Τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των εκλογών της 26ης Μάη για τις Περιφέρειες και τους Δήμους από την μία πλευρά κουβαλούν το πολιτικό «βάρος» του γενικού κλίματος των ευρωεκλογών. Από την άλλη πλευρά, όμως, έχουν και σημαντικά πολιτικά στοιχεία, τα οποία ενώ έχουν τοπική εμφάνιση, αντανακλούν γενικότερα ζητήματα, όπως τα σημερινά χαρακτηριστικά της τοπικής διοίκησης του αστικού κράτους αλλά και το επίπεδο συγκρότησης των εργατικών – λαϊκών δυνάμεων.
Από τις 13 Περιφέρειες της χώρας, στον πρώτο γύρο, η ΝΔ κέρδισε τις 5, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ σε συνεργασία με το ΚΙΝΑΛ αυτή της Κρήτης. Στις υπόλοιπες 7 περιφέρειες που πάνε για δεύτερο γύρο στις 2 Ιούνη, η ΝΔ έχει σημαντικό προβάδισμα και προβλέπεται να κερδίσει τουλάχιστον 4, μεταξύ των οποίων και της Αττικής, ενώ στις υπόλοιπες τρεις (Δυτ. Ελλάδα, Ιόνιο και Πελοπόννησο) θα υπάρξει ένας κάποιος ανταγωνισμός.
Ιδιαίτερα στην περιφέρεια Αττικής, τα αποτελέσματα δεν έχουν να κάνουν μόνο με τη γενικότερη πολιτική μετατόπιση προς τη ΝΔ, αλλά και με την οργή που ξεσήκωσε η διακυβέρνηση της Δούρου και ιδιαίτερα σε καταστροφές που στοίχισαν στο λαό νεκρούς, όπως το Μάτι και η Μάνδρα αλλά και η περιβαλλοντική καταστροφή από την πετρελαιοκηλίδα στο Σαρωνικό. Αποκαλύπτεται με αυτό τον τρόπο ότι οι περιφέρειες σαν τοπική διοίκηση του αστικού κράτους, έχουν την σφραγίδα της αντεργατικής – αντιλαϊκής πολιτικής και αποτελούν ιμάντα αυτής της πολιτικής σε βάρος της ζωής και των συμφερόντων των πλατιών λαϊκών μαζών. Η συμμετοχή στις εκλογές για τις περιφέρειες δυνάμεων που αναφέρονται στην Αριστερά και το Κομμουνιστικό Κίνημα, το λιγότερο που αναδεικνύει είναι το περίσσευμα κοινοβουλευτικού κρετινισμού που τις έχει κυριεύσει.
Σε επίπεδο Δήμων, η ΝΔ έχει σημαντικό προβάδισμα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, στον Πειραιά ο συνδυασμός Μώραλη – Μαρινάκη φαίνεται να κυριαρχεί, ενώ στην Πάτρα ο νυν δήμαρχος Πελετίδης (ΚΚΕ) δύσκολα θα χάσει. Είναι φανερό και θα το επιβεβαιώσει και ο δεύτερος γύρος ότι η γενικότερη αντιδραστική κατεύθυνση στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό αντανακλάται και στους δήμους.
Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι σε αντίθεση με τις περιφέρειες όπου οι εκλογές έχουν χαρακτήρα κεντρικής κομματικής αντιπαράθεσης, στους δήμους αυτό που τονίζεται ιδιαίτερα από τους υποψήφιους δημάρχους που προέρχονται από συστημικά κόμματα και αυτό που τελικά φαίνεται να επικρατεί, είναι το μοντέλο του διαχειριστή-μάνατζερ του δήμου. Πρόκειται για το μοντέλο του επίδοξου σωτήρα, που θα βάλει τάξη στο χάος που επικρατεί σε δήμους και πόλεις, αποκρύπτοντας, βέβαια, ότι η κυριότερη αιτία αυτού του χάους είναι η καπιταλιστική βαρβαρότητα που μετατρέπει σε κόλαση την καθημερινή ζωή των λαϊκών ανθρώπων.
Από την άλλη μεριά και σαν αποτέλεσμα της γενικότερης υποχώρησης του εργατικού-λαϊκού κινήματος, έχουμε σημαντική υποχώρηση των κινημάτων γειτονιάς-πόλης, της αντίστασης και της διεκδίκησης ανθρώπινων όρων διαβίωσης ενάντια στην επίθεση των δυνάμεων του συστήματος. Η υποχώρηση αυτή εκφράζεται ακόμα και όταν ξεσπούν κάποιες τοπικές αντιδράσεις και κινήσεις καθώς η πολιτική τους βάση υπονομεύεται από λογικές καλύτερης και πιο ορθολογικής διαχείρισης και όχι υπεράσπισης των λαϊκών συμφερόντων. Σε πολλές περιπτώσεις, η προσφυγή στα δικαστήρια αποτελεί τη «μάχη των μαχών» και η συμμετοχή και η μαζική δράση του κόσμου της γειτονιάς ή της πόλης αποτελεί όχημα διαπραγμάτευσης και όχι τον βασικό πρωταγωνιστή της υπόθεσης. Σαν αποτέλεσμα αυτής της κατεύθυνσης, έχει κυριαρχήσει στη λαϊκή συνείδηση η λογική της ανάθεσης, που ιδιαίτερα στους δήμους εκφράζεται με χαρακτηριστικό τρόπο και το αποδίδουν και οι αριθμοί του πρώτου γύρου αυτών των εκλογών. Αυτή τη λογική δεν την χτυπάει η παρουσία δημάρχων που αναφέρονται στην Αριστερά και στο Κομμουνιστικό Κίνημα αλλά την επιβεβαιώνει και την ενισχύει.
