Πρόταση νόμου για τις εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης
Ακόμα πιο αντιδημοκρατικά, ακόμα πιο αντιδραστικά
Στις αρχές Νοέμβρη στο συνέδριο της ΚΕΔΕ ο υπουργός Εσωτερικών κ. Λιβάνιος αιφνιδίασε ακόμα και τα μέλη της Νέας Δημοκρατίας παρουσιάζοντας μια πρόταση νομού που αλλάζει τελείως τον τρόπο διεξαγωγής των εκλογών για την τοπική αυτοδιοίκηση και τη λειτουργία της. Οι πρώτες αντιδράσεις της αντιπολίτευσης αλλά ακόμα και παραγόντων της τοπικής αυτοδιοίκησης που πρόσκεινται στην κυβέρνηση ήταν αρνητικές. Το υπουργείο επανέλαβε ότι αποτελεί πρόταση και βάση διαλόγου. Στο παρόν άρθρο θα σταθούμε στις αλλαγές στην εκλογική διαδικασία και σε επόμενο με τις αλλαγές που προτείνονται σχετικά με τη λειτουργία της Τ.Α., εξίσου σημαντικές, που φορτώνουν ακόμα περισσότερα βάρη και φόρους στο λαό.
Συγκεκριμένες προτάσεις έρχονται σαν συνέχεια των αντιδραστικών ρυθμίσεων που έχουν γίνει τα τελευταία πολλά χρόνια αναφορικά με το θεσμό της τοπικής αυτοδιοίκησης, τη λειτουργία του, την εκπροσώπηση και το δικαίωμα παρέμβασης του λαού σ’ αυτήν, και τη λειτουργία του ίδιου του συστήματος. Έτσι, λοιπόν, από τον «Καποδίστρια» και τον «Καλλικράτη» στον ν.3870/2010 του ΠΑΣΟΚ και με κορονίδα των αντιδραστικών ρυθμίσεων τον νομο Βορίδη του 2019.
Να θυμίσουμε ότι ο ν. Βορίδη, αφού κατήργησε την απλή αναλογική, καθιέρωσε το 3% στις αυτοδιοικητικές εκλογές και την εκλογή δημάρχου από τη πρώτη Κυριακή με 42%. Άλλαξε τη σύνθεση του δημοτικού συμβουλίου, δίνοντας στην πλειοψηφούσα παράταξη στο δεύτερο γύρο τον έλεγχο του δημοτικού συμβουλίου. Οι κρίσιμες αρμοδιότητες και αποφάσεις μεταφέρονται σε επιτροπές που ελέγχονται από την παράταξη του δημάρχου. Επέβαλε ακόμα πιο ασφυκτικό (σε σχέση με τον ν.3870/2010) έλεγχο του κράτους στην προεκλογική δράση όλων των συμμετεχόντων με τη μετατροπή της πολιτικής παρέμβασης μέσω των εκλογών σε «επιχειρηματική δραστηριότητα», έλεγχο των οικονομικών από την ΑΔΑΕ και πρόστιμα σε όσους δεν συμμορφώνονται.
Επειδή «οι νόμοι δεν μένουν στα χαρτιά», όπως ισχυρίζονται κάποιοι, αυτή τη στιγμή 300 δημοτικά σχήματα στην Αττική (με την πλειονότητά τους να έχουν αναφορά στην εξωκοινοβουλευτική αριστερά) βρίσκονται σε ομηρία, αναμένοντας την απόφαση της περιφέρειας για την επιβολή προστίμου επειδή η συμμετοχή τους στις εκλογές του 2019 δεν πληρούσε τις λογιστικές-οικονομικές προϋποθέσεις όπως τις όριζε ο ν.3870/2010. Ανάμεσα σε αυτά τα σχήματα και οι Δρόμοι Αντίστασης Αγίων Αναργύρων Καματερού.
