Οι εκλογικοί-πολιτικοί στόχοι των ηγεσιών όλων των δυνάμεων της Αριστεράς που συμμετείχαν στις ευρωεκλογές ήταν μεγάλοι και καλλιεργούσαν ακόμα μεγαλύτερες προσδοκίες στον κόσμο ότι θα «ηττηθούν τα κόμματα του ευρωμονόδρομου και θα ξεκινήσει η αντεπίθεση των εργαζόμενων» ή ότι θα «ανατραπούν οι δυνάμεις του δικομματισμού και θα αλλάξουν οι πολιτικοί συσχετισμοί» και άλλα τέτοια. Κοινή τους στάση, η καταγγελία της αποχής, και μάλιστα κάποιοι από αυτούς έφτασαν σε σημεία γελοιότητας και εκλογικού κρετινισμού με τις αφίσες του τύπου «χάσε ένα μπάνιο για να χάσουν τον ύπνο τους», τα διάφορα μηνύματα και ό,τι άλλο μπορούσαν να σκεφτούν.
Η Αριστερά που συμμετείχε στις ευρωεκλογές τις είχε μετατρέψει στη «μητέρα όλων των μαχών» και θεωρούσε ότι μπορεί να ευνοηθεί από την καπιταλιστική κρίση και την επίθεση του συστήματος στα δικαιώματα και τις κατακτήσεις των εργαζόμενων, από την αντιλαϊκή-αντεργατική πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ, από την αδυναμία του ΠΑΣΟΚ να πείσει το λαϊκό κόσμο ότι δεν παραμένει ένα αστικό κόμμα, από τα σκάνδαλα που συγκλονίζουν το πολιτικό σκηνικό και αναδεικνύουν τη σαπίλα του αστικού πολιτικού συστήματος. Τα είχαν όλα έτοιμα και τακτοποιημένα, τους έλειπε όμως το πιο σημαντικό, ο…κόσμος. Σε αυτές τις ευρωεκλογές, αν αναδείχτηκε ένα ζήτημα, το κεντρικό θα λέγαμε, είναι ότι ο κόσμος, όπως γυρίζει την πλάτη του στις αστικές πολιτικές δυνάμεις, κάνει το ίδιο και σε όσους θεωρούν ότι είναι αριστερά, θεωρώντας τους και αυτούς μέρος ενός πολιτικού – κοινωνικού – οικονομικού συστήματος εχθρικού προς τα λαϊκά συμφέροντα. Αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα ότι αυτό που λέμε Αριστερά στη χώρα μας είναι μακριά από το να εκφράσει, μαζικά και σε μεγάλο εύρος, την οργή και την αγανάκτηση που έχει συσσωρευμένα ο κόσμος μέσα του, αποκαλύπτοντας επίσης ότι οι δεσμοί αυτής της Αριστεράς με τον κόσμο είναι όχι μόνο χαλαροί αλλά ουσιαστικά ανύπαρκτοι. Περιορίζονται στον οργανωμένο κόσμο της Αριστεράς, σε κύκλους επιρροής γύρω από τα κόμματα αυτά και σε κάποια μικρά τμήματα του λαού που προσβλέπουν, παρά τις απογοητεύσεις, σε μια «αλλαγή πλεύσης», χωρίς όμως αυτό να μπορεί να σχηματοποιηθεί ακόμα.
Το πώς έφτασε η Αριστερά όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και σε όλη την Ευρώπη να μην μπορεί να συνδεθεί με τον κόσμο και τα προβλήματά του, να μην μπορεί να μετασχηματίσει τις διαθέσεις του σε αγωνιστική κατεύθυνση είναι το ζήτημα της Αριστεράς – από τις στήλες της «Π.Σ.» αυτή η συζήτηση διεξάγεται χρόνια και η προσεχής συνδιάσκεψη του ΚΚΕ (μ-λ) έχει αυτό σαν κεντρικό της θέμα.
