Μετά από 11 ημέρες κινητοποιήσεων και χωρίς απόφαση (μία βολική ισοψηφία 5-5 στην Εκτελεστική Επιτροπή) έκλεισε η ηγεσία της ΠΟΕ-ΟΤΑ των αγώνα των εργαζομένων στους δήμους ενάντια στην προκλητική απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου που έκρινε αντισυνταγματικές τις παρατάσεις συμβάσεων και ουσιαστικά υπαγόρευε χιλιάδες απολύσεις. Μέσα σε αυτές τις 11 ημέρες εκφράστηκε με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο η διάθεση των εργαζομένων συμβασιούχων να αγωνιστούν για το δικαίωμά τους στη μόνιμη και σταθερή δουλειά, να παλέψουν ενάντια στην πολιτική της εργασιακής ομηρίας, ενάντια στο καθεστώς της εργασιακής ανασφάλειας, της εργασιακής περιπλάνησης και της αβεβαιότητας. Οι μαζικές απεργιακές κινητοποιήσεις, οι διαδηλώσεις, η μαζική περιφρούρηση των καταλήψεων σε αμαξοστάσια και ΧΥΤΑ, ήταν μερικά μόνο από τα δείγματα αυτής της αγωνιστικής διάθεσης.
Ωστόσο, αυτός ο αγώνας (ο πρώτος μαζικός, πολυήμερος αγώνας από τις κινητοποιήσεις των αγροτών στις αρχές του 2016) ανέδειξε και τα τεράστια εμπόδια που έχουν να αντιμετωπίσουν οι εργαζόμενοι στην προσπάθειά τους να αντισταθούν και να διεκδικήσουν, στην προσπάθειά τους να αγωνιστούν. Εμπόδια που γεννά η ιδεολογική, πολιτική και οργανωτική αποσυγκρότηση του εργατικού κινήματος, και η κυριαρχία αστικών και ρεφορμιστικών δυνάμεων στο συνδικαλισμό. Καταστάσεις που κάνουν ακόμη πιο ευάλωτο τον εργατόκοσμο στην ανελέητη επίθεση των δυνάμεων του συστήματος.
• Καταρχήν, βρήκε απέναντί του το σύνολο των αστικών, καθεστωτικών ΜΜΕ που -για μια ακόμη φορά- θυμήθηκαν τα δικαιώματα των «πολιτών» (αυτών που μαστίζονται από τη φτώχεια και την ανεργία), τη δημόσια υγεία (παρόλο που τα νοσοκομεία υπολειτουργούν ή κλείνουν και η πείνα εξαπλώνεται), τον τουρισμό (το «αναπτυξιακό» πρότυπο της εξάρτησης, που επικαλούνται οι εκάστοτε κυβερνήσεις και που στηρίζεται στην υπερεκμετάλλευση των εργαζομένων του κλάδου) και τόσα άλλα. Από τα συστημικά κανάλια, ραδιόφωνα και σάιτ, μέχρι την κυβερνητική «Αυγή», ο αγώνας αυτός αντιμετώπισε τη συκοφάντηση, το χλευασμό, το προβοκάρισμα, τις απειλές.
Κι όμως, μπορεί όλοι αυτοί να κουνούσαν επιδεικτικά το δάκτυλο στους συμβασιούχους, αλλά οι πλατιές λαϊκές μάζες δεν ακολούθησαν, ο αντιδραστικός «κοινωνικός αυτοματισμός» δεν λειτούργησε. Φαίνεται ότι, πλέον, η κοινωνική αγανάκτηση για τις αντιλαϊκές πολιτικές δεν μπορεί να καλυφθεί από τη δυσωδία των σκουπιδιών.
• Όπως είχαμε γράψει και σε προηγούμενο φύλλο της ΠΣ, η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου αποκάλυψε μια σειρά ζητήματα:
Α) Την προσπάθεια των κρατικών μηχανισμών που ελέγχει η Δεξιά να βάλουν «τρικλοποδιές» στη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Β) Τις υποκριτικές υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για αποκατάσταση και εξασφάλιση των συμβασιούχων.
