Όλα δείχνουν ότι ο πόλεμος του ΝΑΤΟ κατά της Ρωσίας στην Ουκρανία, σχεδόν δύο χρόνια μετά, πιάνει κάποια όρια. «Ο πόλεμος με τη Ρωσία έχει εισέλθει σε μια νέα φάση και ο χειμώνας αναμένεται να περιπλέξει τις μάχες ύστερα από μια καλοκαιρινή αντεπίθεση που απέτυχε να δώσει τα επιθυμητά αποτελέσματα λόγω των επίμονων ελλείψεων όπλων και χερσαίων στρατευμάτων», είπε ο Ζελένσκι σε συνέντευξή του στο Associated Press…
«Για άσχημα νέα από το ουκρανικό μέτωπο πρέπει να είναι έτοιμο το ΝΑΤΟ», προειδοποίησε ο γγ του ΝΑΤΟ, Στόλτενμπεργκ, σε συνέντευξή του το Σάββατο (2/12) στο γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ARD. Σημειώνει, δε, πως «δεν είμαστε σε θέση να συνεργαστούμε τόσο στενά όσο θα έπρεπε», ενώ κάλεσε τις κυβερνήσεις να κοιτάξουν πέρα από τα εθνικά τους συμφέροντα και να δουν τη μεγάλη εικόνα. «Μια νίκη για τον Πούτιν (…) θα αποτελούσε κίνδυνο για τους υπόλοιπους συμμάχους»!
Τα κυρίαρχα δυτικά ΜΜΕ εντοπίζουν την έναρξη μιας «σοβαρής κρίσης κόπωσης» από την Ουκρανία πολύ πριν από το ξέσπασμα του νέου πολέμου στη Μ. Ανατολή. Το πιο ενδιαφέρον ερώτημα που θέτουν είναι το εξής: «Γιατί αργήσατε τόσο πολύ;» επιρρίπτοντας ουσιαστικά την ευθύνη στην Ουκρανία. Δεν γίνεται λόγος ωστόσο για τα κονδύλια, που πολλά από αυτά τροφοδότησαν τη διαφθορά στην Ουκρανία ή εξυπηρέτησαν τις βιομηχανίες όπλων της Δύσης, όπως έχουν επισημάνει με κυνισμό αμερικανοί πολιτικοί.
Αυτό που αντιμετωπίζει τώρα η Ουκρανία είναι ότι, για πρώτη φορά, η αλήθεια διαρρέει από πολλές πλευρές, αφού η Ουάσινγκτον φαίνεται να θέτει τα θεμέλια για μια πορεία «εξόδου». Η προετοιμασία του εδάφους για ένα «πακετάρισμα» οπισθοχώρησης απαιτεί διάφορα προσχήματα. Μια προφανής εξήγηση είναι ότι η Ουκρανία αποδεικνύεται πρόβλημα για τη συνέχεια, ιδίως στην προοπτική νέων συγκρούσεων στη Μ. Ανατολή. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του NBC News τον προηγούμενο μήνα, ανώτεροι αξιωματούχοι των ΗΠΑ έριξαν την ιδέα να παραχωρήσει η Ουκρανία εδάφη στη Ρωσία για να τερματιστεί η σύγκρουση. Πράγμα που άμεσα θέτει το ζήτημα της τύχης της ηγεσίας του Κιέβου.
Γιατί λοιπόν όλα αυτά βγαίνουν τώρα στη φόρα; Σίγουρα η χρονική στιγμή είναι πιο περίπλοκη από ό,τι πριν δύο χρόνια. Είναι σαφές πως ο σημερινός ισραηλινο-παλαιστινιακός πόλεμος στη Γάζα είναι ένας από τους τρεις βασικούς παράγοντες. Οι άλλοι δύο είναι: οι προεδρικές εκλογές που πλησιάζουν στις ΗΠΑ και το ότι ο Πούτιν και το πολιτικό σύστημα της Μόσχας έχει αποδειχθεί ανθεκτικό και ίσως ισχυροποιήθηκε. Πάνω σε αυτό φωτογραφίζεται η στάση της Κίνας! Την προέτρεπαν να εγκαταλείψει τη Ρωσία, αλλά ταυτόχρονα έδιναν σήμα ότι η Κίνα θα ήταν η επόμενη που θα «πολιορκούσαν». Για την Κίνα, ωστόσο, τα θεμελιώδη στρατηγικά μεγέθη της κατάστασης καθόρισαν την συμπεριφορά της, και αυτά έχουν γίνει πλέον σαφή στη Δύση.
Δεν μπορούν να το πουν ανοικτά, αλλά στο βάθος γνωρίζουν πως το να «πακετάρουν» αυτή την ήττα ως μια απλή αλλαγή στρατηγικής σε «ανάσχεση» δεν είναι και τόσο απλό. Είναι γεγονός πως η Δύση ενέπλεξε βαθιά τις χώρες της Βαλτικής. Η Λετονία ανακοίνωσε ότι θα κλείσει τη Βαλτική Θάλασσα στα ρωσικά πλοία και η Δανία το κλείσιμο των στενών για τα ρωσικά πλοία. Με πρόσχημα το προσφυγικό, που δείχνει να φουντώνει όπως το 2021, η Φιλανδία έχει ουσιαστικά κλείσει τις χερσαίες επικοινωνίες με τη Ρωσία και οι χώρες της Βαλτικής με τη Νορβηγία ετοιμάζονται να ακολουθήσουν το παράδειγμά της. Ταυτόχρονα, πάνω από 70.000 ΝΑΤΟϊκοί στρατιώτες βρίσκονται περιμετρικά του ρωσικού θύλακα Καλίνινγκραντ στην Βαλτική. Μεγάλες ασκήσεις του ΝΑΤΟ θα πραγματοποιηθούν εκεί τον Φεβρουάριο-Μάρτιο του 2024.
