Οι συνέπειες των θέσεων της Αριστεράς στο κίνημα από το Πολυτεχνείο μέχρι σήμερα
Έβγαλαν όλοι τα σωστά συμπεράσματα;
Από το 1974, οι απολογητές του συστήματος επιχειρούν να δώσουν στην επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου μουσειακό χαρακτήρα ανώδυνης γιορτούλας, πλήρως προσαρμοσμένης στα μέτρα τους, όταν δεν την απαγορεύουν και δεν την πνίγουν στο αίμα. Και παρά την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το κίνημα, μπορούμε να πούμε χωρίς κίνδυνο υπερβολής ότι κάθε χρόνο διαψεύδονται. Κάθε χρόνο το σύνθημα «Φονιάδες των λαών, Αμερικάνοι» επαναλαμβάνεται με αμείωτη ένταση και η πορεία του Πολυτεχνείου κάνει κάτι περισσότερο από το να κρατά τη φλόγα της εξέγερσης αναμμένη και τη συλλογική μνήμη ζωντανή. Θέτει με τον πιο επιτακτικό τρόπο ερωτήματα που αφορούν το παρόν και το μέλλον του κινήματος. Υπάρχει σήμερα ανάγκη συγκρότησης λαϊκού, επαναστατικού κινήματος ενάντια στον πόλεμο και στον ιμπεριαλισμό; Και μπορεί να συγκροτηθεί αυτόνομα, έξω και μακριά από κάθε έκφραση και εκδοχή του συστήματος;
Το ερώτημα τίθεται αδιάλειπτα, τηρουμένων των αναλογιών, από το ’73 μέχρι σήμερα. Κι αυτό που μας ενδιαφέρει εδώ είναι οι απαντήσεις και τα συμπεράσματα των δυνάμεων της Αριστεράς, 51 χρόνια μετά. Πώς συνδέονται με τις πολιτικές κατευθύνσεις εκείνων των ημερών; Η σύνδεση αυτή αξίζει έστω και ακροθιγώς να διερευνηθεί όχι για να «ευλογήσουμε τα γένια μας» και να μοιράσουμε ευθύνες, αλλά για να συμβάλουμε στην οικοδόμηση μιας πλατιάς κινηματικής απάντησης απέναντι στους ιμπεριαλιστές και στους ντόπιους εκφραστές τους, που δεν θα εγκλωβιστεί στα δίχτυα της ηττοπάθειας.
ΚΚΕ: ποιος ιμπεριαλισμός;
Είναι πλέον γνωστή η στάση της αντι-ΕΦΕΕ (και του Ρήγα Φεραίου) ενάντια στην κατάληψη του Πολυτεχνείου. Οι δύο διακριτές πολιτικές γραμμές που συγκρούστηκαν εκείνες τις μέρες αποσιωπήθηκαν στη συνέχεια, σε μια επιχείρηση να παρουσιαστεί «ενιαία» η αντίσταση στη δικτατορία, ένα ψέμα πολύ βολικό τόσο για το αφήγημα που ήθελε να πουλήσει το σύστημα όσο και για αυτούς που «κατόπιν εορτής» καπηλεύτηκαν ανενδοίαστα τη σημασία της κατάληψης που δεν ήθελαν να γίνει. Και αφού τελικά έγινε, με την ολόψυχη υποστήριξη οργανωμένων αλλά και ανένταχτων αγωνιστών, οι ίδιες δυνάμεις που την πολέμησαν επέμεναν ότι τα συνθήματα έπρεπε να περιοριστούν αυστηρά σε συνδικαλιστικά, φοιτητικά αιτήματα, μακριά από… προβοκατόρικους εξτρεμισμούς του τύπου «Έξω οι βάσεις» και «Κάτω η Χούντα», που ετοιμαζόταν εξάλλου να «εκδημοκρατιστεί».
Σήμερα, αυτή η γραμμή βρίσκει την ολοκληρωμένη θα λέγαμε έκφρασή της στην πρόσφατη αναθεώρηση των Δοκιμίων Ιστορίας του ΚΚΕ (τόμος Γ2) όπου αποφαίνεται ότι η χούντα δεν ήταν αμερικανοκίνητη. Εξάλλου, η ιμπεριαλιστική εξάρτηση της χώρας – κι η λέξη ακόμα ιμπεριαλισμός – έχει γενικότερα απαλειφθεί από τις αναλύσεις του, που ερμηνεύουν τον κόσμο με βάση τον ανταγωνισμό επιχειρηματικών ομίλων και θέτουν, με υπερεπαναστατική φρασεολογία, γενικόλογα αντικαπιταλιστικά καθήκοντα που δεν αμφισβητούν τα ξένα αφεντικά και αθωώνουν τους ντόπιους εκφραστές τους. Δεν μας κάνει εντύπωση, λοιπόν, που ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ, Αλαβάνος, καλεί την ΕΕ να… ακούσει και να πάρει θέση για τη σφαγή στην Παλαιστίνη, αλλά δεν καλεί τους λαούς να κινητοποιηθούν.