Γ) Ότι όλα αυτά τα πολιτικά παιχνίδια γίνονται πάντα σε βάρος των εργαζομένων, αξιοποιώντας τον -αρνητικό για την εργατική τάξη- πολιτικό συσχετισμό, αλλά και το απέραντο νομοθετικό οπλοστάσιο που διαθέτει η άρχουσα τάξη για να στρέφει τις εκάστοτε πολιτικές αποφάσεις προς την κατεύθυνση που τη συμφέρει.
Η εξέλιξη και η κατάληξη αυτού του αγώνα επιβεβαίωσε όλα αυτά με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο. Οι συμβασιούχοι συνειδητοποίησαν καλύτερα τα παιχνίδια που παίζονται σε βάρος τους. Συνειδητοποίησαν τους κυβερνητικούς ελιγμούς και την ουσιαστική απροθυμία της κυβέρνησης να δεσμευτεί σε αποφάσεις που θα κοντραριστούν με την κυρίαρχη δέσμευσή της απέναντι στους ιμπεριαλιστές της ΕΕ και του ΔΝΤ. Γι’ αυτό και δεν αποδέχτηκαν την κυβερνητική πρόταση, σε αντίθεση με την ηγεσία της ΠΟΕ-ΟΤΑ η οποία είδε στην πρόταση αυτή μία ευκαιρία απεμπλοκής από τις κινητοποιήσεις.
Αντιλήφθηκαν επίσης το ρόλο της ΝΔ η οποία, αν και ήθελε να κρυφτεί πίσω από τις ευθύνες της κυβέρνησης, δεν μπορούσε να κρύψει την ουσιαστική της συμφωνία με την πολιτική των απολύσεων, της ανακύκλωσης εργαζομένων και του εργασιακού μεσαίωνα. Ούτε βέβαια μπορούσε να διαχωριστεί από την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Το ότι η παράταξή της στην ΠΟΕ-ΟΤΑ, η ΔΑΚΕ, καθυστέρησε το κλείσιμο των κινητοποιήσεων για μερικές ημέρες μετά την κατάθεση της κυβερνητικής πρότασης, όχι μόνο δεν θόλωσε τα νερά, αλλά της δημιούργησε και επιπλέον πρόβλημα, αφού αναγκάστηκε να λογοδοτήσει για τη στάση αυτή και τη συνέχιση των κινητοποιήσεων.
Ωστόσο, αυτή η συνειδητοποίηση δεν ήταν αρκετή και δεν μπόρεσε να δώσει άλλη πνοή στον αγώνα. Γιατί πέρα απ’ όλα τα’ άλλα, αναδείχτηκε και η ανύπαρκτη οργανωτική συγκρότηση των συμβασιούχων και η ανάγκη συνδικαλιστικής οργάνωσής τους. Εργαζόμενοι που δουλεύουν συνεχώς έως και 34 μήνες δεν έχουν την παραμικρή συνδικαλιστική εκπροσώπηση, καθώς τα σωματεία εργαζομένων στους δήμους δεν επιτρέπουν την εγγραφή τους. Όλο αυτό το διάστημα των κινητοποιήσεων οι συμβασιούχοι δεν είχαν την παραμικρή δυνατότητα οργανωμένης συζήτησης και λήψης αποφάσεων. Όλα αυτά που συζητιούνταν από αμαξοστάσιο σε αμαξοστάσιο δεν μπορούσαν ούτε να συζητηθούν σε ευρύτερο επίπεδο αλλά ούτε και να καταλήξουν σε αποφάσεις συνδικαλιστικών οργάνων. Οι αποφάσεις για τους συμβασιούχους παίρνονταν αποκλειστικά από την ηγεσία της ΠΟΕ-ΟΤΑ (και μάλιστα από το πιο στενό όργανό της, την Εκτελεστική Επιτροπή). Καθόλου τυχαίο, πιστεύουμε, καθώς ηγεσίες σαν και αυτή της ΠΟΕ-ΟΤΑ αποτελούν κορυφαία δείγματα του συνδικαλισμού της ανάθεσης, της συνδιαλλαγής και του εργατοπατερισμού. Ηγεσίες σαν και αυτή δεν υπηρετούν τους εργαζομένους, αλλά χρησιμοποιούν τους εργαζόμενους ως μοχλό πίεσης για τα πολιτικά παιχνίδια των πολιτικών τους φορέων. Γι’ αυτό και δεν δίνουν λόγο στους εργαζόμενους. Οι συνελεύσεις που εξήγγειλε σε διάφορες φάσεις του αγώνα δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ, ενώ δεν συγκάλεσε ούτε μία σύσκεψη σωματείων. Για να μην αναφερθούμε ξανά στο πιο ακραίο δείγμα υποκρισίας, στο ότι δηλαδή η ΠΟΕ-ΟΤΑ αρνείται τη συμμετοχή των συμβασιούχων στα σωματεία της!
