Άρθρο από την Προλεταριακή Σημαία (φύλλο 872)
Η μεθόδευση από μεριάς ΗΠΑ να ανοίξει, σε νέα βάση, το ζήτημα του ειδικού καθεστώτος του Χονγκ Κονγκ σχεδιαζόταν πολύ πριν από την αναμενόμενη ψήφιση από το κινέζικο κοινοβούλιο του νομοσχεδίου για «την εθνική ασφάλεια στο Χονγκ Κονγκ». Οι ΗΠΑ, εκτός από τις οικονομικές κυρώσεις, υπερθεμάτιζαν πάνω σε ζητήματα «δημοκρατίας και ελευθεριών». Όμως η εν ψυχρώ δολοφονία του Αφροαμερικάνου Φλόιντ από αστυνομικούς σε δρόμο της Μινεάπολης και ό,τι ακολούθησε μάλλον στέρησε από την προπαγάνδα των ΗΠΑ όλα εκείνα τα στοιχεία που θα ήθελε να αξιοποιήσει, τονίζοντας την κινεζική αυταρχικότητα. Μάλιστα πρόσφερε πατήματα ώστε η Κίνα να καταγγέλλει τις ΗΠΑ για«χρόνια ασθένεια» του ρατσισμού και διάφορα άλλα περί λειτουργίας δημοκρατικών θεσμών.
Ωστόσο το ζήτημα του Χονγκ Κονγκ δείχνει ότι είναι σχεδιασμένο να πάρει κεντρικότερη θέση στον ανταγωνισμό ΗΠΑ - Κίνας. Nα σημειωθεί πως οι ΗΠΑ ξεκινούν με το αίτημα για επείγουσα σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας, επειδή το «ζήτημα θέτει σοβαρούς προβληματισμούς και απειλεί την παγκόσμια ειρήνη και την ασφάλεια», σε μια περίοδο που οι σχέσεις τους, έτσι κι αλλιώς, είναι τεταμένες εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού. Τώρα πλέον, με δεδομένο (όπως δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Πομπέο) πως το «μία χώρα, δύο συστήματα», βάσει της συμφωνίας του 1997, δεν υφίσταται, «το Χονγκ Κονγκ δεν μπορεί να συνεχίσει να απολαμβάνει εμπορικά προνόμια με τις ΗΠΑ». Από τη μεριά της, η Κίνα, και έχοντας στόχο να πείσει τους επενδυτές ότι δεν πρόκειται να επηρεασθούν, διατείνεται ότι ο νόμος περί «εθνικής ασφάλειας» αφορά την αποσχιστική και ανατρεπτική δράση, την ξένη ανάμειξη και την τρομοκρατία και σχετίζεται μόνο με έναν μικρό αριθμό κατοίκων του Χονγκ Κονγκ.
Τα τελευταία χρόνια εξυφαίνεται από τις ΗΠΑ ένα μέτωπο σύγκρουσης με την Κίνα γενικό μεν, αλλά ταυτόχρονα με σαφή στόχο! Την αντιστροφή μιας στρατηγικής που αφετηριακά ανάγεται στα τέλη της δεκαετίας του ΄70 και αφορά την αναίρεση των πλεονεκτημάτων πρόσβασης της Κίνας στις «δυτικές αγορές», αφού τα όρια ανάμεσα στα στρατηγικά οφέλη αυτής της κίνησης και τις ανταγωνιστικές τάσεις που αυτή διαμόρφωσε έχουν διαφοροποιηθεί δραστικά. Ο Λ. Οίκος, με αφορμή την αντίθεση της Κίνας σε έκτακτη Σύνοδο του Συμβουλίου Ασφαλείας για το Χονγκ Κονγκ και συνδυάζοντάς την με «απόκρυψη γεγονότων» της κρίσης του Covid-19, τις «συνεχείς παραβιάσεις των διεθνών δεσμεύσεών της για τα ανθρώπινα δικαιώματα» και την «παράνομη συμπεριφορά της στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας», θέλει να καταστήσει σε όλους σαφές το πώς σκέφτεται να αντιμετωπίσει την Κίνα στο άμεσο μέλλον.
