Άρθρο από την Προλεταριακή Σημαία (φύλλο 893)
Η «επιστροφή στην κανονικότητα» για το σύστημα σημαίνει ένταση της ταξικής επίθεσης απέναντι στον εχθρό-λαό και τα δικαιώματά του. Στο επίκεντρο βάζει πλέον η κυβέρνηση τα εργασιακά και συνδικαλιστικά δικαιώματα, με το προς κατάθεση νομοσχέδιο που ο Μητσοτάκης έχει χαρακτηρίσει «κεντρική μεταρρυθμιστική επιλογή». Προσπαθεί να διαγράψει το οχτάωρο, και όλα όσα συνδέονται μ’ αυτή την ιστορική κατάκτηση της εργατικής τάξης. Επιχειρεί ν’ απαγορεύσει τις απεργίες, και συνολικά τη συνδικαλιστική δράση. Επιδιώκει να κατοχυρώσει, να βαθύνει και να διευρύνει τον εργασιακό μεσαίωνα και να βγάλει στην παρανομία κάθε προσπάθεια αντίστασης, κάθε διεκδίκηση απ’ τη μεριά των εργαζόμενων κόντρα στην εργασιακή βαρβαρότητα που προδιαγράφει.
Το σύστημα έχει ανάγκη να διαμορφώσει τους όρους που θα του επιτρέψουν να φορτώσει στην πλάτη του λαού και αυτή την κρίση που ετοιμάζεται να εκραγεί καθώς μειώνεται η αδρή χρηματοδότηση προς το κεφάλαιο. Το άνοιγμα δραστηριοτήτων με την πανδημία στη χειρότερη ως τώρα φάση, τα νοσοκομεία σε κακό χάλι, τον εμβολιασμό πολύ πίσω, τα τεστ απρόσιτα, φανερώνει τα στενά όρια της ντόπιας εξαρτημένης οικονομίας, μαζί με την πλήρη αδιαφορία για τη ζωή και την υγεία του λαού. Αναδεικνύει την αγωνία του κεφαλαίου να διασφαλίσει την όποια κερδοφορία είναι δυνατή, ακόμα κι αν αυτό απαιτεί την πτώχευση σημαντικού ποσοστού των μικρότερων ως προϋπόθεση της συγκέντρωσης.
Σε κάθε περίπτωση, το άνοιγμα χρησιμοποιείται για να «επαναφέρει» την προώθηση της αντιλαϊκής πολιτικής στους «κανονικούς» ρυθμούς. Για να εφαρμοστεί από φέτος και χωρίς καθυστερήσεις το κόψιμο χιλιάδων μαθητών απ’ την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Για να κατατεθεί το νομοσχέδιο-οδοστρωτήρας για τα εργασιακά και τα συνδικαλιστικά δικαιώματα, που ετοιμάζεται απ’ τον Οκτώβρη. Για ν’ απασφαλίσει η αντεργατική και αντιλαϊκή επίθεση με πλήθος ανατροπών που «περιμένουν σειρά». Για να τσακιστούν οι αγωνιστικές διαθέσεις που εκφράστηκαν στους δρόμους τους προηγούμενους μήνες.
Δουλειά «ήλιο με ήλιο»
Η κατάργηση του οχταώρου, μέσω της πρόβλεψης για 10ωρη δουλειά τη μέρα χωρίς πρόσθετη αμοιβή, προκαλεί δίκαια την αγανάκτηση του εργαζόμενου κόσμου. Γιατί μπορεί το σύστημα να την έχει ήδη ετοιμάσει, με την καταστρατήγηση του ωραρίου σε πολλούς κλάδους και την ισχύουσα δυνατότητα «διευθέτησης του χρόνου εργασίας» με συλλογική συμφωνία με τον εργοδότη, είναι όμως εντελώς διαφορετικό ένα καθεστώς όπου το κεφάλαιο θα εφαρμόζει γενικευμένα αυτή την τακτική με τη νομική κάλυψη του κράτους. Το 8ωρο αποτέλεσε ιστορικά την καρδιά των εργατικών διεκδικήσεων και η κατάκτησή του απαίτησε δεκαετίες αιματηρών αγώνων και, βέβαια, την Οχτωβριανή Επανάσταση. Μόνο το γεγονός ότι η Εργατική Πρωτομαγιά, η μέρα που γιορτάζεται κάθε χρόνο απ’ την εργατική τάξη παντού στον κόσμο, είναι συνδεδεμένη με τους πρώτους –όχι νικηφόρους μάλιστα– αγώνες για το 8ωρο αναδεικνύει τη σημασία του για την ίδια τη συγκρότηση της εργατικής τάξης. Το σύστημα λοιπόν επιδιώκει την κατάργηση του 8ώρου, ακριβώς γιατί δεν το έχει καταφέρει μέχρι τώρα. Τα παραμύθια περί «ισοφάρισης» με μείωση ωρών ή άδειες μετά κάνουν ακόμα πιο προκλητική την επιδίωξή του. Μόνος τους στόχος είναι η παροχή άλλοθι σε συνδικαλιστικές ηγεσίες που έχουν από καιρό ταχθεί στο πλευρό του.
