Η ένταση στις σχέσεις ΝΑΤΟ - Ρωσίας αποκαλύπτει γενικότερα μια περίοδο αυξανόμενης γεωπολιτικής αβεβαιότητας στην Ευρώπη. Οι πρόσφατες εξελίξεις ορίζουν μια κλιμακούμενη όξυνση με αβέβαιη κατάληξη.
Η Ρωσία αργά αλλά σταθερά κερδίζει θέσεις και έδαφος επί του πεδίου. Κτυπά ενεργειακές μονάδες δυτικά του Κιέβου, δυτικές στρατιωτικές υποδομές και, κύρια, βάσεις τροφοδοσίας του ουκρανικού μετώπου.
Η Ουκρανία, πέρα από απώλειες εδαφών, αντιμετωπίζει την αποδιοργάνωση όλου του μετώπου της, ενώ επιχειρεί χτυπήματα σε κοντινές αποστάσεις στο έδαφος της Ρωσίας, όπως το πρόσφατο πλήγμα στη ρωσική πόλη Μπέλγκοροντ (για πολλοστή φορά), που στοίχισε τη ζωή σε δύο αμάχους.
Ο Ζελένσκι, που κινείται από διάσκεψη σε τηλεδιάσκεψη, δηλώνοντας παρών και πρόθυμος ως η «αιχμή του δόρατος» του ΝΑΤΟ απέναντι στη Ρωσία, σήμερα ζητά επιτακτικά από τις ΗΠΑ πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, προκειμένου να πλήξει στρατιωτικά και σε βάθος τη Ρωσία. Δεν είναι η πρώτη φορά που ζητά κάτι τέτοιο. Ωστόσο, στο επίκεντρο βρίσκεται η αδυναμία της ουκρανικής αεράμυνας και η απότομη πτώση στα ποσοστά αναχαίτισης. Κάπως έτσι άνοιξε δημόσια η συζήτηση για τους πυραύλους «Τόμαχοκ». Προηγήθηκε, και παραμένει, η συζήτηση αναθεώρησης (απλούστευσης) των κανόνων εμπλοκής στα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης. Τώρα έχουμε πλειοδοσία των ευρωπαίων ιμπεριαλιστών υπέρ της παραχώρησης στο Κίεβο πυραύλων «Τόμαχοκ».
«Πρόκειται για μια εξέλιξη που αλλάζει το παιχνίδι για τη Ρωσία», σύμφωνα με ουκρανό στρατηγό ο οποίος υπογράμμισε τη στρατηγική πίεση που δέχεται πλέον η χώρα του στο μέτωπο της αεράμυνας. Ο «Τόμαχοκ», με βεληνεκές 2.500 χιλιομέτρων, ικανών να φτάσουν στη Μόσχα και πέρα από αυτήν, θεωρείται από τις πιο αποτελεσματικές δυνατότητες του Αμερικανικού Ναυτικού και χρησιμοποιήθηκε στο Ιράκ, το Αφγανιστάν και τη Συρία.
Η συζήτηση για την υποθετική παράδοση στην Ουκρανία πυραύλων «Τόμαχοκ» άνοιξε, αλλά είναι ασαφές το πώς θα κλείσει. Ο αμερικανός πρόεδρος προσπαθεί να ισορροπήσει σε καταστάσεις που είναι πιθανό να ξεφύγουν από τον έλεγχο. Τον προηγούμενο μήνα δήλωσε ότι το ΝΑΤΟ θα έπρεπε να ανοίγει πυρ σε ρωσικά αεροσκάφη που παραβιάζουν το έδαφος των συμμάχων. Αλλά καταχωρήθηκε στις… «δηλώσεις Τραμπ»!
Η περίπτωση των πυραύλων «Τόμαχοκ» είναι πιο χαρακτηριστική. Οι ΗΠΑ σε πρώτη φάση έδειξαν πρόθυμες να συζητήσουν την αγορά τους από τους Ευρωπαίους, πριν τους «δώσουν» στο Κίεβο. Στη συνέχεια, ο Τραμπ δήλωσε ότι θέλει να μάθει «πώς η Ουκρανία σκοπεύει να χρησιμοποιήσει τους αμερικανικής κατασκευής πυραύλους»! Αν θεωρητικά ισχύει η δέσμευση ότι δεν θα χρησιμοποιηθούν για να πλήξουν στόχους που βρίσκονται σε μεγάλο βάθος εντός της Ρωσίας, τότε τι;
Ο Πούτιν δήλωσε ότι αυτό δεν θα άλλαζε την μη αναστρέψιμη πορεία του πολέμου, η οποία είναι πλέον ευνοϊκή για τη Μόσχα, και εξηγεί γιατί θα αποτελούσε «ένα νέο βήμα στην κλιμάκωση»: επειδή η Ουκρανία δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτούς τους εξελιγμένους πυραύλους χωρίς τη βοήθεια του αμερικανικού στρατού. Αυτό ισχύει γενικότερα για τα αμερικανικά πυραυλικά συστήματα, όπως εξηγεί ο ρώσος απόστρατος συνταγματάρχης και στρατιωτικός αναλυτής Matviychuk.