Χαρακτηριστικό είναι και το δελτίο Τύπου που εξέδωσε η ΠΟΕ-ΟΤΑ για το κλείσιμο των κινητοποιήσεων όπου, ενώ ξεκινάει με το «δώσαμε μία μάχη και την κερδίσαμε», συνεχίζει εκτιμώντας ότι «το επόμενο χρονικό διάστημα πολλοί συμβασιούχοι με παρατάσεις θα απολυθούν αφού είναι στην διακριτική ευχέρεια των Δημάρχων το εάν θα προκηρύξουν μόνιμες προσλήψεις ενώ κανείς δεν εγγυάται πως οι νέες συμβάσεις θα εγκριθούν από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Θα βρεθούμε επίσης απέναντι σε φαινόμενα απλήρωτης εργασίας αφού ακόμη και σήμερα οι εργαζόμενοι παρατασιούχοι εργάζονται χωρίς την βεβαιότητα ότι θα πληρωθούν αφού η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου τους θεωρεί ήδη απολυμένους»!!! Και το ερώτημα που προκύπτει είναι: τι ακριβώς κέρδισαν οι συμβασιούχοι και για ποιο λόγο σταμάτησαν οι κινητοποιήσεις;
Μια πιο προσεκτική ανάγνωση της ανακοίνωσης δείχνει τι θεωρεί ως κέρδος η ηγεσία της ΠΟΕ-ΟΤΑ: «Αναδείξαμε το μεγάλο πρόβλημα με την «ομηρία» των Συμβασιούχων στους Δήμους. Αποκαλύψαμε τα κατ” εξακολούθηση ψέματα της κυβέρνησης που δεσμεύονταν για την μονιμοποίηση 10.000 εργαζομένων, αλλά επί της ουσίας, έπαιζε και παίζει με το μέλλον των ίδιων και των οικογενειών τους. Ξεσκεπάσαμε για ακόμη μία φορά όσους θέλησαν να εκμεταλλευτούν την συγκυρία για να ρίξουν νερό στο μύλο των ιδιωτικών συμφερόντων στον τομέα της καθαριότητας».
Όσο για τους λόγους που σταμάτησαν οι κινητοποιήσεις, αναφέρει: «Αποφάσισε ΟΜΟΦΩΝΑ πως πρέπει το επόμενο χρονικό διάστημα να ενταθεί και να κλιμακωθεί με άλλες όμως μορφές δράσης, σεβόμενοι και την κοινωνία που μέχρι σήμερα στήριξε τον δίκαιο αγώνα μας».
Με λίγα λόγια, σύμφωνα με την ανακοίνωση της ΠΟΕ-ΟΤΑ, ο αγώνας αυτός έγινε για λόγους… ενημέρωσης και αποκάλυψης, και έκλεισε γιατί αυτή η μορφή δράσης ήταν… σε βάρος της κοινωνίας και θα αναζητήσει άλλες μορφές «έντασης» και «κλιμάκωσης» δήθεν. Εμείς αυτό το αποκαλούμε «μεγάλο ξεπούλημα» και «υποταγή», «άρον-άρον κλείσιμο» και όχι νίκη.
