεία κι οι συνδικαλιστικές ενώσεις πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειες και να οξύνουν την αντιπαράθεση με την εργοδοσία. Πρέπει να δημιουργήσουν συλλογικούς όρους διεκδίκησης ενός αιτήματος το οποίο ήδη παλεύεται κατά μόνας και ατομικά από πλήθος εργαζόμενων ως μοναδική διέξοδος στην τεράστια αύξηση του κόστους ζωής.
Φαίνεται πως η κυβέρνηση, συνεχίζοντας τα παιχνίδια εντυπώσεων, έχει συνδέσει την ανακοίνωση του τελικού ύψους της αύξησης και την έναρξη της εφαρμογής της με την ανακοίνωση της ημερομηνίας των εκλογών. Ωστόσο, το έγκλημα στα Τέμπη και κυρίως η έκδηλη οργή κι η αγανάκτηση που ξεχειλίζει απ’ τις λαϊκές μάζες και τη νεολαία, που αναζητούν και βρίσκουν έκφραση στο δρόμο με μαζικούς όρους, έχουν ήδη δημιουργήσει τεράστια πίεση σ’ όλες τις αστικές πολιτικές δυνάμεις και τα κυβερνητικά επιτελεία. Παρά τις καθυστερήσεις, όποια κι αν είναι η τελική ανακοίνωση, είναι δεδομένο ότι δεν μπορεί ν’ αλλάξει τα δεδομένα και τον αντιλαϊκό χαρακτήρα των κυβερνητικών προθέσεων.