Το πρόβλημα με αριθμούς
Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών δεν μπορούμε παρά να τα συγκρίνουμε με τα αποτελέσματα των εθνικών εκλογών του 2007, γιατί ο χαρακτήρας που έδωσαν σε αυτές τόσο οι αστικές όσο και οι αριστερές πολιτικές δυνάμεις ήταν «εφ’ όλης της ύλης» και με κύρια ζητήματα τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις και απόκρυψη τόσο του χαρακτήρα της ΕΕ και του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου όσο και των επιπτώσεων από την αντιλαϊκή-αντεργατική της πολιτική. Η τεράστια αύξηση της αποχής, σαν αποτέλεσμα της διάθεσης του κόσμου να δώσει μαζικά μήνυμα διαμαρτυρίας και καταγγελίας από τη μία, ενώ από την άλλη να δηλώσει την άρνηση συμμετοχής του στο επίσημο γκάλοπ των ευρωεκλογών, δεν αφήνει περιθώρια σύγκρισης εκλογικών ποσοστών αλλά μόνο απόλυτων αριθμών ψηφοφόρων. Ετσι λοιπόν το μεν ΚΚΕ έχασε 155.000 ψήφους και ο ΣΥΡΙΖΑ 120.000 σε σχέση με τις εκλογές του 2007. Και για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, τα παραπάνω νούμερα σημαίνουν απώλεια για το ΚΚΕ του ενός από τους τέσσερεις ψηφοφόρους του 2007 και για τον ΣΥΡΙΖΑ απώλεια ενός στους τρεις. Αυτή η εξέλιξη αποτελεί ένα πολιτικό ζήτημα πρώτου μεγέθους και μάλιστα σε μια περίοδο που η επίθεση του καπιταλιστικού συστήματος «σπάει κόκαλα» και προκαλεί συνθήκες ασφυξίας στον εργαζόμενο λαό. Φανερώνει τα αδιέξοδα της πολιτικής κατεύθυνσης και των δύο «πυλώνων» του ρεφορμισμού στη χώρα μας και δεν μπορεί ούτε η ηγεσία του ΚΚΕ να αισθάνεται άνετα από την «κατάκτηση» της τρίτης θέσης και ότι ξεπέρασε τον ΣΥΡΙΖΑ σε ψήφους αλλά ούτε και οι διάφορες ηγεσίες του ΣΥΡΙΖΑ να δικαιολογούν τα αποτελέσματα από το γεγονός της αποχής και από το πόσο τηρήθηκε ή όχι ο «ευρωπαϊκός» προσανατολισμός του κόμματος.
Οι απαντήσεις δείχνουν τις αιτίες των αδιεξόδων
Οι απαντήσεις που δίνουν οι ηγεσίες των ρεφορμιστικών κομμάτων της Αριστεράς, όσες είναι διαθέσιμες μέχρι σήμερα, αποδεικνύουν τόσο τις αιτίες του προβλήματος όσο, το κυριότερο, την αντίληψη αυτών των ηγεσιών για τον κόσμο και την ανάπτυξη κινήματος. Παρά τις λεκτικές διαφορές και ακροβασίες, κατά βάση συμφωνούν σε δύο ζητήματα: 1) ότι η αποχή ήταν αρνητικό φαινόμενο και 2) ότι έχουμε συντηρητικοποίηση του εκλογικού σώματος, που εκφράζεται, κυρίως, με την αύξηση των ψήφων του ΛΑΟΣ. Εχει αξία να δούμε πιο αναλυτικά την άποψή τους.
Σε απόφασή της στις 8/6 η Κ.Ε. του ΚΚΕ λέει: «Η αποχή επίσης εκφράζει διαμαρτυρία και απογοήτευση για την πολιτική της ΕΕ αλλά και πνεύμα αναδίπλωσης και συμβιβασμού εξαιτίας της επίδρασης της μοιρολατρίας, της αντίληψης ότι ο αγώνας δεν φέρνει αποτελέσματα»!!! Κοίτα ποιος μιλάει, θα λέγαμε εμείς, για την αντίληψη ότι ο αγώνας δεν φέρνει αποτελέσματα, όταν είναι η ηγεσία αυτού του κόμματος που έχει προπαγανδίσει αυτές τις αντιλήψεις (δηλώσεις Παπαρήγα), όταν η ηγεσία αυτού του κόμματος στην κορύφωση της μάχης του ασφαλιστικού με τις απεργίες διαρκείας της ΔΕΗ και των ΟΤΑ από τη μία έκανε πίσω στην απεργία που είχε «εξαγγείλει» το ΠΑΜΕ και από την άλλη έκανε ουσιαστικά πολεμική (κριτική την έλεγε) στα συνθήματα των απεργών. Αυτή η ηγεσία που το Δεκέμβρη του 2008 κατήγγειλε τη νεολαία που κατά χιλιάδες βρισκόταν στους δρόμους αντιμέτωπη με τη δολοφονική επίθεση της κυβέρνησης και του συστήματος συνολικά. Η ηγεσία που όποιος λαϊκός αγώνας ξεσπάει και είναι εκτός ελέγχου και πλαισίου του ΚΚΕ αντιμετωπίζει την περιφρόνηση, την αποσιώπηση και την πολεμική του, όπως το κίνημα συμπαράστασης στην Κωνσταντίνα Κούνεβα.
