Άλλη μια τροπολογία ήρθε να προστεθεί στις προηγούμενες αναφορικά με την αξιολόγηση και την εφαρμογή της μεσούντος του καλοκαιριού. Η νέα παράταση στις προθεσμίες εφαρμογής του νόμου για τον Σεπτέμβρη, Οκτώβρη και Νοέμβρη υπογραμμίζει με τον πιο εμφατικό τρόπο την αποφασιστικότητα της συγκυβέρνησης να εφαρμοστεί η αξιολόγηση δρομολογώντας τα αποτελέσματά της. Παράλληλα, η αποπειθαρχικοποίηση της λεγόμενης αυτοαξιολόγησης κατά την πρώτη χρονιά εφαρμογής της (δηλ. για το έτος 2013) δεν πρέπει να παραπλανά κανέναν εργαζόμενο στο Δημόσιο για τις πραγματικές προθέσεις τρόικας και κυβέρνησης.
Στην ίδια κατεύθυνση εντάσσεται και η επανάληψη της διατύπωσης ότι οι «ανεπαρκείς» εργαζόμενοι (το 15% τουλάχιστον που θα βαθμολογηθεί από 6 και κάτω) δεν θα έχουν κάποια άμεση δυσμενή μεταβολή στο εργασιακό ή μισθολογικό επίπεδο κατά την πρώτη εφαρμογή. Ανοικτό παραμένει το ζήτημα φυσικά για τις επόμενες χρονιές- υπενθυμίζουμε ότι η διαδικασία της αξιολόγησης θα πραγματοποιείται τους τρεις πρώτους μήνες κάθε ημερολογιακού έτους (κοντός ψαλμός…).
Ακόμη χαρακτηριστικότερη είναι η διατύπωση ότι η μη αυτοαξιολόγηση από τον εργαζόμενο δεν αναστέλλει την διαδικασία της αξιολόγησης που παραμένει υποχρεωτική για εισηγητές και αξιολογητές βαθμολογητές. Με απλά λόγια, αυτό σημαίνει ότι ο νόμος πρέπει να εφαρμοστεί επισείοντας κυρώσεις σ’ όποιον απ’ τον διοικητικό μηχανισμό επιλέξει να διαφοροποιηθεί. Έτσι, ευελπιστεί η κυβέρνηση να παρακάμψει τη μαζική απροθυμία των εργαζομένων να ενταχθούν στις διαδικασίες της αξιολόγησης.
Οι μανούβρες αυτές από πλευράς κυβέρνησης έχουν ένα και μόνο στόχο. Να εφαρμοστεί με τις όποιες δευτερεύουσες εκπτώσεις η αξιολόγηση, δημιουργώντας μια αναγκαία αρχική βάση δεδομένων για όλο το προσωπικό του δημόσιου τομέα. Έτσι θα μπορούν στο άμεσο μέλλον να γίνουν ευκολότερες οι απολύσεις είτε μέσω διαθεσιμότητας είτε απευθείας. Με το στιγματισμό των «αχρήστων» που πλεονάζουν ή που πρέπει να δώσουν τη θέση τους σε νεότερους και «αποδοτικότερους» χωρίς κανένα εργασιακό δικαίωμα εργαζόμενους.
Οι επιδιώξεις αυτές βρίσκονται σε πλήρη αντιστοίχιση με τη συνολική κατεδάφιση των εργασιακών και άλλων δικαιωμάτων και κατακτήσεων – μια πολιτική που είναι ενιαία σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα – και που δυστυχώς αποτυπώνει σε καθημερινή πλέον βάση το αποτέλεσμα του σημερινού αρνητικού για τους εργαζόμενους και την πάλη τους συσχετισμού δύναμης που επιχειρείται να παγιωθεί σε όλο το πεδίο. Πρόκειται για μια δυναμική διαδικασία που οι αντίπαλοι-κοινωνικοί ανταγωνιστές καθορίζουν κάθε φορά το επίπεδο «ισορροπίας».
Ήδη ανακοινώθηκαν παρεμβάσεις στο μισθολογικό πεδίο (εξίσωση αμοιβών σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα που σημαίνει κάτω από 500 ευρώ καθαρά το μήνα για εργαζόμενους υποχρεωτικής εκπαίδευσης και ανάλογη μείωση στους υπολοίπους), στο ασφαλιστικό (μείωση συντάξεων, αύξηση εισφορών, κατάργηση πρόωρων συνταξιοδοτήσεων κ.ά.) και στο εργασιακό (αύξηση ωρών και ημερών απασχόλησης με κατάργηση του 5ήμερου-40ωρου), ενώ σχεδιάζεται να μπει βαθειά το χέρι στα σωματεία και κάθε απεργία θα κινείται πλέον μόνιμα, όπως όλα δείχνουν, στη σφαίρα της… παρανομίας.
Απέναντι σ’ αυτή την καταιγίδα, με αιχμή το ζήτημα της αξιολόγησης, τι αντιπαραθέτει η συνδικαλιστική ηγεσία, ΑΔΕΔΥ και ομοσπονδίες πρώτα και κύρια; Μήνες τώρα κινείται στη γραμμή της αποκαλούμενης από την ίδια απειθαρχίας– ανυπακοής. Καλεί τους εργαζόμενους με την ατομική τους στάση να μην υποκύψουν στις πιέσεις, προκηρύσσει απεργία-αποχή απ’ το καθήκον της αξιολόγησης και μόνο (όλο το Δημόσιο λειτουργεί κανονικά), ενώ ακόμη κι όταν βγαίνει παράνομη για τυπικούς λόγους από τα δικαστήρια, επιμένει με την τυπική επαναπροκήρυξή της, σε μια γραμμή υποχώρησης και ήττας.
