Τη περασμένη Δευτέρα, ο εντολοδόχος πρωθυπουργός Κόντε παρέδωσε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, απαντώντας στην άρνηση του Ιταλού προέδρου Ματαρέλα να εγκρίνει τον διορισμό του οικονομολόγου καθηγητή Σαβόνα, που επέλεξε ο συνασπισμός των «5 Αστεριών» και της «Λέγκας του Βορρά», ως υπουργού των Οικονομικών.
Ο καθηγητής οικονομικών θεωρεί τη μη αποδοχή του «σοβαρή αδικία από τον κύριο θεσμό της χώρας», λέγοντας χαρακτηριστικά ότι…«πρέπει να αποφασίσουμε αν οι ευρωπαϊστές είναι εκείνοι που δημιουργούν τις προϋποθέσεις για το τέλος της ΕΕ, ή εκείνοι οι οποίοι, σαν και εμένα, ζητούν την μεταρρύθμισή της, για να σωθούν οι στόχοι που είχε θέσει η ίδια η Ένωση»!! Άλλωστε τα πρώτα μηνύματα του παρ’ ολίγο πρωθυπουργού, Κόντε, (ως πρόθεση της κυβέρνησης που ετοίμαζε), ήταν ένας συμβιβασμός κι όχι μία ρήξη με την Ευρωζώνη. Όμως οι ταγοί της ευρωζώνης δίνουν μεγάλη σημασία στα «πολιτικά ατυχήματα». Φυσικά ο Ματαρέλα επικαλέσθηκε το Σύνταγμα και τη σχετική διάταξη ως βέτο στην επιλογή υπουργών. Επικαλέστηκε μάλιστα, πολιτικό λόγο για τον αποκλεισμό του Σαβόνα:«Ο ορισμός του υπουργού Οικονομίας συνιστά πάντοτε ένα άμεσο μήνυμα εμπιστοσύνης ή συναγερμού προς τους οικονομικούς και χρηματοπιστωτικούς παράγοντες» …
Ωστόσο, η σύγκρουση στην ιταλική σκηνή προβλέπεται οξύτατη. Ήδη ο Σαλβίνι της Λέγκας έδωσε τον τόνο προαναγγέλλοντας κινητοποιήσεις: «Εάν ένας υπουργός ενοχλεί … αυτό σημαίνει ότι είναι ένας καλός υπουργός». Όπως και ο αρχηγός των «Πέντε Αστέρων», ντι Μάιο, που επέλεξε τη 2α Ιουνίου, στον εορτασμό της Ιταλικής Δημοκρατίας, για να οργανώσει μεγάλη κινητοποίηση στη Ρώμη.
Η Ιταλία μέσα από μια νέα πολιτική δίνη, οδηγείται σε εκλογές το φθινόπωρο ή συντομότερα, με Κοταρέλι δοτό πρωθυπουργό και σχηματισμό κυβέρνησης τεχνοκρατών. Το πρώην μεγαλοστέλεχος του ΔΝΤ ξεκαθάρισε ότι αποστολή του είναι να σχηματίσει γρήγορα την κυβέρνησή του,να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης, να ψηφιστεί ο προϋπολογισμός του νέου έτους και αρχές του 2019 να γίνουν εκλογές. Αλλά, επειδή ψήφος εμπιστοσύνης δεν φαίνεται να προκύπτει, το μόνο βέβαιο είναι ότι η Ιταλία πάει σε εκλογές το συντομότερο. Μάλιστα υπάρχει το σοβαρό ενδεχόμενο να μην αναλάβει την πρωθυπουργία ο Κοταρέλι, εξαιτίας της μεγάλης κατακραυγής που ξεσήκωσε η μεθόδευση Ματαρέλα, και να συνεχίσει ο Τσεντιλόνι.
Τελικά, στόχος αυτής της «πραξικοπηματικής κίνησης», φαίνεται να είναι το κέρδισμα χρόνου μερικών μηνών. Πράγμα που ίσως αξιολογείται σημαντικό, μια και όλα δείχνουν πως ξεκινά ακόμα μια μεγάλη πρόκληση για την ευρωζώνη. Για την ώρα, οι ηγετικοί κύκλοι της ΕΕ (Γερμανία, Γαλλία), κρατούν σχετικά χαμηλούς τόνους, αφήνοντας τον Ματαρέλα να βγάλει «τα κάστανα από τη φωτιά». Από την άλλη, είναι βέβαιο ότι συνειδητοποιούν πως ο συσχετισμός δυνάμεων στο ιταλικό πολιτικό σύστημα αντιπροσωπεύει μία σημαντική αμφισβήτηση της κατάστασης πραγμάτων που οι ίδιοι έχουν επιβάλει. Και αυτή η αμφισβήτηση τρομάζει Βρυξέλλες και «αγορές».
Η Ιταλία είναι η τρίτη οικονομία της ΕΕ. Το δημόσιο χρέος της ανέρχεται στο 131% του ΑΕΠ, αλλά εάν προκύψει κρίση, αυτό που θα μετρήσει είναι το τεράστιο, σε απόλυτο αριθμό, μέγεθος των 2.256 δισ. ευρώ. Είναι φανερό πως εάν τα πράγματα οδηγηθούν στα άκρα, κανένας μηχανισμός διάσωσης δεν μπορεί να σηκώσει τέτοιο βάρος, πέρα του ότι μια κρίση της Ιταλίας θα μπορούσε να συμπαρασύρει όλη την ευρωζώνη. Είναι λοιπόν το γενικότερο κλίμα που καθόλου δεν καθησυχάζει τις «αγορές», ήδη εξαιρετικά νευρικές από το ξεκίνημα της πολιτικής κρίσης στην Ιταλία. Ωστόσο οι καταγεγραμμένες μέχρι στιγμής αντιδράσεις των «αγορών», κάθε άλλο παρά εκτονώνουν τη κατάσταση. Και θα συνεχίσουν ακόμα πιο σκληρά για…. «να μάθουν τους Ιταλούς να ψηφίζουν», όπως είπε ο γερμανός επίτροπος προϋπολογισμού της ΕΕ, Έτινγκερ!
Το ήδη προεκλογικό τοπίο κάθε άλλο παρά διαμορφώνει, όρους πολιτικής σταθερότητας, πράγμα καθόλου αρεστό στις Βρυξέλλες. Γι” αυτό και δεν είναι απίθανο να επιδιωχθεί κάποιος νέος συμβιβασμός για να υπάρξει κυβέρνηση. Ωστόσο, τα μέχρι στιγμής δεδομένα δύσκολα συνηγορούν σε μια τέτοια εξέλιξη. Πάντως αυτήν την πολιτική κρίση, στην οποία βυθίζεται η Ιταλία, δεν είναι βέβαιο ότι θα μπορέσουν εύκολα, και προπαντός ανώδυνα, να την απορροφήσουν οι ιταλικοί πολιτικοί και πολιτειακοί θεσμοί, όπως το πιστεύει, και το εύχεται η Ιταλίδα επίτροπος των εξωτερικών της ΕΕ, Μογκερίνι.
ΧΒ