Η γραμμή αυτή, της ανάθεσης και της παραίτησης, φτάνει από την… Ευρωβουλή μέχρι τα πρωτοβάθμια σωματεία που ελέγχει το ΚΚΕ. Η υπονόμευση κάθε αγώνα που περνάει τα όρια που θέτει το σύστημα, οι νόμοι που δεν χρειάζεται να ανατραπούν αλλά να μείνουν στα χαρτιά, οι εικονικές νίκες, η διαπαιδαγώγηση του λαού στη συνδιαχείριση, όλα αυτά δεν είναι συγκυριακά, έρχονται από πολύ μακριά, προσπάθησαν - αλλά απέτυχαν – να ποδηγετήσουν και τα γεγονότα του Νοέμβρη και έχουν βαθιά στο dna τους τη σφραγίδα του ρεφορμισμού.
Εξωκοινοβουλευτική Αριστερά: ο λιγότερο κακός ιμπεριαλιστής
Στο Πολυτεχνείο, η γραμμή της μαζικής αντιφασιστικής, αντιιμπεριαλιστικής εξέγερσης και της αποφασιστικής ρήξης με τη Χούντα και τα σχέδια «φιλελευθεροποίησης» ήταν μειοψηφική στις οργανώσεις της Αριστεράς, αλλά επικράτησε επειδή ανταποκρινόταν στο κλίμα και στις διαθέσεις του λαού και της νεολαίας.
Στη διάρκεια της μεταπολίτευσης, μεγάλο τμήμα της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, παρά τις όποιες γενικόλογες αντιιμπεριαλιστικές κορόνες, λειτουργούσε και εξακολουθεί να λειτουργεί είτε ως ουρά του ΚΚΕ, συντηρώντας αυταπάτες για τις δυνατότητες και τις προθέσεις του, είτε υποτασσόμενο σε οικονομίστικες προσεγγίσεις που θεωρούν ξεπερασμένη την ανάγκη συγκρότησης αντιιμπεριαλιστικού μετώπου. Ένα ολόκληρο λεξιλόγιο τροτσκιστικών καταβολών, το οποίο εσχάτως έχει υιοθετήσει και το ΚΚΕ, γεμάτο ιμπεριαλιστικές πυραμίδες, αλυσίδες, πανιμπεριαλισμούς και «σχέσεις αλληλεξάρτησης» έχει επινοηθεί προκειμένου να συγκαλυφθεί η βασική αντίθεση ιμπεριαλιστικών και εξαρτημένων χωρών.
Αντί λοιπόν να γίνεται προσπάθεια συγκρότησης μετώπου πάνω στη θεμελιώδη αντίθεση ιμπεριαλισμού – λαών, τόσο κραυγαλέα και οξυμένη στη σημερινή ιστορική φάση, πολλές δυνάμεις του εξωκοινοβουλίου αναζητούν τον «λιγότερο κακό ιμπεριαλιστή», κατ΄ αναλογία με τη «λιγότερο κακή κυβέρνηση», στον οποίον θα εναποθέσουν οι λαοί τις ελπίδες τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ανοιχτή ή συγκαλυμμένη στήριξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, η ενθουσιώδης αποδοχή των «Λαϊκών Δημοκρατιών» του Ντονμπάς που «χειραφετήθηκαν» προσαρτώντας τα εδάφη τους στην καπιταλιστική-ιμπεριαλιστική Ρωσία! Να ηττηθεί το ΝΑΤΟ κι ας είναι κι από άλλον ιμπεριαλιστή – σφαγέα λαών!
Φέρουν τεράστια ευθύνη αυτού του είδους οι λογικές αναζήτησης προστάτη για τα φαινόμενα εκφυλισμού του κινήματος. Και κρύβουν την ίδια κι απαράλλακτη, χρόνια έλλειψη εμπιστοσύνης στις δυνάμεις του λαού! Πώς να μην καλλιεργούνται αυταπάτες, εκλογικές και άλλες, πώς να μην προκαλείται σύγχυση, πώς να μην οδηγούνται στην ηττοπάθεια και στην παραλυσία οι λαϊκές μάζες;
Η εξέγερση του Νοέμβρη περίτρανα κατέδειξε ότι το κίνημα συγκροτείται και δημιουργεί πολιτικά γεγονότα ιστορικής εμβέλειας όταν στηρίζεται στις δικές του δυνάμεις. Έξω οι ΗΠΑ, έξω το ΝΑΤΟ, έξω οι Βάσεις του θανάτου! Και τότε και σήμερα, οι λαοί εξεγείρονται όταν πετάνε από πάνω τους τη σκόνη των αυταπατών και αντιλαμβάνονται ότι δεν έχουν ανάγκη ούτε από εικονικά κινήματα ούτε από ψεύτικες νίκες και χουντικούς «εκδημοκρατισμούς» - και κυρίως δεν έχουν ανάγκη από προστάτες. Αυτό είναι το «μήνυμα» του Πολυτεχνείου.
