Πόσες χιλιάδες μαθητές από την αρχή της χρονιάς ονειρεύονται την τελευταία μέρα των πανελλαδικών εξετάσεων; Πόσες χιλιάδες παιδιά της τρίτης λυκείου ανυπομονούν να τελειώσει μια χρονιά «μαρτύριο»; Αλλά γιατί να περιορίσουμε το μαρτύριο αυτό σε εισαγωγικά; Πόσες ώρες, πόσο άγχος, πόσα χρήματα στοιχίζει η τελευταία σχολική χρονιά για τους νέους και τις οικογένειές τους; Πόση προσπάθεια ενός δεκαοχτάχρονου να «πειθαρχήσει», ή καλύτερα να υποταχτεί, στους όρους και τους κανόνες με τους οποίους είναι αναγκασμένος να ζήσει (και) αυτόν τον χρόνο; Και είναι κανόνες που εκβιαστικά θέτει το υπουργείο, η κυβέρνηση, η ΕΒΕ των μεγαλοκαθηγητάδων, ο εργασιακός μεσαίωνας… το καταπιεστικό αυτό σύστημα!
Αυτή, λοιπόν, την ανυπομονησία των τελειόφοιτων, αυτή τη λαχτάρα ενός νέου ανθρώπου για το επόμενο βήμα, αποφάσισε η κυβέρνηση (και) φέτος να τη γκρεμίσει με τόσο βίαιο τρόπο. Επιστράτευσε τις «ειδικές» επιτροπές, για να εξαντλήσουν κάθε επίπεδο δυσκολίας στα θέματα της τελευταίας μέρας, στη Φυσική αλλά και στην Ιστορία. Θα μπορούσε εύκολα κανείς να πει πως αυτό το σενάριο αποτελεί έργο κάποιου νοσηρού νου, κάποιου σαδιστή. Σαφώς και αυτά αποτελούν χαρακτηριστικά των συστημικών στελεχών του καπιταλιστικού συστήματος, ενός συστήματος που μισεί τη νεολαία. Όπως μισεί τον εργαζόμενο λαό, τους εργάτες, τους φτωχούς και τους μετανάστες. Ωστόσο, δεν είναι αυτά τα χαρακτηριστικά κάποιων χαιρέκακων κυβερνητικών παραγόντων που τους ωθούν σε τέτοιου είδους επιλογές. Είναι πέρα για πέρα συνειδητές πολιτικές αποφάσεις, προαποφασισμένες, που μόνο στόχο έχουν να τσακίσουν τη μαθητική, εν δυνάμει φοιτητική (;) νεολαία.
Δεν ήταν, λοιπόν, μόνο τα θέματα στη Φυσική και στην Ιστορία που χαρακτηρίστηκαν ως τα δυσκολότερα της τελευταίας 25ετίας. Είχαν προηγηθεί αυτά της Βιολογίας και των Μαθηματικών. Και πριν ακόμα από αυτά, είχαν προηγηθεί ένα σωρό εμπόδια στην καθημερινότητα χρόνων στη ζωή ενός μαθητή και των γονιών του. Από τις τεράστιες ύλες, την τράπεζα θεμάτων, την τηλεκπαίδευση, την πλήρη υποβάθμιση του δημόσιου σχολείου, τις ελλείψεις καθηγητών, τα χιλιάδες ευρώ που ξοδεύει μια οικογένεια για την κατά τα άλλα δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση. Οι πανελλαδικές εξετάσεις είναι το τελευταίο και το κορυφαίο φίλτρο του συστήματος, για να ανακόψει την προσπάθεια των μαθητών να συνεχίσουν στην τριτοβάθμια. Είναι ο αποτελεσματικότερος ταξικός φραγμός, ανάμεσα σε τόσους άλλους, που αφορά το πέρασμα από το δωδεκάχρονο σχολείο στο πανεπιστήμιο. Προς απόδειξη των ισχυρισμών μας, μπορεί κάποιος να δει πόσα παιδιά ξεκινάνε το νηπιαγωγείο και το δημοτικό, πόσα λιγότερα συνεχίζουν από το γυμνάσιο στο λύκειο, πόσοι καταλήγουν να δώσουν πανελλήνιες και πόσοι τελικά επιβιώνουν των εξετάσεων και της ΕΒΕ.