Και δεν μας εκπλήσσει καθόλου το γεγονός ότι αυτή η συνδικαλιστική ηγεσία δεν έκανε την παραμικρή κίνηση για τις 83 απολύσεις που έγιναν στο Δημοτικό Βρεφοκομείο Αθήνας λίγες μέρες μετά την απόφαση της δήθεν «συνέχισης του αγώνα».
Ουσιαστικά, η ηγεσία της ΠΟΕ-ΟΤΑ ήθελε να κλείσει τις κινητοποιήσεις αμέσως μετά την κατάθεση της κυβερνητικής πρότασης. Και αν δεν το έκανε τότε, αυτό οφείλεται στην τακτική της ΔΑΚΕ η οποία δεν θέλησε να χαριστεί στο ΣΥΡΙΖΑ. Η ηγεσία της ΠΟΕ-ΟΤΑ είδε στην κυβερνητική πρόταση το πράσινο φως για το… αγωνιστικό κλείσιμο των κινητοποιήσεων. Το ζήτημα βέβαια ήταν ποιος θα το χρεωθεί. Γι’ αυτό και χαρακτηρίσαμε ως βολική την ισοψηφία στην Εκτελεστική Επιτροπή της 29ης Ιούνη που σήμανε το κλείσιμο του αγώνα.
• Κι έτσι οι συμβασιούχοι έμειναν με μια κυβερνητική τροπολογία η οποία δεν λύνει κανένα πρόβλημα. Τροπολογία που κατάφερε να διασπάσει τους εργαζόμενους συμβασιούχους, καθώς υπόσχεται ολιγόμηνη ανανέωση συμβάσεων για μερικούς από αυτούς, αφήνοντας απ’ έξω τους χιλιάδες συμβασιούχους που εργάζονται στις υπόλοιπες υπηρεσίες πέρα από την καθαριότητα. Τροπολογία που κατάφερε να δώσει χρόνο στην κυβέρνηση σε βάρος των συμβασιούχων, μέσα από θολές ρυθμίσεις και διατάξεις που μεταθέτουν το πρόβλημα στους δήμους και κάνουν τους συμβασιούχους «μπαλάκι» μεταξύ κυβέρνησης και δήμων. Τροπολογία που δεν διασφαλίζει σε τίποτε τους εργαζόμενους από μία ενδεχόμενη νέα παρέμβαση μηχανισμών όπως το Ελεγκτικό Συνέδριο. Τροπολογία που ενισχύει την αντίληψη του προτάγματος των αναγκών των δήμων και όχι των αναγκών των εργαζομένων για δουλειά. Τροπολογία που συνεχίζει το καθεστώς των συμβασιούχων, σε βάρος του δικαιώματος στη μόνιμη και σταθερή δουλειά.
• Και αν για τις «πρώην ΠΑΣΚΕ» και ΔΑΚΕ, αυτά θεωρούνται δεδομένα, τι έκαναν, άραγε, οι λεγόμενες «ταξικές δυνάμεις», οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ (και του ΚΚΕ) στον αγώνα αυτό; Συνέχισαν να παίζουν το ίδιο ακριβώς παιχνίδι που παίζουν σε κάθε μεγάλη, μαζική κινητοποίηση: διαχωρίζουν τις δυνάμεις τους, διαχωρίζουν τη θέση τους και αφήνουν την επίθεση να εξελίσσεται. Στην Αθήνα, για παράδειγμα, με όχημα το Συνδικάτο ΟΤΑ Αττικής το ΠΑΜΕ κινήθηκε στα ίδια πλαίσια των ξεχωριστών συγκεντρώσεων, βολεμένο πίσω από την απαξίωση της ΠΟΕ-ΟΤΑ προς τους συμβασιούχους, αλλά χωρίς την παραμικρή διάθεση να βάλει μια άλλη γραμμή πάλης στους εργαζόμενους. Και θεωρούμε πως δεν είναι τυχαίο ότι η ανακοίνωση της παράταξης του ΠΑΜΕ, της ΔΑΣ-ΟΤΑ, για το κλείσιμο του αγώνα έχει σοβαρές ομοιότητες με αυτήν της ΠΟΕ-ΟΤΑ: «έχουμε μπροστά μας ένα σκληρό και διαρκή αγώνα που δεν τελειώνει σήμερα. Συνεχίζουμε. [...] Στην αντίπερα όχθη, οι κινητοποιήσεις προκάλεσαν την αποκάλυψη του μαύρου μετώπου που στέκεται ενάντια στους εργαζόμενους. [...] Αποκαλύφθηκε η κοροϊδία της κυβέρνησης, που έταζε νομοθετική ρύθμιση για μονιμοποίηση. [...] Στη συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΠΟΕ – ΟΤΑ, η ΔΑΣ – ΟΤΑ [...] κατέθεσε ολοκληρωμένο σχέδιο συνέχισης του αγώνα με εναλλαγές μορφών».