Προκλητική είναι και η κυβερνητική προπαγάνδα περί «διατήρησης του καθεστώτος της αργίας» την Κυριακή, όταν στις «εξαιρέσεις» προστίθενται ο κλάδος της εφοδιαστικής αλυσίδας (αποθήκευση, μεταφορά, διανομή προϊόντων), ολόκληρος ο φαρμακευτικός κλάδος, τα τηλεφωνικά κέντρα, τα μηχανογραφικά κέντρα κι οι κοινές υπηρεσίες ομίλων επιχειρήσεων, οι δραστηριότητες ψηφιοποίησης αρχείων, η παραγωγή έτοιμου σκυροδέματος και ό,τι άλλο προστεθεί μέχρι την κατάθεση. Μαζί με το ωράριο χτυπιέται κι η υπερωριακή αμοιβή (όση απομείνει), με αύξηση του ορίου των νόμιμων υπερωριών, δηλαδή αυτών που προσαυξάνονται με 40% κι όχι με 60%, από 120 ώρες το χρόνο (και 48 το εξάμηνο στη βιομηχανία) σε 150.
Απαγορεύεται η ταξική πάλη (για την πλευρά των εργαζόμενων)
Εξίσου σημαντικές είναι οι αντεργατικές διατάξεις που αφορούν τη συνδικαλιστική οργάνωση και δράση, με κεντρικό σημείο το παραπέρα χτύπημα στις απεργίες. Απ’ τη μια, το νομοσχέδιο θα προσθέτει τις υποχρεωτικά ηλεκτρονικές ψηφοφορίες για λήψη απόφασης απεργίας στην –επί ΣΥΡΙΖΑ ψηφισμένης– υποχρέωση ειδικής απαρτίας 50%+1 σε Γενική Συνέλευση. Απ’ την άλλη, θα ποινικοποιεί τις απεργιακές κινητοποιήσεις και την περιφρούρηση των συλλογικών αποφάσεων, κάνοντας λόγο για «ψυχολογική βία» και «κατάληψη εισόδου». Ακόμα δε κι αν θεωρηθεί «νόμιμη» μια απεργία, θ’ απαγορεύεται η διακοπή της παραγωγής, αφού θα πρέπει να εκτελείται το 33% των υπηρεσιών σε επιχειρήσεις «κοινωνικού χαρακτήρα».
Το σύστημα όμως θέτει και συνολικά το ζήτημα του συνδικαλισμού. Τόσο για τους χώρους όπου υπάρχει, όσο και για τους χώρους όπου μπορεί να εμφανιστεί ως εργαλείο αντίστασης. Και κυρίως, για τις περιπτώσεις όπου μπορεί να γίνει ανεξέλεγκτος, ενδεχόμενο καθόλου απίθανο για ένα σύστημα που γνωρίζει καλά τις συνέπειες της πολιτικής του. Όπως και στην περίπτωση των εργασιακών, το σύστημα ήδη περιορίζει όσο μπορεί τα συνδικαλιστικά δικαιώματα με διώξεις, εκβιασμούς και τρομοκρατία. Πλέον θέλει να κάνει πιο ασφυκτικό τον έλεγχο στα σωματεία, ορίζοντας την εγγραφή στο Γενικό Μητρώο σαν προϋπόθεση για την άσκηση συνδικαλιστικού δικαιώματος, και ειδικά διαπραγμάτευσης. Φέρνει δε και νέα αναχώματα στην υπογραφή συλλογικών συμβάσεων με αλλαγές στον ΟΜΕΔ. Η ίδια η κατάργηση του 8ώρου με «ατομική συμφωνία» άλλωστε αποτελεί χτύπημα στην οργάνωση και δράση των εργαζόμενων ως σύνολο με κοινά συμφέροντα και υπονομεύει ακόμα περισσότερο τις συλλογικές συμβάσεις, που δίνουν συγκεκριμένη υπόσταση στο συλλογικό αγώνα.