Η φετινή «σφαγή» (και όσες προηγήθηκαν) πάνε χέρι χέρι με όλους τους αντιεκπαιδευτικούς νόμους όλα τα προηγούμενα χρόνια. Είναι συνέχεια της ΕΒΕ και της τράπεζας θεμάτων, των συγχωνεύσεων σχολείων, των μειώσεων των καθηγητών, της θέσπισης της μαθητείας και της ανήλικης εργασίας. Είναι συνέχεια του νόμου Κεραμέως και του νόμου Πιερρακάκη. Στόχο έχει τον αποκλεισμό όλο και περισσότερων νέων από την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η πραγματικότητα της αγοράς εργασίας επιτάσσει φθηνό εργατικό δυναμικό και στρατιές… ανέργων. Οι όροι εργασίας που επιβάλλει η εργοδοσία, με τις πλάτες της εκάστοτε κυβέρνησης, δεν χωράνε παλιότερες «απαιτήσεις» πτυχιούχων.
Εκτός των άλλων, δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί τυχαία η φετινή «συγκυρία» της δυσκολίας των θεμάτων. Η εκπαιδευτική χρονιά που διανύουμε χαρακτηρίστηκε από την ψήφιση του νόμου για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, παρά τις μεγάλες, κύρια φοιτητικές, κινητοποιήσεις. Ήταν μια επιδίωξη δεκαετιών του συστήματος, που έβρισκε την εξίσου διαχρονική αντίσταση της νεολαίας και συνολικότερα της ελληνικής κοινωνίας. Ίσως αποτελέσει, λοιπόν, μια πρώτη ευκαιρία για την κυβέρνηση να νομιμοποιήσει σε κάποιον βαθμό τα ιδιωτικά ιδρύματα. Ένα κομμάτι των αποτυχόντων των πανελληνίων θα μπορούσε να τα στελεχώσει. Ας θυμηθούμε πως πλασαρίστηκαν ως η εναλλακτική για τα άτομα που δεν κατάφεραν να πιάσουν το πολυπόθητο αποτέλεσμα. Η εισαγωγή σε αυτά, όπως διαφημίζονταν, θα γίνεται μέσω πανελλαδικών, όμως τα μόρια εισαγωγής στα ιδιωτικά θα είναι κάτω από τα μισά των αντίστοιχων σχολών που θα διαγωνίζονται οι μαθητές των λαϊκών στρωμάτων. Σημαντικό, παρόλα αυτά, είναι πως τα δίδακτρα δεν καθιστούν προσβάσιμη αυτή την επιλογή για την πλειοψηφία. Όμως, κάπως πρέπει να αρχίσει η προσπάθεια νομιμοποίησής τους στις συνειδήσεις.
Επιπλέον, ο τρόπος που εξελίχθηκε (και) το φετινό εξεταστικό σφαγείο, προδίδει μια ακόμα σημαντική πλευρά της επίθεσης στη νεολαία. Το ιδεολογικό χτύπημά της. Στόχος είναι η εμπέδωση του αστικού ιδεολογήματος ότι «δεν είναι όλοι για όλα», του αντιδραστικού αυτού θεωρήματος, ότι όποιος κοπιάζει στον καπιταλισμό ανταμείβεται. Το θεώρημα αυτό, μιας και η πλειοψηφία αποτυγχάνει σύμφωνα με τα πρότυπα του συστήματος, καταλήγει ότι όλα εν τέλει είναι προνόμια λίγων και εκλεκτών, «ικανών και αρίστων». Κάθε μαθητής, φοιτητής, νέος εργαζόμενος πρέπει να εμπεδώσει με κάθε τρόπο το εξής: Όσο και να προσπαθήσει, όσο και να αγωνιστεί για να πετύχει τον στόχο του, πάντα θα υπάρχει μια εξεταστική επιτροπή, ένας εργοδότης, μια κυβέρνηση που θα αποφασίζει για αυτόν. Ωστόσο, ταυτόχρονα με αυτό το μήνυμα που θέλει να περάσει το σύστημα, κάνει άθελά του και μια παραδοχή. Φανερώνει πλατιά στα μάτια της νεολαία ότι δεν αναγνωρίζει τους κόπους της. Παρά την ατομική προσπάθεια που καταβάλει κάποιος, παρά το διάβασμα και τη «φιλοτιμία» απέναντι στο αφεντικό, ο καπιταλισμός δεν καταλαβαίνει «με το καλό». Στην τελική, μόνο στη συλλογική αντίσταση, πάλη και διεκδίκηση μπορούν να ελπίζουν οι χιλιάδες νέων που κυνηγάνε να ζήσουν την καθημερινότητά τους με αξιοπρέπεια!
Όποιο και να είναι το αποτέλεσμα των πανελληνίων, οι μαθητές κρατούν το μέλλον στα χέρια τους. Μόνο μέσα από τον αγώνα τους μπορούν να κατακτήσουν τη ζωή που ονειρεύονται και τους αξίζει!