Ωστόσο, αν και πολλές από αυτές τις χώρες χαρακτηρίζονται «ρωσοφοβικές», δεν συμπίπτουν στην προσέγγισή τους. Ουκρανία και Πολωνία είναι στα «μαχαίρια», με τη Βαρσοβία να σταματά τις προμήθειες όπλων. Οι ασταθείς σχέσεις τους (όπως η ορατή κρίση στα σύνορα των δύο χωρών λόγω της διαμαρτυρίας των πολωνών μεταφορέων επειδή οι ουκρανοί συνάδελφοί τους απέσπασαν εξαιρέσεις που τις επεκτείνουν και εντός ΕΕ), μπορεί να οδηγήσουν σε ακόμη πιο οξυμένη κατάσταση.
Ίσως τα προηγούμενα να εντάσσονται στις παρενέργειες μιας αναμενόμενης αποκλιμάκωσης. Ωστόσο το πραγματικό αντιστάθμισμά της αναζητείται σε άλλα επίπεδα. Ο επικεφαλής της διοικητικής μέριμνας του ΝΑΤΟ, γερμανός αντιστράτηγος Sollfrank, πρότεινε τη δημιουργία «στρατιωτικής Σένγκεν» για τη βελτιστοποίηση της μετακίνησης στρατιωτικού εξοπλισμού σε ολόκληρη την ΕΕ. Πέρα από τη χρονική της στιγμή, το σημαντικό είναι η ουσία αυτής της πρότασης. Θα μπορούσε να παρουσιαστεί όχι μόνο ως αντιστάθμισμα στην αποκλιμάκωση, αλλά και να συμπληρώσει την έλλειψη εγγυήσεων τύπου άρθρου 5 του ΝΑΤΟ. Το ερώτημα είναι αν οι ΗΠΑ (για την πιο δυναμική ανάσχεση της Κίνας στην Ασία) είναι πρόθυμες να αναθέσουν τις επιχειρήσεις αντιρωσικής ανάσχεσης στην Ευρώπη στους Ευρωπαίους και ειδικότερα στη Γερμανία.
Αναμφίβολα η «στρατιωτική Σένγκεν» θα εξυπηρετούσε τους στόχους της Γερμανίας, η οποία σχεδιάζει να καταστήσει τις στρατιωτικές της δυνάμεις τις μεγαλύτερες της ΕΕ στα ανατολικά σύνορα. Εκεί θα μπορούσαν να αναπτυχθούν, ως στρατιωτική εποπτεία αορίστου χρόνου. Είτε ως «αποτρεπτικό μέσο για τη ρωσική επιθετικότητα» είτε ως μέρος μιας απάντησης σε ένα τεχνητά κατασκευασμένο συνοριακό περιστατικό.
Για τη Γερμανία και τις ηγεμονικές της τάσεις στην ΕΕ, είναι αναγκαία η εξουδετέρωση των φιλοδοξιών της Πολωνίας να ηγηθεί του χώρου της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Η Πολωνία φιλοδοξούσε να γίνει ο ηγέτης της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία, αλλά η Γερμανία στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων. Η υποστήριξή της στον Τουσκ εντάσσεται ως μία «διευκόλυνση» σε αυτό το παιχνίδι ισχύος. Η νίκη του «φιλελεύθερου συνασπισμού» της αντιπολίτευσης στις πολωνικές εκλογές τον περασμένο μήνα (στις οποίες ο πολωνός ΥΠΕΞ κατηγόρησε τη Γερμανία για ανάμιξη) θα έχει ως πιθανό αποτέλεσμα την επιστροφή τού πρώην πρωθυπουργού και προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Τουσκ, στην πρωθυπουργία. Σε αυτή την περίπτωση, ο πολιτικός που πρόσκειται στη Γερμανία θα μπορούσε να αξιοποιηθεί από το Βερολίνο, με αποτέλεσμα η Πολωνία να αναγκαστεί να παραχωρήσει την όποια σφαίρα επιρροής της επ' αόριστον στη Γερμανία!
Το σενάριο (η Γερμανία θα αναλάβει ουσιαστικά από τις ΗΠΑ να «αναχαιτίσει» τη Ρωσία στην Ευρώπη) εικάζεται ότι πηγάζει από τις ΗΠΑ στο πλαίσιο του στρατηγικού σχεδίου της Ουάσινγκτον «Lead From Behind» (οδηγώ από πίσω), ώστε οι ΗΠΑ να μπορούν στη συνέχεια, με μεγαλύτερη άνεση, να ασχοληθούν με τα ζητήματα της νοτιοανατολικής Ασίας. Υπάρχουν ωστόσο πολλές μεταβλητές, πέρα από τον έλεγχο της Πολωνίας, που θα μπορούσαν να ακυρώσουν ένα τέτοιο σενάριο.
Όλα αυτά πάντως αντανακλούν τη δυσκολία να διαχειριστούν οι ΗΠΑ το γεγονός ότι η Ρωσία αποκτά πλεονέκτημα, επί του πεδίου, στην Ουκρανία.
ΧΒ