Ας δούμε τις προτάσεις αναλυτικά πριν περάσουμε στη δικιά μας εκτίμηση για το περιεχόμενο αλλά και τη σκοπιμότητα που κρύβονται πίσω από τη συγκεκριμένη πρόταση που καταθέτει η κυβέρνηση. (https://www.aftodioikisi.gr/ota/livanios-aytodioikitikes-ekloges-epilogi-dyo-syndyasmon-katargisi-v-gyroy-amp-ilektroniki-psifoforia-paradeigmata/)
«Α. Αλλαγές στην εκλογική διαδικασία για τις αυτοδιοικητικές αρχές
- Εκλογή δημοτικών και περιφερειακών αρχών σε έναν και μόνο γύρο
Οι δημοτικές και περιφερειακές αρχές της χώρας θα εκλέγονται σε έναν και μόνο γύρο. Ο εκλογέας θα έχει τη δυνατότητα επιλογής και δεύτερου συνδυασμού, στο ίδιο ψηφοδέλτιο. Σε περίπτωση που κανένας συνδυασμός δεν συγκεντρώσει το 50% + 1 ψήφο επί των έγκυρων ψήφων της πρώτης επιλογής, οι δύο πρώτοι σε ψήφους συνδυασμοί προκρίνονται στη δεύτερη φάση καταμέτρησης. Οι δεύτερες ψήφοι (δεύτερη επιλογή) των ψηφοδελτίων των συνδυασμών που μένουν εκτός της δεύτερης φάσης προστίθενται στις ψήφους των δύο πρώτων συνδυασμών. Επιτυχών συνδυασμός θα ανακηρύσσεται όποιος έχει συγκεντρώσει: α) κατά την πρώτη φάση το 50% + 1 ψήφο επί των εγκύρων της πρώτης επιλογής ή β) κατά τη δεύτερη φάση, τις περισσότερες ψήφους μεταξύ των δύο πρώτων συνδυασμών, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι δεύτερες ψήφοι των ψηφοδελτίων των συνδυασμών που αποκλείστηκαν από τη δεύτερη φάση. Ο νικητής των εκλογών θα έχει τουλάχιστον τα 3/5 των εδρών του δημοτικού ή περιφερειακού συμβουλίου (60% δηλαδή των εδρών ή και περισσότερων αν, π.χ., καταγράψει ποσοστό 65%, οπότε θα είναι ισόποσες οι έδρες), ενώ το «πλαφόν αποκλεισμού», όπως έχει χαρακτηριστεί το όριο εισόδου 3%, παραμένει ως έχει.
- Προαιρετική ηλεκτρονική ψηφοφορία στις εκλογές Δήμων και Περιφερειών
- Κήρυξη πρόωρων εκλογών εντός των 3 πρώτων ετών της πενταετούς θητείας, για το υπόλοιπο της θητείας
- Ορισμός επιπλέον υποψηφίων συμβούλων χωρίς σταυρό προτίμησης
- Δημιουργία ποσόστωσης για τη συμμετοχή υποψηφίων ηλικίας έως 30 ετών στους αυτοδιοικητικούς συνδυασμούς
- Κατάργηση της δυνατότητας απόσπασης αιρετών δημοσίων υπαλλήλων λόγω εκλογής
- Μείωση του αριθμού των υποψηφίων συμβούλων σε έως 50% επιπλέον των θέσεων, αντί 150% που ισχύει σήμερα.
- Εκλογή των δημοτικών συμβούλων ενιαία στο σύνολο του δήμου και όχι ανά δημοτική ενότητα
- Ενιαίο παράβολο συνδυασμού
Το ύψος του παραβόλου θα είναι ανάλογο με τον πληθυσμό του δήμου ή της περιφέρειας.
- Διεξαγωγή των εκλογών την τελευταία Κυριακή του Νοεμβρίου
Πιο συγκεκριμένα, ποιοι είναι οι στόχοι της κυβέρνησης και του συστήματος με τις συγκεκριμένες προτάσεις που πιθανότατα θα γίνουν και νόμος; Η συγκεκριμένη πρόταση έχει δυο πλευρές μια αφορά τη διαχείριση του συστήματος από τις συστημικές δυνάμεις και τους κολαούζους τους που υποτάσσονται στην αστική νομιμότητα και η δεύτερη την ακόμα μεγαλύτερη αντιδραστικοποίηση του θεσμού της τοπικής αυτοδιοίκησης και το χάσιμο οποιωνδήποτε λαϊκών χαρακτηριστικών της είχαν απομείνει.
Μια εύκολη απάντηση για τις συγκεκριμένες προτάσεις θα ήταν ότι η ΝΔ με αυτό τον τρόπο προσπαθεί να απαντήσει αυτό που συνέβη στις προηγούμενες δημοτικές εκλογές, δηλαδή το χάσιμο των 3 μεγαλύτερων δήμων της χώρας από την αντιπολίτευση εξαιτίας της πολυδιάσπασης των υποψηφιοτήτων της και της αποχής στον β’ γύρο (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα).
