Η διεθνιστική συνάντηση που οργανώθηκε στην ΑΣΟΕΕ το διήμερο 4-5 Νοέμβρη με τη συμμετοχή πέντε οργανώσεων, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, ήταν μια απαραίτητη όσο και θετική πρωτοβουλία που κατέγραψε έναν, κατά την άποψή μας, σαφή θετικό απολογισμό.
Από την πρώτη παρουσία της συνάντησης το Σάββατο το πρωί, μέσω της πορείας υπεράσπισης του κομμουνιστικού κινήματος, μέχρι το κλείσιμο της δεύτερης μέρας που αφορούσε τη συζήτηση για τα αίτια της καπιταλιστικής παλινόρθωσης, η παρουσία του κόσμου ήταν σταθερά σημαντική – για τα μέτρα των διοργανωτών οργανώσεων. Παρά τις αρκετές και αναγκαστικά όχι πολύ σύντομες τοποθετήσεις, το αμφιθέατρο της ΑΣΟΕΕ ήταν σε όλη τη διάρκεια των συζητήσεων γεμάτο. Δεν μπορούμε, πάντως, να μη σημειώσουμε τη μικρή συμμετοχή αγωνιστών που προέρχονται από άλλες οργανώσεις, γεγονός που δείχνει ότι, από τη δική τους μεριά, η απομάκρυνση έως απέχθεια για το «κόκκινο» αλλά και για την τεράστια συνεισφορά του κομμουνιστικού κινήματος μέχρι τη δεκαετία του ’50, καθώς και η διαδικασία αποκομμουνιστικοποίησής τους, έχει γράψει αρνητικές παρακαταθήκες. Θετική εξαίρεση αποτέλεσε ο εκπρόσωπος του ΕΚΚΕ ο οποίος έκανε μια τοποθέτηση στο διήμερο, παρεμβαίνοντας στην κεντρική εκδήλωση το βράδυ του Σαββάτου.
Οι αγωνιστές που συμμετείχαν παρακολούθησαν με ενδιαφέρον τόσο τις εισηγήσεις αυτές όσο και τις παρεμβάσεις που έγιναν από κάτω. Παρεμβάσεις που, με τη σειρά τους, πλούτισαν το συζήτηση και τον προβληματισμό. Συνολικά, υπηρετήθηκε το σοβαρό καθήκον υπεράσπισης των κομμουνιστικών ιδεών, της Οκτωβριανής επανάστασης αλλά και της περιόδου της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Ταυτόχρονα, κατατέθηκαν προβληματισμοί και επεξεργασίες σε σχέση ιδιαίτερα με το σοβαρό ζήτημα της παλινόρθωσης του καπιταλισμού στη ΣΕ, ένα ζήτημα με το οποίο θα έρθει αντιμέτωπο το επόμενο κύμα του κομμουνιστικού κινήματος με τους όρους, ασφαλώς, που θα υπάρχουν τη στιγμή εκείνη. Είναι σαφές, όμως, ότι με το ζήτημα αυτό ερχόμαστε αντιμέτωποι και σήμερα όλοι οι κομμουνιστές, καθώς οι συνέπειες της ήττας είναι ακόμα καθοριστικές και, άρα, η ανάγκη να προσεγγιστούν τα αίτια της παλινόρθωσης είναι μεγάλη.
Σε σχέση με το ζήτημα αυτό και τον τρόπο που τοποθετήθηκαν τη δεύτερη μέρα οι σ. του Μ-Λ ΚΚΕ θα θέλαμε σύντομα να κάνουμε μερικές επισημάνσεις:
Καταρχήν, όσο μας αφορά, δεν διεκδικούμε καμία επάρκεια ή απόλυτη αλήθεια, ούτε και ισχυριζόμαστε ότι έχουμε απαντήσει στην ολότητά του το ζήτημα. Είναι, άλλωστε, γνωστή η άποψή μας ότι τα ζητήματα απαντιούνται… αύριο, σε συνάρτηση με την εξέλιξη και την ένταση της ταξικής πάλης και το επίπεδο συγκρότησης της εργατικής τάξης σε πολιτικό, ιδεολογικό και οργανωτικό επίπεδο. Αυτό, όμως, δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για παραίτηση μιας οργάνωσης από το καθήκον διερεύνησης των αιτιών του πισωγυρίσματος, της νίκης του ρεβιζιονισμού και της ανάδειξης νέας αστικής τάξης στη ΣΕ. Με άλλα λόγια, είμαστε δεκτικοί σε οποιαδήποτε κριτική για ανεπάρκειες ή σφάλματα της προσέγγισής μας, αλλά δεν μπορούμε με κανένα τρόπο να δεχτούμε την ουσιαστική απαγόρευση της διερεύνησης αυτής.
Το επιχείρημα ότι «δεν είπαν τέτοια πράγματα ο Λένιν και ο Στάλιν» (θέση που ουσιαστικά έθεσαν κάποιοι σ. του Μ-Λ ΚΚΕ) είναι σαφές ότι δεν μπορεί να σταθεί λογικά. Οι οργανώσεις υπάρχουν για να τοποθετούνται –ασφαλώς με το ιδεολογικό φορτίο που έχουν– στις σημερινές συνθήκες παρέμβασης, σε συνθήκες που πολλές φορές δεν είχαν απαντήσει οι μεγάλοι επαναστάτες των δύο προηγούμενων αιώνων. Αλλιώς, θα ψάχναμε να βρούμε τι έκανε ο Μάο στο… δημοψήφισμα του ΣΥΡΙΖΑ!!!
