Δύο ευρωπαϊκές χώρες που μέχρι πρόσφατα συμπεριλαμβάνονταν στους παγκόσμιους οφειλέτες αποτινάσσουν τα (δημόσια προφανώς) χρέη τους. Είναι η πρώτη φορά που η Δανία δεν θα έχει χρέος σε ξένο νόμισμα μετά από 183 χρόνια, όπως γράφει η Washington Post. Όπως ανακοίνωσε η κεντρική τράπεζα της χώρας, αποπληρώνεται το τελευταίο δάνειο που είχε αντληθεί σε ξένο νόμισμα, ύψους 1,5 δισ. δολαρίων, και συνεπώς η κυβέρνηση δεν θα έχει καμία οφειλή που δεν μετράται σε κορόνες. «Για πρώτη φορά τα τελευταία 183 χρόνια η κυβέρνηση της Δανίας δεν έχει χρέη σε ξένο νόμισμα», τονίζεται στην ανακοίνωση της Danmarks Nationalbank.
Σύμφωνα με το Business Insider(oικονομική επιθεώρηση), η τελευταία φορά που η Δανία ήταν κοντά στην εξόφληση του χρέους σε ξένο νόμισμα ήταν το 1894, όταν οι οφειλές υπολογίζεται ότι ανέρχονταν σε περίπου 1% του ΑΕΠ (168 εκατ. κορόνες).
Τώρα, η Δανία μπαίνει ξανά στο κλαμπ των χωρών χωρίς εξωτερικό χρέος, όπως η Νορβηγία και η Γερμανία. Το έτερο σκανδιναβικό κράτος, η Σουηδία, διατηρεί το 30% του χρέους της σε ξένο νόμισμα.
Να σημειωθεί ότι η Δανία εξακολουθεί να έχει συνολικό χρέος 465 δισ. κορόνες (67 δισ. δολάρια), που μεταφράζεται στο 23% του ΑΕΠ της, ποσοστό εξαιρετικά χαμηλό για τα διεθνή δεδομένα. Περίπου το 40% αυτού κατέχεται από ξένους, οι οποίοι όμως θα πληρωθούν σε κορόνες. Όπως επίσης γράφει η «Καθημερινή», «από τον 19ο αιώνα η Δανία δανειζόταν από το εξωτερικό για να χρηματοδοτήσει τους πολέμους της εναντίον της Γερμανίας μέχρι την κατασκευή των σιδηροδρόμων της. Οι δαπάνες αυξήθηκαν τόσο απότομα στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και τη δεκαετία του 1980, που η Δανία αναγκάστηκε να υποτιμήσει το νόμισμά της για να εξισορροπήσει την οικονομία». Επίσης τονίζει πως «χρειάστηκε να υιοθετήσει καθεστώς σταθερής ισοτιμίας και να προβεί σε μεταρρυθμίσεις, ώστε να εξελιχθεί σε χώρα-προπύργιο οικονομικής σταθερότητας. (Στις μεταρρυθμίσεις συμπεριελήφθη η «θεραπεία της πατάτας», όπου επιβλήθηκαν αυστηρά κριτήρια στην καταναλωτική πίστη, καθιστώντας ακριβότερες τις πιστώσεις.) Στις επόμενες δύο δεκαετίες η Δανία πρωταγωνίστησε σε μέτρα «εργασιακής ελαστικοποίησης», ο νεολογισμός flexicurity (κάτι σαν… ευέλικτη ασφάλεια) είναι δανέζικης προέλευσης.
Αντεργατικά μέτρα πήρε και η κυβέρνηση της Ουγγαρίας, μάλιστα έφτασε να περιορίσει τον εταιρικό φόρο από το 15% στο 9%, ενισχύοντας τους ντόπιους νεοαστούς αλλά και τους ξένους επενδυτές που ήθελαν να επενδύσουν στη χώρα. Άλλες κινήσεις ήταν η τόνωση της εσωτερικής αγοράς με φορολόγηση σε ανεκτά επίπεδα ώστε να μην αποτρέπεται από την αύξηση των φόρων η κατανάλωση. Εξίσου σημαντική κίνηση ήταν και η επανεθνικοποίηση των διανομέων ενέργειας που ανήκαν στο παρελθόν σε ξένες εταιρείες. Με τον τρόπο αυτό η κυβέρνηση μπόρεσε να διαχειρισθεί τις τιμές και να χρησιμοποιήσει αντίστοιχα τα έσοδα σε ξένες επενδύσεις, αφού πλέον το κόστος ενέργειας είναι χαμηλό στην Ουγγαρία.
Είναι σχεδόν φανερές οι διαφορές γιατί –από καπιταλιστική πάντα άποψη– τα αντεργατικά μέτρα σε αυτές τις χώρες φαίνεται να… αποδίδουν τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τους εθνικούς τους λογαριασμούς: διατήρηση της νομισματικής πολιτικής σε εθνικά πλαίσια, επιλογές με στόχευση την ενίσχυση της εσωτερικής αγοράς, διατήρηση ελέγχου σε στρατηγικούς τομείς της οικονομίας.
Και επειδή πρόκειται για χώρες πληθυσμιακά κοντινές στην Ελλάδα -στη χώρα μας αναλογεί λίγο περισσότερος πληθυσμός– οι διαφορές είναι ορατές επίσης:
Δανία και Ουγγαρία δεν «πείστηκαν» να ενταχθούν σε ένα οικονομικό εγχείρημα –νομισματική ενοποίηση- που ήταν πάνω από το μπόι τους και όπου οι γεωπολιτικοί λόγοι για την ελληνική αστική τάξη αλλά και οι ενδοευρωπαϊκές ισορροπίες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο. Εξακολουθώντας να αποδίδουν το 2% του ΑΕΠ σε νατοϊκούς πολεμικούς εξοπλισμούς, όπως έγινε με την Ελλάδα. Δεν εκβιάστηκαν να γίνουν ο δανειζόμενος καταναλωτής των Γερμανών, αντίθετα, η… φτερούγα της Γερμανίας μέτρησε στο λεγόμενο ουγγρικό οικονομικό «θαύμα». Να μην ξεχνάμε ότι και στη Δανία εκδηλώθηκε έντονο αντιευρωπαϊκό πνεύμα –από τα πρώτα δημοψηφίσματα που απέρριψαν την ένταξη στην ευρωπαϊκή νομισματική ένωση. Και πως υπάρχει μια ιδιαίτερη σχέση των Δανών με το ΝΑΤΟ, τις επεμβάσεις του στο Αφγανιστάν σε μεγάλο βαθμό, ο «αρχηγός» της συμμαχίας είναι Δανός κ.λπ. Παρ” όλα αυτά, οι νομισματικές της αρχές επιλέγουν σήμερα ως αποθεματικό νόμισμα το ευρώ έναντι του δολαρίου καθώς επιπρόσθετα υπάρχει και η πίεση του μεγάλου σκανδιναβού… αδερφού, της Σουηδίας.
Η Σουηδία θα επωφεληθεί κατά το μάλλον από τη μεγαλύτερη γέφυρα στον κόσμο που ενώνει δύο θάλασσες και δύο σκανδιναβικές στεριές, φορτώνοντας στη χώρα που μόλις απαλλάχτηκε από τα χρέη ένα πρόσθετο μεγάλο οικονομικό βάρος, το οποίο δεν μπορεί ωστόσο ευλόγως ν” αρνηθεί…