Μέχρι στιγμής ωστόσο οι οδηγίες αφορούν μονομερείς ενέργειες που σχετίζονται με διαδικασίες τερματισμού των ειδικών εμπορικών εξαιρέσεων που απολάμβαναν η Κίνα και το Χονγκ Κονγκ. Φαίνεται όμως ότι επιχειρείται σταδιακό πέρασμα από τη ρητορική των προθέσεων σε περισσότερο τολμηρές κινήσεις και σε πιο ευαίσθητα ζητήματα. Στα μέσα Μαΐου ρεπουμπλικάνοι γερουσιαστές παρουσίασαν νομοσχέδιο που δίνει εξουσία στον Τραμπ να επιβάλει κυρώσεις στην Κίνα, για κάθε αιτία, όπως εάν το Πεκίνο δεν δώσει πλήρεις εξηγήσεις για την πανδημία. Ακολουθεί στις 19 Μαΐου, από τον ρεπουμπλικάνο εκπρόσωπο στην Καλιφόρνια, Perry, νομοσχέδιο που «εξουσιοδοτεί τον πρόεδρο να αναγνωρίσει την αυτόνομη περιοχή του Θιβέτ της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας ως ξεχωριστό και ανεξάρτητο κράτος και για άλλους σκοπούς»! Ταϊβάν και Νότια Σινική Θάλασσα αποτελούν σταθερά σημεία γεωπολιτικής έντασης.
Ωστόσο η περίπτωση του Χονγκ Κονγκ δείχνει να προσφέρεται και για την εμπλοκή άλλων στο άρμα των ΗΠΑ. Το ειδικό καθεστώς ώθησε πολλές χώρες, εκτός των ΗΠΑ(πάνω από 1.300 αμερικανικές εταιρίες έχουν έδρα στο Χονγκ Κονγκ), να ψηφίσουν νόμους που επιτρέπουν τις συναλλαγές με το Χονγκ Κονγκ ως μια ανεξάρτητη οντότητα. Ήδη στο Τόκιο καταγράφονται σοβαρές ανησυχίες. Λίγα λεπτά μετά την έγκριση του κινέζικου νομοσχεδίου για την ασφάλεια, η Ιαπωνία χαρακτήρισε το Χονγκ Κονγκ «εξαιρετικά σημαντικό εταίρο», τονίζοντας τους στενούς οικονομικούς, και όχι μόνο, δεσμούς!
Η επίσημη εκδοχή του Λ. Οίκου για το ξεκίνημα του εμπορικού πολέμου με την Κίνα αφορούσε δήθεν την εξισορρόπηση των διμερών εμπορικών σχέσεων. Η εξέλιξη δείχνει ότι δεν πρόκειται για οικονομική απόφαση που άπτεται των αρχών του «ελεύθερου εμπορίου», αλλά για μια γεωπολιτική στρατηγική που αντιστρατεύεται τις κινεζικές φιλοδοξίες. Και βασικά το φιλόδοξο πρόγραμμα «Μια ζώνη, ένας δρόμος», που αναφέρεται ως η σύγχρονη εκδοχή του αρχαίου «δρόμου του Μεταξιού». Βέβαια η αρχαία διαδρομή έφερε άγνωστα προϊόντα στην Ευρώπη, ενώ τα «νέα δρομολόγια» μεταφέρουν τα ίδια προϊόντα με αυτά που παράγονται στη Δύση, αλλά πολύ φθηνότερα.
Η πρόσφατη επίσκεψη του Πομπέο στο Ισραήλ είχε στόχο να πείσει (πιέσει) τους δύο μελλοντικούς πρωθυπουργούς να σταματήσουν τις κινεζικές επενδύσεις που λέγεται ότι ελέγχουν μεγάλο μέρος του γεωργικού τομέα και του εμπορίου. Βέβαια θα πρέπει να πειστεί και ο πρόεδρος της Αιγύπτου, Σίσι. Τόσο το κανάλι του Σουέζ όσο και τα ισραηλινά λιμάνια της Χάιφα και του Ασντόντ προβλέπονται να είναι οι τερματικοί σταθμοί της σύγχρονης θαλάσσιας «μεταξωτής διαδρομής» στη Μεσόγειο. Η χερσαία διαδρομή αξιολογείται προβληματική λόγω της δεδομένης αστάθειας σε Ιράκ και Συρία, αλλά και της πιθανής σε Ιράν. Η Μόσχα δείχνει να στηρίζει αυτές τις διαδρομές αλλά κάπως επιλεκτικά! Την ενδιαφέρουν αυτές που διασχίζουν τη δική της σφαίρα επιρροής και τροφοδοτούν το όραμα του Πούτιν για τη «Μεγάλη Οικονομική Ευρασιατική Ένωση»!