Η συγκεκριμένη ερμηνεία δεν είναι επαρκής γιατί οι συγκεκριμένες προτάσεις ήρθαν αμέσως μετά τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών. Αποτελέσματα που κατέγραψαν τη διαρκή αποδυνάμωση του βασικού πυλώνα του συστήματος αλλά και την αδυναμία συγκρότησης του δεύτερου πυλώνα αστικής διαχείρισης που τόσο ανάγκη έχει το σύστημα. Έτσι λοιπόν η κυβέρνηση (για λογαριασμό του συστήματος της εξάρτησης και της εκμετάλλευσης) επιλέγει να απαντήσει στην πολιτική αστάθεια με έναν οργανωτικό τρόπο. Μην μπορώντας να σταματήσει την αποστοίχιση μεγάλων κομματιών του λαού από τα κύρια συστημικά σχήματα-κόμματα, αναγκάζει τα από τα δεξιά της κόμματα (και τους λεγόμενους αντάρτες της ΝΔ), και όχι μόνο, πριν ακόμα τις εκλογές να υποταχτούν και να συναλλαχθούν με τον κύριο εκφραστή του, στη συγκεκριμένη περίοδο που διανύουμε, τη ΝΔ. Εξασφαλίζοντας για το σύστημα «τοπικούς άρχοντες» που θα διαχειρίζονται τα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και τα ΣΔΙΤ με τρόπο που θα εξασφαλίζει τη συνέχιση της πολιτικής «όλα για το κεφάλαιο» και σύμφωνους μέχρι κεραίας στην πολιτική που χαράζει η εκάστοτε κυβέρνηση.
Στο σημείο αυτό είναι αναγκαία μια παρένθεση: Η κυβέρνησηπροσποιείται ότι δεν βλέπει ότι η πολιτική αστάθεια προκαλείται από την προσπάθειά της να προσαρμοστεί στις όλο και πιο αυξημένες απαιτήσεις των ιμπεριαλιστών σε μια περίοδο που οι αντιθέσεις μεταξύ μεταξύ τους οξύνονται, άρα και οι απαιτήσεις απέναντι στην αστική τάξη της χώρας είναι συνεχώς μεταβαλλόμενες και αλληλοσυγκρουόμενες μεταξύ ΕΕ και Αμερικανών. Κάνει πως δεν βλέπει ότι η αποστοίχιση μεγάλων κομματιών του λαού είναι αποτέλεσμα της επί μακρόν αντιλαϊκής πολιτικής της φτώχειας, της ανεργίας, της κατάργησης οποιουδήποτε εργασιακού δικαιώματος, της διάλυσης της περίθαλψης και της εκπαίδευσης.
Όσον αφορά τη δεύτερη πλευρά των συγκεκριμένων προτάσεων, είναι μια αντιδραστική τομή στον τρόπο εκλογικής έκφρασης του λαού. Αποτελεί συνέχεια των αντιδραστικών νόμων του προηγούμενου διαστήματος, που απαγορεύουν το δικαίωμα στη διαδήλωση (ν. Χρυσοχοΐδη), το δικαίωμα στην απεργία, το δικαίωμα στην οργάνωση σε σωματεία που δεν είναι κάτω από τον κρατικό έλεγχο (ν. Χατζηδάκη-Γεωργιάδη). Εν τέλει, μπορεί κάποιος να πει ότι έρχεται να παραμορφώσει-ακυρώσει ακόμα και το «αστικό δικαίωμα» στην ελεύθερη ψήφο, αναγκάζοντας το λαό να ψηφίζει μόνο ό,τι του επιτρέπει το σύστημα και όχι ό,τι οι δημότες θεωρούν ότι μπορεί να συμβάλει στη διεκδίκηση και στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους.
Δεν πρέπει να θεωρείται απίθανο στο πλαίσιο της δεξιάς μετατόπισης και της αντιδραστικοποίησης του αστικού πολιτικού συστήματος το συγκεκριμένο νομοσχέδιο να αποτελεί προανάκρουσμα για ακόμα μεγαλύτερες αντιδραστικές, αντιδημοκρατικές αλλαγές στον τρόπο έκφρασης του λαού αλλά και των δυνάμεων που αναφέρονται σε αυτόν. Κάτω από αυτό το πρίσμα, είναι αναγκαίο οι δυνάμεις της αριστεράς σε τοπικό αλλά και κεντρικό επίπεδο να αποτινάξουν οποιεσδήποτε αυταπάτες. Για την αστική νομιμότητα και για λογικές συναλλαγής και συνδιαχείρισης.
Με πρωτοβουλίες κοινής δράσης προς το λαό να αναδείξουν μαζί με όλα τα κύρια ζητήματα (αντιιμπεριαλιστικό-αντιπολεμικό, πολιτικές-συνδικαλιστικές διώξεις, ακρίβεια, εξώσεις -πλειστηριασμοί) και το συγκεκριμένο ζήτημα, επειδή εξακολουθούμε να θεωρούμε ότι μόνο κάτω απ’ την πίεση της λαϊκής πάλης η κυβέρνηση μπορεί να κάνει πίσω.
Ν.Ζ.
