Προμήνυμα νέων εντάσεων και τυχοδιωκτισμών;
Τελικά ο Νετανιάχου, διεύψευσε όλες τις δημοσκοπήσεις αλλά και τα ρεπορτάζ μεγάλων και μικρών, δυτικών, ΜΜΕ, που τον ήθελαν δεύτερο και ηττημένο στις πρόσφατες εκλογές της 17ης Μαρτίου. Το κόμμα του, το Λικούντ, κατέκτησε 30 έδρες έναντι της «Σιωνιστικής Ένωσης», της συμμαχίας του Εργατικού Κόμματος του Ισαάκ Χέτζογκ και του «Χάτνουα» της Τζίπι Λίβνι, που απέσπασε 24 έδρες.
Αυτή η διαφορά στην Ισραηλινή Βουλή των 120 εδρών είναι σημαντική. Αν μάλιστα συνυπολογίσει κανείς και την συνολική επίδοση των δεξιών-ακροδεξιών κοσμικών (54 έδρες) και θρησκευτικών κομμάτων (13 έδρες) έναντι των «κεντροαριστερών» (ουσιαστικά κεντροδεξιών) κομμάτων (39 έδρες) και της Κοινής Αραβικής Λίστας (14 έδρες).
Ποια είναι εκείνα τα ζητήματα που ανέδειξε η για μια ακόμη φορά πρωτιά του Νετανιάχου στις βουλευτικές εκλογές; Και ποιες είναι οι προοπτικές που ανοίγονται στην βάση αυτής της εκλογής για το Ισραήλ, την σχέση του με τις ΗΠΑ και τη στάση του στα τεκταινόμενα στην περιοχή; Αυτά είναι το βασικά ερωτήματα που καλούμαστε να προσεγγίσουμε.
Όσον αφορά το πρώτο ερώτημα νομίζουμε πως το πιο σημαντικό που οφείλουμε να υπογραμίσουμε , είναι πως το αποτέλεσμα αυτό συνάδει τελικά με την αντιδραστική τροχιά των πραγμάτων παγκόσμια. Με την στρατηγική επίθεση ενάντια στους λαούς και την πάλη των ιμπεριαλιστών για το ξαναμοίρασμα του κόσμου, να δίνουν τον τόνο στις παγκόσμιες εξελίξεις και υπό το φόντο μιας δομικής και αξεπέραστης παγκόσμιας κρίσης που τροφοδοτεί και τροφοδοτείται από τις πιο πάνω διαδικασίες. Ειδικότερα τώρα, δεν μπορεί παρά να επισημανθεί η ισχυρή στήριξη που παρείχε το Ρεπουμπλικάνικο Κόμμα και οι μερίδες της αστικής ιμπεριαλιστικής τάξης των ΗΠΑ που αυτό εκπροσωπεί. Στήριξη που ο Νετανιάχου τη συνδύασε με μια αποτελεσματική προβολή της πολιτικής του σαν πολιτική «ασφάλειας» έναντι των εχθρών- Παλαιστινίων και Αράβων- που εποφθαλμιούν την ευημερία του Ισραήλ και του περιούσιου λαού του…
Αυτή η ακροδεξιά και ρατσιστική ρητορική όχι μόνο έχει βρει έδαφος αλλά αναπτύσσεται στην ολοένα και περισσότερο στρατοκρατούμενη ισραηλινή κοινωνία. Ρητορική που προτάσει τη δύναμη των όπλων και της καταπίεσης των Παλαιστινίων και η οποία φαντάζει ρεαλιστική έναντι των πολιτικών που άσκησαν οι εργατικοί από τη Συμφωνία του Όσλο (αρχές 1990) και έπειτα και οι οποίες δεν οδήγησαν στην υποταγή τουΠαλαιστινιακού κινήματος. Αυτό το αντιδραστικό κλίμα ενισχύεται και από το διαρκώς αυξανόμενο βάρος των εποίκων και της χρησιμοποίησης τους από τις πιο ακραίες (δηλαδή τις ρατσιστικές και φασιστικές) τάσεις του πολιτικού και οικονομικού κατεστημένου του Ισραήλ.
Έτσι, η υπαρκτή δυσαρέσκεια των λαϊκών και των μεσαίων στρωμάτων από τις συνεχιζόμενες πολιτικές λιτότητας, οι ανησυχίες τους μερίδων του ισραηλινού λαού πως αυτή η πολιτική του «βούρδουλα» έναντι των Παλαιστινίων είναι μια αδιέξοδη γραμμή, επισκιάστηκαν από την πιο ισχυρή τάση για «ασφάλεια». Η οποία έχει πολύ ισχυρά επιχειρήματα, ειδικά την τελευταία μετά τις αραβικές εξεγέρσεις περίοδο, αλλά και τα αντανακλαστικά που δημιουργεί σε ισχυρές μερίδες του ισραηλινού κατεστημένου, η προσέγγιση ΗΠΑ-Ιράν. Ακόμη και αυτή η φανερά εκφρασμένη δυσαρέσκεια Ομπάμα και άρα των μερίδων που σήμερα κυριαρχούν στη αμερικανική πολιτική σκηνή και η οποία χρησιμοποιήθηκε εκτεταμένα από την «κεντροαριστερή» αντιπολίτευση, «ισοφαρίστηκε» από την στήριξη που παρείχαν οι ρεπουμπλικάνοι σε μια πολιτική που ουσιαστικά είναι η δικιά τους πολιτική και στρατηγική προσέγγιση στα ζητήματα της Μέσης Ανατολής και όχι μόνο.