Οι πρώτες χιλιάδες απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων με την DE FACTO κατάργηση της μονιμότητας τείνουν να «ξεχαστούν», δεν συνδυάζονται με τους αγώνες ενάντια στην αξιολόγηση, δεν συνολικοποιείται μια κατάσταση ενάντια στην επίθεση, ενώ η απεργιακή απάντηση παραμένει στη σφαίρα του επικουρικού και ουσιαστικά υπονομεύεται. Η γραμμή αυτή της συνδικαλιστικής ηγεσίας – απόλυτα συμβατή με τη φύση, τα χαρακτηριστικά και τη φυσιογνωμία της – οσονούπω θα δείξει τα όριά της, όπως άλλωστε έγινε στον τομέα της εκπαίδευσης ένα προηγούμενο διάστημα. Επί της ουσίας, σήμερα βρισκόμαστε σε μια φάση που ΠΑΣΚΕ-ΔΑΚΕ-ΜΠΑΛΑΣΟΠΟΥΛΟΣ «ποντάρουν» στη στάση της διοικητικής ιεραρχίας (μέλη της οποίας είναι πολλοί από αυτούς) για να «μείνει ο νόμος στα χαρτιά», όπως λένε. Εκτιμάμε ότι οι όποιες εξαιρέσεις στην ιεραρχική πυραμίδα δεν μπορούν να διαφοροποιήσουν τα δεδομένα αναφορικά με το ποια πρόσωπα προωθούνται σ’ αυτήν, με τι άποψη και στάση ζωής, ούτε οι εργαζόμενοι έχουν τίποτε να περιμένουν από αυτό το στρώμα αν δεν κινητοποιηθούν οι ίδιοι για τα συμφέροντά τους.
Ακόμη πιο εξόφθαλμη είναι η πολεμική αυτής της ηγεσίας σε απόψεις-προτάσεις που προκρίνουν τη μαζική, παρατεταμένη απεργιακή απάντηση (όπως έγινε στο τελευταίο Γενικό Συμβούλιο της ΑΔΕΔΥ στις 21/8 από μια σειρά δυνάμεις, μεταξύ των οποίων και της ΤΑΞΙΚΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ) για την ανατροπή-κατάργηση της αξιολόγησης και του νόμου 4250. Δεν έχουν καμιά εμπιστοσύνη στους εργαζόμενους – εδώ είναι αμοιβαία τα αισθήματα όπως έχει καταδειχθεί πολλές φορές – και κυρίως δε θέλουν να δημιουργήσουν επιπλέον μπελάδες στη κυβέρνηση που στηρίζουν μέσα σ’ αυτό το διεθνές και εσωτερικό ρευστό πολιτικό περιβάλλον.
Και όμως. Η ανάγκη και η δυνατότητες ενός δυναμικού εκατοντάδων χιλιάδων εργαζόμενων υπάρχει αντικειμενικά (μιλάμε πλέον για έναν αριθμό κάτω των 350.000 μόνιμων δημοσίων υπαλλήλων – τόσοι έχουν απομείνει) που ασφυκτιά μέσα σε μια ολοένα μεγαλύτερη χειροτέρευση των συνθηκών δουλειάς και ζωής του. Όσο κι αν η «ηγεσία» του έχει περάσει εδώ και δεκαετίες στο αντίπαλο στρατόπεδο, υπάρχουν δυνάμεις που παλεύουν καθημερινά σε μια αντίθετη κατεύθυνση. Η κοινή τους δράση πάνω στο σημαντικό τρέχον θέμα της αξιολόγησης, επί της ουσίας του δικαιώματος στη δουλειά και των εργασιακών σχέσεων που επιχειρούν ιμπεριαλιστές, κεφάλαιο και το πολιτικό τους προσωπικό ν’ ανατρέψουν άρδην, μπορεί να βάλει σε κίνηση ευρύτερες μάζες εργαζομένων. Όπως έχουμε τονίσει κατ’ επανάληψη, οι αντεργατικοί νόμοι ανατρέπονται από αυτούς που τους υφίστανται στο δρόμο.
Δυστυχώς και στην Αριστερά «μας» ακόμη ψάχνουν «όρους και προϋποθέσεις» για το ξέσπασμα των αγώνων, παρά το γεγονός ότι η ζωή τους αναγκάζει πολλές φορές να διαφοροποιούν τη στάση τους. Είναι αυτή η ίδια η ζωή που απορρίπτει εγκεφαλικά κατασκευάσματα και πιέζει τους πάντες.
Επομένως απαιτούνται άμεσες πρωτοβουλίες για Γενικές Συνελεύσεις σ’ όλους τους χώρους, όπου να (ξανα)παλευτεί η κατεύθυνση-γραμμή της απεργιακής σύγκρουσης-κλιμάκωσης. Κινήσεις εσωτερικά στους χώρους δουλειάς ασφαλώς και διευκολύνουν χωρίς να επαρκούν, φτάνει να μην τίθενται ως υποκατάστατο του μαζικού, συλλογικού, ενωτικού, κεντρικά προσανατολισμένου απεργιακού αγώνα. Γιατί κεντρικές επιλογές του συστήματος μπορούν ν’ αντιμετωπισθούν μόνο με κεντρικού χαρακτήρα συγκρούσεις. Κανείς δεν μπορεί τελικά να ξεφύγει από αυτές… Είτε ως νικητής είτε ως ηττημένος.
Σπύρος Παπακωνσταντίνου
