Αυτές τις μέρες το θερμόμετρο στη Γερμανία δείχνει αρνητικές θερμοκρασίες, στα κοινωνικά προβλήματα, όμως, η θερμοκρασία έχει σκαρφαλώσει στα ύψη.
Μετά τις κινητοποιήσεις του Δεκεμβρίου, οι αγρότες της χώρας πραγματοποιούν ήδη -και σχεδιάζουν και για τη συνέχεια- αγωνιστικές κινητοποιήσεις παντού στη Γερμανία. «Οι αγρότες κινητοποιούνται παντού, με έναν τρόπο που η χώρα δεν έχει ξαναζήσει», δήλωσε ο πρόεδρος της Γερμανικής Ένωσης Αγροτών Joachim Rukwied. «Χωρίς εμάς, κανένα φαγητό», «Νόμοι και κανόνες χωρίς λόγο, αν πεθάνει ο αγρότης, πεθαίνει η χώρα» είναι μερικά χαρακτηριστικά συνθήματα στις συγκεντρώσεις.
Μετά την απεργία για το θέμα του γάλακτος το 2008 και τις αγροτικές διαμαρτυρίες για τις «κόκκινες ζώνες» με τους περιορισμούς στα λιπάσματα το 2019, είναι η τρίτη φορά που εκδηλώνεται η οργή των αγροτών. Από τη Βαυαρία και την Βάδη-Βυρτεμβέργη, μέχρι τη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, τη Σαξονία και το Σλέσβιχ-Χολστάιν, χιλιάδες αγρότες με τρακτέρ και άλλα γεωργικά μηχανήματα πραγματοποιούν εκατοντάδες κινητοποιήσεις με μπλοκάρισμα δρόμων και οδικών κόμβων, αλλά και συγκεντρώσεις στο κέντρο των πόλεων, όπως στο Μόναχο, στη Δρέσδη, στο Βερολίνο κ.α., με αποτέλεσμα δυσκολίες στην ομαλή οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα στη χώρα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι η Βολγκσβάγκεν αναγκάστηκε να μη λειτουργήσει το εργοστάσιο στο Έμντεν λόγω της αδυναμίας προσέλευσης των εργαζομένων. Κορύφωση σε αυτή τη φάση θεωρείται η πανγερμανική συγκέντρωση στο Βερολίνο, που είναι προγραμματισμένη για τη Δευτέρα 15/1/2024.
Αιχμή στα αιτήματά τους είναι να πάρει πίσω η κυβέρνηση του συνασπισμού των σοσιαλδημοκρατών, των πράσινων και των φιλελεύθερων την απόφαση για κατάργηση των φορολογικών ελαφρύνσεων για το αγροτικό ντίζελ κίνησης και για τα αγροτικά οχήματα. Η απόφαση της κυβέρνησης στοχεύει, όπως δηλώνεται, στην εξοικονόμηση 920 εκατομμυρίων ευρώ περίπου, ώστε να κλείσει η «τρύπα» των 17 δισ. ευρώ στον προϋπολογισμό του 2024. Επίσης προωθείται στο πλαίσιο της κατάργησης της χρήσης ορυκτών καυσίμων στη γεωργία, σαν μέσο κίνησης των οχημάτων.
Μετά τις πρώτες κινητοποιήσεις η κυβέρνηση ακύρωσε μέρος των μέτρων της, διατηρώντας την απαλλαγή από τα τέλη κυκλοφορίας των αγροτικών οχημάτων. Ακόμα, ανακοίνωσε ότι η κατάργηση της επιδότησης για το αγροτικό ντίζελ, που υπάρχει από το 1951, δεν θα γίνει άμεσα αλλά σταδιακά μέχρι και το 2026. Οι αγρότες, όμως, δεν ικανοποιούνται και γι' αυτό συνεχίζουν τις κινητοποιήσεις τους. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο η μείωση του εισοδήματος απ' τα τελευταία κυβερνητικά μέτρα, αλλά είναι βαθύτερο. Υπάρχει ανασφάλεια για το μέλλον σε πολλούς αγρότες και ιδιαίτερα σε εκείνους με τα χαμηλότερα και μεσαία εισοδήματα. Η δυσαρέσκεια δεν περιορίζεται στα χρόνια της θητείας της σημερινής κυβέρνησης. Είναι πιο παλιά. Το ζήτημα της μείωσης των επιδοτήσεων απ' την ΕΕ στον γεωργικό τομέα γιατί θεωρούνται «λανθασμένη προτεραιότητα» και ο προσανατολισμός σε άλλους τομείς, τα λεγόμενα «οικονομικά κίνητρα για μεγαλύτερη βιοποικιλότητα και βιολογική γεωργία», η ανάγκη -σύμφωνα με δημοσιεύσεις- για αύξηση του γεωργικού κλήρου (μέσος όρος σήμερα είναι 68 εκτάρια, ενώ ο στόχος είναι για πάνω από 200 εκτάρια, 1 εκτάριο=10 στρέμματα), το γεγονός ότι το 2,5%-3% των γεωργικών επιχειρήσεων εγκαταλείπεται από τους αγρότες κάθε χρόνο, είναι μερικά στοιχεία του σύνθετου προβλήματος. Δεν πρέπει, επίσης, να ξεχνάμε και άλλες πλευρές, που έχουν να κάνουν με ευρύτερες γεωστρατηγικές εξελίξεις και να θυμηθούμε τις σχετικά πρόσφατες αντιδράσεις των Πολωνών και Ούγγρων αγροτών ενάντια στην εισαγωγή φτηνών αγροτικών προϊόντων από την Ουκρανία, όπου όμως μεγάλο μέρος της αγροτικής παραγωγής περνά στα χέρια μεγάλων αμερικάνικων και ευρωπαϊκών εταιρειών. Μαζί κινητοποιούνται και οι μεταφορείς εμπορευμάτων, διαμαρτυρόμενοι για την αύξηση των διοδίων για τα βαριά οχήματα από τις αρχές Δεκεμβρίου 2023, οι οποίοι μάλιστα ανακοίνωσαν συγκεντρώσεις φορτηγών στο Βερολίνο στις 18 και 19 Γενάρη.
Παράλληλα με τις αγροτικές κινητοποιήσεις εξελίσσονται αυτές τις μέρες και αγωνιστικές κινητοποιήσεις στα τρένα, που αφορούν τη μεταφορά εμπορευμάτων και επιβατών. Συγκεκριμένα, οι οδηγοί των τρένων κήρυξαν τριήμερη απεργία μέχρι την Παρασκευή 12/1/24, διεκδικώντας νέα συλλογική σύμβαση εργασίας. Αιτήματά τους είναι η μείωση του χρόνου εργασίας από 38 ώρες σε 35 ώρες την εβδομάδα, η αύξηση του μισθού κατά 555 ευρώ μικτά, η καταβολή εφάπαξ επιδόματος 3.000 ευρώ σαν αντιστάθμισμα στην ακρίβεια στις τιμές των βασικών αγαθών. Η Deutsche Bahn (γερμανικοί σιδηρόδρομοι), ο εργοδότης τους, δεν κατάφερε να κηρύξει μέσω δικαστηρίων την απεργία παράνομη και αυτή συνεχίζεται με τεράστιες συνέπειες στη μεταφορά εμπορευμάτων και επιβατών. «Εάν δεν υπάρξει κάτι μέχρι την Παρασκευή, θα κάνουμε ένα διάλειμμα και θα συνεχίσουμε στην επόμενη εργατική μάχη», δήλωσε ο πρόεδρος του συνδικάτου μηχανοδηγών Γερμανίας (GDL), απορρίπτοντας ταυτόχρονα την τελευταία πρόταση των εργοδοτών.
Αξίζει εδώ να αναφέρουμε ότι μαζικές απεργίες με αντίστοιχα οικονομικά αιτήματα πραγματοποιήθηκαν την περασμένη χρονιά από τα μεγαλύτερα συνδικάτα της Γερμανίας όπως το IG Metal της βιομηχανίας και το Ver.di του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Τα παραπάνω συνδικάτα, με εκατομμύρια μέλη το καθένα, πέτυχαν αυξήσεις της τάξης του 8,5% και 11% περίπου αντίστοιχα.
Ένα ιδιαίτερο ζήτημα που αναφέρεται συχνά στα ΜΜΕ είναι το ερώτημα: «Ποιος ή τι υποκινεί τις αγωνιστικές κινητοποιήσεις;». Παρουσιάζεται ένα κλίμα ανησυχίας και γίνονται από την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση εκκλήσεις για «ειρηνικές διαδηλώσεις». «Με κάνει να σκέφτομαι, ακόμη και να ανησυχώ, το γεγονός ότι το κλίμα στη χώρα υπερθερμαίνεται», ανέφερε την προηγούμενη Παρασκευή ο υπουργός των Οικονομικών Habeck (Πράσινοι). «Υπάρχει η απειλή ανάλογων καταστάσεων όπως στη Γαλλία», δήλωσε η οικονομολόγος Monika Schnitzer. «Δεν είναι πλέον μόνο συζήτηση για το περιεχόμενο, αλλά για τη δημοκρατία μας», είπε Katrin Goring-Eckard, πολιτικός των Πρασίνων.