Όσον αφορά το δεύτερο ερώτημα, νομίζουμε πως η προσέγγιση σ΄αυτό, σε ένα μεγάλο βαθμό εδράζεται στην απάντηση του πρώτου ερωτήματος που επιχειρήσαμε πριν. Νομίζουμε δηλαδή πως αυτές οι εξελίξεις σηματοδοτούν μια ακόμη πιο δεξιά πορεία του Ισραήλ. Στο ζήτημα των σχέσεων με τις ΗΠΑ έχουμε να επισημάνουμε τρία πράγματα.
Πρώτον, είναι μακριά από τη δική μας προσέγγιση οι αναλύσεις που θεωρούν πως η σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν, θα σηματοδοτήσει το τέλος της «ειδικής σχέσης» ΗΠΑ-Ισραήλ. Δεν υπάρχει περίπτωση, οικειοθελώς ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός να θυσιάσει για οποιοδήποτε τέτοιο λόγο, τον πιο σταθερό τοποτηρητή του, το μαντρόσκυλό του στην Μέση Ανατολή. Τόσο η γενική όσο και η ειδική κατάσταση με όσα εκτυλίσσονται σ’ αυτήν την περιοχή το τελευταίο διάστημα συνηγορούν για το ακριβώς αντίθετο. Βέβαια τμήματα της ισραηλινής άρχουσας τάξης έχουν μεγάλες ανησυχίες για την αναπτυσσόμενη σχέση ΗΠΑ- Ιράν, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχουν και δίκιο στον τρόπο που αντιλαμβάνονται τα πράγματα. Θα λέγαμε, με κίνδυνο να παρεξηγηθούμε, πως σ΄αυτό το ζήτημα, περισσότερο εκφράζεται και αντανακλάται η προσέγγιση μερίδων του αμερικανικού κατεστημένου που χρησιμοποιεί και τις ανησυχίες των ντόπιων (ισραηλινών) παραγόντων. Επιπλέον αυτές οι ανησυχίες «συναντιούνται» με τις αντίστοιχες της άλλες σημαντικής περιφερειακής δύναμης της περιοχής, της Σαουδικής Αραβίας, που βρίσκεται σε μια ανοιχτή με το Ιράν διαμάχη για το κέρδισμα επιρροής και ελέγχου στη Μέση Ανατολή.
Δεύτερο, όπως ήδη έδειξαν οι μετεκλογικές δηλώσεις του Νετανιάχου, που προσπάθησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις όσον αφορά την αντίθεσή του στην προοπτική «των δύο κρατών», δεν θα είναι εύκολο ούτε για τον Νετανιάχου ούτε για κανέναν άλλο να προσπεράσει και να αγνοεί τις πολιτικές επιλογές των μερίδων που σήμερα κυριαρχούν στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό, όσον αφορά την Παλαιστίνη αλλά και την περιοχή. Οι τελευταίες απειλητικές τροχιοδεικτικές βολές των ΗΠΑ για το ενδεχόμενο απόσυρσης του βέτο στην έναρξη της διαδικασίας αναγνώρισης παλαιστινιακού κράτους, ανεξάρτητα του εάν και μέσα από πόσα και ποιά βήματα θα προωθηθεί, ασκεί ήδη ισχυρές πιέσεις στον Νετανιάχου για ευθυγράμμιση με τις πολιτικές της αμερικανικής ηγεσίας.
Τρίτο, παρ’ όλους αυτούς τους «περιορισμούς», δεν πρέπει να αποκλειστεί, ειδικά όσον αφορά το Ιράν, μια κίνηση τυχοδιωκτικού χαρακτήρα από την πλευρά του Ισράηλ και με την πλήρη υποστήριξη των ρεπουμπλικανικών κύκλων, και η οποία θα επιχειρήσει να τινάξει στον αέρα την προσέγγιση ΗΠΑ- Ιράν και να ρυμουλκήσει την αμερικανική πολιτική στα – γνώριμα- νερά της αντιπαράθεσης και της όξυνσης. Θα λέγαμε πως και για το Παλαιστινιακό δεν θα ήταν έξω από την «λογική» των πραγμάτων μια νέα επιχείρηση εκτεταμένης στρατιωτικής καταστολής και βαρβαρότητας.
Η δρομολόγηση λοιπόν των εξελίξεων σε ακόμα πιο δεξιά, αντιδραστική κατεύθυνση, αφήνει ανοιχτά ακόμα και τα πιο τυχοδιωκτικά σενάρια, ενώ είναι σίγουρο πως οικοδομεί όρους και κλίμα για ανέβασμα της έντασης στην ιστορική περιοχή της Παλαιστίνης αλλά και σ’ ολόκληρη τη Μέση Ανατολή. Σε μια Μέση Ανατολή που δεν είναι απλά εύφλεκτη, όπως εκ παραδρομής γράψαμε σε προηγούμενο σημείωμα μας, αλλά που ήδη φλέγεται σε μια σειρά σημεία της, και με τους λαούς της να βιώνουν έναν εφιάλτη διαρκείας.