Η κυβερνητική διαφημίζει την πολιτική της στο κεφάλαιο
Προκειμένου να προωθήσει το αντεργατικό της έκτρωμα, η κυβέρνηση προσπαθεί να το πλασάρει σαν «εκσυγχρονιστικό» και «προστατευτικό». Στο αφήγημα περιλαμβάνονται η «προστασία των γονέων», η «ψηφιακή κάρτα εργασίας», το «δικαίωμα ηλεκτρονικής αποσύνδεσης», η «εξίσωση της αποζημίωσης απόλυσης των εργατοτεχνιτών». Μόνο που στην πραγματικότητα, η ενίσχυση της εργοδοσίας οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερη αμφισβήτηση κάθε δικαιώματος των εργαζόμενων. Η δυνατότητα να πάρει ο πατέρας γονική άδεια όχι μόνο δεν βελτιώνει στο παραμικρό τη θέση της εργαζόμενης μητέρας, της οποίας τα δικαιώματα ούτε καν αναγνωρίζονται όταν δουλεύει με «μπλοκάκι», αλλά δίνει και «επιχείρημα» στον εργοδότη για ν’ αρνηθεί τη δική της άδεια ανατροφής παιδιού. Η καταστρατήγηση του ωραρίου, είτε μέσα είτε έξω απ’ το χώρο δουλειάς, δεν απαντιέται με «τεχνικά μέσα» αλλά με την πάλη των εργαζόμενων –που οδηγούνται σε ακόμα χειρότερο συσχετισμό με την προώθηση του νομοσχεδίου. Οι μαζικές απολύσεις έχουν ήδη ξεκινήσει, τόσο με αφορμή τη μείωση των τζίρων όσο και για την αντικατάσταση εργαζόμενων με χειρότερους όρους, με τις μαζικές «εθελούσιες» να δείχνουν το δρόμο. Η δε συζήτηση που άνοιξε για απομάκρυνση ενός εργαζόμενου απ’ το χώρο δουλειάς μόλις «προειδοποιηθεί» για απόλυση, αλλά και για κατάργηση της δυνατότητας επαναπρόσληψης με δικαστική απόφαση, αναδεικνύει την αγωνία των δυνάμεων του συστήματος να εμποδίσουν τους αγώνες ενάντια στις απολύσεις.
Η κυβέρνηση κινείται με πυξίδα τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου, ξένου και ντόπιου. Αυτό παρακολουθεί με φθόνο τη ζούγκλα που κυριαρχεί σε μικρότερους χώρους και απαιτεί τους ίδιους όρους εκμετάλλευσης, νομιμοποιημένα και τακτοποιημένα, για να «προσελκυστεί». Όχι μόνο δεν θέλει να περιορίσει τη «μαύρη εργασία», όπως έχει υποστηρίξει κάθε προηγούμενος υπουργός Εργασίας για τις δικές του προσθήκες στο καθεστώς εργασιακού μεσαίωνα, αλλά θέλει να μαυρίσει τη ζωή και τη δουλειά όλων των εργαζόμενων.
Οι εργαζόμενοι να βάλουν φραγμό
Το αντεργατικό νομοσχέδιο είναι πολιτική μάχη κεντρικού χαρακτήρα. Οι εργαζόμενοι πρέπει να τη δώσουν με αποφασιστικότητα, τόσο για ν’ ανατρέψουν τις διατάξεις του όσο και για να μπλοκάρουν συνολικά την επίθεση της κυβέρνησης, που εκτιμά ότι μπορεί να προχωρήσει αφού αραίωσαν οι μαζικές κινητοποιήσεις. Σ’ αυτή τη μάχη εντάσσεται η φετινή Πρωτομαγιά κι ο απεργιακός εορτασμός της στις 6/5. Έτσι κι αλλιώς, η επιτυχία μιας απεργίας είναι υπόθεση των ίδιων των εργαζόμενων, αυτών που δίνουν τη μάχη κόντρα στην εργοδοσία και την κρατική τρομοκρατία. Με την κατάπτυστη όμως απόφασή της να «γιορτάσει» μαζί με την κυβέρνηση, η ΓΣΕΕ έχει αφήσει όλους τους εργαζόμενους της χώρας έκθετους στους εργοδοτικούς εκβιασμούς. Γι’ αυτό και η επιτυχία των απεργιακών κινητοποιήσεων της Εργατικής Πρωτομαγιάς, κόντρα στις δυσκολίες και τα εμπόδια, αποκτά ιδιαίτερη σημασία για την περίοδο που ανοίγεται.