Από την άλλη μεριά,, έχει πολύ εύκολες τις κουβέντες απαξίωσης για το λαό και τη στάση του, κατηγορώντας τον για «συμβιβασμό» και «μοιρολατρία», αποδεικνύοντας έτσι για άλλη μια φορά την υποτίμηση και την έλλειψη εμπιστοσύνης του κόμματος αυτού προς τον λαϊκό παράγοντα. Προσπαθώντας να εξηγήσει η ΚΕ του ΚΚΕ τη μείωση των ψήφων στις ευρωεκλογές, αναγκάζεται να ομολογήσει και αλήθειες μέσα στην αδυναμία της για πειστικές απαντήσεις. Λέει λοιπόν: «ένα σημαντικό μέρος των ψηφοφόρων του ΚΚΕ και ιδιαίτερα του 2007 είναι νέοι ψηφοφόροι που στο διάστημα αυτό δεν έγινε δυνατό και με δική μας ευθύνη να έλθουμε σε επαφή (…) και κυρίως να συμβάλουμε ώστε να πάρουν συστηματικά μέρος στους αγώνες». Πώς αλήθεια ελπίζει η ηγεσία του ΚΚΕ να συμβάλει έτσι ώστε πλατιές μάζες εργαζομένων να πάρουν μέρος σε μαζικούς αγώνες όταν «αγώνες», κατά την αντίληψή της, είναι μόνο οι κινητοποιήσεις του ΠΑΜΕ, υψώνοντας τείχη ανάμεσα στους εργαζόμενους;
Ετσι γίνεται και το ΚΚΕ «θύμα» της αντικινηματικής του αντίληψης και πρακτικής κα μετά ζητάει τα «ρέστα» από τον κόσμο. Κατά τα άλλα, βέβαια, πάντα υπάρχει διαθέσιμη η «θεωρητική τεκμηρίωση» ότι: «…η ανάπτυξη της πολιτικής συνείδησης (…) δεν διαμορφώνεται αυτόματα κάτω από την όξυνση των προβλημάτων αλλά σε συνδυασμό με την πείρα συμμετοχής στην ταξική πάλη (…)». Αλήθεια, ποιος είναι αυτός που σκόρπιζε εκλογικές αυταπάτες όλο το προηγούμενο διάστημα στους εργαζόμενους και τον κόσμο της Αριστεράς τόσο για το περιεχόμενο όσο και για το χαρακτήρα της εκλογικής «μάχης» των ευρωεκλογών; Μήπως το ΚΚΕ(μ-λ);
Από την άλλη μεριά, ο άλλος «πυλώνας» του ρεφορμισμού, οι ηγεσίες του ΣΥΡΙΖΑ, βρίσκονται σε κατάσταση «τρικυμίας», αλλά ήδη ο Αλέξης Τσίπρας με τις δηλώσεις του το βράδυ των εκλογών φρόντισε να «ξεκαθαρίσει» τα πράγματα, δηλώνοντας ότι: «(…) η εκρηκτική αύξηση της αποχής είναι επίσης μια αρνητική εξέλιξη (…)» αφού πρώτα είχε προλάβει να διαπιστώσει «(…) τη συντηρικοποίηση του εκλογικού σώματος(…)». Αλήθεια, πού πήγαν οι «ύμνοι» της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ προς τα κινήματα της νεολαίας και των εργαζόμενων; Μήπως το γεγονός ότι δεν «ρευστοποιήθηκαν» σε ψήφους στις ευρωκάλπες σημαίνει και μετατροπή του κόσμου των αγώνων σε «συντηρητικό»; Ή μήπως όσοι «κατανόησαν» τα προεκλογικά μηνύματα του ΣΥΡΙΖΑ ήταν οι «πεφωτισμένοι» και οι υπόλοιποι, είτε οι απέχοντες είτε αυτοί που δεν τους ψήφισαν, είναι μια «αρνητική εξέλιξη»; Φαίνεται ότι αρκεί ένα εκλογικό χαστούκι για να αποκαλυφθεί ότι κάτω από το «κινηματικό» προσωπείο και αυτής της ηγεσίας κρύβεται η απαξίωση, η υποτίμηση και ο χειρισμός των διαθέσεων αριστερού και προοδευτικού κόσμου που ψάχνει απαντήσεις και προοπτικές σε ρεφορμιστικές κατευθύνσεις και αδιέξοδα.
Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ έπεσε και αυτή «θύμα» του κόσμου στον οποίο απευθύνθηκε να τη στηρίξει στις ευρωεκλογές με τα απολίτικα «για τις ανάγκες των πολλών» ή με το ανεκδιήγητο «χάσε ένα μπάνιο για να χάσουν τον ύπνο τους». Γιατί πολύς κόσμος που η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί «προνομιακό ακροατήριο» ξέρει πολύ καλά τι χρειάζεται να κάνει το κίνημα για να χάσουν πραγματικά οι αστικές πολιτικές δυνάμεις τον ύπνο τους. Και επειδή μεγάλα κομμάτια αυτού του κόσμου συμμετείχαν σε μαζικούς αγώνες της νεολαίας και των εργαζόμενων της προηγούμενης περιόδου, γύρισαν την πλάτη στον εκλογικό κρετινισμό και τον «αριστερό ευρωπαϊσμό» (έστω και αν δεν ήταν στη δόση που θα ήθελε ο Παπαδημούλης) του ΣΥΡΙΖΑ.
Η «αντεπίθεση» των «ανανεωτικών» στην ηγεσία του ΣΥΝ και στο ίδιο το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ με βάση τα εκλογικά αποτελέσματα αλλά και τα «ανοίγματα» Τσίπρα προς «τις δυνάμεις της Αριστεράς και της οικολογίας να συντονίσουν το βηματισμό τους και να συγκροτήσουν έναν νέο ισχυρό ενωτικό πόλο στα αριστερά του πολιτικού συστήματος, που μπορεί να αποτελέσει την ελπίδα για την έξοδο από την κρίση» έχουν ανοίξει έναν νέο κύκλο προσανατολισμών, χειρισμών και νέων προσαρμογών στις συνθήκες, έτσι όπως χρόνια τώρα αυτές οι ηγεσίες «ξέρουν».
Η εξωκοινοβουλευτική Αριστερά αντιγράφει τους «μεγάλους»
Το μεγαλύτερο μέρος της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς που συμμετείχε στις εκλογές και αρνήθηκε είτε αγνόησε την πρόταση του ΚΚΕ(μ-λ) για κοινή αντιεκλογική, αντι-ΕΕ και αντικυβερνητική καμπάνια στις ευρωεκλογές θεώρησε ότι ήταν ευκαιρία είτε νέων συγκροτήσεων όπως η ΑΝΤΑΡΣΥΑ είτε καταγραφής, όπως το Μ-Λ ΚΚΕ και το ΕΕΚ, και αναμονής των… χαλαρών ψήφων, που όμως δεν ήρθαν.
Και δεν μπορεί το άθροισμα των ψήφων του ΜΕΡΑ και του ΕΝΑΝΤΙΑ στις εκλογές του 2007 να θεωρείται το 2009 σαν «…το υψηλότερο ποσοστό στην ιστορία του χώρου της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς» (από την πρώτη ανακοίνωση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ) ούτε επίσης να απαξιώνεται η στάση ενός μεγάλου μέρος του κινήματος με τοποθετήσεις όπως «(…) μεγάλο μέρος της δυσαρέσκειας στράφηκε (και ως ένα βαθμό οδηγήθηκε) προς την πολιτικά ανώδυνη αποχή» (από την ανακοίνωση του ΝΑΡ). Και τα πράγματα χειροτερεύουν όταν διαβάζουμε εκτιμήσεις όπως η παρακάτω:
«Συνολικά, το αστικό πολιτικό σύστημα προσπαθεί να ανακτήσει τη σταθερότητά του για να βγει το κεφάλαιο από την κρίση σε βάρος των παραγωγών του πλούτου, με τη διαμόρφωση αξιόπιστης κυβερνητικής λύσης, το κλείσιμο των ρωγμών που προκάλεσαν οι αγώνες της διετίας 2006-07, η κοινωνική έκρηξη του Δεκέμβρη και την ήττα του ρεύματος αριστερής διαφοροποίησης και αναζήτησης. Αν και με το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών φάνηκε ότι πραγματοποιεί βήματα στην κατεύθυνση αυτή, οι ρωγμές δεν έχουν κλείσει, η δυσαρέσκεια δεν έχει ενσωματωθεί, βρισκόμαστε σε ένα σημείο καμπής, όπου ένα τμήμα της λαϊκής και εργατικής δυναμικής «ψάχνεται» για εναλλακτική διέξοδο» (από την ανακοίνωση του ΝΑΡ). Νομίζουμε ότι δικαιούμαστε να ρωτήσουμε ευθέως τους σ. του ΝΑΡ τι εννοούν με τα παραπάνω, ποιο είναι «το τμήμα… που ψάχνεται