Συνεχείς ανατροπές στις κινήσεις των ιμπεριαλιστών και των περιφερειακών δυνάμεων, επέκταση των εστιών του πολέμου και των εντάσεων στην περιοχή, διαρκής επέκταση της δυστυχίας των λαών. Πρωταγωνιστές ο αμερικανικός και ο ρώσικος ιμπεριαλισμός, που αντιμάχονται πια σε απόσταση αναπνοής, και από κοντά στον πρώτο οι Δυτικοευρωπαίοι, με προεξάρχοντα τον γαλλικό ιμπεριαλισμό που προσπαθεί με όλα τα μέσα να αποκτήσει ρόλο στην αιματηρή μοιρασιά.
Από κάτω και μέσα στο πλαίσιο αυτό, περιφερειακές δυνάμεις και κράτη όπως η Σαουδική Αραβία, το Ισραήλ, η Τουρκία, το Κατάρ, το Ιράν, με περισσότερα ή λιγότερα φόντα, αλλά με την ίδια φιλοδοξία απόκτησης ρόλου και θέσης στην περιοχή, συμμαχούν και κοντράρονται, ανακατεύοντας παραπέρα το ήδη μπλεγμένο κουβάρι της σύγκρουσης. Και οι λαοί απ” όλα αυτά δεν έχουν να περιμένουν παρά περισσότερους νεκρούς, σακατεμένους και ξεριζωμένους, δεν έχουν να περιμένουν παρά μεγαλύτερη φτώχεια, πόνο, δυστυχία. Πραγματικά καταραμένη αυτή η εποχή στη Μέση Ανατολή!
Η κρίση με το Κατάρ, το Ιράν και η Ρωσία
Πρώτα απ’ όλα παρατείνεται ο αποκλεισμός και η απομόνωση του Κατάρ από τις υπόλοιπες μοναρχίες του Κόλπου και με πρωταγωνιστές τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) και θρασύ υποστηρικτή το μαντρόσκυλο της Ουάσιγκτον, φασιστικό κράτος του Ισραήλ. Έχει γίνει ξεκάθαρο πια πως η επαναφορά του Ιράν στο στόχαστρο του αμερικανικού ιμπεριαλισμού ενθάρρυνε τη σαουδαραβική μοναρχία να ξεκαθαρίσει το τοπίο με το Κατάρ. Απώτερος στόχος της, η απόσπαση της απόλυτης ηγεμονίας μεταξύ των μικρών σουνιτικών μοναρχιών του Κόλπου και η ευθυγράμμισή τους στην αντιπαράθεση με την Τεχεράνη για το ποιος θα είναι ο περιφερειακός παίκτης με την ηγεμονεύουσα θέση στη Μέση Ανατολή. Φυσικά η διάχυση, μέσω του Αλ Τζαζίρα, της αμφισβήτησης της αιωνιότητας των σουνιτικών μοναρχιών από την πλευρά ενός σουνιτικού «ριζοσπαστισμού» με χαρακτηριστικό στοιχείο της τη στήριξη του Κατάρ στη Μουσουλμανική Αδελφότητα, αλλά και τη Χαμάς και μερικές ακόμα ομάδες, κάποιες από τις οποίες δρουν στο εσωτερικό της Σαουδικής Αραβίας και των Εμιράτων, ήταν επιπρόσθετοι και ουσιαστικοί λόγοι για αυτήν την απότομη κλιμάκωση μιας υποβόσκουσας εδώ και αρκετά χρόνια αντίθεσης. Πολύ μεγαλύτερο λόγο αποτέλεσε, όμως, η μετριοπαθής στάση του Κατάρ απέναντι στο Ιράν, με το οποίο μάλιστα «τολμά» να εκμεταλλεύεται από κοινού το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου στον κόσμο.