Μέρος αυτής της στρατηγικής αποτελεί και η εκστρατεία κατά της Huawei. ΗΠΑ και ΝΑΤΟ φοβούνται ότι εάν η Huawei κέρδιζε δημόσιες συμβάσεις εγκατάστασης 5G στη Δύση, αυτό θα σηματοδοτούσε υπεροχή σε ό,τι αφορά το επόμενο βήμα και σε άλλους τεχνολογικούς τομείς. Κατά συνέπεια δεν πρέπει να εκπλήσσει η επιχειρούμενη, από την Ουάσιγκτον, «στρατιωτικοποίηση» της αντιπαράθεσης με το Πεκίνο σε όλα τα επίπεδα έρευνας.
Πριν από λίγες μέρες, αρχικά με διαρροές και ύστερα με επίσημες δηλώσεις, οι ΗΠΑ κατηγόρησαν την Κίνα ότι βρίσκεται πίσω από επιθέσεις χάκερ που συλλέγουν στοιχεία ερευνών για την αντιμετώπιση του COVID-19! Σύμφωνα με τους New York Times, έχει επιληφθεί ήδη η «Διοίκηση Κυβερνοχώρου του Πενταγώνου», η οποία λειτουργεί σε συνεργασία με την «Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας» (NSA). Η Διοίκηση, που δημιούργησε ο Ομπάμα το 2009, φέρεται να αποκτά όλο και πιο επιθετικό χαρακτήρα επί Τραμπ. Έτσι οι καταγγελίες Τραμπ ότι «εδώ και χρόνια η κινεζική κυβέρνηση επιδίδεται σε κατασκοπεία για να κλέψει τα βιομηχανικά μυστικά μας» συνοδεύτηκαν από διάταγμα με το οποίο απαγορεύεται η είσοδος στις ΗΠΑ «σε κάποιους κινέζους πολίτες».
Ανάμεσά τους και φοιτητές οι οποίοι έχουν χαρακτηριστεί «δυνητικοί κίνδυνοι» για την εθνική ασφάλεια της χώρας, οι Κινέζοι αποτελούν το ένα τρίτο του συνόλου των αλλοδαπών φοιτητών στις ΗΠΑ(370.000 το 2018-19). Η «ασφάλεια της πανεπιστημιακής έρευνας» σε συνδυασμό με τιςκαταγγελίες για «κινέζους χάκερ» στέλνουν ένα σαφές μήνυμα στην αμερικανική «επιστημονική κοινότητα»: να διακόψει κάθε συνεργασία με ερευνητές της Κίνας μέσω των ερευνητικών τους ιδρυμάτων.
Στα μέσα Φεβρουαρίου ο κορυφαίος χημικός ερευνητής του Χάρβαρντ, Λίμπερ (ο οποίος είχε ανακηρυχθεί ως ο κορυφαίος χημικός για την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα), συνελήφθη από το FBI με την κατηγορία ότι συνεργαζόταν, έναντι αμοιβής, με επιστήμονες στην Κίνα. Είναι ίσως το σημαντικότερο θύμα σε ένα νέο κυνήγι μαγισσών που θυμίζει έντονα τις διώξεις του Μακαρθισμού της δεκαετίας του ’50 και που δεν αφορούσαν μόνο τον καλλιτεχνικό χώρο.
Στο φόντο των εκλογών, οι Δημοκρατικοί αδυνατούν να περάσουν σε αντεπίθεση. Καταλογίζουν στον Τραμπ πως «θέλει να εκτρέψει την προσοχή στην Κίνα για να κρύψει τις ελλείψεις της διοίκησής του και να καλύψει την αποτυχία του στη διαχείριση της πανδημίας και άρα… «ό,τι κάνει το κάνει για λάθος λόγους». Οι υπαρκτοί ωστόσο λόγοι καταλήγουν ξανά και ξανά στο ίδιο δίλημμα: αντιμέτωποι με την άνοδο μιας νέας δύναμης (Κίνα), μια ηγεμονική δύναμη (ΗΠΑ) πρέπει είτε να διεξαγάγει πόλεμο εναντίον της είτε να αφήσει αναγκαστικά και άλλο χώρο. Το Πεκίνο ωστόσο επέκτεινε την «εδαφική του κυριαρχία» στη Θάλασσα της Κίνας, πράγμα που έρχεται σε αντίθεση με τη «δημοφιλή» πεποίθηση κάποιων κέντρων στις ΗΠΑ ότι η Κίνα θα μπορούσε να εγκαταλείψει κάποιες από τις φιλοδοξίες της (όπως τις «μεταξωτές διαδρομές» της) για γεωπολιτικά οφέλη στην εγγύτερη περιοχή της!
ΧΒ
