Οι διαγραφές έχουν ρίζες στις μαύρες σελίδες της ιστορίας της χώρας. Ήταν το 1969, μέσα στην Χούντα των Συνταγματαρχών, όταν το Νομοθετικό Διάταγμα 93 όριζε «οριστική αποβολή» φοιτητών από τα πανεπιστήμια. Έφτασε 1971 και οι εφημερίδες έγραφαν για τις πρώτες διαγραφές καταδικασμένων φοιτητών. Οι σύγκλητοι και τα πειθαρχικά συμβούλια στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη, στα Γιάννενα έπαιρναν αποφάσεις τη μία μετά την άλλη για διαρκείς ή ολιγοετείς αποβολές από τα πανεπιστήμια.
Φυσικά, οι διαγραφές των φοιτητών ήταν ένα κομμάτι αυτής της προσπάθειας. Ένα άλλο, με πολύ παρόμοιες προεκτάσεις, ήταν οι διακοπές αναβολής στράτευσης των αντιφρονούντων. Ουσιαστικά τους ανάγκαζαν να παρατήσουν τις σπουδές τους και να γαλουχηθούν μέσα στα σπλάχνα της δικτατορίας: στον στρατό της.
Η κατηγορία; «Αντεθνική δράση» και προσβολή του καθεστώτος. Η διαγραφή ήταν η ποινή που θα «έβαζε σε σειρά» τους φοιτητές του αντιδικτατορικού αγώνα και θα τρομοκρατούσε όσους ήθελαν να τον στελεχώσουν. Ήταν η προσπάθεια της άρχουσας τάξης να θάψει με τη βία το φοιτητικό κίνημα που είχε αρχίσει να συγκροτείται και σύντομα θα μπορούσε να απειλήσει ενεργά το καθεστώς. Ο λαός και η νεολαία που φώναζε συνθήματα για ελευθερία και λαοκρατία, πήγαινε κόντρα στη δικτατορία που ήθελε πλήρη στέρηση δικαιωμάτων και πλήρη εξάρτηση από τα ξένα αφεντικά.
Όλα αυτά τα μέτρα όμως δεν στάθηκαν ποτέ εμπόδιο στο κίνημα, ίσα-ίσα το τροφοδότησαν με ακόμα περισσότερη οργή. Οι διενέργειες πολλών πειθαρχικών συμβουλίων συνοδεύονταν από μεγάλες συγκεντρώσεις υπεράσπισης των διωκόμενων, μέσα και έξω από τις σχολές. Οι γενικές συνελεύσεις αποφάσιζαν καθολικές αποχές. Οι φοιτητές στις απολογίες δήλωναν αμετάκλητα ότι επιμένουν στη στάση τους, επιμένουν στον δρόμο της διεκδίκησης, επιμένουν να παλεύουν ενάντια στο καθεστώς.
Τρανταχτό παράδειγμα το «αδίκημα» που διέπραξε μία φοιτήτρια το ’72: να κολλήσει χαρτί διαμαρτυρίας για τις φοιτητικές εκλογές-φιάσκο που διοργάνωσε η χούντα. Η απόφαση του πειθαρχικού, υπό την πίεση του κινήματος, ήταν η «βαριά επίπληξη». Αλλά η υπόθεσή της δεν έληξε εκεί. Λίγους μήνες αργότερα η κοπέλα συνελήφθη και βασανίστηκε.
Επί χούντας, το σύστημα δεν πέρναγε αντίστοιχους «νόμους Ζαχαράκη», τάχα για να εξομαλύνει την επίθεση. Έλεγε ότι ο μόνος τρόπος να αποφύγουν οι αγωνιστές τα πειθαρχικά ήταν να σταματήσουν να αγωνίζονται. Αλλά αποδεικνύεται ότι δεν τους βγήκε: εκεί που θέλησαν να σπείρουν τον τρόμο και να διαλύσουν την -ήδη διαλυμένη- προοπτική μιας σπουδάζουσας νεολαίας που έβραζε και άρχιζε να οργανώνει τον αγώνα της, εκεί θερίσανε την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Σε μία φάση πρωτόγνωρα οξυμένης επίθεσης, οι φοιτητές του ’73 κατάλαβαν ότι, αν δεν πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους, το μόνο που έχουν να περιμένουν είναι το ακόμα χειρότερο πρόσωπο της δικτατορίας.
Πολλά χρόνια αργότερα μετά την πτώση της χούντας και τη μεταπολίτευση, οι διαγραφές πάνε πάντα χέρι-χέρι με τα πειθαρχικά, ως η μέγιστη πειθαρχική ποινή για όσους τολμάνε να σηκώσουν κεφάλι απέναντι στη σάπια πολιτική του συστήματος.
Τα παραδείγματα των διώξεων στο σήμερα είναι αμέτρητα. Οι δύο φοιτητές στην Τουρκικών Σπουδών περιμένουν την απόφαση του πειθαρχικού συμβουλίου για το αν θα διαγραφούν. Η κατάληψη της Αρχιτεκτονικής ΕΜΠ έσπασε και έγιναν συλλήψεις 15 φοιτητών, οι περισσότεροι από τους οποίους έχουν καλεστεί σε πειθαρχική ακρόαση. Φοιτητής φυλακίζεται για γκράφιτι σε σχολή. Οι διοικήσεις έχουν ρόλο καταδότη, βάζουν φοιτητή να κάνει τον χαφιέ μέσα στα πειθαρχικά συμβούλια, η αστυνομία μπαινοβγαίνει στα πανεπιστήμια, τα ξεσπάσματα καταστέλλονται.
Το προσωπείο του συστήματος μπορεί να λέγεται δικτατορία, μπορεί να λέγεται αστική δημοκρατία, αλλά το όνομα του ίδιου του συστήματος είναι πάντα καπιταλισμός-ιμπεριαλισμός. Και αυτός πάντα θα θέλει τη νεολαία με σκυφτό το κεφάλι, έτοιμη για το μέλλον που την προορίζει. Έτοιμη για 13ωρα και σεζόν, έτοιμη και για πόλεμο.
Όμως οι αγώνες του παρελθόντος είναι πάντα έμπνευση για τους αγώνες του σήμερα, πόσο μάλλον όταν η επίθεση του τώρα ξυπνάει έντονες μνήμες από τότε. Η εξέγερση λαού και νεολαίας το ’73 αποτέλεσε ταφόπλακα για τη χούντα, ένα ολόκληρο καθεστώς. Έδειξε ότι όταν το φοιτητικό κίνημα είναι μαζικό και πατά στα πόδια του, η καταστολή δεν είναι αρκετή για να το διαλύσει. Μέσα από συνελεύσεις, καταλήψεις και διαδηλώσεις, το Πολυτεχνείο, η Νομική, αλλά και όλες οι σχολές της χώρας έγιναν εστίες αγώνα που μπλόκαραν, ανέτρεψαν ή αντιστάθηκαν στις διαγραφές, τα πειθαρχικά και τα αντιφοιτητικά και αντιλαϊκά μέτρα. Και έτσι θα γίνει και τώρα!