Ωστόσο η αμερικανική πλευρά, μετά τα tweets του Τραμπ, που, όπως αναφέραμε στο προηγούμενο φύλλο της «Προλεταριακής Σημαίας», έδειχναν να υιοθετούν τη σαουδαραβική κίνηση συμμόρφωσης του Κατάρ, έκανε αγώνα δρόμου για να παρθούν πίσω οι αρνητικές συνέπειες των μηνυμάτων αυτών. Διότι η απομόνωση του Κατάρ όχι μόνο «ξεπάγωσε» τις διαφορές μεταξύ των μοναρχιών του Κόλπου, αλλά ανάγκασε το Κατάρ να απευθυνθεί για «προστασία» πέρα από την Τουρκία, στο Ιράν και τη Ρωσία, σε μια φάση που οι ΗΠΑ ξεδιπλώνουν μια σειρά αντιιρανικές και αντιρωσικές κινήσεις στην περιοχή. Γι” αυτό το αμερικανικό «βαθύ κράτος», το αμερικανικό Πεντάγωνο, υπογράμμισε τη σημασία του Κατάρ ως χώρας που φιλοξενεί τη μεγαλύτερη αμερικάνικη βάση (Αλ Τουέιντ) στη Μέση Ανατολή, βάζοντας ένα όριο στις κινήσεις της Σαουδικής Αραβίας. Αυτή η οριοθέτηση των ΗΠΑ επισφραγίστηκε από τη συμφωνία πώλησης 35 αμερικανικών αεροπλάνων F-15 στο Κατάρ του υπουργού Άμυνας Τζ. Μάτις με τον καταριανό ομόλογό του. Επίσης συνοδεύτηκε και από δηλώσεις του αμερικανού ΥΠΕΞ Ρεξ Τίλερσον υπέρ της χαλάρωσης των μέτρων κατά του Κατάρ, καθώς «προκαλούν χωρίς πρόθεση ανθρωπιστικές συνέπειες και επηρεάζουν τη μάχη κατά της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος που δίνει η συμμαχία υπό τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Από την άλλη, ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός χρησιμοποιεί την αναστάτωση της καταριανής μοναρχίας στην προσπάθειά του να περιορίσει τις αποκλίσεις της -που δεν είναι τωρινές- και να την ευθυγραμμίσει στους σχεδιασμούς του. Διότι δεν μπορούν οι ΗΠΑ να προσπεράσουν το γεγονός των σχέσεων Κατάρ-Ιράν σε μια φάση που οι ίδιες ανοίγουν μέτωπο εναντίον του, ούτε μπορεί να γίνουν αποδεκτά επί μακρόν τα ενεργειακά πάρε-δώσε της καταριανής μοναρχίας με τη Ρωσία (τον περασμένο Δεκέμβρη η «Αρχή Επενδύσεων του Κατάρ» εξαγόρασε το 19,5% των μετοχών της ρωσικής Rosneft, αποκτώντας μάλιστα μέσω αυτής και πρόσβαση στο αιγυπτιακό πετρελαϊκό κοίτασμα «Zohr» – επιπλέον στοιχείο αντίθεσης της χούντας του Αλ Σίσι με το Κατάρ). Επίσης αποτελεί ζητούμενο για το αν η κρίση με το Κατάρ μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τις ΗΠΑ για να πιεστεί η επίσης «ατίθαση» Τουρκία, που μέχρι στιγμής δείχνει να την εκμεταλλεύεται για να αναδείξει τις δυνατότητές της και τον ρόλο της, στέλνοντας 5.000 στρατιώτες σε στρατιωτική βάση που έχει εγκαταστήσει στο Κατάρ.
Καθόλου τυχαία, τη στιγμή που κλιμακωνόταν η κρίση με το Κατάρ, στις 7 Ιουνίου, το ISIS έκανε το ντεμπούτο το στο Ιράν, με διπλή επίθεση στο ιρανικό κοινοβούλιο και στο μαυσωλείο του Χομεϊνί στην Τεχεράνη, αφήνοντας πίσω του 17 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες. Λες και το ISIS συμμετείχε κι αυτό στην εκστρατεία ενάντια στο Ιράν που κήρυξε η νέα διοίκηση του Λευκού Οίκου…
Εννιά μέρες μετά, η αμερικανική Γερουσία ενέκρινε με συντριπτική πλειοψηφία (98 στους 100) ένα νομοσχέδιο για την επιβολή νέων κυρώσεων στο Ιράν και στη Ρωσία, το οποίο περιλαμβάνει μια διάταξη που εμποδίζει την όποια παρέμβαση του Λευκού Οίκου για χαλάρωση, αναστολή ή τερματισμό επιβολής των κυρώσεων, χωρίς να έχει προηγηθεί έγκριση από το Κογκρέσο. Βέβαια το νομοσχέδιο των ΗΠΑ θα πρέπει να περάσει από τη Βουλή των Αντιπροσώπων και εν συνεχεία να υπογραφεί από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ προκειμένου να καταστεί νόμος του κράτους. Ωστόσο, αποτελεί δείγμα κι αυτό ότι σημαντικά τμήματα του αμερικανικού κατεστημένου θέλουν να κάνουν σαφές προς τον Τραμπ αλλά και προς όλες τις κατευθύνσεις (εντός και εκτός ΗΠΑ) πως απέναντι στη Ρωσία δεν θα δεχτούν καμιά –έστω και τακτική- αλλαγή πολιτικής. Και πως στα πλαίσια αυτά μπορούν να αποδεχτούν ακόμη και μια στροφή επί το σκληρότερο της στάσης των ΗΠΑ προς το Ιράν. Αυτή η απόφαση όσον αφορά το Ιράν, αν και δεν θίγει άμεσα, ωστόσο είναι το πρώτο βήμα για την έναρξη μιας συνολικής αμφισβήτησης της συμφωνίας για τα πυρηνικά του Ιράν που επιτεύχθηκε το 2015 ανάμεσα στην Τεχεράνη και έξι μεγάλες δυνάμεις, περιλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών.
Οι μάχες σε Συρία και Ιράκ
Εν τω μεταξύ μαίνονται οι μάχες και εκτυλίσσονται μια σειρά διπλωματικές κινήσεις σε μια σειρά μέτωπα κύρια της συριακής αλλά και της ιρακινής επικράτειας.
Οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), αραβοκουρδική συμμαχία που ελέγχεται από τις ΗΠΑ, προέλασαν προς τη Ράκα, το προπύργιο του Ισλαμικού Κράτους, φθάνοντας ως τα τείχη της Παλιάς Πόλης, όπως ανέφερε εκπρόσωπός της. Οι ΗΠΑ αποκτούν έτσι ένα προβάδισμα στην κατάχτηση της πόλης αλλά και της γύρω περιοχής, σε σχέση με Άσαντ/Ρωσία, πράγμα που θα τους δώσει ένα πλεονέκτημα επί του εδάφους της Συρίας που μέχρι τώρα δεν διέθεταν. Αυτή ακριβώς η ανάγκη κάνει τις ΗΠΑ ακόμα πιο επιθετικές και τυχοδιωκτικές. Έτσι, τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές, ήρθε η είδηση της κατάρριψης του συριακού αεροσκάφους από τις ΗΠΑ, στην περιοχή της Ράκα, επειδή έβαλε, όπως υποστήριξε η αμερικανική στρατιωτική διοίκηση, εναντίον Σύρων μαχητών υποστηριζόμενων από τον «συνασπισμό ενάντια στον ISIS».
Το καθεστώς Άσαντ υποστήριξε από την πλευρά του ότι το αεροσκάφος επιχειρούσε εναντίον του ISIS και η Ρωσία μίλησε για επιθετική ενέργεια των ΗΠΑ. Φανερά λοιπόν ο διαγκωνισμός των δυνάμεων του αμερικανοστήριχτου «συνασπισμού» τους με τις δυνάμεις του Άσαντ, του Ιράν και της Ρωσίας στο έδαφος της Συρίας αποκτά όλο και πιο επικίνδυνα χαρακτηριστικά.
Παράλληλα και σε μια επίσης επικίνδυνη αντιπαράθεση με τον συριακό στρατό, οι ΗΠΑ προσπαθούν να ελέγξουν το πέρασμα Αλ Τανφ στο τριεθνές Συρίας-Ιορδανίας–Ιράκ. Οι Αμερικάνοι έχουν μεταφέρει μέσω Ιορδανίας και σε βάθος 18 χλμ. στο συριακό έδαφος, στη βάση που δημιούργησαν de facto, στο πέρασμα Αλ Τανφ, φορητούς εκτοξευτήρες μεγάλου βεληνεκούς. Στην ίδια περιοχή έχουν έως τώρα βομβαρδίσει τρεις φορές δυνάμεις του συριακού στρατού με το πρόσχημα της προστασίας των δικών τους δυνάμεων. Πραγματική στόχευση αποτελεί, μέσω του ελέγχου του περάσματος, η ανακοπή του ανεφοδιασμού των σιιτικών πολιτοφυλακών του Ιράκ και του Ιράν που πολεμούν στο πλευρό του Άσαντ και της Ρωσίας. Όχι τυχαία αυτές οι κινήσεις των ΗΠΑ έγιναν μερικές μέρες μετά την αιφνιδιαστική προέλαση των στρατιωτικών δυνάμεων της Ρωσίας και του Άσαντ, οι οποίες διένυσαν 189 χλμ. εδάφους ανατολικά, φτάνοντας στην ίδια –στρατηγικά κρίσιμη- περιοχή.
Επίσης μετά από πολυήμερη κλιμάκωση των επιθέσεών του στην πόλη Ντεράα, που ελέγχεται από τους αντάρτες, ο στρατός της Συρίας κήρυξε 48ωρη εκεχειρία. Στο επίκεντρο της διεξαγωγής των πολεμικών επιχειρήσεων των προηγούμενων ημερών αλλά και των βομβαρδισμών βρίσκεται το νότιο τμήμα της πόλης, το οποίο συνορεύει στρατηγικά με την Ιορδανία. Πιθανολογείται από πολλούς πως αυτή η ανάπαυλα δεν είναι παρά ένα διάλειμμα προτού διεξαχθεί πολεμική επιχείρηση μεγάλης κλίμακας με στόχο την ανάκτηση από τη Δαμασκό του συνολικού ελέγχου της πόλης, από την περιοχή της οποίας ξεκίνησαν οι πρώτες κινητοποιήσεις κατά του Μπασάρ αλ-Άσαντ πριν από έξι χρόνια.
Εν τω μεταξύ, παρά τις δυσκολίες που συναντούν, έρχεται όλο και πιο κοντά η ανακατάληψη της Μοσούλης, που δεν είναι απίθανο να χρησιμοποιηθεί διπλά. Σαν δέλεαρ προς την ιρακινή ηγεσία ώστε να μεγαλώσει τις αποστάσεις από το Ιράν. Δεύτερο, για να υποβοηθηθεί ο έλεγχος της ιρανοσυριακής μεθορίου και να δυσκολευτεί παραπέρα ο ανεφοδιασμός των δυνάμεων που πολεμούν δίπλα στον Άσαντ.
Αντί επιλόγου
Με όλα αυτά και παρά τις συχνές εναλλαγές των καταστάσεων, ένα πράγμα –δυστυχώς- θα μένει σταθερό στη Μέση Ανατολή: οι αυγές της θα συνεχίσουν να είναι κόκκινες… από αίμα αθώων ανθρώπων!