Αλλά το επιχείρημα αυτό δεν ευσταθεί ούτε ιστορικά. Ο Λένιν (για να χρησιμοποιήσουμε ένα παλιό δείγμα – υπάρχουν πολλά αντίστοιχα) στη «Χρεοκοπία της ΙΙ Διεθνούς» αναφέρει: «…Ο οπορτουνισμός ήταν πριν από τον πόλεμο σα να λέμε σε εφηβική ηλικία. Με τον πόλεμο ανδρώθηκε οριστικά και δεν μπορείς να τον ξανακάνεις “αθώο” και έφηβο. Ωρίμασε ένα ολόκληρο στρώμα από κοινοβουλευτικούς άντρες, δημοσιογράφους, υπαλλήλους του εργατικού κινήματος, προνομιούχους υπαλλήλους και ορισμένες κατηγορίες του προλεταριάτου, στρώμα που αναπτύχθηκε σαν ένα σώμα μαζί με την εθνική του κεφαλαιοκρατία και που η κεφαλαιοκρατία αυτή ήξερε να το εκτιμήσει όσο το δυνατόν καλύτερα και να το προσαρμόσει στον εαυτό της…». Τι άλλο, άραγε, κάνει εδώ ο Λένιν από το ότι προσπαθεί να βρει την υλική, την ταξική βάση της προδοσίας εκ μέρους της ηγεσίας της Διεθνούς;
Αλλιώς, αν απλώς στη ΣΕ και στην Κίνα αναμετρήθηκαν ο καπιταλιστικός και ο προλεταριακός δρόμος σε επίπεδο νέτα-σκέτα ιδεών, και κέρδισε ο καπιταλιστικός (και γιατί κέρδισε αυτός;), είναι σαφές ότι μιλάμε για μεταφυσική αντίληψη και για απομάκρυνση από το μαρξισμό.
Άλλωστε, όλες οι οργανώσεις τις τοποθετήσεις τους για την Οκτωβριανή τις ξεκινάνε πάντα με εκτενή αναφορά σε όλο το ιστορικό, κοινωνικό πλαίσιο, στις ταξικές σχέσεις όπως είχαν διαμορφωθεί, στην υλική βάση της επανάστασης. Το ίδιο και σε κάθε επανάσταση και σε κάθε σοβαρό ιστορικό γεγονός. Από πού κι ως πού είναι κάποιος υποχρεωμένος να διερευνά το πλαίσιο που οδηγεί σε μια επανάσταση, αλλά δε νιώθει καμία υποχρέωση να διερευνήσει το πλαίσιο που οδηγεί σε μια αντεπανάσταση;
Με άλλα λόγια, η ψευδαίσθηση της επάρκειας, η αντίληψη ότι αυτά τα ζητήματα «έχουν απαντηθεί εδώ και δεκαετίες» δεν αντιστοιχούν σε μια επαναστατική οργάνωση, σε μια οργάνωση που θέλει να υπερασπιστεί, να τιμήσει και να διδαχτεί από την ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος για να πάει την επαναστατική υπόθεση πιο μπροστά. Αντίθετα, καλλιεργούν τον εφησυχασμό και αποφεύγουν-αδυνατούν να δώσουν πειστικές απαντήσεις για την κατάσταση αποσυγκρότησης και διάλυσης του εργατικού, επαναστατικού, κομμουνιστικού κινήματος.
Πριν κλείσουμε, θέλουμε να αναφέρουμε ακόμα κάτι (ας πούμε) επί της διαδικασίας. Μια συζήτηση οργανώνεται σε κύκλους ακριβώς για να δοθεί η ευκαιρία στους εισηγητές να πιάσουν συγκεκριμένες πλευρές των ζητημάτων. Αλλιώς, αν υπήρχε μόνο η ανάγκη του πανηγυρικού χαρακτήρα, θα γινόταν ένας και μόνο κύκλος.
Κλείνοντας: Μπορούμε να καταλάβουμε (αλλά όχι να συμφωνήσουμε) ότι το άνοιγμα ευαίσθητων ζητημάτων όπως αυτό της παλινόρθωσης, σε μια περίοδο μάλιστα αρνητικού συσχετισμού για το κομμουνιστικό κίνημα, μπορεί να εγείρει μια ανησυχία ότι ένα δυναμικό (ιδιαίτερα πιο νέο και ίσως πιο ευάλωτο) είναι δυνατόν να μπερδευτεί και να υποτιμήσει το καθήκον υπεράσπισης του κομμουνιστικού κινήματος και της περιόδου της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Γι’ αυτό καταρχήν θα πούμε ότι μας φαίνεται εντελώς άτοπο (και όχι ειλικρινές) να θεωρεί κάποιος ότι μας αφορά τέτοιου είδους «φόβος», ότι μπορεί δηλαδή εμείς να χάσουμε το μέτρο και να επιτρέψουμε την απαξίωση του κομμουνιστικού κινήματος. Αλλά θα ξεκαθαρίσουμε και κάτι άλλο: Όσο και να κρυφτούμε εμείς από τις ερωτήσεις που έχουν παραχθεί, αυτό δεν θα τις καταργήσει από το μυαλό των αγωνιστών του λαού και της εργατικής τάξης.