Τα νούμερα και τα ποσοστά λένε ότι στην Α’ Αθηνών, που σχεδόν ταυτίζεται με το Δήμο της Αθήνας, η ΝΔ στις ευρωεκλογές πήρε 36,49% και ο ΣΥΡΙΖΑ 23,87% αλλά για τον δήμο ο Μπακογιάννης πήρε 42,65% και ο Ηλιόπουλος μόλις 16,96%. Στην Α΄ Πειραιά, η ΝΔ στις ευρωεκλογές πήρε 37,53% και ο ΣΥΡΙΖΑ 22,17% αλλά ο συνδυασμός Μώραλη–Μαρινάκη επικρατεί με 45,39%, στο Βόλο η ΝΔ παίρνει 30,31% και ο ΣΥΡΙΖΑ 26% αλλά ο Μπέος εκλέγεται από τον πρώτο γύρο με 57,31%. Στην Πάτρα, η ΝΔ παίρνει 25,34%, ο ΣΥΡΙΖΑ 32,08%, το ΚΚΕ 7,61% αλλά ο Πελετίδης, που υποστηρίζεται από το ΚΚΕ, παίρνει 40,59% στον πρώτο γύρο των δημοτικών εκλογών. Στην πρωτοκαθεδρία, βέβαια, αυτής της κατάστασης βρίσκεται ο «ανεξάρτητος» Παχατουρίδης στο Περιστέρι που εκλέχτηκε με 74,18%, από τον πρώτο γύρο, με δεύτερο τον υποψήφιο της «Λαϊκής Συσπείρωσης» με 7,89% και τρίτο τον υποψήφιο του ΣΥΡΙΖΑ με 5,48%, όταν αντίστοιχα στις ευρωεκλογές στον ίδιο δήμο η ΝΔ πήρε 25,47%, ο ΣΥΡΙΖΑ 28,55% και το ΚΚΕ 8,81%.
Ίσως κάποιοι, ιδιαίτερα από το χώρο της Αριστεράς και ιδιαίτερα με αφορμή την «περίπτωση» Πελετίδη να θυμηθούν παλιούς δημάρχους σε διάφορες μεγάλες και μικρές πόλεις και δήμους, που προέρχονταν από την Αριστερά παρά το γεγονός ότι στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό κυριαρχούσαν οι δυνάμεις της αντίδρασης. Όμως παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει κάποιες δεκαετίες από εκείνες τις περιόδους που το κύρος της Αριστεράς και των στελεχών της, μέσα στο λαό, ήταν ιδιαίτερα υψηλό, καθώς είχε σφυρηλατηθεί σε σκληρούς αγώνες, δεν μπορούμε να προσπερνάμε το γεγονός ότι έχει αλλάξει και ο χαρακτήρας της λεγόμενης τοπικής αυτοδιοίκησης· με τον «Καποδίστρια», τον «Καλλικράτη» και τον «Κλεισθένη», με την μετατροπή της σε παρακολούθημα της κεντρικής διοίκησης, με πλήρη έλεγχο μέσω της κρατικής-κυβερνητικής «αποκεντρωμένης διοίκησης», με τη δημιουργία τεράστιων δήμων, την κατάργηση των κοινοτήτων και σαν αποτέλεσμα όλων των παραπάνω, τη δημιουργία τεράστιας απόστασης και ολόκληρου χάσματος μεταξύ των δημοτικών διοικήσεων και των δημοτών. Στην βάση αυτής της σχέσης και των αντιδραστικών πολιτικών που χαρακτηρίζουν «από πάνω μέχρι κάτω» τη λεγόμενη τοπική αυτοδιοίκηση και κυρίως λόγω της έλλειψης μαζικού κινήματος αντίστασης και διεκδίκησης, διαμορφώνονται οι όροι για την εκλογή δημάρχων «σωτήρων». Ταυτόχρονα, η τοπική διοίκηση των δήμων διαμορφώνει και ένα «τοπικό καθεστώς» που ξεκινάει από τα τοπικά συμφέροντα μερίδων του κεφαλαίου και φτάνει μέχρι την ομηρία εκατοντάδων και χιλιάδων εργαζόμενων στους ΟΤΑ των πολλαπλών σχέσεων απασχόλησης. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, αναδεικνύονται κάθε φορά και τα πιο «κατάλληλα πρόσωπα» που μπορούν να διοικήσουν τους δήμους, ανεξάρτητα από την πολιτική καταγωγή τους, καθώς αυτή μικρό ρόλο παίζει στα χαρακτηριστικά της τοπικής διοίκησης του δήμου.
Είναι φανερό ότι όσο καθυστερεί η ανάπτυξη κινήματος αντίστασης και διεκδίκησης από την μεριά των εργατικών και λαϊκών δυνάμεων στις γειτονιές και τις πόλεις, τόσο περισσότερο θα δυναμώνει η λογική της ανάθεσης και η παραίτηση μέσα στον εργαζόμενο λαό και τη νεολαία. Η ενίσχυση αυτής της αγωνιστικής κατεύθυνσης δεν είναι εύκολη υπόθεση αλλά είναι αναγκαία για να ανοίξει ο δρόμος του λαού και να γίνει ο ίδιος πρωταγωνιστής της ζωής του.
