Έχει γίνει γνωστή στο πανελλήνιο η δράση της αναρχικής ομάδας Ρουβίκωνας. Κάθε της κίνηση γίνεται αφορμή για μακροσκελή ρεπορτάζ, (τρομο)υστερικές κραυγές για τον «νόμο και την τάξη» και ανέβασμα των τόνων στο πολιτικό σκηνικό. Φυσικά, υπάρχουν πάντα και οι αφελείς. Αυτοί που πιστεύουν ότι ο θόρυβος που ξεσηκώνεται μπορεί να αποδοθεί στο σύγκρυο που έχει πιάσει τις δυνάμεις του συστήματος από τις ενέργειες των αυτόκλητων τιμωρών. Αλλά και εκείνοι που εκστασιάζονται μπροστά στο θέαμα, μένουν με το στόμα ανοιχτό, υπολογίζουν ως ελπιδοφόρες στις σημερινές δύσκολες συνθήκες τις δυναμικές «παρεμβάσεις» της ομάδας, έως και ανησυχούν ότι τους «παίρνει τη δουλειά». Άλλωστε, ο ακτιβισμός γνωρίζει μέρες δόξας τον τελευταίο καιρό από μια ρεφορμιστική αριστερά που έχει υποκλιθεί για τα καλά στους αρνητικούς συσχετισμούς και αναζητάει φύλλα συκής για να καλύψει τη γύμνια της.
Είναι, όμως, έτσι; Και δεν είναι μόνο το οφθαλμοφανές γεγονός ότι η δράση τέτοιων ομάδων απολαμβάνει την ιδιόρρυθμη ανοχή (τουλάχιστον!) των κέντρων εξουσίας, την ίδια στιγμή που πολλές φορές κινείται στα όρια της αστικής νομιμότητας. Έχει γίνει προ πολλού σαφές ότι οι ενέργειες του Ρουβίκωνα –και του κάθε Ρουβίκωνα- αξιοποιούνται συστηματικά από τους ιθύνοντες για τη διαμόρφωση ενός ολοένα και πιο αντιδραστικού κλίματος, ως μοχλός περαιτέρω έντασης της φασιστικοποίησης της δημόσιας και πολιτικής ζωής και περιστολής των δημοκρατικών δικαιωμάτων. Ταυτόχρονα, είναι φανερό πως οι αλλεπάλληλες εγκλήσεις και αντεγκλήσεις κυβέρνησης-αντιπολίτευσης, οι απανωτές επικλήσεις στη «βία και ανομία» και τη μεγαλύτερη αποφασιστικότητα που πρέπει να επιδειχθεί, σε σύνδεση και με τα παραπάνω, τις εντάσσουν αντικειμενικά στις διεργασίες αναμόρφωσης του αστικού πολιτικού σκηνικού και της ολοένα και πιο δεξιάς του μετατόπισης.
Δηλώνουμε άγνοια για το αν και η εν λόγω τάση συγκαταλέγεται στο ευρύτερο εκείνο ρεύμα στο εσωτερικό της αναρχίας που όλα τα προηγούμενα χρόνια ενίσχυσε ενεργητικά τη λύση ΣΥΡΙΖΑ, εναποθέτοντας πάνω του ελπίδες για μια άμβλυνση της στοχοποίησής του και της πίεσης που του ασκούν οι κρατικοί κατασταλτικοί μηχανισμοί. Θυμόμαστε, όμως, πολύ καθαρά τις σπασμωδικές κινήσεις απελπισίας στις οποίες προχώρησαν ορισμένοι, όταν έχασαν τη γη κάτω από τα πόδια τους και συνειδητοποίησαν πόσο οικτρά είχαν διαψευστεί. Κινήσεις αγανάκτησης για την «προδοσία» ή πίεσης για την επαναφορά της κυβέρνησης στις υποσχέσεις της; Μικρή σημασία έχει.
Από εκεί και πέρα, το ότι λόγω της φύσης τους και του τρόπου δράσης τους αυτές οι ομάδες τελικά καθίστανται απόλυτα ευάλωτες και διάτρητες στους μηχανισμούς καταστολής και παρακολούθησης, εγχώριους και μη, καθόλου δεν πρέπει να μας παραξενεύει. Ούτε περιμέναμε τις αποκαλύψεις του ακροδεξιού ραβίνου για το φακέλωμα των μελών του Ρουβίκωνα από τις μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ που δρουν στη χώρα ή τα ανάλογα δημοσιεύματα του CNN για να το καταλάβουμε. Είναι ξεκάθαρο, πάντως, το γεγονός ότι η συνειδητή επιλογή αυτού του χώρου να λειτουργεί έξω και μακριά από τις μάζες, τον αφήνει εντελώς εκτεθειμένο και τον καθιστά πεδίο προβαρίσματος μεθόδων της κρατικής τρομοκρατίας με πολύ ευρύτερη στόχευση, αν και όταν το επιλέξουν τα αρμόδια κέντρα.
Γιατί να τους αφορούν, όμως, όλα αυτά; Τι κι αν κάθε μέρα που περνάει ο συσχετισμός σε ιδεολογικό-πολιτικό-πρακτικό επίπεδο χειροτερεύει για την εργατική τάξη και τις λαϊκές μάζες; Στόχος για τους κάθε λογής θιασώτες των «παραδειγματικών» ενεργειών είναι η παραγωγή θεάματος, εικόνων, συμβολισμών, ακόμα και αν η επίθεση που διεξάγεται από το κεφάλαιο και τον ιμπεριαλισμό είναι πέρα για πέρα πραγματική και «υλική».
Μπορεί να γίνει λόγος για μια πολιτική θεώρηση και πρακτική άρνησης της ταξικής πάλης. Στον πυρήνα της εμπεριέχει την υποβάθμιση του ρόλου των μαζών σε αυτόν του παρατηρητή, αντί του υποκειμένου των κοινωνικών και πολιτικών εξελίξεων, συνδράμοντας τη συστημική επιχείρηση καθήλωσης και παροπλισμού του λαϊκού παράγοντα. Όταν η αγανάκτηση και αδημονία του μικροαστού εκδηλώνεται, άλλωστε, είναι γνωστό πως δεν τον λογαριάζει, αλλά απαιτεί άμεσες λύσεις «εδώ και τώρα» από ένα σύστημα για το οποίο διατηρεί ακόμα τις αυταπάτες του ότι μπορεί να τις παρέχει. Ευτυχώς, όμως, που υπάρχουν οι ήρωες, που μας πληροφορούν ότι έχουν φροντίσει μέχρι και για την απελευθέρωση της Ράκα. Για να μη χαλάσουμε το πανηγυρικό κλίμα, ας φανταστούμε ότι έγινε σε κάποιο παράλληλο σύμπαν, χωρίς τη συμβολή των βομβαρδισμών του θείου Σαμ.
Αντώνης Α.