για εναλλακτική διέξοδο»; Οταν η αποχή κατηγορείται συλλήβδην ως «πολιτικά ανώδυνη», άρα τι μένει; Οσοι ψήφισαν ΑΝΤΑΡΣΥΑ, άντε και οι κάποιες χιλιάδες που στήριξαν τους άλλους συνδυασμούς της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς; Αυτή είναι η «κοινωνική αναφορά» που πρέπει να έχει η επαναστατική και ριζοσπαστική Αριστερά για να «μην κλείσουν οι ρωγμές» που άνοιξαν οι αγώνες της προηγούμενης περιόδου και όχι οι τεράστιες λαϊκές μάζες που γύρισαν την πλάτη στους αστικούς και ρεφορμιστικούς πολιτικούς σχηματισμούς;
Αρνείται να βγάλει συμπεράσματα όποιος φοβάται
Και σήμερα στην Αριστερά υπάρχει φόβος, πρώτα από όλα φόβος απέναντι στο λαό και στις «ακατανόητες» επιλογές του. Ο λαός, οι εργαζόμενοι και η νεολαία αποδεικνύουν ότι δεν είναι εύκολο «αντικείμενο» χειρισμών ούτε από τις αστικές δυνάμεις ούτε όμως και από τους ρεφορμιστές. Απέναντι στην πρωτόγνωρη, για τα πολιτικά δεδομένα της χώρας, έκρηξη της αγανάκτησης και της οργής μεγάλων λαϊκών μαζών, με τη στάση της αποχής, δηλώθηκε ανοικτά τόσο από την καθεστωτική Αριστερά (ΚΚΕ-ΣΥΡΙΖΑ) όσο και από την ριζοσπαστική η καχυποψία, η απαξίωση. Με χαρακτηρισμούς όπως «συντήρηση», «συμβιβασμός», «πολιτικά ανώδυνη», νομίζουν ότι θα «ξεμπερδέψουν» με το πρόβλημα. Η αιτία που γεννάει αυτούς τους φόβους είναι ότι ο δρόμος που δείχνει ο κόσμος με τη στάση του τόσο την προηγούμενη περίοδο με τη μαζική συμμετοχή του στους αγώνες όσο και με την αποχή συγκρούεται ευθέως με την αστική νομιμότητα του συστήματος και με τη σιγή νεκροταφείου που θέλει να επιβάλει. Ετσι, για να «κολυμπήσεις» και να «εκφράσεις» αυτό τον κόσμο πρέπει πριν από όλα να συγκρουστείς, πραγματικά, με τις επιλογές και τις κατευθύνσεις του συστήματος και όχι να γίνεις το «αριστερό» του δεκανίκι στο περιβόητο «κεντρικό πολιτικό σκηνικό».
Ξέρουμε ότι στις εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενων και νέων που απείχαν από τις ευρωεκλογές υπάρχει ένα τεράστιο φάσμα πολιτικών απόψεων που ξεκινάει από μια συνειδητά πολιτική αντιπαλότητα με το καπιταλιστικό σύστημα και τον ιμπεριαλισμό και φτάνει μέχρι την απογοήτευση και την «αδιαφορία», αλλά μαζί με μεγάλο μέρος του λαού που πήγε στις κάλπες να ψηφίσει θεωρώντας ότι έτσι θα εκφράσει καλύτερα την αντίθεσή του στη βάρβαρη επίθεση που δέχεται αποτελούν την κοινωνική και πολιτική αναφορά όποιου θέλει σήμερα να λέγεται αριστερός, επαναστάτης, κομμουνιστής. Η απεύθυνση και η σύνδεση με αυτό τον κόσμο δεν μπορεί παρά να γίνει μέσα από τα μέτωπα αντίστασης που ανοίγονται καθημερινά μπροστά μας στη δουλειά, τη σχολή, το σχολείο, τη γειτονιά, ενάντια στην ιμπεριαλιστική-καπιταλιστική βαρβαρότητα. Και αυτός ο δρόμος πρέπει να αποτελεί κεντρική πολιτική επιλογή και κατεύθυνση όσων δυνάμεων θέλουν πραγματικά να συμβάλουν στην ανασυγκρότηση ενός εργατικού και λαϊκού κινήματος που θα είναι επικίνδυνο για το καπιταλιστικό σύστημα.
Ετσι, το δίλημμα που μπαίνει σε κάθε αγωνιστή της Αριστεράς είναι αν θα συνεχίσει να στηρίζει αδιέξοδες κατευθύνσεις που εμποδίζουν την έκφραση της οργής και της αγανάκτησης του κόσμου της δουλειάς και της νεολαίας ή είναι καιρός για μια τομή, που θα σημάνει και μια πραγματική αναγέννηση για την πορεία του επαναστατικού κινήματος στη χώρα μας.
φ.621, 13/6/09