Είναι, λοιπόν, οι ακροδεξιοί του AFD και άλλων οργανώσεων αυτοί που ξεσηκώνουν τους απεργούς και τους αγρότες έχοντας σχέδια για «γενική απεργία» και «ανατροπές» όπως ορισμένοι δηλώνουν; Η απάντηση θεωρούμε ότι πρέπει να είναι καθαρή! Τα πραγματικά προβλήματα και η πολιτική που τα δημιουργεί ξεσηκώνουν αγρότες και εργαζόμενους. Είναι αυτά που τους αναγκάζουν να ακολουθήσουν τον δρόμο του αγώνα. Είναι άλλης τάξης ζήτημα το πώς προσπαθεί να εκμεταλλευτεί το κάθε κόμμα τις κινητοποιήσεις για να υπηρετήσει δικούς του στόχους. Είναι χαρακτηριστικό ότι τελευταία οι αγρότες απέκτησαν πολλούς «φίλους». Πρώτα πρώτα στελέχη του κυβερνητικού SPD και πρωθυπουργοί κρατιδίων εκφράζουν την «αγάπη» στους αγρότες και την κριτική στην κεντρική κυβέρνηση (Κάτω Σαξονίας, Μεκλεμβούργου-Δυτικής Πομερανίας, του Βραδεμβούργου, του Σάαρλαν). Το αντιπολιτευόμενο CDU, μέσω του προέδρου του Μερτς εκφράζει την «αλληλεγγύη στους αγρότες» αλλά, ταυτόχρονα, σε συγκέντρωση στο Sauerland δηλώνει ότι «Δεν σας υπόσχομαι ότι θα παραμείνουν για πάντα οι φορολογικές απαλλαγές για τα οχήματα και τους φόρους του ντίζελ».
Οι ακροδεξιοί του AFD προσπαθούν να δείξουν ότι είναι στο πλευρό των αγωνιζόμενων και κάθε δυσαρεστημένου. Μιλάνε για «διπλασιασμό της επιστροφής φόρου για το ντίζελ» και για «κανένα φόρο στα οχήματα». Για «τέλος στην τρελή ενεργειακή πολιτική της κυβέρνησης και της ΕΕ, ώστε να μειωθούν οι τιμές της ενέργειας στο μισό». Λένε «όχι στην αποβιομηχάνιση». Ωστόσο, στο πρόγραμμά τους του 2016 αναφέρονται σε «περισσότερο ανταγωνισμό» και σε «λιγότερες επιδοτήσεις στη γεωργία».
Είναι, λοιπόν, ο «κίνδυνος της ακροδεξιάς» αυτό που ανησυχεί περισσότερο τους επίσημους εκφραστές του συστήματος; Μιας ακροδεξιάς που, όπως όλα δείχνουν, κερδίζει πράγματι πόντους στην επιρροή της στην κοινωνία πατώντας πάνω σε πραγματικά προβλήματα (να θυμίσουμε ότι στις εκλογές που έγιναν τον Οκτώβριο στη Βαυαρία και σε άλλα κρατίδια, ήταν το AFD το μοναδικό κόμμα με σύνθημα «Στείλτε διπλωμάτες και όχι βόμβες» στην Ουκρανία). Ή μήπως οι πραγματικές αγωνίες των επίσημων εκφραστών του συστήματος κρύβονται σε φράσεις όπως: «Το κλίμα στη χώρα υπερθερμαίνεται», «υπάρχει η απειλή καταστάσεων όπως στη Γαλλία»;
Στη Γαλλία, όμως, τον τόνο δεν έδωσε η ακροδεξιά, αλλά τα εκατομμύρια του λαού που βγήκαν μαχητικά στους δρόμους. Το σύστημα έχει γνώση και μνήμη και ξέρει τι πραγματικά πρέπει να φοβάται. Ιδιαίτερα σε συνθήκες όπως οι τωρινές -όπου αυτό που «προσφέρει» στον λαό είναι η χειροτέρευση της ζωής, το μεγάλωμα της φτώχειας, οι πόλεμοι και οι σφαγές, το μεγάλωμα των αδιεξόδων. Αδιέξοδα που δεν αφορούν μόνο τα κατώτερα στρώματα και που συνεχώς μεγαλώνουν, ιδιαίτερα μετά την καταστροφική για τη Γερμανία επιλογή (εξαναγκασμός μήπως;) της γερμανικής κυβέρνησης να ακολουθήσει την αμερικάνικη γραμμή στον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και γενικότερα. Αδιέξοδα που πάντα θα αναγκάζουν τους εργαζόμενους και τον λαό να αναζητούν τη δική τους διέξοδο...