Τα πέριξ του πολέμου στην Ουκρανία με πρωταγωνιστές τους ευρωπαίους ιμπεριαλιστές διαμορφώνουν το κλίμα για το αύριο με άξονα τη γενικευμένη σύγκρουση ΝΑΤΟ-Ρωσίας! Ήδη η ένταση στα «Βαλκάνια του Βορρά», στις χώρες της Βαλτικής, αυξάνεται και έχει βαθιές ρίζες. Η Λετονία διέταξε τους ρώσους πολίτες της, που δεν συμμορφώθηκαν με τους νέους κανόνες μετανάστευσης, να εγκαταλείψουν τη χώρα ώς τις 13 Οκτωβρίου, διαφορετικά θα απελαθούν. Ήδη 841 ρώσοι πολίτες εμπίπτουν σε αυτή τη κατηγορία. Οι κανόνες αφορούν την επάρκειά τους στη λετονική γλώσσα και την υποχρέωσή τους να υποβληθούν σε ελέγχους ασφαλείας(;) αν θέλουν να παραμείνουν στη χώρα της. Ο Πούτιν παλαιότερα είχε δηλώσει ότι θα υπερασπίσει κάθε Ρώσο εκτός Ρωσίας. Η κίνηση αυτή έρχεται μετά τα μέτρα που πήρε η ΕΕ για τον περιορισμό μετακινήσεων ρώσων διπλωματών στην Ευρώπη, καθιστώντας τους κανόνες αυστηρότερους, καθώς και την ενίσχυση των ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα.
Η Ευρώπη του μιλιταρισμού, που για την ώρα πληρώνει το βαρύ τίμημα του πολέμου στην Ουκρανία, αλλά και των εσωτερικών αντιθέσεών της, βρίσκεται «σε συναγερμό». Η φον ντερ Λάιεν πρόσφατα είπε ότι η Ευρώπη απειλείται «από την Ανατολή αλλά και από μέσα»! Το «από μέσα» απασχολεί τα βασικά ιμπεριαλιστικά κέντρα της Ευρώπης. Λεπέν, AfD, Φάρατζ είναι προ των πυλών της εξουσίας σε Γαλλία, Γερμανία και Βρετανία αντίστοιχα. Οι ενδεχόμενες πολιτικές ανατροπές στην Ευρώπη, εκ των πραγμάτων, θα συναρτηθούν από την εξέλιξη του μετώπου στην Ουκρανία.
Μπορεί για τον Μακρόν «η Ρωσία (να) είναι η μεγαλύτερη δομική απειλή για τους Ευρωπαίους», αλλά, σε μια κρίση ειλικρίνειας, παραδέχτηκε ότι: «δεν μπορείς να μεταβείς από μια κατάσταση ειρήνης σε μια κατάσταση πολέμου από τη μια μέρα στην άλλη».
Η διόγκωση της απειλής από τη Ρωσία βγάζει (θεωρητικά) τους ιμπεριαλιστές της ΕΕ από ένα υπαρξιακό αδιέξοδο, καθώς η αποσταθεροποίηση της ΕΕ, κοινωνικά και πολιτικά, την προηγούμενη δεκαετία ταλανίζει τις σημερινές κυβερνήσεις. Έτσι, η «ρωσική απειλή» νομιμοποιεί κινήσεις που πριν ήταν απαγορευμένες (δημοσιονομική πολιτική κ.λπ.), ενισχύοντας την τάση περιχαράκωσης σε εθνικές στρατηγικές.
Το νέο δεδομένο αφορά τις εξελίξεις στη Γάζα. Αν ο Τραμπ καταφέρει να επιβάλει, σε κάποιο βάθος χρόνου, τον τερματισμό του πολέμου – που αντικειμενικά είχε ανασταλτικό χαρακτήρα στο Ουκρανικό – θα δημιουργηθούν πιθανά προϋποθέσεις για την επικέντρωση στην αντιπαράθεση ΝΑΤΟ - Ρωσίας - Ουκρανίας.
ΧΒ