Και, φυσικά, μία ακόμη πρόταση νόμου (όπως έκανε και η ΠΟΕ-ΟΤΑ) η οποία δήθεν «λύνει» το πρόβλημα.
Σε αυτό το παιχνίδι της σύγχυσης συνέβαλε και το γεγονός ότι το ΠΑΜΕ έχει να διαχειριστεί και τη στάση των δημάρχων που έχει εκλέξει το ΚΚΕ. Γιατί η κυβερνητική τροπολογία ρίχνει ξεκάθαρα το «μπαλάκι» στις δημοτικές αρχές προκειμένου να ξεπεράσει τον κάβο των κινητοποιήσεων. Και μπορεί οι δήμαρχοι Πάτρας, Χαϊδαρίου, Πετρούπολης, Καισαριανής και Ικαρίας να δηλώνουν στο πλευρό των συμβασιούχων, όμως καλούνται άμεσα να διαχειριστούν το «μπαλάκι» αυτό και εσκεμμένα δεν ξεκαθαρίζουν τι θα κάνουν το επόμενο διάστημα.
Πάντως, τα δείγματα γραφής τους δεν είναι και τόσο… ενθαρρυντικά. Ήδη, ο δήμαρχος Χαϊδαρίου, Σελέκος, πριν καν κλείσει η κινητοποίηση, ζητούσε από τους συμβασιούχους της καθαριότητας να βάλουν πλάτη, ενώ τους δήλωσε ότι θέλει μεν να τους κρατήσει αλλά, εάν το κόστος επιβαρύνει το δήμο, τότε χρήματα δεν υπάρχουν. Κάτι αντίστοιχο, δηλαδή, με αυτό που δηλώνει και κάθε κυβέρνηση όταν θέλει να εφαρμόσει αντεργατικές πολιτικές!
Αντίστοιχη, ήταν και η τακτική του δημάρχου Ικαρίας που χρησιμοποιούσε τους απεργούς συμβασιούχους ως εργαζόμενους στις λουτρά του δήμου!
• Αυτός ο δίκαιος αγώνας δεν πρέπει να χαριστεί σε όλους αυτούς τους επίδοξους τιμητές του. Πρέπει να βρει τη συνέχειά του, στηριγμένος στους ίδιους τους εργαζόμενους και υπηρετώντας τα δικά τους συμφέροντα:
- Το δικαίωμα στη μόνιμη, πλήρη και σταθερή δουλειά για όλους τους συμβασιούχους κόντρα στην ανακύκλωση της ανεργίας και τη διαιώνιση της ανασφάλειας. Απαιτώντας μονιμοποίηση όλων των συμβασιούχων και προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, κόντρα στις αντιδραστικές μορφές εργασίας και τη διάσπαση των εργαζομένων.
- Το δικαίωμα στην οργάνωση και τη συλλογική διεκδίκηση, κόντρα στην περιθωριοποίηση και το διαχωρισμό μόνιμων και συμβασιούχων, προωθώντας τη λογική του κοινού, μαζικού αγώνα.
- Το δικαίωμα σε αξιοπρεπείς όρους δουλειάς και αμοιβής.
Οι συμβασιούχοι πρέπει να κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους προκειμένου να προετοιμαστούν ιδεολογικά, πολιτικά και οργανωτικά για την επόμενη φάση αυτής της αναμέτρησης. Και αυτή η φάση είναι πολύ κοντά, αν δεν έχει αρχίσει ήδη.